بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسم الله الرحمن الرحیم
تربیت در عرصه نقش آفرینی
چگونه می توانیم در قالب گروه های فعالیتی و نقش آفرین، اعضای مجموعه خود را تربیت نماییم ؟
اسلاید 2 :
مبانی تعلیم و تربیت عبارت است از اندیشه ها، افکار و نگرش های مربوط به معرفت شناسی، جهان شناسی، انسان شناسی و ارزش شناسی و در کل، موقعیت انسان، امکانات و محدودیت های او را نشان می دهد و دربارة ضرورت هایی که حیات او پیوسته تحت تأثیر آ نهاست بحث می کند. توجه به نیازهای انسان که موضوع تربیت است، همواره منبعی مهم و بلکه تنها منبع برای انتخاب و گزینش غایات تربیتی بوده است. منابعی که در شناخت این نیازها مؤثرند سه دسته می باشند: علم، فلسفه، دین.هر یک از این سه منبع می تواند مبنایی برای گزینش و انتخاب اهداف تربیتی و رفع نیازهای انسان باشد.
مفهوم شناسی مبانی تعلیم و تربیت
اسلاید 3 :
رهبر معظم انقلاب در تعریف تربیت می فرمایند: تربیت به معنای رشد و نمو و حرکت هر شیء به سمت هدف و غایتی است که آن شیء کمال خود را باز می یابد و برای مثال تربیت یک نهال، یا یک بوته گل، به این معناست که ما این نهال یا این بوته گل را رشد و نمو بدهیم تا برگ و بار پیدا کند و میوه بدهید و ضمن اینکه خود این نهال یا بوته، از لحاظ ظاهری و جسمی و زیبایی باید شکل کامل خودش را پیدا کند میوه اش هم باید میوه سالم و شیرینی باشد. بنابر این وقتی تربیت را این گونه معنا کنیم وسعت زیادی می کند و مستلزم این می شود که ما انسان را چگونه و به چه شکلی رشد بدهیم تا از هر جهت کامل بشود. یعنی انسان دارای سامت جسمی همراه با عقل و سلامت فکری و پرورش علمی و اخلاقی باشد و یک انسان کامل بشود.
مفهوم شناسی تربیت اسلامی
اسلاید 4 :
رابطه عمل ( فعالیت ) و تربیت
دوگانه انگاری و فقدان ارتباط معنادار بین این دو
وحدت انگاری و نقش مکملی بین تربیت و عمل
اسلاید 6 :
انسان نمی تواند در مقابل فضای باطل و طاغوتی به صورت انفرادی رشد نموده و عاقبت بخیر شود. لذاست که در آیه قرآن می فرماید : «قُلْ إِنَّمَا أَعِظُكُم بِوَاحِدَةٍ أَن تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَى و فرادی» بگو که من به یک سخن شما را پند میدهم و آن سخن این است که شما خالص برای خدا دو نفر دو نفر با هم یا هر یک تنها قیام کنید. رشد انفرادی برای مومن ذیل ولایت طاغوت میسور نیست مگر به صورت اضطرار. مومن وقتی می تواند در این فضا رشد نماید که در قالب یک گروه ولایی با ویژگی های مختص به خود زندگی نموده و نقش آفرین باشد.
تربیت تشکیلاتی و تربیت سازمان یافته
اسلاید 7 :
«برای همه است كه تیر اندازی را یاد بگیرند، فنون جنگی را یاد بگیرند باید ملت ما جوان های شان مجهز باشند به همین جهاز و علاوه برجهاز دینی و ایمانی كه دارند مجهز به جهازهای مادی و سلاحی هم باشند و یاد گرفته باشند اینطور نباشند كه كسی تفنگی كه دستشان آمد ندانند كه با آن چه كنند باید یادبگیرند ویاد بدهند جوان ها را یادشان بدهید، همه جا باید اینطور بشود كه یك مملكتی بعد از چندسالی كه بیست میلیون جوان دارد، بیست میلیون تنفگدار داشته باشد و بیست میلیون ارتش داشته باشد و یك چنین مملكتی آسیب پذیر نیست و الان هم الحمد الله آسیب پذیر نیست الان هم ما پشتیبانمان خداست و ما برای او نهضت كردیم، برای پیاده كردن دین او نهضت كردیم، و خدا با ماست و من امیدوارم كه شكست برای شما نباشد خداوند همه تان را حفظ كند»
