بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
تك فرزندي،علل و تاثيرات آن
اسلاید 3 :
خداوند در قرآن فرموده است: «لقد خلقناالانسان فی کبد» یعنی انسان باید در سختی و رنج باشد تا به رشد برسد و داشتن فرزند بیشتر با وجود سختی های بسیار، انسان را به رشد می رساند.
اسلاید 4 :
مقدمه:
بر اساس آخرين اطلاعات حاصل از سرشماري سال 1390، نرخ باروري كلي به عدد 1.8 رسيده است.
براي پيشگيري از منفي شدن رشد جمعيت كه بر پايه برخي اطلاعات موجود،در صورت تداوم وضعيت فعلي پس از حدود سال 1420 آغاز خواهد شد،لازم است كه با تمهيدات مختلف و در كوتاهترين فاصله زماني ممكن،نسبت به ارتقاي اين شاخص تا حداقل 2.1(ميزان جايگزيني) وبيشتر اقدام نمود.
بر اساس اطلاعات حاصل از بررسي هاي متفاوت يكي از مقوله هايي كه به عنوان عامل اين كاهش قلمداد مي گردد پديده تك فرزندي است.
اسلاید 5 :
تك فرزندي پديده اي است كه در سالهاي گذشته روبه فزوني نهاده است.اگرچه هم خانواده هاي شهري و هم خانواده هاي روستايي به اين امر روي آورده اند، ولي اين مسئله بيشتر در خانواده هاي شهري ديده مي شود.
نگرش نسبت به فرزند آورري،احساس فشارهاي اجتماعي براي فرزند آوري،و ميزان كنترل بر امكانات و منابع اقتصادي و حمايتي مورد نياز براي داشتن فرزندي ديگر،سه عامل مستقيم تعيين كننده نيات باروري است.
تغيير نگرش زنان نسبت به مسئله تحصيل و منزلت اجتماعي آنان سبب شده كه بخش قابل توجهي از زنان سالهاي بيشتري را صرف تحصيل كرده و ازدواج را تا پايان تحصيلات به تاخير اندازند.
اسلاید 6 :
بر اساس پژوهش انجام شده،28.3%(حدود يك سوم) از جامعه ي مورد مطالعه داراي يك فرزند بودند.
اگرچه سن افراد تك فرزند كمتر از سايرين بود،ولي نكته مهم افزايش درصد تك فرزندي با افزايش سطح تحصيلات زن و مرد بود.تجزيه و تحليل بيشتر نشان داد كه تك فرزندي در زناني كه از تحصيلات دانشگاهي برخوردار بودند 10 برابر زنان بيسواد بود.
همچنين ميانگين تعداد فرزندان دلخواه در كساني كه يك فرزند داشتند تفاوت قابل توجهي با سايرين نشان داد.البته عوامل اجتماعي ديگري مثل شهرنشيني،اشتغال،تغيير سبك زندگي..از جمله عواملي هستند كه بر كاهش تعداد فرزندان دخالت دارد.
اسلاید 7 :
ضمن اينكه با توجه به بالا نبودن نرخ اشتغال زنان(حدود14درصد)تاثير تحصيلات مادران اهميت بيشتري داشته است.همچنين بر اساس برخي مطالب ارائه شده در حوزه خارج از وزارت بهداشت،از نظر رفتارشناسي نيز بخش قابل توجهي از قشر تحصيلكرده تمايل به بيش از يك فرزند ندارند.تغيير سبك زندگي و رفاه از علل مهم دخيل در اين امر به شمار مي روند.
اسلاید 8 :
يكي از اثرات مهم و نامطلوب پديده تك فرزندي،به هم خوردن توازن و تعادل نسلي است.
