بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
استاندارد بین المللی حسابداری شماره 12
مالیات بر در آمد
اسلاید 3 :
مقدمه :
مالیات بر درآمد اولین بار در جنگ با فرانسه در سال 1799 توسط دولت انگلستان وضع شده است.
هدف اصلی دولت از وضع واخذ مالیات ، تامین منابع برای مخارج دولت است.
حسابداری مالیات بر درآمد نخستین بار در کشورهای آمریکا و انگلستان مطرح گردید.
این استاندارد نحوه حسابداری مالیات بر درآمد شامل نحوه حسابداری پیامدهای مالیاتی جاری و آتی را مشخص می کند.
اسلاید 4 :
دامنه کاربرد :
این استاندارد برای حسابداری مالیات بر درآمد کاربرد دارد.
مالیات بر درآمد شامل مالیاتهای داخلی و خارجی است که پایه محاسباتی آن درآمد مشمول مالیات است.
مالیات بر درآمد شامل مالیاتهایی مانند مالیاتهای تکلیفی است که توسط یک واحد فرعی ، وابسته یا مشارکت خاص از سهم واحد سرمایه گذار از سود تقسیمی کسر می شود.
درآمد مشمول مالیات بیانگر یک رقم خالص یعنی درآمد منهای هزینه است نه یک رقم ناخالص. لذا مالیاتهایی که بر اساس این رقم تعیین می شود ، در دامنه کاربرد این استاندارد است و شامل مالیات بر فروش نمی باشد.
اسلاید 5 :
مبانی نظری مالیات بر درآمد :
استاندارد ARB 23 در شال 1944 درباره مالیات بر درآمد
- جایگزین شدن بیانیه شماره 11 هیئت اصول حسابداری با ARB 23
انتشار بیانیه شماره 96 در سال 1987 توسط FASB
انتشار بیانیه شماره 109 در سال 1992 توسط FASB که هم اکنون مبنای حسابداری مالیات بر درآمد است.
انتشار استاندارد مذکور در سال1979 با عنوان حسابداری مالیات بر درآمد و تجدید نظر در آن با عنوان مالیات بر درآمد در سال 1996 توسط IASB.
اسلاید 6 :
مبانی حسابداری مالیات بر درآمد :
سود حسابداری ( سود قبل از مالیات ) : درآمد منهای هزینه براساس استانداردهای حسابداری.
درآمد مشمول مالیات : درآمد منهای هزینه براساس قوانین مالیاتی.
مثال 1) درآمد فروش 1،000،000 ریال ، سود سپرده بانکی 200،000 ریال ، هزینه حقوق 500،000 ریال ، هزینه کاهش ارزش سرمایه گذاری 300،000 ریال :
400،000= 300،000 – 500،000 -200،000 + 1،000،000 سود مشمول مالیات
500،000 = 500،000 – 1،000،000 درآمد مشمول مالیات .
درآمد مشمول مالیات > سود مشمول مالیات
اسلاید 7 :
مالیات از حاصلضرب درآمد مشمول مالیات در نرخ مالیاتی ( ایران = 25% ) محاسبه می گردد.
125،000 = 25% * 500،000 مالیات پرداختنی ( طبق قانون مالیات )
اما طبق این استاندارد ، مالیات باید براساس استانداردهای حسابداری شناسائی شود یعنی
100،000= 25% * 400،000 هزینه مالیات ( طبق استاندارد حسابداری )
تفاوت سود قبل از مالیات و درآمد مشمول مالیات به 2 گروه تفاوتهای دائمی و موقت تقسیم می گردد.
موضوع اصلی این استاندارد ، نحوه حسابداری آثار تفاوتهای موقتی است.
اسلاید 8 :
تفاوتهای دائمی :
تفاوت بین سود قبل از مالیات و درآمد مشمول مالیات که در آینده برگشت نمی شوند.
تفاوتهای دائم چون نه در دوره جاری و نه در آینده در محاسبه درآمد مشمول مالیات در نظر گرفته نمی شوند بر مالیات انتقالی موثر نیستند ، لکن در صورت سود وزیان که طبق استانداردهای حسابداری تهیه می شود منعکس می گردد .
نمونه های تفاوتهای دائم : درآمد صادرات و سود اوراق مشارکت و هزینه های غیر قابل قبول مانند هزینه های مربوط به درآمدهای معاف و هزینه های غیر مرتبط با موضوع فعالیت مودی.
اسلاید 9 :
تفاوتهای موقت :
عبارتست از تفاوت بین مبلغ دفتری بک دارائی یا بدهی در ترازنامه و مبنای مالیاتی آن. به بیان دیگر تفاوت بین سود قبل از مالیات و درآمد مشمول مالیات که در آینده برگشت می خورد.
تفاوتهای موقت به 2 گروه مشمول مالیات و کاهنده مالیات در آینده تقسیم می گردد.
نمونه تفاوتهای موقت : زیان کاهش ارزش موجودیها ، هزینه بازخرید مرخصی ، هزینه تاسیس و هزینه استهلاک . 3 مورد اول در سال وقوع ، باعث کمتر شدن سود حسابداری از درآمد مشمول مالیات می گردد لذا باعث ایجاد دارائی مالیات انتقالی می شود .
