پاورپوینت هیپوتیروئید مادرزادی ( CH=Congenital Hypothyroidism)

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 2 :

وبینار آموزش

مراقبت بیماران مبتلا به کمک کاری مادر زادی تیروئید

ویژه: مراقب سلامت،بهورز،ماما ،پرستار و بهیار

اسلاید 3 :

هیپوتیروئید مادرزادی
( CH=Congenital Hypothyroidism)

اسلاید 4 :

طرح غربالگری کم کاری مادرزادی تیروئید

در تیرماه سال 1384 به صورت پایلوت در استان های اصفهان ،بوشهر وشیراز به اجرا در آمد ودر شهریور همان سال برای اجرا در کل کشور ابلاغ گردید.

اجزای تشکيل دهنده برنامه غربالگری نوزادان در كشور

آموزش 

آزمون غربالگری

پيگيری اوليه (فراخوان موارد مشكوك)

تشخيص

مراقبت

ارزشيابی برنامه

اسلاید 5 :

هدف اصلی برنامه

شناسایی و کنترل نوزادان مبتلا به کم کاری تیروئید نوزادان،درمان و پیشگیری از عوارض آن

اهداف اختصاصی برنامه

*شناسایی نوزادان مبتلا در اوایل تولد
*کنترل ودرمان نوزادان مبتلا به بیماری
*شناسایی نوزادان مبتلا به افزایش گذرای THSدر اوایل تولد
*کنترل و درمان نوزادان مبتلا به افزایش گذرای THSدر صورت نیاز به درمان
*پیشگیری از عقب ماندگی ذهنی و دیگر عوارض CHبا درمان و کنترل دارویی
*ایجاد بستری مناسب برای غربالگری دیگر بیماریهای متابولیک نوزادان

اسلاید 6 :

وظایف کاردان /کارشناس مراقب سلامت/ بهورز

1. شناسايي و آموزش زنان باردار در مورد بيماري کمکاری تيروييد و عوارض آن و اهميت انجام غربالگري نوزادان و تاكيد بر لزوم انجام غربالگري نوزاد در سنين 5- 3 بعد از تولد

2. آموزش عموم مردم درباره بيماري كمكاري تيروييد نوزادان و عوارض آن

3. دريافت نتيجه غربالگري از آزمايشگاه غربالگري استان

4. فراخوان و ارجاع "نوزادان مشكوك" به "آزمايشگاه منتخب شهرستان" براي انجام آزمايش هاي تاييد تشخيص سرمي در اسرع وقت بر اساس دستورالعمل

اسلاید 7 :

5. فراخوان سريع نوزاداني كه نمونه از پاشنه پاي آنها، از طرف آزمايشگاه "نامناسب" شناخته شده است.

6. پيگيري نوزادان مشکوک و راهنمايي والدين براي مراجعه فوري (پس از دريافت جواب آزمايشات تاييد تشخيص) به فوكال پوينت و يا اولين پزشك در دسترس

7. آموزش والدين بيمار بر اساس كتاب والدين و بيماري كمكاري تيروييد (كتاب با جلد صورتي)

8. ثبت اطلاعات در كارت مراقبت نوزاد بيمار

9. ثبت و گزارش اطلاعات

10. پيگيري مستمر بيماران و يادآوري اهميت مصرف درست دارو و پيروي از دستورات پزشك، انجام آزمايشات هورموني و ويزيتهاي مستمر توسط پزشك معالج

اسلاید 8 :

وظایف پزشک فوکال پوینت برنامه

1. پذيرش نوزادان ارجاع شده

2. تشخیص بیماری كم كاري تيروييد نوزادان بر اساس دستورالعمل کشوری

3. شروع درمان بر اساس دستورالعمل کشوری و در اسرع وقت

4. ويزيت منظم و مستمر بيماران بر اساس دستورالعمل کشوری و در مواردی که لازم است در فواصل زمانی کم تر