فرمان امام خمینی (ره) نسبت به تشکیل بسیج ۱۳۵۸/۹/۴
دوره اول : تاسیس بسیج
اسلاید 8 :
امروز دانشگاه و حوزه از هر محلی بیشتر به اتحاد و یگانگی احتیاج دارند. فرزندان انقلاب به هیچ وجه نگذارند ایادی امریکا و شوروی در آن دو محل حساس نفوذ کنند. تنها با بسیج است که این مهم انجام می پذیرد. مسائل اعتقادی بسیجیان به عهده این دو پایگاه علمی است. حوزه علمیه و دانشگاه باید چارچوب های اصیل اسلام ناب محمدی را در اختیار تمامی اعضای بسیج قرار دهند. باید بسیجیان جهان اسلام در فکر ایجاد حکومت بزرگ اسلامی باشند و این شدنی است، چرا که بسیج تنها منحصر به ایران اسلامی نیست، باید هسته های مقاومت را در تمامی جهان به وجود آورد و در مقابل شرق و غرب ایستاد. شما در جنگ تحمیلی نشان دادید که با مدیریت صحیح و خوب می توان اسلام را فاتح جهان نمود. شما باید بدانید که کارتان به پایان نرسیده است، انقلاب اسلامی در جهان نیازمند فداکاری های شماست مسئولین تنها با پشتوانه شماست که می توانند به تمامی تشنگان حقیقت و صداقت اثبات کنند که بدون امریکا و شوروی می شود به زندگی مسالمت آمیز توأم با صلح و آزادی رسید. . بار دیگر تأکید می کنم که غفلت از ایجاد ارتش بیست میلیونی، سقوط در دام دو ابرقدرت جهانی را به دنبال خواهد داشت. من از تمامی بسیجیان خصوصاً از فرماندهان عزیز آن تشکر می کنم و از دعای خیر برای این فرزندان با وفای اسلام غفلت نخواهم نمود.»
آخرین پیام امام (ره) به بسیج و بسیجیان ۱۳۶۷/۹/۲
اسلاید 9 :
شما برای تحرک بسیج، دو میدان اصلی دارید. البته این سوادآموزی و قرآنآموزی و امثال اینها، چیزهایی است که در حاشیهی کار و یا بعضی به عنوان روح کار لازم است؛ اما آنچه که میدان کار عملی شماست، یکی جبهه دیگری و آن هستههای مقاومت شهری است.
بیانات در دیدار فرماندهان نیروی مقاومت بسیج 1369/09/01
دوره دوم : تکمیل بسیج
اسلاید 10 :
دامنهی بسیج، بسیار وسیعتر از نیروی مقاومت بسیج است. کشور به نیروی مقاومت بسیج نیاز دارد؛ اما به بسیج عظیم مردمی در همهی میدانهای فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و - آن وقتی که لازم باشد - نظامی نیز نیازمند است. وظیفهی نیروی مقاومت بسیج، الگو شدن برای همهی جوانان بسیجی در کشور است. جوانی که در نیروی مقاومت بسیج به عنوان یک نیروی بسیجی، خود را خدمتگزار اهداف انقلاب و آرمانهای اسلامی میداند، باید چنان خود را بسازد که مثل شمعی پروانهها را به دور خود جمع کند و سازندگی علمی، اخلاقی، معنوی، فکری و سیاسی داشته باشد.
امروز نیروی مقاومت بسیج - که مجموعهی عظیمی در سازمان وسیعی از عمدتاً جوانان کشور است - باید این مسؤولیت را بر دوش خود احساس کند که دست جوانان نوخاستهی کشور را در سرتاسر این کشور بگیرد. این کارها فقط بر عهدهی سازمانهای موظّف فرهنگی نیست. البته آنها وظیفه دارند، روحانیت وظیفه دارد، گویندگان دینی وظیفه دارند، همهی مسؤولان کشوری به هر نحوی وظیفه دارند؛ اما این سازمانِ عظیم نیروی مقاومت بسیج میتواند این نقش بزرگ را ایفا کند که برای استقرار معنویّت در جامعه، به عنوان ملجأ و پناهگاهِ دلهای باصفای جوانان و راهنمای دلسوز و دردشناس و همدل، دست جوانان را بگیرد. عزیزان من! خود را بسازید و آمادهی این نقش عظیم کنید.
