بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
نام واحد درسی: کنترل کیفیت
اسلاید 3 :
ابزار هفتگانه کنترل آماري فرايند
کنترل آماري فرايند SPC مجموعه اي توانا از حل مشکل است که باعث ثبات در فرايندهاي توليدشده ميشود و توانايي توليد محصول باکيفيت را بالا مي برد. اين تکنيک مجموعه اي از هفت ابزار قوي است که به آنها "ابزار هفتگانه کيفيت" ميگويند. اين ابزارها عبارتند از:
1- برگه ثبت داده ها 4- نمودار علت و معلول 7- نمودار کنترل
2- هيستوگرام 5- نمودار تمرکز نقصها
3- نمودارپارتو 6- نمودار پراکندگي
كنترل فرآیند آماری Statistical Process Control(SPC)
اسلاید 4 :
1- برگ ثبت دادهها:
از آنجايي که هر گونه تصيم گيري، نيازمند به اطلاعات است و اطلاعات از داده ها حاصل ميشود، توليد يا جمع آوري و ثبت داده ها از اهميت خاصي برخوردار است. اين دادهها که فراتر از اعداد و ارقام هستند و ميتوانند تعاريف، تصاوير و يا توصيف وضعيتي را در بر گيرند بايد هدف آنها مشخص بوده و اطلاعات مستتر در آنها منعکس کننده واقعيات موجود باشد. و از آنجا که اين داده ها بايد مورد تحليل نيز قرار گيرد آنها بايد به طريقي جمع آوري و ثبت گردد که تحليل بعدي آنها آسان باشد. بنابراين، نحوه ثبت دادهها که در آن ملاحظاتي مانند صحت، دقت، سرعت و سهولت جمع آوري رعايت ميشود از اهميت فوق العادهاي برخوردار است. اين مهم به وسيله انواع برگ هاي ثبت داده امکان پذير است.
اسلاید 5 :
2- نمودار هيستوگرام (بافت نگار)
نوعي نمودار ميلهاي است که به کمک آن ميتوان دادهها را تشريح کرد. در هيستوگرام تعداد زيادي از دادهها درقالب خاصي طبقه بندي ميشوند تا بتوان آنها را سادهتر درک و تحليل کرد. هيستوگرام يک تصويري از داده ها ارائه ميکند که توسط آن مي توان سه ويژگي زير را سادهتر مشاهده کرد:
1- شکل توزيع
2- مکان يا تمايل مرکزي توزيع
3- پراکندگي يا گسترش توزيع
٭ در هيستوگرام هرگز نبايد ستوني با فراواني صفر وجود داشته باشد زيرا در اين صورت تشخيص صحيح شکل توزيع امکان پذير نخواهد بود، در اين مورد بايد تعداد طبقات را کمتر کرد تا مشکل بر طرف شود.
اسلاید 6 :
3- نمودار پارتو
نمودار ميلهاي است که علل مشکلات به وجود آمده را با فراواني آنها مقايسه ميکند. "ويلفرد پارتو” دانشمند ايتاليايي, اصلي در مورد اقتصاد مطرح نمود که نمودار پارتو بر اين اصل استوار است. (80 درصد مسائل از 20 درصد علل ناشي ميشوند.) به عبارت ديگر اگر چه ممکن است براي مسائل موجود علل بسيار زيادي وجود داشته باشد, ولي تعداد اندکي از اين علل اهميت دارند و با رفع آنها ميتوان بخش اعظم مسائل را حل کرد.
به کمک نمودار پارتو مي توان علل مختلف بوجود آمدن نتايج نامناسب را طبقه بندي کرد و به سرعت و روشني نشان داد که کدام دسته از علل از اهميت بيشتري برخوردار است. براي رسم نمودار پارتو ابتدا بايد درصد فراواني علل مختلف را تعيين و سپس آنها را بترتيب صعودي مرتب کرد. روي نمودار ميله متناظر هر کدام از علل با همان ترتيب صعودي رسم ميشود و با محاسبه جمع تجمعي درصد فراوانيها, ميتوان عللي را که باعث بروز حدود 80 درصد مشکلات شدهاند تعيين کرد.
مثال:
رسم نمودار پاراتو براي علل ضايعات بر اساس مشاهدات مندرج در جدول زير
اسلاید 8 :
4- نمودار علت و معلول:
زماني که عيب, اشکال و يا اشتباهي شناسايي مي شود بايد علل بالقوه آن نيز تعيين گردد. نمودار علت و معلول با نام نمودار "ايشي گاوا " يا نمودار "استخوان ماهي" نيز شناخته مي شود.
در اين مرحله با برگزاري جلسات چند مرحله اي طوفان ذهني نتايج گفتگوها در اين نمودار ثبت و در نهايت تصميم گيري مي شود.
اسلاید 9 :
5- نمودار تمرکز نقصها:
تصويري است از يک محصول که آنرا از ابعاد مختلف نشان ميدهد. با استفاده از اين شکل ميتوان محل يا محلهاي ايجاد عيب را روي محصول مشخص کرده و مورد تجزيه و تحليل قرار داد.
اسلاید 10 :
6- نمودار پراکندگي
براي پي بردن رابطه بالقوه بين دو متغير استفاده ميشود. براي رسم اين نمودار دادهها به صورت زوجي تهيه ميشوند. مقدارyi بر حسب مقدارxi روي اين نمودار رسم ميشود. طريقه رسم نقاط روي نمودار نشان دهنده نوع رابطه موجود بين دو متغير است و ميزان همبستگي آن را تعيين ميکند. شکل زير نشان دهنده همبستگي نسبتاً خوبي بين سختي گرم و سختي سرد قطعه است. به عبارت ديگر هرچه سختي گرم بيشتر باشد امکان زياد شدن سختي سرد افزايش مييابد. براي تحت کنترل درآوردن فرايندها, لازم است که عوامل وابسته در آن فرايندها شناسايي شود.
اسلاید 11 :
7- نمودار کنترل:
مهمترين و پيچيده ترين ابزار هفتگانه کنترل است. با استفاده از نمودارهاي کنترل ميتوان نوسانات فرايند را تحت کنترل درآورد و با اقدامات پيشگيرانه از توليد محصول خراب جلوگيري کرد.
اسلاید 12 :
نمونه برداری در نرم افزار مینی تب
اسلاید 13 :
انواع تغييرات:
تغييرات ذاتي:
تغييراتي از ذات فرايند ناشي مي شود.
تغييراتي كه بر فرايند اثر بسيار كمي مي گذارد.
تغييراتي كه قابل شناخت نيست.
تغييرات اكتسابي:
بر اثر دلايل قابل شناسايي به وجود مي آيند.
تاثيرآنها بر فرايند بسيار بزرگ است
منشاء تغييرات:
روش (بازرسي- توليد و.)
انسان(آموزش و.)
مواد (قسمتهاي مختلف قطعه – تامين كننده و.)
ماشين (قالب – ابزار كنترلي و.)
محيط (نور-گرما- صدا و.)
چه هدفي را دنبال مي كنيم؟ مي خواهيم با نمودارهاي كنترل تغييرات ذاتي را از تغييرات اكتسابي تشخيص دهيم از يكديگر جدا كنيم و اجازه بروز تغييرات اكتسابي را ندهيم اگر موفق به اين كار شديم فرايند را تحت كنترل قرار داده ايم.
