بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسم رب الشهدا
تعیین هدف و برنامه یزی
مدیریت در تشکیلات (1)
اسلاید 2 :
اسلایدهای فوق جهت آشنایی بیشتر برای تکمیل کاربرگها و فرم هاست.
اسلاید 3 :
چند تذکر :
استفاده از کلمات و قالب های مدیریتی به معنای پذیرفتن و بلغور کردن اعتقادات اندیشه غربی نیست ؛ بلکه به معنی استفاده از برخی از تکنیک های عقلی است.
در ذهنتان این تشبیهات شکل نگیرد :
بسیج دانشجویی =کارخانه یا سازمان اداری
مسئول پایگاه یاشورای حوزه = رئیس اداره
بسیجی عادی و فعال = کارمندان و کارگران اداره
ارزش افزوده بسیج = تولید اقتصادی
کلا در ذهنتان مفاهیم مادی (در مفاهیم مدیریتی که در ادامه بیان می شود) را از مفاهیم معنوی که در بسیج دانشجویی به عنوان ارزش تلقی می شود؛ تمیز دهید.
اسلاید 4 :
اصلا چرا باید برنامه ریزی کنیم ؟
هر کدام از شما که در جلسه دعوت هستید مدیر یک قسمت می باشید و از اینرو باید با 5 وظیفه زیر آشنا باشید.
وظایف مدیر :
برنامه ریزی
کنترل
هماهنگی
سازماندهی
رهبری و هدایت
اسلاید 5 :
همه ما -به عنوان خواص و تأثیرگذاران مجموعه- به دنبال . شناخت وضع موجود و تلاش برای رسیدن به وضع مطلوب هستیم.
شرایط محیطی
امکاناتِ موجود
هدف
اسلاید 6 :
برای رسیدن به نتیجه مطلوب باید :
- رسالت مجموعه ما چیست ؟ (تعریفی دقیق و مشترک)
- اهداف یکساله ما چیست ؟
- راهبرد ما برای رسیدن به آن اهداف کلان؟
- برنامه عملیاتی ما برای رسیدن به اهدافمان چیست ؟
اسلاید 7 :
تعریف مشترک از مجموعه ای که در آن فعالیت می کنیم:
ما در ”بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج“ فعالیت می کنیم.
نه در حوزه شهری
نه در ناحیه بسیج استان البرز
در سازمان بسیج دانشجویی
نه در نهاد رهبری
نه در دفتر فرهنگ دانشگاه
نه در اداره ی دولتی کذا
نه در .
اسلاید 8 :
- رسالت - اهداف کلان یک ساله - راهبرد مشترک - برنامه عملیاتی
رسالت : فلسفه وجودی ما ؟ (هم مجموعه مان و هم خودمان در این مجموعه)
شاید به ظاهر این سوال ساده و غیر قابل پرداختن باشد ولی تجربه ثابت کرده است که گاهی اوقات مدیران به رسالت سازمان معتقد هستند در حالیکه کارگران خط تولید به آن اعتقادی ندارند. بومی شده این حرف یعنی :
آنچه ما به عنوان رسالت و فلسفه وجودی حضورمان در بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد کرج قبول داریم ، سایر اعضای مجموعه مان قبول ندارند یا نمی دانند.
اسلاید 9 :
- رسالت - اهداف کلان یک ساله - راهبرد مشترک - برنامه عملیاتی
پس از خودتان بپرسید ”برای چه در بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد کرج“ وقت می گذارید ؟
به عبارت دیگر ؛ از خود بپرسید :
چرا الان این وقتتان را صرف فعالیت در بسیج شهری نمی کنید؟
چرا در نهاد رهبی اینگونه وقت نمی گذارید؟
چرا .
(پرسیدن این سوالات به معنی نفی سایر تشکل ها نیست ، بلکه جهت تقویت بخشیدن به باور خودتان در تشخیص رسالتتان است)
اسلاید 10 :
- رسالت - اهداف کلان یک ساله - راهبرد مشترک - برنامه عملیاتی
هدف گذاری :
آرمان هایی که قرار است در مدت یک سال به آن برسیم
آرمان ها بر اساس رسالتمان تعریف میشود
ضمن آرمان گرایی باید واقع گرا هم بود
آرمان ها باید دست یافتنی و با توجه به امکانات و منابعمان تعریف شود
پس باید از خودتان بپرسید برای انجام آن رسالت (خودتان و مجموعه تان) چگونه باید هدف گذاری کنید:
پس باید مسائل موجود را با توجه به رسالتتان بشناسید
اسلاید 11 :
- رسالت - اهداف کلان یک ساله - راهبرد مشترک - برنامه عملیاتی
شناخت مسأله :
مسائلی که ما باید به آنها بپردازیم کدامند ؟
وضعیت حجاب ؟ جذب بچه حزب اللهی ها ؟ حلقه های صالحین ؟ اقتصاد؟ بصیرت افزایی؟ . ؟
در ذهن هر کدام از ما مسائل مختلف ومتنوعی هستند که باید به آنها پرداخته شود.
