بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بِســــمِ اللّـهِ الرَّحـمنِ الّرَحــيم
رازداری در علوم پزشکی
اسلاید 2 :
آشنایی با اهمیت رازداری در حرفۀ پزشکی
درک پیچیده بودن رازداری در زندگی واقعی
راز چیست؟
رابطۀ الزام قانون به افشاء و رازداری حرفه ای چیست؟
راز داری مطلق است یا نسبی؟
در این جلسه .
اسلاید 3 :
رسول الله صل الله علیه و آله:
«من ستر على أخيه ستره اللَّه في الدّنيا و الآخرة»
هر کس پرده پوش برادر خود شود، خدا در دنیا و آخرت برایش پرده پوشی می کند.
رازداری در کلام حضرت خاتم الانبیاء (ص)
ریاض السالکین، سیدعلی خان، ج6، ص115 / کنز العمال، هندی، ج3، ص248 / مسند احمد، ج2، ص296
اسلاید 4 :
بر لبش قفلست و در دل رازها
لب خموش و دل پر از آوازها
عارفان که جام حق نوشیدهاند
رازها دانسته و پوشیدهاند
هر کرا اسرار کار آموختند
مهر کردند و دهانش دوختند
مثنوی معنوی، دفتر 3، 110
اسلاید 5 :
رازداری در پزشکی غالباً به یکی از اشکال زیر آسیب می بیند:
تعارض بین دو اصل رازداری و سلامت فیزیکی/جانی افراد
غالبا در حوزه درمان اتفاق می افتد
سهل انگاری / ساده انگاری کردن در مورد اصل رازداری
در حوزه درمان و حوزه های پژوهشی
سهم قابل توجهی از موارد افشای راز مربوط به افشای غیر تعمدی است.
رازداری چگونه آسیب می بیند؟
اسلاید 6 :
مورد اوّل
شما استیودنت بخش داخلی در درمانگاه بیمارستان ”الف“ هستید. در یکی از روزها که جهت استراحت به سمت خوابگاه می رفتید، شوهر دختر دایی خود (آقا میلاد) را در حال صحبت با یکی از اساتید متخصص عفونی می بینید. شب در خوابگاه بیمارستان احوال آقا میلاد را از هم ورودی خود که در بخش عفونی استیودنت هستند می پرسید. البته اشاره ای به رابطه خویشاوندی خود نمی کنید. وی نیز با نشانه هایی که به او می دهید، اظهار می کند که احتمالاً بیمار مور نظر همانی هست که پیگیر آزمایشات سیفلیس یا هپاتیت بوده.
پس از کسب این اطلاع چه مسئولیتی بر شانۀ شما خواهد بود؟
اسلاید 7 :
1.2 موضوعات اخلاقی مربوط به کیس اول (ادامه)
1.2.1. سؤال کنجکاوی ممنوع!
1.2.2. پاسخ دادن به سؤال کنجکاوی ممنوع!
1.2.3. وظیفه اخلاقی پزشک پس از دریافت پاسخ سؤال کنجکاوی: نگهداری بدون قید و شرط راز در قلب خویش و برای همیشه
1.2.4. تفاوت قائل شدن بین بیمار غریبه و بیمار آشنا (private) زمینه ساز بد اخلاقی ها در پزشکی
اسلاید 8 :
1.2 موضوعات اخلاقی مربوط به کیس اول (ادامه)
1.2.5. حمایت از رازداری در ساختار و طراحی فضای درمانگاه
1.2.6. هر گونه گفتگو با بیمار، همسر و پزشک معالجش دارای عوارض متعدد و لذا ممنوع است
1.2.7. وظایف و مسئولیت های پزشک معالج:
1.2.7.1. مدیریت اخلاقی و حرفه ای کیس (آقا کامران، همسر و فرزندانش)
1.2.7.2. عدم موفقیت در قانع کردن کردن بیمار نسبت به همسرش=تنها وظیفۀ او اطمینان از مراجعۀ بیمار به مرکز مشاورۀ بیماری های رفتاری (خاص)
اسلاید 9 :
1.2 موضوعات اخلاقی مربوط به کیس اول (ادامه)
1.2.9. آثار منفی افشای راز در ابعاد خانوادگی، اجتماعی، روحی و روانی، شغلی و . در میان و بلند مدّت
1.2.10. آیا رازداری به معنای بی تفاوتی نسبت به سلامتی همسر بیمار است؟!!
1.2.10.1. اجرای مسئولیت اخلاقی و حرفه ای توسط پزشک معالج
1.2.10.2. تلاش برای جلب رضایت و همکاری بیمار
اسلاید 10 :
برخی از مصادیق سهل انگاری در رازداری
صحبت کردن در مورد بیماران بستری در آسانسور یا راهروی بیمارستان
صحبت کردن در مورد بیماران بخش در سرویس رفت و آمد به محل کار، خوابگاه، منزل و . (تاکسی، اتوبوس، سرویس دانشگاه)
گفتگو در مورد بیماران در محیط خوابگاه یا در منزل برای اعضای خانواده
بی توجه بودن به وجود و حضور همراهان بیمار در زمان انجام فرآیندهای پزشکی
پذیرش بیش از یک بیمار در یک زمان
چسباندن یا علامت گذاشتن روی کارتکس، تخت یا اتاق بیمار
اسلاید 11 :
برخی از مصادیق سهل انگاری در رازداری
نوشتن نام بیمار و نوع بیماری روی نمونه های خون، بافت و .
