بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
هوالمحبوب
موضوع: فراارزشیابی
اسلاید 2 :
اصطلاح ارزشيابي، در معناي ساده آن به تعيين ارزش براي هر چيزي گفته مي شود.
بر اساس تعريف استافل بيم :ارزشيابي عبارت از فرآيند تعيين اطلاعات وقضاوت درمورد ارزش يا اهداف آموزشي برنامه ها، عمليات و نتايج آنها به منظور هدايت و تصميم گيري است.
ورتن و سندرزمعتقدند:ارزشيابي فعاليتي رسمي است كه به منظور تعيين كيفيت، اثر بخشي ياارزش يك برنامه، فرآورده، پروژه، فرآيند، هدف يا برنامه درسي به اجرا در مي آيد.
بيل توركيم مي نويسد: ارزشيابي يك روش منظم جمع آوري اطلاعات
براي فراهم كردن بازخورد در مورد يك موضوع است.
سيف معتقد است: ارزشيابي فرآيندي نظام مند براي جمع آوري، تحليل و تفسير اطلاعات است تا بدين وسيله، تحقق يافتن يا در حال تحقق بودن اهداف مورد نظر و ميزان آن تعيين شود.
اسلاید 3 :
تاریخچه فرا ارزشیابی
عملا تاریخچه فرا ارزشیابی با تاریخچه ارزشیابی ارتباط تنگاتنگ دارد هر جا که ارزشیابی بوده فرا ارزشیابی هم بوده است، اگر چه اصطلاح فرا ارزشیابی اخیراً مورد استفاده قرار گرفته است. برای مثال در طول سا لها شاهد این بوده ایم که گزارشات ارزشیابی در ارتباط با مشکلات بهداشتی و اجتماعی مانند اثرات طولانی مدت سفلیس در بین سربازان سیاه پوست امریکایی، فواید آموزش قبل از مدرسه و . .. . بوده است که این گزارشات نیاز به ارزشیابی مجدد داشته اند
اسلاید 4 :
تاریخ ارزشیابی در تعلیم و تربیت از قرن بیستم شروع شده و شواهد نشان می دهد که فرا ارزشیابی همراه با آن بوده است یعنی هر جا ارزشیابی بوده فرا ارزشیابی هم مفهوم پیدا کرده و این دو رکن جدا ناپذیرند
. فرا ارزشیابی از دهه 1960 بطور رسمی شروع شده و از پیشگامان آن اسکریون، استیک و استافیل بیم بوده اند.
اواخر دهه 1970 بود که یک سری معیار برای ارزشیابی که اکثر افراد بر روی آنها اتفاق نظر داشتند نوشته شد, این معیارها بوسیله استافیل بیم در مرکز ارزشیابی دانشگاه میشیگان نشر و گسترش پیدا کرد و بوسیله کمیته استانداردهای ارزشیابی آموزشی این استانداردها هدایت می شد .
بدنبال این فعالیت ها، بود که برنامه های استاندارد جهت ارزشیابی آموزشی و برنامه تهیه شد
اسلاید 5 :
تعریف عملکردی فرا ارزشیابی :
فرا ارزشیابی عبارت از فرایند کسب کردن، تعیین کردن و بکار بردن اطلاعات توصیفی و قضاوت در مورد مفید بودن، عملی بودن، صحت و دقت و ماهیت سیستماتیک، اجراء دقیق، کامل، با احترام و مسئولانه، به منظور راهنمایی و ارزشیابی و گزارش توانائی ها و نقاط ضعف می باشد . )استافیل بیم، 2000، ص 96).
فرا ارزشیابی عبارت است از ارزشیابی از سیستم ارزشیابی , ابزار ارزشیابی یا ارزشیابی از برنامه میباشد(سایت پاراسکوپرا).
فرا ارزشيابي، فرآيند طراحي، جمع آوري و كاربرد اطلاعات به منظور قضاوت در مورد صلاحيت ارزشيابي است و عمومأ نقاط قوت و ضعف را گزارش مي كند.
اسلاید 6 :
كميته استانداردهاي ارزشيابي معتقد است كه كيفيت ارزشيابي را باتوجه به سودمندبودن، عملي بودن، مناسبت داشتن و صحت آن مي توان تشخيص داد.
منظور از معيارهاي سودمندي، اطمينان ازفراهم بودن نيازهاي اطلاعاتي جهت استفاده كنند گان است.
معيارهاي عملي بودن،جهت اطمينان از واقع گرايانه، خردمندانه، سياست مدارانه و مقرون به صرفه بودن ارزشيابي است.
معيارهاي مناسبت به منظور كسب اطمينان از اجراي ارزشيابي به صورت قانوني واخلاقي با در نظر گرفتن رفاه شركت كنندهگان در ارزشيابي و كساني است كه تحت تاثير ارزشيابي قرار مي گيرند.
بالا خره معيارهاي صحت به نحوي عمل مي كنند كه اطلاعات كافي در مورد وضعيت هاي مربوط به ارزش و صلاحيت برنامه مورد ارزشيابي را جمع آوري كنند.