یکی از راه های گروهی برای تعریف و شناسایی و حل مسائل همان روش ” توفان فکری“ است .
بنابراین بعد از خواندن اسلاید های فوق ؛ در فرم مربوط به توفان فکری برای شناخت مسأله ، کلیه نظرات خود را با توجه به رسالات بنویسید.
یعنی این سوال را از خودتان بپرسید :
مسائلی که ”بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد کرج ” در سال 1394 باید به آنها بپردازد چیست ؟
اسلاید 12 :
- رسالت - اهداف کلان یک ساله - راهبرد مشترک - برنامه عملیاتی
بعد از جمع آوری نظرات کلیه بزرگواران ؛ مسائل مورد توجه مجموعه شناسایی می شوند :
شناسایی مسائل
اولویت بندی مسائل
انتخاب مسائل مهم
این نکته یادآور می شود که این مسائل ، مسائلی است که با توجه به تجربیات اعضا، پیش بینی می شود در سال بعد برای مجموعه پیش بیاید. طبیعتا مسائلی نیز وجود دارند که پیش بینی ناپذیرند ولی در قالب های کلی تعریف می شوند . به عبارت دیگر می بایست در تدوین راهبرد و برنامه عملیاتی انعطاف پذیری لازم برای پرداختن به مسائلی که اکنون شناسایی نمی شوند وجود داشته باشد.
مثلا انتخابات مجلس مسأله ای است که شایداز دید یک نفر اولویت داشته باشد ف از دید دیگری وضعیت حجاب ، از دید دیگری ارتقاء سطح فکری اعضای مجموعه با پرداختن به کرسی های آزاد اندیشی و از دید دیگری . و اما مسأله ای که شاید پیش بیاید به فرض:
از بین رفتن قبح استکبارستیزی یک مسأله مهم در سال آینده باشد و یا شعار سال 94 و یا . برنامه ی عملیاتی باید هزینه ، زمان ، نیروی انسانی و . را برای پوشش آن برنامه ها لحاظ نماید.
اسلاید 13 :
یک تذکر :
درست است که می خواهیم برنامه ریزی دقیق داشته باشیم ؛ اما باید بپذیریم که :
خیلی هم کار را سخت نکنیم
اسلاید 14 :
- رسالت - اهداف کلان یک ساله - راهبرد مشترک - برنامه عملیاتی
چند پیشنهاد برای شناسایی مسأله :
- فکر نکنید مسائلی که برای ما وجود دارد ، برای سال بعدی های ما نیست.
- خیلی از مسائل هستند که دست اندرکاران قبلی مجموعه هم با آنها دست و پنجه نم می کرده اند ، پس بهتر است نظر آنها را بخواهیم، یا اسناد بجا مانده را نگاه کنیم یا .
- طبق اصل پارتو ، 80 دصد مشکلات ناشی از 20 درصد مسائل است ، پس دنبال آن 20 درصد مشکلات باشید.
-از خودتان بپرسید چه چیزی مانع اصلی مجموعه در رسیدن به رسالاتش است؟ می توانید از نمودار استخوان ماهی (fish bon) یا علت و معلول استفاده کنید. یعنی علتهای بوجود آمدن یک معلول را بنویسید و آنهایی که ما مربوط می شود را علامت گذاری کنید.
- انتظارات ذی نفعان از فعالیت های ما چیست ؟
پاسخ به این سوال هم می تواند راه گشا باشد. ذی نفعان ما یعنی : سازمان بسیج دانشجویی ، ناحیه ، دانشگاه ، دانشجویان،اعضای بسیج ، مسئول پایگاه ، شو ای حوزه و . تا مردم استان،کشور،نظام، و . پس باید ببینیم چه کار کنیم تا برای ذی نفعان سود یا ارزش افزوده(نه به معنی پول) ایجاد کنیم .
* یک تذکر اخلاقی : ما مأمور به وظیفه برای رضای الهی هستیم ولی به نتیجه هم توجه منطقی داریم.