بعبارت ديگر سهم مادران تحصيل كرده از جمعيت آينده در مقايسه با مادران كم تحصيلات بسيار كمتر بوده و سبب كاهش متوسط ضريب هوشي جامعه خواهد شد.اين امر دقيقا همان رهنمود مقام معظم رهبري است كه:”يكي از مشكلات ما اين است كه برجسته ترين زوج هاي ما كه نخبگان هستند كمترين فرزند را دارند كه اين يك ضرر بزرگ است چون كشور را از ژن انسان هاي برتر محروم مي كنيم.“
اسلاید 9 :
با توجه به اینكه تك فرزند، كانون تمام توجهات و محبتهای والدین در طول زندگی است به همین دلیل تا زمان ورود به دنیای خارج از خانه همه چیز را بر وفق مراد میبیند. اما به محض ورود به این دنیای جدید دچار سرخوردگی میشود چون همه چیز دیگر بر وفق مراد او نخواهد بود .
علت تك فرزندی بسیاری از خانوادهها تجمیع تمام امكانات رفاهی برای تنها فرزند خانواده است. با وجود اینكه تجمیع امكانات برای یك بچه احتمال موفقیت وی را بسیار بالا میبرد اما به موازات آن ممكن است توقعات والدین از فرزند خود را نیز افزایش بدهد . همین موضوع باعث خواهد شد تا فرزند برای موفق شدن و انجام كارهای بزرگ زیر فشارهای روحی و روانی له شود.
اسلاید 10 :
تك فرزند، به دلیل زندگی در یك محیط بزرگسال از لحاظ روحی و روانی بسیار سریعتر رشد میكند و دنیا را از دید بزرگسالان میبیند.
فرزنداني که در کنار يکديگر بزرگ ميشوند توانمندي آنها تقويت شده و بستر بيشتري براي برخورداري از حمايت خواهر يا برادر خواهند داشت.
کودکاني که تک فرزند هستند دچار اختلال خاصي نميشوند اما به دليل اينکه اين کودکان امکان رشد را در کنار ساير فرزندان ندارند نحوه تعامل و ارتباط برقرار کردن آنها در محيط خانواده فراهم نميشود.
اگر کودک تک فرزند باشد احتمال اجتماعي شدن و توانايي وي براي تعامل با ديگران کمتر ميشود اما هنگامي که با ديگر فرزندان رشد کند بستر اجتماعي شدن برايش افزايش مييابد.البته شرايط اجتماعي شدن به شرطي است که بين فرزندان اختلاف سني زيادي وجود نداشته باشد تا تعامل و ارتباط لازم ميانشان رقرار شود.کودک در صورت رشد با ديگر فرزندان امکان رشداجتماعي،هيجاني و ارتباطي را خواهد داشت.
اسلاید 11 :
يکي از عواملي که به تک فرزندي دامن زده بالا رفتن سن ازدواج است. مسئولان سازمان ثبتاحوال،اعلام کردند سن باروري در زنان از 22 تا 24 سالگي به 25 تا 29 سال رسيده و اين موضوع روند تکفرزندي را گسترش ميدهد.
دکتر مجيد ابهري، روانشناس و آسيبشناس اجتماعي، اعتقاددارد:"بالارفتن سن باروري نه تنها باعث افزايش تکفرزندي ميشود بلکه در بسياري از موارد، وحشت از مادرشدن را به وجود ميآورد و زن تصور ميکند با وجود سن و سالي که دارد، تا بخواهد دوره بارداري را طي کند و صاحب فرزند شود و او را بزرگ کند خيلي دير است و توانايي اين کار را در خود نميبيند، بنابراين قيد بچهدار شدن را ميزند".البته اگر چه بالا رفتن سن باروري ميتواند عاملي براي کاهش مواليد باشد ولي نميتوان آن را علت شيوع تکفرزندي دانست.
اسلاید 12 :
دکتر حسين ملکافضلي، استاد آمار حياتي دانشگاه علوم پزشکي تهران،دراين باره معتقد است:"بالا رفتن سن بارداري عامل کماثري در گسترش تکفرزندي در جامعه است. در حقيقت اين يک عامل بيولوژيک است و خيلي در تکفرزندي تاثير ندارد.