بیانات در جمع نیروهای بسیجی شرکتکننده در اردوی رزمی - فرهنگی علویّون 1380/08/21
دوره سوم : توسعه و تعمیق بسیج
اسلاید 11 :
چند بار دیگر این مطلب را گفته ام ، کار فرهنگی برای بقای انقلاب خیلی سخت است .فکر می خواهد ، اقدام فکری می خواهد ، غنا می خواهد ، در نیروی مقاومت آن قدر که علاقه واحساس تمایل برای کارهای عملیاتی وجود دارد ، برای کار فرهنگی وجود ندارد! سال ها فضای غالباً نظامی بوده است و بسیجی ها به آن خو کرده اند ، به آن عادت کرده اند ،واین ،سختی کار فرهنگی مورد انتظار را مضاعف می کند. این عادت ها را بشکنید ، انعطاف ایجاد کنید ، انعطاف ، شرط بسیجی بودن است ، بنشینید در ستادهایتان برای وارد کردن بسیج در پرداختن به نیاز های فرهنگی انقلاب و انعطاف لازم ، طراحی کنید ، برنامه بنویسید ، اجرا کنید . آنچه که نیاز امروز وبقای انقلاب به آن وابسته است ، نیازهای فرهنگی انقلاب است ، اقتدار فرهنگی انقلاب است ، حاکمیت ارزش ها وشعارهای انقلاب اسلامی است و این خیلی سخت و پرزحمت است ونیاز به مردان خون دل خورده ومیدان دیده دارد که زود نبرند .این چرخش ، ضرورت امروز سپاه است ، درد دل نیست ، یک خواسته است
بیانات در جمع نیروهای بسیجی شرکت کننده در اردوی رزمی - فرهنگی علویّون 1380/08/21
اسلاید 12 :
دوره چهارم
اسلاید 13 :
اصلْ دارای ماهیتی هنجاری، و ناظر به «باید»هاست؛ از این جهت با «مبنا» که خود منشأ اشتقاق اصل است و ماهیتی کاملاً توصیفی دارد و ناظر به «هست»هاست، متفاوت است. به عبارت دیگر اصول نه صرفا ویژگیها و خصایص و امكانات موضوع تربیت، بلكه قواعدی است كه میتوان آن را نوعی دستوالعمل كلی و راهنمای عملی تدابیر تربیتی دانست. در این صورت لسان بیان اصول با مبانی متفاوت خواهد بود؛ مبانی از هستها سخن میگویند و اصول از «بایدها» و به عبارت دیگر با مبانی از «چگونه چیزی هست» مطلع میشویم و با اصول از اینكه «چه چیزی باید مد نظر داشته باشیم» آگاه میشویم.
مفهوم شناسی اصول تعلیم و تربیت
اسلاید 14 :
مقومات تربیت
اسلاید 15 :
اصول تربیت محوری در یک کانون یا گروه
اسلاید 16 :
برخی از فواید سیستم مربی محور را می توان اینگونه برشمرد :
1. اثرگذاري بیشتر: در این روش همراه با تعلیم سوز، محبت و ارتباط عاطفی وجود دارد.
2. توجه به نیازهاي خاص هر شخص، توانمنديها و مشکلاتش. مشکلات هر شخص و نیازهاي او و راههاي برطرف كردن مشکل او تفاوت میكند و مربی با شناخت تواناییها و بررسی نیازها و مشکلات شخص میتواند در هدایت و راهنمایی او تصمیمات صحیح تري بگیرد.
3. تربیت عینی و در حین فعالیت ها خواهد بود. متربی در اردو و ورزش روحیات خودش را نشان میدهد.
۴. وابستگی متربی به مجموعه و مربی و حضور مداوم در برنامه ها.
5. حل شدن مسائل با ریشه یابی و پیدایش علتها.
6. رشد و شکوفایی سریعتر متربی.
7. كشف استعدادهاي خاص و نخبه پروري.
۸. ارتباط بیشتر با والدین
۹. دانش آموز ماهیگیري یاد می گیرد یعنی اگر مربی هم نبود و مشکلی براي او پیش آمد، دانش آموز بتواند (به عبارتی قدرت تفکر به او میدهد).
۱۰ . گرایش به گروه و دوست در او ایجاد می كند كه در آینده نیازش به دوست حل شده است.
اصل مربی محوری : توان ابتناء گروه های تربیتی بر محور یک مربی تربیتی نامید.
اسلاید 17 :
تربیت بدون ارتباط بین مربی و متربی قابل تحقق نمی باشد اما نکته قابل توجه در این ارتباط این است که لزوماً صرف وجود ارتباط نیز منجر به تربیت نمی شود به عبارت دیگر ارتباط شرط لازم تاثیر تربیتی می باشد ولی شرط کافی نیست.
باید توجه داشته باشیم که مربی هیچگاه رفیق متربی نیست بلکه مربی، فردی دلسوز و ناصحی است که برای هدایت از در دوستی با او وارد شده و درست به همین دلیل است که باید مواظب باشد هیچگاه رابطه عاطفی وی و متربی به مرحله وابستگی عاطفی تنزل پیدا نکند. در دنیای تربیت، دوستی برای دوستی معنا ندارد بلکه در این وادی، هدف از دوستی رشد، تعالی و هدایت انسان هاست.
مربی باید در دایره ارتباط کلامی خود با متربی به مرور زمان، انتظارات، هنجارها و ارزش های گروه را به متربی انتقال دهد تا او را از سردرگمی و بلاتکلیفی خارج نموده و با اهداف گروه آشنا نماید.
