بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
اصول تغذیه در دیابت بارداری
اسلاید 2 :
اهمیت موضوع
اسلاید 3 :
اهمیت نقش تغذیه و رژیم درمانی
عوامل خطر دیابت بارداری: داشتن اضافه وزن ده درصد بیشتر از وزن مناسب قبل از بارداری و یا شاخص توده بدنی بیشتر از 29 کیلوگرم/مترمربع
مقاومت به انسولین در دوران بارداری ناشی از افزایش انرژی دریافتی، کاهش فعالیت بدنی، افزایش ترشح هورمون های دیابتوژنیک از جفت
چاقی و تجمع چربی در بدن مادر بیشترین تأثیر را در افزایش مقاومت به انسولین در دیابت بارداری
پیروی از رژیم غذایی کنترل شده از نظر مقدار و نوع کربوهیدرات به مدت دو هفته برای مبتلایانی که تازه تشخیص داده شده اند.
اسلاید 4 :
بررسی ارتباط دیابت بارداری و الگوهای غذایی
اسلاید 5 :
در این مطالعه ارتباط مثبت الگوی غذایی غربی با افزایش خطر دیابت بارداری مشاهده شد. به نظر می رسد با تغییر در الگوهای غذایی بتوان خطر دیابت بارداری را به ویژه در زنانی که الگوی غذایی غربی مصرف می کنند، کاهش داد.
بررسی ارتباط دیابت بارداری و الگوهای غذایی
اسلاید 6 :
الگوی وزن گیری مناسب در دوران بارداری
بارداري زمان كاهش وزن نيست!
كمتر از نصف كل وزني كه يك خانم باردار دارای یک جنين با وزن طبيعي در طول این دوران اضافه مي کند؛ به جنين، جفت و مايع آمنيوتيك و باقيمانده مربوط به بافت هاي توليد مثل، مايعات بدن، خون و ذخاير بدن مادر می باشد.
افزايش تدريجي چربي زيرپوست در ناحيه شكم، پشت و قسمت بالايي ران به عنوان يك ذخيره انرژي براي دوران بارداري و همچنین دوران شيردهي عمل مي کند.
میزان افزایش وزن در طول ماه های مختلف بارداری یکسان نمی باشد.
افزایش وزن بطور متوسط در
سه ماهه اول 2 – 1 کیلوگرم (کمترین مقدار)
سه ماهه دوم 4 – 3 کیلوگرم
سه ماهه سوم 5 – 4 کیلوگرم (بیشترین مقدار)
اسلاید 7 :
ميزان اضافه كردن وزن در دوران بارداري براي درجات مختلف چاقي هنوز تعريف نشده است.
کل وزن گیری برای خانم های باردار با دو جنین (دو قلو)، 21- 18 کیلوگرم توصیه شده است. از این میزان توصیه شده، باید تا هفته 24، حداقل 11 کیلوگرم افزایش وزن داشته باشند.
الگوی وزن گیری مناسب در دوران بارداری
بارداري زمان كاهش وزن نيست!
اسلاید 8 :
مهم ترین علل مؤثر بر وزن گیری نامناسب زنان در دوران بارداری عبارتند از:
عادات غذایی نامناسب و پیروی از رژیم های غذایی خاص (لاغری، درمانی و یا خرافات غذایی)
تهوع و استفراغ طولانی مدت در دوران بارداری
بارداری در دوران نوجوانی
چند قلویی
سابقه زایمان زودرس (قبل از 37 هفته کامل بارداری) یا سقط
سابقه تولد نوزاد کم وزن
فاصله بارداری کمتر از 3 سال تا زایمان قبلی
دیابت بارداری
سابقه ابتلاء به بیماری های زمینه (مانند بیماری های قلبی - عروقی، دیابت، عفونت ادراری و .)
مشکلات روانی و افسردگی
مشکلات خانوادگی و نارضایتی از بارداری
اعتیاد به الکل، دخانیات و داروهای مخدر
مصرف زیاد و غیرعادی مواد خوراکی و غیر خوراکی (ویار حاملگی و پیکا)
مشکلات اقتصادی و درآمد ناکافی خانواده
حجم زیاد کار روزانه و استراحت ناکافی
عدم تحرک و نداشتن فعالیت بدنی روزانه مناسب
اسلاید 9 :
محاسبه انرژی و درشت مغذی ها
جهت رژيم نويسي در مادران باردار مبتلا به دیابت بارداری
در مادران باردار نياز به انرژي در سه ماهه اول افزايش نمي يابد.