افزايش 3 تا 4 سال سن باروري، نميتواند به تکفرزندي منتهي شود بلکه عوامل اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي نقش اساسي در اين زمينه دارند".
اسلاید 13 :
تكفرزندي با توجه به فرهنگ جامعه ما مناسب نيست، «مهمترين عارضه تكفرزندي، فرزندسالاري است بهگونهاي كه پدر و مادر تمام توجهشان به صورت اغراقآميزي به فرزندشان است و هر خواستهاي كه داشته باشد، برآورده ميكنند و معمولا كودكان با اين روش لوس خواهند شد و چون خواهر و برادر ندارند، توانايي برقراري ارتباط موثر با ديگران را كمتر ياد ميگيرند.»
از ديگر پيامدهاي دير بچهدار شدن، ايجاد شكاف نسلي است. پدرومادري كه فاصله سني زيادي با فرزندشان دارند، با او تفاهم فكري كمتري خواهندداشت و همين موضوع باعث ايجاد شكاف نسلي ميشود. از سوي ديگر، والدين در برخورد با فرزندشان بيحوصلهاند. نكته مهم ديگر اين است كه بسياري از والدين وجود كودك را مانع رسيدن به اهداف و برنامههاي خود ميدانند و با اين تفكر تمايلشان به بچهدارشدن كم ميشود.
اسلاید 14 :
والدین تك فرزند همواره احساس گناه میكنند چون بر این باورند كه تنها فرزند آنها در طول زندگی خود احساس تنهایی خواهد كرد.
بیشتر زوج های شاغل مجبور به سپردن فرزند دختر یا پسر خود به مهدکودک می شوند. آن ها با مقایسه وضعیت خود با خانواده های چند فرزند به سرعت درمی یابند هر فرزند از راه رسیده حداقل ٣ تا ٤ سال وقت و انرژی آن ها را می گیرد. همچنین توصیه دیگران به اختصاص تمام بودجه و امکانات برای یک فرزند آن ها را وسوسه می کند که تمام تلاش خود را برای تنها فرزندشان انجام دهند و خیال خود را آسوده کنند و توصیه برخی را مبنی بر نیاز کودک به یک برادر یا خواهر نادیده بگیرند. این دلایل و دلایل متعدد دیگر از جمله مسائل اقتصادی، وضعیت مسکن که با افزایش تعداد اعضای خانواده اجاره مسکن را دشوارتر می کند، ترس از مشکلات آینده، مشکلات تحصیلی و غیره بسیاری از زوج ها را از فکر داشتن فرزند دوم منصرف می کند.
اسلاید 15 :
مقام معظم رهبري":
عده اي اين فکر را در جامعه رواج داده اند که جمعيت کم به روند توسعه در کشور سرعت مي بخشد.به عبارت ديگر رشد جمعيت يعني از دست دادن زمينههاي توسعه و رشد اقتصادي يا به عبارتي کنترل جمعيت شرط مقدماتي توسعه و پيشرفت است.اين در حالي است که امروزه کشورهايي که داراي رشد کُند يا منفي جمعيت هستند، مثل نروژ، سوئد، دانمارک و هلند،دولتها خانوادهها را تشويق به فرزندآوري مينمايند. براي مثال، در کشور ژاپن که خطر سالمندي جمعيت وجود دارد دولت به فکر افزايش جمعيت است.ولي اين رويه اي که فعلا در کشور شکل گرفته در آينده کشور را با پديده پيري جمعيت مواجه خواهد کرد.
اسلاید 16 :
عوارض سزارين
خطر ابتلا به:
- خونريزي ناشي از جفت سرراهي بدليل سزارين تكراري
عفونت
- احتمال نياز به انتقال خون و خطرات ناشي از بيهوشي
- مرگ و مير مادران
- پارگي رحمي
- تب پس از زايمان
- احتمال بروز يرقان ومشكلات تنفسي در نوزادان