در ارتباط شناختی هم هنر مربی به آن است که در روح و روان متربی نفوذ کند و ضعف ها و توانمندی های او را بشناسد تا بتواند برای هرکس نسخه ای منحصر به فرد و مناسب روحیات وتوانمندی های او را تدوین کند. علاوه بر آن از آنجا که تشویق، تقویت کننده رفتار مثبت در متربی است مربی به ناچار با اعضای گروه ارتباط تشویقی و تنبیهی نیز دارد.
وبالاخره از دیگر نقش هایی که مربی می بایست در بستر این ارتباط آن را ایفا کند، نقش نظارتی و کنترلی نسبت به متربی است. نظارتی تربیتی و دقیق که انجام آن نیازمند توانمندی بالایی می باشد.
اصل ارتباط هدفمند:
اسلاید 18 :
در یک گروه تربیتی، مربی گروه علاوه بر نقش واسطه ای و معدگونه در تربیت متربیان، خود نیز به عنوان یک هدف تربیتی می بایست مد نظر سازمان باشد و از آنجا که سیر تربیتی انسان هیچگاه متوقف نمی شود می بایست برای رشد و ارتقاء مربی نیز در کنار متربیان برنامه ریزی لازم را نموده و سازوکار آن را ایجاد نمود. با عنایت به این مبنا که تربیت در بستر یک سازوکار سازمان یافته قابلیت تحقق پیدا می کند لذا هر فردی که نقش مربیگری را در بسیج ایفا می کند، از حیث دیگر می بایست نقش متربی داشته باشد و خود نیازمند یک مربی جامع تر و کامل تری است. از اینجاست که در تصویر عینی این فرآیند ضرورت وجود یک شبکه مربیگری طولی بسیار واضح خواهد بود.
اصل شبکه محوری:
اسلاید 19 :
گفتمان در یک تشکیلات و نهاد و عبارت دیگر «گفتمان یک جامعه مثل هواست، همه تنفسش میکنند؛ چه بدانند، چه ندانند؛ چه بخواهند، چه نخواهند.» لذاست در تربیت تشکیلاتی و سازمان یافته فضای حاکم بر تشکیلات و نهاد می بایست علاوه بر عدم ایجاد مانعیت، به صورت ناخودآگاه بستر رشد و تعالی مخاطبین خویش را فراهم سازد. این فضا آنگاه که در قالب ابعاد سخت افزاری و یا در قالب های سخت خود را نمایش می دهد با عنوان «محیط» یاد می شود، ولی هرگاه در ظرف اندیشه و تفکر و خواسته درونی اعضاء مد نظر قرار گیرد بدان «گفتمان» اطلاق می شود. بر این اساس اصل گفتمان محوری و اصل فضاسازی را می توان در یک موطن پنداشت.
مقام معظم رهبری(مد ظله العالی) یکی از عوامل پیشرفت را در حوزه های مختلف اهتمام به مساله گفتمان سازی می دانند. «ببینید عوامل این پیشرفت جهشى چه بوده است، این عوامل را بایستى نگه دارید؛ وجود برنامه ى خوب، ثبات در مدیریّت، اهتمام به فرهنگ سازى و گفتمان سازى. این چیزى که اخیرًا من دیدم که این جوانهاى دانش آموز دنبال این کار هستند و دارند این مسئله را در حدّى که از توانایی هاى معمول دانش آموزهاى ما بالاتر است دنبال میکنند یا براى بخشهاى مختلف کارهایى انجام گرفته، این گفتمان سازى است؛ این گفتمان سازى خیلى مهمّ است.»
اصل گفتمان محوری:
اسلاید 20 :
هیچ فعالیت خردی بدون داشتن یک منطق و سیر مشخص و صحیح به سرانجام نخواهد رسید، بدیهی است که در سیستم های پیچیده نیز به طریق اولی وجود نظام و نقشه راه از اهمیت بالایی برخوردار است. بالاتر از آنها سیستم های تربیتی است که بسیار پیچیده تر از کارخانه های تولید محصولات و کالاها است چرا که با انسان ها سروکار دارد.
وجود نظام تربیتی مشخص در تشکیلات علاوه بر اینکه امکان نظارت و کنترل را برای متولیان فراهم می سازد، بستر انحراف از تربیت جامع را نیز تاحدودی از بین برده و از تربیت کاریکاتوری و تک بعدی جلوگیری می کند.
مراد از اصل نظام مندی، وجود «نقشه راه» تربیتی در مجموعه در مقام انتزاع و همچنین انجام عملیات و برنامه های تربیتی به صورت «سیستمی» و یکپارچه در مقام عمل می باشد. اصولاً ریشه بهره وری تربیتی پایین بسیاری از مجموعه ها عدم وجود تدبیر نظام مند و سیستمی و فقدان یک نقشه راه دقیق است.
اصل نظام مندی:
