بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسم الّله الرّحمن الرّحیم
اسلاید 2 :
اهمیت و نقش آب در قرآن
اسلاید 3 :
هدف:
تبیین نقشهای مختلف آب باران در قرآن و توجّه به عامل اصلی تأمین آن یعنی خداوند متعال است.
اسلاید 4 :
مقدمه: اصولاً بخشي از آيات قرآن درباره طبيعت است. موضوعاتی همچون زمين، مراتع، كوهها، درياها و.. که به نمونه هایی از اين آيات اشاره می شود.
اسلاید 5 :
انعام:99 وَ هُو الَّذى أَنزلَ مِنالسَّماءِ ماءً فَأَخرجنا بِه نَباتَ كُلِّ
شَىء فَأخرَجنا مِنهُ خَضِراً نُخرِجُ مِنهُ حَبّاً مُتراكِباً
مرسلات: 27 «وجَعَلنا فيها رَواسِىَ شـامخـات و أَسقَينـاكم مـاء فُراتاً».
اسلاید 6 :
براين اساس درآيات زيادي از قرآن، واژه «آب» که برابر عربى آن «ماء» است، با عناوین مختلف مثل مطر، غيث، وابل و. به کار رفته و از نقشهاي گوناگون آن در چرخه هستي سخن به ميان آمده است که به مهمترین آنها می پردازیم .
اسلاید 7 :
1- آب، نعمت الهي:
سياق بخشی از آيات مربوط به آب، حاكي از برشمردن منافع آن به عنوان یک نعمت الهى است.
آیات مرتبط:
بقره/60: «كُلوُا واشرَبوُا مِن رِزقِ الله»
مرسلات/ 27: «أَسقَيناكُم ماءً فُراتاً»
حجر/22: «فَأَنزَلنا مِنَالسَّماءِ ماء َفأسقَيناكُمُوه»
اسلاید 8 :
اين بخش از آيات به طور صريح يا غير صريح، بندگان خدا را به شكر اين نعمت بزرگ فرا مىخواند.
واقعه/ 70-68: أَفَرءَيتُمُ المـاءَ الَّذى تَشرَبونَ * ءَأَنتُم أَنزَلتُموهُ مِنَ المُزنِ أَم نَحنُ المُنزلونَ * لَو نَشاءُ جَعَلناهُ اُجاجاً فَلولا تَشكُرُون.
اسلاید 9 :
2- باران از آیات الهى: باران و درپى آن إحياى زمين، رويش گياهان و درختان مختلف با انواع ميوهها، از آيات و نشانه های الهى و دليل معاد دانسته شده است.
برخی از آیات مرتبط:
نحل/11-10: هُوَ الَّذى أَنزلَ مِنَالسَّماءِ ماءً لَكُم مِنهُ شَرابٌ و مِنهُ شَجَرٌ فيهِ تُسيمُونَ * يُنبِتُ لَكُم بِهِ الزَّرعَ و الزَّيتونَ و النَّخيلَ و الأَعنابَ و مِن كُلِّ الثَّمرات إِنَّ فِى ذلِكَ لآيَةً لِقوم يَتفَكَّرون.» (نحل/10-11)
بقره/164:إِنَّ فِى خَلقِالسَّمـاواتِ والأرَضِ . و ما أَنزَلَ اللّهُ مِنَ السَّماءِ مِن ماء فَأحيا بِهِ الأَرضَ بَعدَ مَوتِها و بَثَّ فيها مِن كُلِّ دابَّة . لآيـات لِقَوم يَعقِلون.
فصلت/ 39. نحل/ 65. زخرف/11.
اسلاید 10 :
3- آب منشأ حيات: از مهمترین مواردی که در آیات قرآن راجع به آب گفته شده این است که آب را منشأ حیات و زندگی انسان و هر موجود زنده می داند.
برخی از آیات شاهد:
قرآن كريم در آيه 54 سوره فرقان، آغاز آفرينش انسان را از آب دانسته و میگوید: «وَهُو الَّذِى خَلقَ مِنَالماءِ بَشَراً»
و در آيه 45 سوره نور نه تنها انسان كه مبدأ آفرينش هر جنبندهاى را آب معرّفى كرده است: «وَاللّهُ خَلقَ كُلَّ دابَّة مِن ماء».
در آيه 30 سوره انبياء به صورت عام و كلّىتر بيان مىكند كه هرچيز زندهاى را از آب قرار داديم: «وجَعَلنا مِنالماء كُلَّ شَىء حَىّ».
اسلاید 11 :
درتفسير این آيات دو نظریّه مطرح شده که در هر دو صورت بیانگر اهمیّت و نقش حیاتی آب است.
1- هر موجود زندهاى از آب آفريده شده است.
2- حفظ و ادامه حيات هر موجود زندهاى، وابسته به آب است.