اسلاید 7 :
معيارهاي سودمندي:
معيارهاي سودمندي به منظور اطمينان از اين است كه ارزشيابي، نيازهاي اطلاعاتي را جهت استفاده كنندگان ازارزشيابي فراهم مي كند.
شامل موارد زیر است:
اسلاید 8 :
شناخت مخاطبين(:(stakeholders
افرادی که در ارزشيابي در گيرند يا تحت تأثيرآن قرارمي گيرند، بايد شناخته شوند تا بتوان به نيازهاي آنان پاسخ داد.
اعتبار ارزشياب:
افرادي كه ارزشيابي را هدايت مي كنند بايد صلاحيت و توانايي انجام اين فرآيند را داشته باشند وامين باشند. به علاوه نتايج ارزشيابي نيز از حداكثر اعتباربرخوردار باشند. كسب حداكثر اعتبار و پذيرش براي ارزشياب به ارزشيابي هاي قابل اطمينان او بستگي دارد.
اسلاید 9 :
وسعت اطلاعات و انتخاب آنها (ابعاد انتخابي اطلاعات):
مطالعه ارزشيابي مستلزم گردآوري اطلاعات است.
اطلاعات جمع آوري شده بايد بتوانند سؤالات از پيش تعيين شده راپوشش دهند و در مقابل مخاطبين پاسخگو باشند.
اطلاعات بايد آنچنان گسترده بوده و انتخاب شده باشند كه به سؤال هاي مربوط به هدفهاي طرح ارزيابي پاسخ دهند.
همچنين نيازهاو خواسته هاي مخاطبين ويژه را پاسخگو باشند.
اسلاید 10 :
شناسايي ارزش ها:
نظرات، رويه ها و دلايل استفاده ازگزارش يافته ها بايد به دقت توصيف شده تا مباني قضاوتهاي ارزشي، واضح باشند. چگونگي و دليل منطقي مورداستفاده در تفسير يافته هاي ارزيابي بايد به گونه اي توصيف شوند كه مبناي داوري باشند.
روشن بودن گزارش:
گزارش هاي ارزشيابي به دو نوع كلي تقسيم مي شوند، گزارش پيشرفت و گزارش نهايي.
اسلاید 11 :
گزارش و انتشار به موقع:
يافته هاي مهم و گزارشات ارزشيابي بايد براي استفاده كنندگان به موقع منتشر شوند تا به موقع مورد استفاده قرار گيرند.
اثر ارزشيابي:
ارزشيابي بايد به صورتي برنامه ريزي واجرا شود كه مخاطبين براي ادامه كار تشويق شوند و اين علاقه در آنها افزايش يابد كه از نتايج ارزشيابي استفاده خواهد شد و آنان را راغب كند تا نتايج را پيگيري كنند.
اسلاید 12 :
معيارهاي عملي بودن
هدف از اين معيارها اطمينان از،خردمندانه و مقرون به صرفه بودن ارزشيابي
و شامل موارد زیر است:
شيوه هاي عملي: رويه هاي ارزشيابي بايد عملي بوده و هنگام جمع آوري اطلاعات مورد نياز عدم انسجام را به حداقل برساند و با كمترين مانع طرح را به اجرا در آورده و اطلاعات لازم را فراهم آورد.
كارآمدي سياسي :
برنامه ریزی و هدايت ارزشيابي بايد با شركت گروه هاي مختلف باشد تا ازهرگونه سو گيري و استفاده نادرست از نتايج كه ممكن است منجر به مقابله و مقاومت شود جلوگيري گردد.
اثربخشی هزینه:
ارزشیابی باید مفيد بوده و اطلاعات با ارزشي را جمع آوري كند؛ پاسخگوي مخارج و هزينه هاي مصرف شده باشد و ارزش آن در مقابل هزينه هاي به عمل آمده قابل توجيه باشد
اسلاید 13 :
معيارهاي مناسبت
هدف كسب اطمينان از اجراي ارزشيابي به صورت اخلاقي، قانوني و با در نظر گرفتن رفاه شركت كنندگان در ارزشيابي و همچنين كساني است كه تحت تأثيرنتايج ارزشيابي قرار مي گيرند. اين معيارها عبارتند از:
آگاهي از خدمات: ارزشيابي بايد به منظور كمك به سازماندهي و شناسايي و ارائه خدمات موثر در رابطه با نيازهاي شركت كنندگان خاص باشد.
توافقات رسمي: لزوم تقسيم برنامه ارزشيابي به بخش هاي رسمي (چه چيزي، چگونه، بوسيله چه كسي و در چه زماني بايد انجام شود) بايد به صورت كتبي مورد توافق قرارگيرد به طوري كه هر يك از طرفين ملزم به پايبندي به شرايط باشند.
اسلاید 14 :
حقوق انساني افراد: رعايت اصول اخلاقي در مورد موضوعات انساني ضروري است. ارزشيابي ها بايد بگونه اي طراحي و هدايت شوند كه به اصول اخلاقي و رفاه انسانها احترام گذاشته شود و از آنها حمايت كنند.
