بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
اصول منطقی تجویز دارو
اسلاید 3 :
مقدمه
20% از کل خطاهایی که در زمینه پزشکی اتفاق میافتد متعلق به خطاهای دارویی است:
39% خطاهای پزشکان
12% داروسازان
11% مرحله انتقال از دستور پزشک به کاردکس دارویی
38% پرستاران
اسلاید 4 :
سال 1999 موسسه پزشکی امريکا اعلام كرد ساليانه 7000 نفر در اين كشور در اثر خطاهاي دارويي جان خود را از دست ميدهند كه اين ميزان از 6000 مورد مرگ مربوط به صدمات ناشي از محيط كار بيشتر است.
سال2004 در آلمان نيز مرگومير حاصل از خطاهاي دارويي نسبت به سوانح بيشتر بوده است.
به ازای هر 1000 نسخه 4 خطا وجود دارد.
از مهمترین و شایعترین علل، ناخوانا بودن نسخهها است
اسلاید 5 :
مطالعهاي كه توسط Lucian L Leape درسال 1994 انجام شد، نشان داد كه در 14-2% از بيماران بستري خطاهاي دارويي اتفاق ميافتد.
در كشور انگلستان فركانس بروز خطاهاي دارويي در بيمارستان 8/1% است كه ساليانه منجر به850000 مورد صدمه ميشود.
از سال 1367 تا کنون 120 مورد خطای دارويی به مرکز ADR در ايران گزارش شده است.
اسلاید 6 :
تعریف مصرف منطقی دارو
براي یک بیمار، داروي مناسب بر اساس وضعیت بالینی فرد، با دوز مناسب و در طول مدت مناسب تجویز شود. همچنین باید کمترین هزینه ممکن به بیمار و جامعه تحمیل شود.
اسلاید 7 :
روشهای ممکن برای درمان
1- در اختیار گذاردن اطلاعات و توصیههای لازم به بیمار
2- درمان بدون دارو
3- درمان با یک دارو
4- ارجاع
اسلاید 8 :
مراحل تجویز دارو
الف – تشخیص بیماري
ب – تعیین درمان موثر و ایمن( دارویی یا غیردارویی)
ج – انتخاب داروي مناسب، دوز و طول دوره درمان
د- نوشتن نسخه دارویی
ه - دادن اطلاعات لازم و کافی به بیمار
ز – ارزیابی پاسخ بیمار به درمان
اسلاید 9 :
لیست دارویی خود را چگونه تهیه کنیم؟
یکی از آسانترین روشها نسخهبرداری از پروتکلهای درمانی محلی و ملی و یا رونویسی از نسخ استادان بالینی است.
مطالعه کتابهای اطلاعات دارویی یا راهنماهای درمانی موجود در بیمارستانها و مراکز درمانی
مطالعه یک کتاب معتبر فارماکولوژی
اسلاید 10 :
نکات مهم
اندیکاسیون مناسب:
باید یک روش درمانی بیخطر و موثر را انتخاب کرد.
داروي مناسب:
انتخاب دارو باید بر اساس اثربخشی، ایمنی، مناسب بودن و قیمت دارو باشد.
اسلاید 11 :
بیمار مناسب:
دارو باید براي بیمار قابل پذیرش بوده، احتمال عوارض ناخواسته حداقل باشد و منع مصرفی براي داروي انتخاب شده وجود نداشته باشد.
اسلاید 12 :
اطلاعرسانی مناسب:
بیمار باید اطلاعات درست و جامعی از شرایط و بیماریش و نیز از داروهاي تجویز شده داشته باشد.
مانیتورینگ مناسب:
اثربخشی دارو و نیز عوارض آن باید بررسی شود.
اسلاید 14 :
محتوای گزارشهای ارسالی براي پزشکان
میانگین اقلام تجویزی نسخ
درصد بیماران دریافتکننده داروی تزریقی
درصد بیماران دریافتکننده آنتیمیکروبیال
درصد بیماران دریافتکننده کورتیکوسترویید
ده داروي اول تجويز شده از نظر درصد بيماران دريافتکننده
اسلاید 15 :
درمورد هرقلم داروی تجویز شده به طورمعمول 6 عامل باید مشخص گردد
1- نام دارو
2- شکل دارو
3- واحد داروئی
4- تعداد دارو
5- نحوه مصرف
6- فواصل تجویز
اسلاید 16 :
الگوهاي متداول در تجویز نامناسب داروها
استفاده از دارو وقتی به دارو احتیاج نباشد. مثل تجویز آنتیبیوتیک براي عفونتهاي ویروسی دستگاه تنفس فوقانی
استفاده از داروي اشتباه در مواقعی که به دارو درمانی احتیاج است مثلا تتراسیکلین براي اسهال بچهاي که به ORS نیاز دارد.
اسلاید 17 :
استفاده از دارو در حالتی که اثربخشی آن ثابت نشده و مشکوك است مثلا استفاده از داروهاي کاهنده حرکات روده در اسهال حاد
استفاده از داروهایی که ایمنی آنها مشخص نیست مثل استفاده از ديپیرون
اسلاید 18 :
ناتوانی در تامین داروي موثر و ایمن مثل ناتوانی در تهیه واکسنها، عدم تجویز ORS براي اسهال حاد
به علت تصور اشتباه پزشک از این که تجویز داروي تزریقی موجب جلب رضایت بیمار میشود هنوز استفاده از داروهاي تزریقی زیاد است.
اسلاید 19 :
آثار استفاده نامناسب از داروها
- کاهش کیفیت دارودرمانی که منجر به افزایش ناخوشی و مرگومیر میشود.
- اتلاف منابع مالی که منجر به کم شدن فراهمی سایر داروهاي ضروري و نیز افزایش قیمت دارو میشود.
- افزایش خطر عوارض ناخواسته از قبیل عوارض ناخواسته دارویی و مقاومت دارویی مثل سل مقاوم به چند دارو یا مالاریا
اسلاید 20 :
مثالهایی از تجویز نامناسب و غیرمنطقی داروها
- استفاده از داروي درست ولی با روش تجویز، دوز و طول مدت استفاده نامناسب، مثل استفاده از مترونیدازول وریدي در حالی که باید فرم خوراکی یا شیاف آن استفاده شود.
- استفاده غیرضروري از داروهاي گرانقیمت مثل کاربرد سفالوسپورینهاي نسل سوم در حالی که نسل اول آن قابل استفاده است.