5. ارایه توصیه های لازم و آموزش والدین نوزاد بیمار

6. بررسی رشد و تکامل شیرخوار در هر ویزیت

اسلاید 9 :

روند اجرایی برنامه در ايران

آموزش مادران باردار در دوران بارداری
نمونهگيری در روز های 5-3 تولد نوزاد از پاشنه پاي بر کاغذ فيلتر (72 ساعت پس از تولد تا 5 روزگی)
ارسال کاغذ فيلتر حاوی لکه خونی توسط پست پيشتاز از مراکز نمونهگيری به آزمايشگاه غربالگری نوزادان
سنجش غلظت TSH
فراخوان فوری موارد مشکوک
انجام نمونهگيري مجدد از پاشنه پا در موارد خاص
انجام آزمايش هاي سرمی تاييد تشخيص
شروع سريع درمان جايگزينی با قرص لووتيروکسين توسط فوكال پوينت برنامه و يا اولين پزشک در دسترس
معرفی به پزشک فوکال پوينت شهرستانی (در صورتی که شروع درمان توسط ايشان صورت نگرفته است)
انجام آزمايشها و اقدامات اتيولوژيک در صورت امکان (مشروط بر اين که موجب فوت وقت و تاخير در شروع درمان بیماران نشود)
مراقبت دراز مدت از نوزاد مبتلا براساس دستورالعمل کشوری
انجام مشاورههای تخصصی مورد نياز مبتلايان

اسلاید 10 :

تعریف بیماری کم کاری مادرزادی تیروئید

کم کاری مادرزادی تیروئید در نتیجه کاهش در تولید هورمون تیروئید ویا کاهش فعالیت گیرنده های هورمون تیروئید است.

شایع ترین علت کم کاری مادرزادی تیروئید:

اختلال در تکامل کامل یا نسبی غده تیروئید است،علل دیگر از جمله استفاده زن باردار از بعضی از داروها مثل داروهای ضد تیروئید،داروهای حاوی مقادیر زیاد ید واختلالات ارثی .

شیوع بیماری در دختران نسبت به پسران بیشتر ودر نژاد سفید بیشتر از نژاد سیاه است.

بروز بالای بیماری با شیوع بالای ازدواج های فامیلی ارتباط معنی داری دارد،ازدواج های فامیلی را می توان به عنوان یکی از عوامل مساعد کننده در بروز بالاتر بیماری در کشور ایران در نظر گرفت.

اسلاید 11 :

انواع بیماری کم کاری مادرزادی تیروئید

1-نوع گذرا:بیمار تا مدتی(این مدت می تواند از 2 هفته تا 3سال طول بکشد)نیاز به درمان داشته و بعد از آن با شروع به کار تیروئید و تولید مقدار کافی هورمون درمان قطع شده ودیگر نیازی به مصرف قرص لووتیروکسین نیست.

2-نوع دائمی: بیمار تا پایان عمر نیاز به مصرف قرص لووتیروکسین دارد ونباید دارو قطع شود البته دز دارو ممکن است بر اساس نیاز بیمار و آزمایش های هورمونی وی کم و زیاد شود اما قطع کامل نخواهد شد.

اسلاید 12 :

عوارض مهم بیماری کم کاری مادرزادی تیروئید:

1-عقب ماندگی ذهنی
2-اختلال در رشد و نمو
3-مشکلات اقتصادی-اجتماعی

آموزش به والدین نوزادان مبتلا به کم کاری تیرویید رکن اساسی موفقیت در درمان بیمار است*

اسلاید 13 :

میانگین IQ
بیماران درمان شده در مقایسه با گروه کنترل:
19/8± 111 Vs 19/3 ± 105
P value = 0.2

اسلاید 14 :

برای پی بردن به دائمی یا گذرا بودن بیماری

-بعد از سه سالگی 

1-قطع قرص لووتیروکسین و انجام آزمایش های سرمیTHSوT4 بعد از 4هفته

درصورت غیرطبیعی بودن جواب آزمایش ها،شیرخوار مبتلا به کم کاری تیروئید از نوع دائمی است و تا پایان عمرنیاز به درمان با قرص لووتیروکسین می باشد. ودر صورت طبیعی بودن جواب آزمایشات کم کاری از نوع گذرا می باشد.