تعاملات انساني: ارزشيابي ها بايد به ارزشهاي انساني درحين تعاملاتشان احترام بگذارند، چراكه شركت كنندگان نبايد مورد تهديد واقع شده يا آسيب ببينند. در جريان ارزشيابي رعايت شان و منزلت انساني در تعامل با ساير افراد كه دست اندر كار ارزشيابي هستند ضروري است.
ارزيابي كامل و منصفانه: ارزشيابي بايد كامل و منصفانه بوده و نقاط قوت و ضعف برنامه را مشخص و حيطه هاي مشكلات را شناسايي كند.
اسلاید 15 :
اعلام نتايج: بخش هاي مختلف ارزشيابي مانند يافته هاي آن با محدوديت هاي مربوطه بايد براي افرادي كه تحت تأثيرارزشيابي قرار مي گيرند و از نظر اخلاقي مورد توجه هستند،قابل دستيابي باشند.
ناسازگاري با منافع :باید با تضاد منافع كه غير قابل اجتناب هستند عاقلانه برخورد كرد تا بتوان از مخدوش شدن نتايج ارزشيابي به دليل تضاد با منافع جلوگيري كرد.
مسئوليت مالي: اختصاص منابع و هزينه بايستي بر اساس رويه ها بوده و مدبرانه و با رعايت اصول اخلاقي صورت گرفته و در مسير صحيح و درست باشد
اسلاید 16 :
معيارهاي صحت
معيارهاي صحت به نحوي عمل مي كنند كه ارزشيابي مناسب و مربوط باشد و اطلاعات كافي، فني و اصولي در مورد وضعيتهاي تعيين كننده ارزش و صلاحيت برنامه مورد
ارزشيابي را جمع آوري كنند.
ثبت برنامه: برنامه اي كه قرار است مورد ارزشيابي واقع شود، بايد به طور واضح و صحيح توصيف و ثبت شود.
تجزیه و تحلیل زمینه: پس از آنكه مطالعه ارزشيابي طرح ريزي و به مرحله اجرا در آمد به منظور بدست آوردن پاسخ هاي مربوط به پرسشهاي ارزشيابي، اطلاعات حاصل بايد به گونه اي مناسب مورد تحليل و تفسير قرار گيرد.
طبقه بندي، خلاصه كردن و سازمان دادن داده ها نخستين گام در تحليل و تفسير اطلاعات ارزشيابي است.
اسلاید 17 :
توصيف اهداف و رويه ها: مقاصد و شيوه هاي ارزشيابي بايد مورد بازنگري قرار گرفته و به صورتي كاملا مشروح توضيح داده شوند تا بتوانند مشخص شوند و مورد بررسي قرارگيرند.
منابع اطلاعاتي قابل دفاع :منابع اطلاعاتی مورد استفاده در يك برنامه ارزشيابي بايد با جزئيات كافي توصيف شوند تا بتوان كفايت اطلاعات را سنجيد و در صورت كافي بودن مي توانند موردارزيابي واقع شوند.
اطلاعات داراي اعتبار: رويه ها ي جمع آوري اطلاعات بايد انتخاب، تدوين و بكار گرفته شوند، در اين صورت ميتوان اطمينان داشت كه اطلاعات جهت استفاده داراي اعتبارهستند.
اسلاید 18 :
اطلاعات قابل اعتماد: ابزار گرد آوري داده ها و شيوه هاي اجرايي آنها بايد چنان انتخاب يا تدوين شوند كه اطلاعات بدست آمده از پايايي لازم برخوردار باشد.
اطلاعات منظم : اطلاعات جمع آوري شده بايد مورد پردازش قرار گرفته و به طور منظم مرور شوند تا در صورت بروز هر گونه اشتباهي نسبت به اصلاح آن اقدام شود.
تجزيه وتحليل اطلاعات كمي:
تجزيه و تحليل اطلاعات كيفي:
نتيجه گيري موجه:
گزارش بيطرفانه:
فراارزشیابی:
اسلاید 19 :
فرا ارزشيابي به دنبال يافتن راهي براي بهبود ارزشيابي است و در همه انواع ارزشيابي ها شامل:
ارزشيابي برنامه ها
طرح ها
فرآورده ها
سامانه ها
موسسات
نظريه ها
دانشجويان و كاركنان ضرورت دارد.
اسلاید 20 :
فرا ارزشیابی حیطه وسیعی از ارزشیابی را شامل می شود.
ارزشیابی ممکن است خوب ,متوسط یا ضعیف باشد یا خیلی از ارزشیابیها ممکن است اشتباهی باشد.
برای مثال:روش کار,طراحی,مشارکت,یافته هاو.اگر این مشکلات تشخیص داده نشود ارزشیابی اشتباه میشود.بنابراین بوسیله فرا ارزشیابی این مشکلات تشخیص و بر طرف میشوند