در سه ماهه دوم نياز به انرژي 340 كيلوكالري در روز افزايش مي يابد.
در سه ماهه سوم نياز به انرژي 452 كيلو كالري در روز افزايش مي يابد.
در دوران بارداري نياز به پروتئين در سه ماهه اول، دوم و سوم روزانه 25 گرم افزايش مي يابد.
رژيم نويسي در مورد بيماران ديابتي مشابه با بيماران غير ديابتي مي باشد و تنها رژيم نويسي در بيماران ديابتي يك مرحله بيشتر از رژيم نويسي در بيماران غيرديابتي دارد.
↓
توزیع کربوهیدرات
اسلاید 10 :
محاسبه انرژی جهت رژيم نويسي در مادران باردار
در صورتيكه BMI مادر قبل از بارداري در محدوده نرمال باشد، محاسبه انرژي براي سه ماهه اول بارداري بر مبناي وزن قبل از بارداري مادر صورت مي گيرد.
اين نكته در مورد مادراني كه در سه ماهه دوم يا سه ماهه سوم بارداري هستند نيز صدق مي كند، با اين تفاوت كه ميزان انرژي اضافي 340 يا 452 كيلوكالري مورد نياز جهت سه ماهه دوم يا سوم بارداري نيز به انرژي محاسبه شده اضافه مي گردد.
در صورتيكه مادر قبل از بارداري لاغر باشد، محاسبه انرژي براي سه ماهه اول بارداري بر مبناي وزن قبل از بارداري مادر صورت مي گيرد. آنگاه چون مادر لاغر است حدود 500-300 كيلوكالري بر مبناي ميزان كمبود وزن مادر و اشتهاي مادر، به ميزان انرژي محاسبه شده اضافه مي نماييم.
اين نكته در مورد مادران لاغري كه در سه ماهه دوم و سوم بارداري هستند نيز صدق مي كند، با اين تفاوت كه ميزان انرژي اضافي 340 يا 452 كيلوكالري مورد نياز جهت سه ماهه دوم يا سوم بارداري نيز به انرژي محاسبه شده اضافه مي گردد.
اسلاید 11 :
در صورتيكه مادر قبل از بارداري داراي اضافه وزن يا چاقي باشد، محاسبه انرژي براي سه ماهه اول بارداري بر مبناي AIBW تعيين شده از طريق وزن قبل از بارداري صورت مي گيرد اما بعد از محاسبه انرژي بر مبناي AIBW، چيزي از انرژي محاسبه شده جهت چاقي مادر كسر نمي كنيم چراكه در بارداري رژيم كاهش وزن بدليل اثرات مضرري كه مي تواند بر روي رشد جنين داشته باشد توصيه نمي شود.
اين نكته در مورد مادران داراي اضافه وزن يا چاقي كه در سه ماهه دوم و سوم بارداري هستند نيز صدق مي كند، با اين تفاوت كه ميزان انرژي اضافي 340 يا 452 كيلوكالري مورد نياز جهت سه ماهه دوم يا سوم بارداري نيز به انرژي محاسبه شده بر مبناي AIBW اضافه مي گردد.
محاسبه انرژی جهت رژيم نويسي در مادران باردار
اسلاید 13 :
درصورتيكه مادر در سه ماهه دوم يا سوم بارداري است و وزن قبل از بارداري مادر و يا وزن مادر در سه ماهه اول بارداري مشخص نباشد در اين حالت اگر مادر قبل از بارداري علي الظاهر چاق يا لاغر نبوده است و نرمال بوده است (بر مبناي اظهار نظر مادر) ما مي توانيم BMI قبل از بارداري را 23 در نظر بگيريم و قد مادر را در فرمول BMI قرار دهيم، در اين صورت وزني كه طبق فرمول BMI محاسبه مي شود تقريبا" معادل با وزن ايده ال قبل از بارداري مادر مي باشد. نحوه محاسبه در اين مورد به شرح زير است:
در صورتيكه مادري در سه ماهه اول بارداري باشد و وزن قبل از بارداري او مشخص نباشد، در اين حالت مي توانيم براي محاسبه BMI قبل از بارداري از وزن فعلي مادر كه در سه ماهه اول بارداري است استفاده كنيم، چراكه در سه ماهه اول بارداري وزن مادر تنها به ميزان ناچيزي افزايش مي يابد.