سهل انگاری در نگه داری از پسورد کامپیوتر بخش
نامناسب بودن محل کارتکس ها در ایستگاه پرستاری
سرزده و ناگهانی وارد شدن به اتاق بیماران
بلند سؤال پرسیدن در مورد مراحل درمان و آزمایشات بیمار از سایر همکاران
بی دقتی بخاطر اعتماد داشتن نامناسب به محیط درمانی و هر کسی که در آنجا کار می کند
زیاد حرف زدن
..
اسلاید 12 :
نکته 1:
چالش های رازداری را چگونه حل کنم؟
غالباً بهترین فرد برای حل چالش های مربوط به افشای راز در علوم پزشکی، خود بیمار (صاحب راز) است.
تنها باید راه/روش مناسب برای کنش با بیمار را متناسب با شرایط و شخصیت او پیدا کرد؛
و این خود مستلزم صرف وقت و انرژی لازم از جانب پزشک است
اسلاید 13 :
1- احترام به اتونومی بیمار و حق وی در کنترل بر امور شخصی
2- تضمین حفظ حریم خصوصی افراد
3- تعهد ناشی از قسم نامه فارغ التحصیلی در جهت برآوردن انتظارات حرفه ای
4- افشای راز تأثیرات منفی گسترده اعم از خانوادگی، اقتصادی، اجتماعی و . دارد ناشی از عدم اعتماد به کادر درمانی
چرا تعهد به رازداری در پزشکی لازم است؟
اسلاید 14 :
چرا رازدار بودن در پزشکی اهمیت دارد؟
چه چیز بیماران را مجبور می کند تا اطلاعات حساس (اطلاعات کاملاً خصوصی و خجالت آور) خود را برای تیم درمان آشکار کنند؟
بیمار مجبور به افشای اطلاعات حساس خود می باشد. در حالی که اگر در این موقعیت (بیمار بودن) نبود، این اطلاعات را افشا نمی کرد.
چرا رازدار بودن در پزشکی اهمیت دارد؟
اسلاید 15 :
3.1. کدام اطلاعات بیمار راز محسوب می شود؟
3.1.1. تمام اطلاعاتی که بیمار یا همراه او مستقیماً با اعضای کادر درمان مطرح می کنند
3.1.2. کلیه اطلاعاتی که بیمار یا همراه او به واسطه شغلشان مستقیم یا غیر مستقیم به آنها دست می یابند. برخی از مصادیق آن عبارت است از:
اطلاعات مربوط به رادیوگرافی ها، آزمایشات خون، نمونه های بافتی و .
اطلاعات مربوط به سابقه بیماری ژنتیکی یا سابقه رفتاری فرد و .
اطلاعات مربوط به شغل بیمار و اعضای خانواده او و .
.
3.1.3. افشای راز بیمار یا هر گونه استفاده از آن به هر نحو [کلامی، کتبی، اشاره وار و.] بدون اعلام رضایت بیمار به نوعی افشای قانون رازداری تلقی می گردد.
3. راز چیست؟ چرا تعهد به رازداری ضروری است؟
اسلاید 16 :
مورد سوّم-شهادت در دادگاه
شما به عنوان پزشک معالج به دادگاه احضار شده اید. در احضاریه از شما خواسته شده است که درباره سلامت جسمی آقای ”ب“، یکی از بیماران قدیمی تان، اظهار نظر کنید.
چه باید کرد؟
اسلاید 18 :
به غیر از پزشک، سایر اعضای تیم درمان، حتّی پرسنل دفتری و منشی مطب هم ملزم به رعایت اصل رازداری هستند.
بنابراین این وظیفه پزشک است که از آشنایی پرسنل تحت نظارت خود نسبت به اهمیت رازداری در پزشکی و پایبندی به آن اطمینان حاصل کند.
نکته 2: رازداری و پرسنل تحت نظارت پزشک؟
اسلاید 19 :
رازداری در کلام امام معصوم علیه السلام
امام على (علیه السلام):
أقْبَحُ الْغَدْرِ إذاعَةُ السِّرِّ
زشتترين خيانت، فاش كردن راز است.
مستدرک الوسائل: 12 / 305
اسلاید 20 :
مطلق بودن رازداری در گذشته و حال
آنچه که درحین انجام دادن حرفه خود و نیز خارج از آن درباره زندگی مردم خواهم دید یا خواهم شنید که نباید فاش شود، به هیچ کس نخواهم گفت؛ زیرا این قبیل مطالب را باید به گنجینه اسرار سپرد.
بقراط
به اسراری که به من سپرده می شود احترام خواهم گذاشت و حتی بعد از مرگ بیمار هم آنها را فاش نخواهم کرد.
اعلامیه ژنو
نمونه هایی از مطلق بودن رازداری