اسلاید 10 :
روش های موجود در مبانی نظری مالیات بر درآمد :
1- روش مالیات انتقالی :
تاکید این روش بر صورت سود و زیان و تفاوت بین سود حسابداری و درآمد مشمول مالیات است. تفاوت بین هزینه مالیات و مالیات پرداختنی در حساب مالیات انتقالی منظور می شود. مانده این حساب در ترازنامه بعنوان هزینه یا درآمد انتقالی گزارش کی شود . در این روش تنها تفاوتهای موقتی که در آینده برگشت شود در محاسبه هزینه یا درآمد انتقالی در نظر گرفته می شود و از نرخهای مالیاتی در زمان ایجاد تفاوت موقتی استفاده می شود.در صورت تغییر نرخ در آینده ، محاسبات هزینه یا درآمد انتقالی تغییر نخواهد کرد که این مورد مهمترین انتقاد وارده به این روش می باشد. تفاوتهای موقتی درآینده برگشت می شود لذا منابع یا تعهد مرتبط با آن با نرخ زمان برگشت ، محقق یا تسویه خواهد شد.
روش مالیات انقالی طبق این استاندارد قابل پذیرش نمی باشد.
اسلاید 11 :
2- روش دارائی – بدهی :
تاکید این روش بر صورت وضیعت مالی است.
هدف این روش :شناسائی مزایا یا تعهدات مالیاتی است که در رابطه با تفاوتهای موقتی در آینده کسب یا ایفا خواهد شد.
هدف اصلی این روش، شناسائی مالیاتهای قابل پرداخت در دوره های جاری و آینده به عنوان صورت وضیعت مالی است .براین اساس مالیات پرداخت نشده بعنوان بدهی ( ذخیره ) مالیات شناسائی شده و اگر مالیات پرداخت شده بیشتر از تعهد مالیاتی باشد بعنوان دارائی شناسائی می شود.
تفاوت موقتی 2 نوع است یا دارای مزیت مالیاتی است که مالیات پرداختنی را در آبنده می کاهدو یا باعث افزایش مالیات پرداختنی در آینده می شود.
اسلاید 12 :
طبق این روش باید نرخهای مالیات آینده با در نظر گرفتن تغییرات احتمالی قانون مالیات پیش بینی شود. بدلیل مشکل بودن این پیش بینی ، استانداردهای بین المللی حسابداری استفاده از نرخهای جاری مالیاتی را الزامی کرده است.
در این روش ، تفاوت بین هزینه مالیات و مالیات پرداختنی جاری بعنوات دارائی یا بدهی مالیات انتقالی شناسائی می شود.
دارائی یا بدهی مالیات انتقالی در صورت تغییر نرخ در آینده ، تعدیل می شود.
طبق این استاندارد ، روش دارائی – بدهی مبنای گزارشگری مالی است.
هزینه مالیات در این روش یک مبلغ باقیمانده است و برابر است با :
تغییر در دارائی یا بدهی مالیات انتقالی طی دوره + مالیات پرداختنی محاسبه شده بر مبنای درآمد مشمول مالیات.
در این روش تفاوت موقتی برابر است با : تفاوت بین مبلغ دفتری دارائی و مبنای مالیاتی دارائی یا بدهی .
اسلاید 13 :
طبق این استاندارد ، مازاد تجدید ارزیابی دارائیهای ثابت مشهود و هزینه استهلاک مرتبط با آن یک تفاوت موقتی است که بابت آن بدهی مالیات انتقالی شناسائی می گردد.
اقلامی که هیچ گاه در محاسبه درآمد مشمول مالیات وارد نمی شوند اساساً ماهیت تفاوت دائمی دارند و مزیت اطلاعاتی آن برای استفاده کنندگان صورتهای مالی روشن نیست.
هزینه مالیات :
2 جز دارد : 1- هزینه مالیات جاری 2- هزینه مالیات انتقالی
هزینه مالیات جاری : مبلغی است که براساس درآمد مشمول مالیات برای هر دوره مالی شناسائی می شود .
هزینه مالیات انتقالی : اثر مالیاتی تفاوتهای موقتی واقع شده در دوره جاری است.
در روش دارائی – بدهی ، هزینه مالیات برابراست با :
هزینه مالیات جاری + هزینه مالیات انتقالی .
اسلاید 14 :
نحوه محاسبه هزینه مالیات سال جاری :
دارائی مالیات انتقالی آخر سال – دارائی مالیات انتقالی ابتدای سال = هزینه ( مزایای) مالیات انتقالی + مالیات پرداختنی جاری = هزینه مالیات جاری.
مزایای مالیات انتقالی بعنوان مزایای مالیاتی بوده که باعث کاهش مالیات سال بعد می شود.