اسلاید 12 :
4- تأمين غذاى انسان:بخشی از آيات مربوط به آب، نقش اصلى در تأمين غذاى انسان را به آب داده و با برشمردن نعمتهاى خدا، انسان را به شكر اين نعمتها فراخوانده است.
اسلاید 13 :
آیات شاهد:
آيه 22/ بقره و 32/ ابراهيم، پس از بيان نزول آب از آسمان مىگويد:
وَ أَنزَل مِنالسَّماءِ ماءً فَأَخرَجَ بِهِ مِن الثَّمراتِ رِزقاً لَكم.
خدا با آن آب، انواع ميوهها را از زمين بيرون آورد تا رزق شما باشد:
اسلاید 14 :
در آيه 99/ انعام همين بيان با تفصيل بيشتری ديده مىشود:
«وَ هُو الَّذى أَنزلَ مِنالسَّماءِ ماءً فَأَخرجنا بِه نَباتَ كُلِّ شَىء فَأخرَجنا مِنهُ خَضِراً نُخرِجُ مِنهُ حَبّاً مُتراكِباً و مِنالنَّخلِ مِن طَلعِها قِنوانٌ دانِيةٌ و جَنّات من أَعناب والزَّيتونَ والرُّمَّـان مُشتَبهاً و غَيرَ مُتشابِه.
خداوند با آب هر نوع گياهى را روياند؛ آنگاه از آن گياه، جوانهاى خارج ساخت كه در آن جوانه، دانههايى بر روى هم چيده شده است و از شكوفه درختان نخل، خوشههايى نزديك به هم برآورد؛ همچنين با آن آب، باغهايى از انگور، زيتون و انار كه همانند هم يا غير همانند است، ايجاد كرد.
اسلاید 15 :
در آيات 25 - 32 / عبس، پس از بيان ريزش آب و پيش از ذكر گياهان و انواع ميوهها، از حبّ (دانه) ياد شده كه مىتواند نشان دهنده اهمّيّت نقش غلاّت و دانهها در تغذيه انسان باشد.
«أَنّا صَبَبنا الماءَ صَبّاً * ثُمَّ شَققنَا الأَرضَ شَقّاً * فَأَنبَتنا فِيها حَبّاً * و عِنَباً و قَضْباً * و زَيتوناً و نَخلا * و حَدائِقَ غُلباً * و فاكِهَةً و أَبّاً * مَتعاً لَكم و لاِنعـامِكُم».
اسلاید 16 :
از سوي ديگر، بشر همواره بخشى از نيازهاى غذايى خود را از طريق دام تأمين می كند و از این رو قرآن كريم، بر نقش و تأثير آب بر تأمين این نياز انسان، يعنى پرورش دام نيز تأكيد كرده است.
آیات شاهد:
آيه 24/ يونس:كَماء أَنزلناهُ مِنالسَّماءِ فَاختَلطَ بِه نَباتُ الأَرضِ مِمّا يَأكُلُالنّاسُ والأَنعامُ.
اسلاید 17 :
در این آیه رويش گياهان را معلول آبِ نازل شده از آسمان دانسته و از آن در كنار غذاى انسان، خوراك دام شمرده است.
تصريح به اينكه گياهان زمين، خوراك انسان و دام (انعام) است، نشان مىدهد كه اين آيه، در مقام بيان تأثير مستقيم و غير مستقيم آب در تأمين غذاى انسان است
اسلاید 18 :
آیه دیگر:
«وأَنزلَ منالسَّماءِ ماءً فَأخرَجنا بِه أَزواجاً مِن نَبات شَتّى * كُلوا وارعَوْا أنعامَكُم إِنَّ فى ذلكَ لآيات لأُولِى النُّهى.» (طه/53 -54).
تأكيد بر نقش آب در تأمين خوراك دام در آيات 31 و 33/ نازعات و 27/ سجده نيز به چشم مىخورد.
اسلاید 19 :
5- رفع تشنگى:
از دیگر منافع گفته شده برای آب در قرآن، رفع تشنگی انسان و موجودات زنده است. انسان بخشى از نياز حياتی خود را با نوشيدن آب برطرف مىكند.
خداوند سبحان در مقام امتنان، آشاميدن آب را بر بندگان مباح اعلام كرده و ميفرمايد:
«كُلوا وَاشرَبوا مِن رِزقِ اللّه». (بقره/60، اعراف/31).
اسلاید 20 :
آیات دیگر در این زمینه:
(حجر/22) فَأَنزلنا منالسَّماءِ ماءً فَأَسقَينـاكُموه». فرقان:49-48« وأَنزَلنا مِن السَّماء مـاءً طَهوراً * . و نُسقِيَه مِمّا خَلَقنا أَنعـاماً و أَناسِىّ كَثِيراً».
مرسلات:27.«وجَعَلنا فيها رَواسِىَ شـامخـات و أَسقَينـاكم مـاء فُراتاً».