2-کاهش دز قرص لووتیروکسین به نصف دز مصرفی و انجام آزمایش های سرمی THSوT4 بعد از 4هفته

درصورت غیرطبیعی بودن جواب آزمایش ها،شیرخوار مبتلا به کم کاری تیروئید از نوع دائمی است و تا پایان عمرنیاز به درمان با قرص لووتیروکسین می باشد. ودر صورت طبیعی بودن جواب آزمایشات کم کاری از نوع گذرا می باشد.

اسلاید 15 :

علائم ونشانه های بیماری کم کاری مادرزادی تیروئید

معمولا کم علامت است وفقط در حدود 5 درصد موارد ابتلا در روزهای اولیه پس از تولد دارای علائم و نشانگان بیماری هستند، این علائم کم و غیر اختصاصی هستند

اسلاید 16 :

روش برخورد با نتایج مختلف غربالگری(نتایج اولیه TSH بر کاغذ فیلتر)

اسلاید 17 :

روش برخورد با نتایج مختلف غربالگری(نتایج اولیه TSH بر کاغذ فیلتر

اسلاید 18 :

نمونهگيري مجدد از پاشنه پا

نوزادان نارس (در 2و 6 و 10 هفتگي)
نوزادان بسیار کم وزن کمتر از 1500گرم(در2هفتگی)
نوزادان کم وزن كمتر از 2500 گرم(در2هفتگی)
نوزادان با وزن 4 کیلو و بیشتر(در2هفتگی)
دو و چندقلوها(در2هفتگی)
نوزادان بستری و يا با سابقه بستری در بيمارستان(در 8-14روزگی)
نوزادان با سابقه دريافت و يا تعويض خون(در2هفتگی)
نوزاداني كه داروهاي خاص مصرف کردهاند: مثل دوپامين، تركيبات كورتني و .(در2هفتگی)
نوزادان با نتیجه آزمون غربالگری بین 9/9-5(در2هفتگی)
نمونه نامناسب(در2هفتگی)

اسلاید 19 :

غربالگري در نوزادان نارس

نمونهگيري از پاشنه پا
نوبت اول: در سن 3-5 روزگي مثل ديگر نوزادان
نوبت دوم: در سن 2 هفتگي
نوبت سوم: در سن 6 هفتگي
نوبت چهارم:، در سن 10 هفتگي

اسلاید 20 :

نکات مهم در درمان با قرص لووتیروکسین:

1-بهترین سن شروع درمان در نوزادان مبتلا به کم کاری مادرزادی قبل 28 روزگی است.

2-قرص لووتیروکسین یک بار درروز وحداقل 30دقیقه قبل تغذیه شیرخوار(شیردادن)به شیرخوارخورانده شود

3-قرص ها را می توان خرد کرد و در آب جوشیده حل نمود.

4-حل کردن قرص و نگه داشتن آن برای روزهای دیگر اصلا توصیه نمی شود.

5-قرص لووتیروکسین نباید همزمان با قطره آهن،داروهای حاوی کلسیم وقطره مولتی ویتامین مصرف شود ، باید بین مصرف این داروها ومصرف قرص لووتیروکسین4-3 ساعت فاصله باشد.

6-مصرف همزمان شیرهای دارای ترکیبات سویا(مثل ایزومیل)با قرص لووتیروکسین می تواند جذب آن را مختل کند به همین دلیل بین مصرف قرص لووتیروکسین وشیرهای حاوی سویا حداقل 2-1 ساعت فاصله باشد.

7-اگر تا حدود یک ساعت پس از مصرف قرص لووتیروکسین،شیرخوار استفراغ کرد باید مجددا مقدار تجویز شده به نوزاد خورانده شود.