بدهی مالیات انتقالی :
گروهی از تفاوتهای موقت که معادل مبالغ مالیات بردرآمد قابل پرداخت درآینده می باشد و دارای ویژگیهای ذیل می باشد :
الف) سود قبل از مالیات حسابداری بیشتر از درآمد مشمول مالیات می باشد و لذا موجب افزایش درآمد مشمول مالیات سالهای آینده می شود بنابراین هزینه مالیات طبق استانداردهای حسابداری بیشتر از هزینه مالیات ابرازی می باشد.
اسلاید 15 :
از عمده ترین نمونه های ایجاد بدهی مالیات انتقالی ، هزینه استهلاک خواهد بود، زمانی که عمر مفید برای گزارشگری مالی بیشتر از عمر مفید طبق قوانین مالیاتی باشد.
بطور کلی بدهی انتقالی از مازاد مبلغ مالیات طبق استاندارد حسابداری نسبت به مالیات ابرازی طبق قوانین مالیاتی است در نتیجه به دولت بدهی داریم و باید در آینده مالیات بپردازیم.
نحوه ثبت : هزینه مالیات ( سود قبل از مالیات حسابداری * نرخ مالیات ) **
ذخیره مالیات ( درآمد مشمول مالیات * نرخ مالیات ) **
بدهی مالیات انتقالی **
بدیهی است پس از پایان عمر مفید طبق قوانین مالیاتی، هزینه مالیات از مالیات پرداختنی کمتر خواهد بود و تفاوت آن به بدهکار حساب مالیات انتقالی منظور می شود.
اسلاید 16 :
طبق این استاندارد ، هزینه مالیات ( مزایای مالیاتی ) به 2 بخش هزینه مالیات جاری ( مزایای مالیاتی جاری ) و هزینه مالیات انتقالی ( مزایای مالیاتی انتقالی ) تقسیم می شود بشرح ذیل :
بدهی مالیات انتقالی در آخر سال – بدهی مالیات انتقالی در ابتدای سال = هزینه مالیات انتقالی + هزینه مالیات جاری سال طبق قانون مالیات ( مالیات پرداختنی ) = هزینه مالیات سال طبق استاندارد حسابداری.
بدهی مالیات انتقالی با تعریف بدهی طبق مفاهیم نظری گزارشگری مالی مطابقت دارد.
اسلاید 17 :
مثال) سود قبل از مالیات 5،000،000 ریال، بهای تمام شده ماشین آلات 2،000،000 ریال ، روش استهلاک خط مستقیم ، عمر مفید برای گزارشگری مالی 10 سال ، مطلوبست : محاسبه مالیات انتقالی طبق هریک از مفروضات ذیل :
عمر مفید طبق قوانین مالیاتی 5 سال باشد.
1،250،000=25% * 5،000،000 مبلغ مالیات طبق استاندارد
1،200،000= 25% * ( 200،000 – 5،000،000) مبلغ مالیات طبق قانون
200،000= 10 / 2،000،000 هزینه استهلاک سالانه براساس استاندارد
400،000 = 5 / 2،000،000 هزینه استهلاک سالانه براساس ق.م .م
اسلاید 18 :
هزینه مالیات 1،250،000
ذخیره مالیات 1،200،000
بدهی مالیات انتقالی 50،000
هزینه ( مزایای) مالیاتی به 2 بخش هزینه ( مزایای) مالیاتی جاری و هزینه (مزایای) مالیات انتقالی تقسیم می شود.
بدهی مالیات انتقالی سال جاری 50،000
- بدهی مالیات انتقالی در ابتدای سال جاری ( 0)
=هزینه مالیات انتقالی 50،000
+ هزینه مالیات سال جاری ( مالیات پرداختنی) 1،200،000
= هزینه مالیات سال جاری 1،250،000
اسلاید 19 :
دارائی مالیات انتقالی :
در این حالت ، سود حسابداری کمتر از درآمد مشمول مالیات است یعنی مالیات بیشتری پرداخت کرده ایم.
نحوه ثبت آن : هزینه مالیات ( طبق استاندارد حسابداری)**
دارائی مالیات انتقالی **
مالیات پرداختنی ( طبق قانون مالیات ) **
دارائی مالیات انتقالی با تعریف دارائی طبق مفاهیم نظری گزارشگری مالی مطابقت دارد.نمونه های آن عبارتند از زیان کاهش ارزش موجودیها ، ذخیره بازخرید مرخصی و هزینه تاسیس.
دارائی مالیات انتقالی طبق این استاندارد، مبالغ مالیات قابل بازیافت در دوره های آتی در رابطه با تفاوتهای موقتی کاهنده مالیات ، انتقال ریالهای مالیاتی استفاده نشده و انتقال اعتبارات مالیاتی استفاده نشده است.
اسلاید 20 :
مثال ) بهای تمام شده موجودی مواد و کالا 100 ریال ، خالص ارزش فروش آن نیز 90 ریال است. سود قبل از مالیات در سال جاری 300 ریال است . نرخ مالیات بر درآمد 25درصد است .
10=90-100 هزینه کاهش ارزش موجودی 10
زیان کاهش ارزش انباشته موجودی 10
75=25% *300 هزینه مالیات طبق استاندارد
77.5=25% * (10+300) هزینه مالیات طبق قانون مالیات
