بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
فصل سوم: اخلاق نقد
اسلاید 2 :
1. اهمیت و ضرورت نقد:
1.آغاز روند خلاقیت علمی با اتکا به نقد.
اسلاید 3 :
2.مهمترین نشانه شکوفایی علم و اندیشه.
"فبشرعباد الذین یستمعون القول فیتبعون احسنه، اولئك الذین هدیهم الله و اولئك هم اولوالالباب”(سوره زمر/ ۱۷ ـ ۱۸)
آن بندگان را به لطف و رحمت من بشارت آر، كه چون سخن حق بشنوند، نیكوتر آن را عمل كنند. آنان هستند كه خدا آن ها را به لطف خاص خود هدایت فرموده و هم آنان به حقیقت، خردمندان عالم هستند.
اسلاید 4 :
3.رونق مباحثات علمی با تضارب آرا و تبادل افکار
اسلاید 5 :
آزادی اندیشه به معنای آزادی هتاکی و پرده دری نیست.
یکی از مهمترین قیدهای آزادی قیدهای اخلاقی است.
اسلاید 6 :
1- بیان محسنات :
برخی معتقدند نقد فقط بیان خوبی ها و محسنات است
2. معناشناسی نقد
اسلاید 7 :
برخی معتقدند نقد فقط به معنای عیبجویی و خردهگیری است.
2- بیان معایب:
اسلاید 8 :
ارزیابی منصفانه: بیان محسنات- بیان معایب
وارسی و بررسی یک موضوع برای شناسایی و شناساندن زیبایی و زشتی و بایستگی و بودها و نبودهای درستی و نادرستی آن.
نقد در اصطلاح:
اسلاید 9 :
تفاوت نقد و عیب جویی
1.نقد یک عمل پسندیده و مطلوب به شمار می رود اما عیب جویی در اسلام حرام و صفتی ناپسند است.قرآن مجید می فرماید: ویل لکل همزه لمزه وای بر هر عیب جوی طعنه زننده.
2.منشاء عیب جویی حسادت، انتقام جویی، خود خواهی است اما انگیزه نقد، نوع دوستی، عواطف انسانی و تعهد ایمانی است.
3.عیب جویی به هدف تخریب و آزار فرد و تخریب شخصیت فرد است، در حالی که هدف از انتقاد، خیر خواهی و اصلاح اموراست.
اسلاید 10 :
3- ضرورت نقد
نقد یا وارد است:
باید سپاسگزار بود و رفع عیب نموده و نقطه مثبت را تقویت نمود.
یاوارد نیست:
موجب رفع سوء تفاهم میگردد.
امام صادق (ع) : "احب اخوانی الی من اهدی الی عیوبی”
بهترین برادرانم کسانی اند که عیب هایم را به من هدیه كنند.
امام علي (ع) :كسي كه عيب تو را به توبنماياند ، تو را خير خواهي كرده است.
اسلاید 11 :
نقد اندیشه و گفتار و کردار نادرست خدمت به افراد است. هر چند موجب ناراحتی باشد نباید موجب صرفنظر از آن شود.
مثل گریهی کودک بیمار و معاینه پزشک که گریه نباید مانع درمان شود.
اسلاید 12 :
کارکرد نقد:
نقد و انتقاد از نابسامانیها و کجاندیشیها از وظایف دینی مردم است
نقد اندیشههای نادرست از مصادیق امر به معروف و نهی ازمنکر در حوزه معرفتی است.
دایره امر به معروف و نهی از منکر نباید منحصردر مسائل رفتاری باشد.
اسلاید 13 :
4. شرایط اخلاقی نقد
وظیفه ناقد:
سخن به درستی درک کرده باشد؛ بسیاری از مشاجرات به خاطر عدم درک صحیح از موضوع است.
الف- فهم سخن و تبحر در موضوع
اسلاید 14 :
وظیفه نقد شونده
نباید فوراً نقاد را به عدم درک متهم کند.
اسلاید 15 :
تاثیر حب و بغض تا آنجاست که میتواند هنر را عیب و عیب را هنر جلوه دهد.
ب- کنار نهادن حب و بغض
ناقد را متهم به سوء غرض و داشتن حب و بغض نکند
وظیفه نقد شونده:
كسي به ديده انكار اگر نگاه كند
نشان صورت يوسف دهد به ناخوبي
و گر به چشم ارادت نگه كني در ديو
فرشته ات نمايد به چشم كروبي
اسلاید 16 :
تنها پیامد نقد متقابل، محروم کردن خود از نصایح دیگران است
یک آفت اخلاقی بزرگ این است که به جای پاسخگویی دنبال نادرستی در اعمال فرد هستند تا به رخ او بکشند
عمل نکردن ناقد موجب بیاعتباری نقد نمیشود
ج- پرهیز از نقد متقابل
آینه چون نقش تو بنمود راست خود شکن آیینه شکستن خطاست
اسلاید 17 :
انگیزهخوانی یکی از مغالعات در گفتگوهاست
کالبد شکافی نیت و انگیزه
د- نقد انگیخته به جای انگیزه
اسلاید 18 :
فرد نقد شونده به جای بررسی محتوای سخن ناقد به اکتشاف انگیزه نهانی او پرداخته و خود را از پاسخگویی بینیاز میبیند.
قرآن كريم در علت سرپیچی برخي فرعونيان از پذيرش موسي و هارون مي گويد: فقالوا نومن لبشر من مثلنا و قومها لنا عابدون. پس گفتند آیا ما به دو بشری که مانند ما هستند و قومشان برده ما بودند ایمان آوریم؟(مومنون آیه 47)
حضرت علی(ع):انظر الی ما قال و لا تنظر الی من قال به گفته بنگر و به گوينده منگر.”
اسلاید 19 :
ه-تفکیک اندیشه و رفتار فرد
اسلاید 20 :
و- لزوم بردباری و نقد پذیری
پذیرش نقد با بردباری باعث حل نارسایی است
اشاره به سیره ائمه(ع) در بردباری و نقطه مقابل عدم بردباری برخی افراد در پذیرش نقد.
وَلَا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ ۳۴ فصلت: