بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
تبادل با محیط
علوم هفتم فصل 15
اسلاید 2 :
تبادل با محیط
یاخته های بدن ما برای فعّالیت خود به اکسیژن نیاز دارند. یاخته ها مواد دفعی نیز تولید می کنند. دستگاه تنفس، اکسیژن را برای یاخته ها تأمین ، و کربن دی اکسید را دفع می کند. همچنین مواد دفعی دیگری وجود دارند که دستگاه دفع، آنها را به خارج از بدن می فرستد.
اسلاید 3 :
جریان هوا دردستگاه تنفس
هوا ابتدا از طریق بینی یا دهان وارد دستگاه تنفس می شود و پس از عبور از حلق وارد حنجره و سپس وارد نای می شود. نای دو شاخه دارد که به آنها نایژه می گویند. نایژه ها هوا را به نایژک ها که به تعداد زیاد در شُش ها پراکنده اند، می رسانند. در انتهای نایژک ها کیسه های هوایی قرار دارند.
اسلاید 4 :
تبادل هوا د دستگاه تنفس
انتهای نایژک ها در شش ها به کیسه های هوایی ختم می شود. در اطراف کیسه های هوایی، مویرگ های خونی فراوانی وجود دارند. بین این مویرگ ها و کیسه های هوایی تبادل گازهای تنفسی انجام می شود.
اسلاید 5 :
دم و بازدم
شش ها درون قفسه ی سینه جای دارند. قفسه ی سینه ضمن محافظت از شش ها در باز و جمع شدن آنها نیز نقش دارد. در پایین قفسه ی سینه، پرده ی دیافراگم قرار دارد که با تغییر شکل خود باعث دم و بازدم می شود. ورود هوا از محیط بیرون به درون شش ها را دم و خروج آن از شش ها را بازدم گویند.
اسلاید 6 :
تولید صدا
حنجره بعد از حلق و در ابتدای نای قرار دارد. درون آن دو پرده ی ماهیچه ای وجود دارد که به آن تارهای صوتی می گویند. عبور هوا از میان این قسمت باعث ارتعاش و تولید صدا می شود.
اسلاید 7 :
انتقال گازها
پس از مبادله ی اکسیژن و کربن دی اکسید در کیسه های هوایی، کربن دی اکسید از طریق شش خارج و اکسیژن وارد خون می شود. خون با کمک گویچه های قرمز و خوناب (پلاسما) گازهای تنفسی را انتقال می دهد.
اسلاید 8 :
تبادل گاز های تنفسی و یاخته ها
پس از این که اکسیژن به اطراف یاخته ها می رسد ، وارد آنها می شود و در فرایند آزاد کردن انرژی موادی مثل قندها و چربی ها شرکت می کند. در این فرایند همچنین گاز کربن دی اکسید آزاد می شود. کربن دی اکسید تولید شده در یاخته ها وارد خون می شود تا از طریق بازدم از بدن خارج شود.
اسلاید 9 :
دستگاه دفع ادرار
کلیه ها با فعّالیت خود مواد سمی را ازخون گرفته و به همراه نمک های اضافی و مازاد آب بدن به صورت ادرار از بدن خارج می کنند .
دستگاه دفع، از کلیه ها و بخش های دیگری تشکیل شده است .
کلیه ها به صورت دو اندام لوبیایی شکل در طرفین ستون مهره ها و در بالای ناحیه ی کمر قرار دارند
اسلاید 10 :
جریان خون در دستگاه دفع ادرار
به هرکلیه یک سرخرگ وارد می شود. این سرخرگ انشعابی از بزرگ سرخرگ، آئورت است که خون را برای تصفیه شدن به این اندام می آورد. خون تصفیه شده، توسط یک شکل دستگاه دفع ادرار سیاهرگ از کلیه خارج می شود و به بزرگ سیاهرگ زیرین می ریزد.
اسلاید 11 :
چگونگی کار کلیه
در ساختار میکروسکوپی کلیه میلیون ها لوله ی پیچ در پیچ وجود دارد که به آنها لولۀ ادر اری یا گُردیزه ( نفرون ) گویند.
کار اصلی کلیه ها را این لوله ها انجام می دهند؛ یعنی خون را تصفیه و مواد دفعی آن را جدا می کنند .
اسلاید 12 :
چگونگی تصفیه خون
گرُدیزه ها، مواد زائد مثل اوره و نمک های اضافی خون را به همراه مقداری آب از مویرگ ها می گیرند و ادرار را می سازند. ادرار تشکیل شده در گرُدیزه ها به لگنچه می ریزد و از آنجا از طریق میزنای به مثانه وارد و در آنجا ذخیره می شود. وقتی حجم ادرار در مثانه از حدی بیشتر می شود، احساس دفع ادرار ایجاد می شود.
اسلاید 13 :
تنظیم محیط داخلی
یاخته های بدن در میان مایعی بین یاخته ای قرار دارند که به مجموع آن، محیط داخلی می گویند.
کلیه ها با دفع مواد زائد، آب و نمک های اضافی در این تنظیم محیط داخلی نقش اساسی دارند. یکی از مهم ترین کارهای کلیه، تنظیم میزان آب بدن است. کلیه ها با کم و زیاد کردن دفع آب به صورت ادرار این تنظیم را انجام می دهند.