اسلاید 15 :
- رسالت - اهداف کلان یک ساله - راهبرد مشترک - برنامه عملیاتی
راهبرد یا استراتژی معمولا در سطوح کلان سازمان تعریف میشود؛ در اینجا بیان تعریفی مشترک از ساختار مدیریتی و سازمانی مجموعه ضروری است :
در سطح کلان بسیج دانشجویی :
مدیران عالی : مدیران و معاونت های سازمان بسیج دانشجویی
مدیران میانی : مدیران ناحیه
مدیران عملیاتی : مسئولین حوزه ها و پایگاه های مستقل
در سطح بومی شده مجموعه خودمان :
مدیر عالی : خادم حوزه
مدیر میانی : مسئولین پایگاه ها و شورای حوزه
مدیران عملیاتی : شورای پایگاه ها
اسلاید 16 :
- رسالت - اهداف کلان یک ساله - راهبرد مشترک - برنامه عملیاتی
مجدد یاد آوری می شود که در سطح کلان سازمان ، تعریف و تدوین استراتژی با عنایت به بیانیه مأموریت سازمان ، محصولات و خدمات ، ذینفعان و . انجام می شود و طرح راهبرد مشترک در این مرحله از اسلاید به معنی :
بعد از این که مسائل رتبه بندی شدند می بایست با توجه به محیط داخلی و بیرونی مجموعه ؛ راهبرد مشترکی طراحی شود و در نهایت با توجه به آن راهبرد مشترک برنامه عملیاتی نوشته شود.
راهبرد یعنی : برنامه جامع برای رسیدن به اهداف
راهبرد مشترک یعنی : برنامه مشترک مجموعه برای رسیدن به اهداف واحد (مسائل واحد مجموعه)
اسلاید 17 :
یک مثال ساده از راهبرد مشترک:
تاکتیک پایگاه الف
تاکتیک پایگاه ب
تاکتیک پایگاه ج
راهبرد مشترک مجموعه ”بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد کرج“
به فرض اقتصاد مقاومتی که به عنوان مسأله اول مجموعه در سال جاری انتخاب شد، راهبرد مجموعه هم مثلا رشد تخصصی شدن فعالیت ها و پایگاهاه انتخاب گردید و در هر پایگاه با یک تاکتیک عرصه ظهور داشت : مثلاً در فنی با کارآفرینی ، در کشاوزی با بررسی محصولات استراتژیک و .
بنابراین در همین مثال فوق ؛ در مرحله بعد ، پایگاه می بایست برنامه عملیاتی خود را در قالب کرسی آزاد اندیشی ، نمایشگاه ، بازدید علمی ، طرح بحث در حلقه صالحین ، کتابخوانی، نشریه و. عملیاتی نماید.
اسلاید 18 :
- رسالت - اهداف کلان یک ساله - راهبرد مشترک - برنامه عملیاتی
برای تدوین راهبرد می بایست محیط داخلی و بیرونی مجموعه را بررسی کنیم ، یعنی :
نقاط قوت داخلی مجموعه را بنویسیم و اسمشان را مثلا S بگذاریم.
نقاط ضعف داخلی مجموعه را بنویسیم و اسمشان را مثلا W بگذاریم.
تهدیدات بیرونی مجموعه را بنویسیم و اسمشان را مثلا T بگذاریم.
فرصت های بیرونی مجموعه را بنویسیم و اسمشان را مثلا O بگذاریم.
اسلاید 19 :
- رسالت - اهداف کلان یک ساله - راهبرد مشترک - برنامه عملیاتی
بعد از مشخص شدن راهبرد مجموعه برای برخورد با مسأله ، برنامه عملیاتی میبایستی تدوین شود .
برنامه عملیاتی یعنی : عملیاتی کردن آنچه طرح شده است!! چطور :
تعریفی که از ما برنامه عملیاتی داریم ، همان چیزی است که می خواهد در طول ترم نقشه راه هر پایگاه قرار بگیرد ، با این تعریف و در نظر داشتن مسائل زیر به سراغ اسلاید بعدی می رویم :
در نوشتن برنامه عملیاتی دقت کنید :
- توجه به رسالت ، اهداف کلان و راهبردی که تعیین کردیم.
- انعطاف در نوشتن این برنامه عملیاتی و جاگذاری برای برنامه های پیش بینی نشده
اسلاید 20 :
- رسالت - اهداف کلان یک ساله - راهبرد مشترک - برنامه عملیاتی
در این قسمت برای نوشتن برنامه عملیاتی ، هر برنامه ا به چشم یک پروژه در نظر می گیریم .
پروژه یعنی :
. ما در حال انجام یک وظیفه و رسالت در مجموعه مان هستیم . این رسالت ها از دو طریق انجام می شوند :
1.عملیات ها 2.پروژه ها
در حقیقت پروژه ها وسیله ای برای دستیابی به اهداف راهبردی مجموعه هستند.
به عبارت دیگر عملیات ها تکراری و پیوسته هستند ولی پروژه ها موقتی و یکتا می باشند.
مثالهایی از عملیات : فرایند عضویت در بسیج ، برگزاری جلسات حلقه های صالحین، .
مثالهایی از پروژه : نمایشگاه همین سه باور ، اردوی راهیان نور ، بازدید از کارخانه مپنا، نمایشگاه جمعیت و .
