بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
انسان از منظر قران
در کتاب نگاهی دوباره به تربیت اسلامی
اسلاید 3 :
چکیده
خداوند متعال در قرآن مجيد انسان را با واژه هاي مختلفي مانند ((روح)) ،((نفس))،((فطرت )) و((عقل)) ياد مي كند كه تحول و دگرگوني درآدمي بدون داشتن تصوير وتوصيفي از وي امكان پذير نمي باشد.
اسلاید 4 :
حدیثی از حضرت امیرالمومنین(ع): ((من عرف نفسه فقد عرف ربه)) : ((هر كس خود را شناخت خدا را می شناسد.))
اسلاید 5 :
انواع نگاه به انسان:
1- نگاه تحلیلی :
2- نگاه ترکیبی:
اسلاید 6 :
نگاه تحلیلی :
قرآن در توصيف انسان واژها و مفاهيم معيني از قبیل (روح)،(نفس)، (قلب)، (اراده)و. استفاده کرده که هر یک از مفاهیم را به صورت جداگانه مورد بررسی قرار می دهیم.
اسلاید 7 :
نگاه ترکیبی:
پس از نگرش مجزا به هریک از مفاهیم بنیادی در انسان شناسی به دنبال نگرش ترکیبی می باشیم که این خود در دو مقام صورت می گیرد :
1 – می خواهیم نسبت قبلی را در نظر گرفته و بدین طریق سیمای انسان رایکجا مورد ملاحظه قرار دهیم
2 – این نگاه مربوط به کارکردهای این مجموعه به عبارت دیگر حاصل این ترکیب است که تحت عنوان ویژگی انسان مورد بحث قرار می گیرد .
اسلاید 8 :
مفاههیم بکار رفته در قرآن 1- روح2- نفس3- فطرت 4- عقل (حجر ، نُهيه ، لُبّ)5- قلب (فؤاد ، صدر)7- اراده و اختیار
اسلاید 9 :
روح:
اين اصطلاح در درجه اول به عنوان مفهوم جهان شناختي مطرح شده و روح را موجودي از موجودات هستي در رتبه ملائكه و منشا حيات در هستي مطرح می نماید.
به ظهور رسيدن حيات در هر مرتبه اي از موجودات در گرو دميدن روح در آن است.
اسلاید 10 :
2- بکارگیری به صورت مطلق ((الروح)) : به خود آن موجود اشاره شده كه منشا بهره مندی از این ها مي باشد.
اشکال بکارگیری روح در قرآن:1- بکارگیری روح با قيد معيني :اشاره به جلوه و بهره هاي حيات است
اسلاید 11 :
نفس:
معادل فارسي آن همان خود است و هم چون معادل فارسي خود تا زماني كه كلمه ديگري به آن اضافه نشود معني مشخصي ندارد.
حكايت از شخص آدمي نيز داشته و بدون آن كه چيزي يا ضميري به آن اضافه شود معناي مذكور از آن برداشت مي شود
((حقيقت وجود)) یعنی اگر تمام وجود آدمي متلاشي و تجزيه شده و زندگي نباتي از بين برود ، موجوديت خود را حفظ می کند.
اسلاید 12 :
مراتب نفس:1- نفس اماره2- نفس لوامه3- نفس مطمئنه
اسلاید 13 :
نفس اماره:
در موقعي كه كشش از بين مي رود و هوای نفس فروكش كرده و خود را مي يابد (وجدان) ظهور مي كند.
اسلاید 14 :
نفس لوامه:
در مواقعي كه نفس خود را يافته و پي به قصور و كجي ها را پيدا كرده و به ملامت خود مي پردازد و لباس تازه اي به تن مي كند كه تعبير به نفس لوامه يا سرزنشگر تعبير مي شود
اسلاید 15 :
نفس مطمئنه:
سومين حالت موقعي است كه آدمي به خدا توجه يافته و در نظر به پروردگار آرامشي عميق در او به وجود مي آيد و اطمينان خاطر كامل پيدا مي كند كه نفس (مطمئنه) ياد مي شود.
اسلاید 16 :
فطرت:
فطرت و الفاظ معادل آن حاكي از نوعي معرفت و ميل است كه در ضمير آدمي ريشه دارد و نگين و درون مايه انساني از پرتو ربوبي پروردگار رنگين گشته و خداوند اين نوع رنگ آفريني را يكي از بهترين نوع رنگ آميزي (صبغت) خوانده است.
اسلاید 17 :
عقل (حجر ، نُهيه ، لُبّ):
در قرآن ((عقل)) معناي خاص دارد ونمی توان ان را با پاره ای از معانی کلمه يكي دانست.
در لغت عربي ((عقل)) به معناي ((بند)) و ((بازداري)) است و معقل به معني دژ و برج و بارويي است كه دشمن را از نفوذ باز مي دارد.
اسلاید 18 :
معانی دیگر عقل در قرآن:1- قوه تفكر2-هوش3- مُدرك كليُات و.
اسلاید 19 :
قلب (فؤاد ، صدر):
از دیدگاه قرآن قلب به منزله عامل ادراک ، احساسات و نیز اراده می باشد. بر این اساس باید مفهوم قلب را هم سنگ مفهوم نفس گرفت وبه همین جهت که اوصاف مشابهی در مورد مفاهیم قلب و نفس آدمی مطرح است
اسلاید 20 :
اراده و اختیار:
اراده و اختیار و دیگر نیروهای در قرآن با انسان رابطه جبر و قهر نداشته و همه از مشیت پروردگار بوده و بدون اراده خداوند هیچ کدام از این نیروها ظهور نمی کند .
خداوند در تمام امور انسان را مختار و در طول اراده خود دانسته و اراده انسان جای گسترده مشیت و اراده خداوند را تنگ نمی کند تا لازم باشدبرای تقبل اختیار و اراده انسان، دور از مشیت الهی بر کنار بدانیم