اسلاید 14 :
درصورتيكه مادر در سه ماهه دوم يا سوم بارداري است و وزن قبل از بارداري مادر و يا وزن مادر در سه ماهه اول بارداري مشخص نباشد در اين حالت اگر مادر قبل از بارداري علي الظاهر لاغر بوده است (بر مبناي اظهار نظر مادر) ما مي توانيم BMI قبل از بارداري را 19 يا 20 در نظر بگيريم و قد مادر را در فرمول BMI قرار دهيم، و بر مبناي وزن حاصل از BMI معادل 19 يا 20 انرژي مورد نياز مادر را محاسبه نماييم.
در اين مادران لاغر بعد از محاسبه انرژي مورد نياز بر مبناي وزن حاصل از BMI معادل 19 يا 20 ، ديگر لازم نيست انرژي اضافي براي لاغري مادر تجويز نماييم چرا که انرژي مادر بر مبناي وزن حاصل از BMI نرمال محاسبه شده است.
اسلاید 15 :
درصورتيكه مادر در سه ماهه دوم يا سوم بارداري باشد و وزن قبل از بارداري مادر و يا وزن مادر در سه ماهه اول بارداري مشخص نباشد در اين حالت اگر مادر قبل از بارداري علي الظاهر چاق بوده است (بر مبناي اظهار نظر مادر) ما مي توانيم BMI قبل از بارداري را 24 يا 25 در نظر بگيريم و قد مادر را در فرمول BMI قرار دهيم، در اين صورت وزني كه طبق فرمول BMI محاسبه مي شود تقريبا" معادل با AIBW قبل از بارداري براي مادران داراي اضافه وزن يا چاق مي باشد.
اسلاید 16 :
در مورد مادران بارداري كه داراي دو جنين هستند در سه ماه اول بارداري كه نياز انرژي مادر افزايش نمي يابد ميزان انرژي مورد نياز آن ها همانند يك خانم جوان غير باردار حداكثر حدود 35 كيلو كالري به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن قبل از بارداري مي باشد.
در سه ماهه دوم اين نياز حدود 40 كيلو كالري و در سه ماه سوم حدود 45 كيلو كالري به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن قبل از بارداري مادر مي باشد.
در مادراني كه بيش از دو جنين دارند بر حسب تعداد جنين ها نياز به انرژي مقداري از نياز انرژي مادران داراي دو جنين بيشتر در نظر گرفته مي شود.
اسلاید 18 :
رژيم نويسي در مورد بيماران ديابتي مشابه با بيماران غير ديابتي مي باشد و تنها رژيم نويسي در بيماران ديابتي يك مرحله بيشتر از رژيم نويسي در بيماران غيرديابتي دارد.
اين مرحله اضافي در واقع مرحله توزيع كربوهيدرات بين وعده هاي غذايي مي باشد كه در اين مرحله كل كربوهيدرات موجود در رژيم غذايي، به نحوي بين وعده هاي غذايي تقسيم مي گردد كه اولا" كمترين افزايش گلوکز خون را بعد از هر وعده غذايي داشته باشيم و ثانيا" بتوانيم از بوجود آمدن هيپوگليسمي ناشي از تجويز انسولين پيشگيري نماييم.
جهت توزيع كربوهيدرات بين وعده هاي غذايي، بعد از آنكه ميزان كل كربوهيدرات در رژيم غذايي محاسبه گرديد آنگاه كل كربوهيدرات را به صورت درصدهاي زير بين وعده هاي غذايي بيماران توزيع مي كنيم
45-30 گرم به منطور جبران تحمل گلوکز در وعده غذایی صبحانه
توزیع کربوهیدرات جهت رژيم نويسي در مادران باردار
اسلاید 19 :
جدول رژيم نويسي براي تبديل مواد مغذي انرژي زا به گروه هاي غذايي
اسلاید 20 :
در هنگام تنظيم جدول رژيم نويسي براي مادران باردار در سه ماهه اول، دوم و سوم بايستي به راهنماي غذايي مادران باردار كه به شرح زير است توجه نماييم:
تعیین گروه های غذایی جهت رژيم نويسي در مادران باردار