بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
نظارت و ارزشیابی در تربیت بدنی
اسلاید 2 :
الگوهای ارزشیابی عملکرد
الگوهاي ارزيابي عملکرد که در كشورهاي مختلف مورد استفاده قرار مي گيرند ، الگوهاي متفاوتي مي باشند . اين الگوها جهت ارزيابي عملكرد در دستگاههاي دولتي نظير شركتهاي دولتي ، سازمانها و وزارتخانهها مورد استفاده قرار ميگيرند و متفاوت ميباشند . قابل توجه اين كه در برخي از كشورها از الگوي مشخص بينالمللي جهت ارزيابي عملكرد استفاده نشده و سيستم ارزيابي در سازمانهاي اين كشورها، سيستم منحصر به فردي ميباشد. با اين حال در ادبيات مديريت جهت ارزيابي عملكرد دستگاههاي دولتي الگوهاي مختلفي ارائه شده است .
اما مهمترين اين الگوها كه در كشورهاي موفق مورد استفاده قرار گرفته و نتايج مثبتي نيز داشته اند عبارتند از:
اسلاید 3 :
1 - تعيين اثربخشي سازمان راهي براي ارزيابي عملكرد
در تعيين اثربخشي سازمان شيوه ها و الگوهاي متعددي وجود دارد كه هر يك با توجه به اقتضائات محيطي كاربرد ويژه اي دارد . در اين جا به ذكر اهم اين روش ها مي پردازيم:
1 - روش منابع سيستم2- روش فرايند داخلي
3 - روش مبتني بر محوريت نيروي انساني
4 - روش مبتني بر محوريت امكانات
5 - روش اهداف خروجي6 - روش رضايت ذينفعان
7 - روش ارزش هاي رقابتي8 - روش كوئين و روباروف
9 - الگوي تعيين اثربخشي رابينز
اسلاید 4 :
2 - تعيين كارايي سازمان، الگويي براي تحقق فرآيند ارزيابي عملكرد
جهت سنجش كارايي سازمان مي توان از روش كاربردي زير كه هر يك شاخصها را بعنوان معيارهاي سنجش كارايي معرفي كرده است ، بهره جست. اين روش ، روش ساركنيتون امرسون نام دارد . در اين روش كارايي و ابعاد آن در سازمان در سه قالب زير تعريف شده اند :
كارايي فيزيكي يا مهندسي : كاهش هزينه هاي توليد و افزايش سطح بهره وري صنعت
كارايي تجاري و مالي : حاصل سرمايه گذاري روي زمين ، ساختمان و ماشين آلات
كارايي اجتماعي يا انساني : بهره وري نيروي انساني در سازمان .
اسلاید 5 :
3 - الگوي ارزيابي عملكرد سازمانهاي دولتي با توجه به اقتضائات استراتژيك
يكي از جنبه هاي مهم در ارزيابي عملكرد سازمانها ، توجه به بستر و زمينه مورد فعاليت آنهاست . يكي از اشكالات اساسي نظام هاي ارزيابي يكسان و هماهنگ، عدم توجه به موقعيت و زمينه هاي اثرگذار بر فعاليت هاي سازمانهاست . بنابراين به منظور واقعي و بهينه شدن نظام ارزيابي لازم است تفاوت هاي زمينه اي دستگاهها لحاظ و با توجه به مقتضيات هر سازمان ارزيابي انجام پذيرد .
همگن سازي دستگاهها با توجه به مقتضيات آنها و مقايسه عملكرد دستگاهها در بين طبقات همگن از موضوعات مهم در واقعي سازي فرايند ارزيابي است. اهم اين مقتضيات عبارتند از : محيط ، تكنولوژي ، چرخه عمر و اندازه سازمان كه بايستي در ارزيابي دستگاههاي دولتي مورد توجه قرار گيرند .
اسلاید 6 :
حوزه ها و شاخص هاي ارزيابي يك سازمان تحت سيطره نظام ارزشي و هنجارها مي باشد و ضروري است عامل كلان نظام ارزشها و هنجارها نيز در ارزيابي دستگاه ها مورد توجه قرار گيرد .
در چنين فضايي ، فرآيند ارزيابي عملكرد سازمان در چارچوب اجزاء سازنده آن قابل تأمل است . اين اجزاء عبارتند از :
ـ فرآيند برنامه ريزي ، بودجه بندي و تخصيص منابع
ـ فرآيند مديريت منابع انساني
ـ انتظارات دولت
ـ انتظارات قانونگذار
ـ كميت و يا كيفيت خدمات يا محصول
ـ انتظارات مشتريان
ـ انتظارات جامعه
ـ فرآيندهاي مديريتي
اسلاید 7 :
4 - روش ارزيابي بهره وري جمعي سازمان يا مدل تحليل پوششي داده ها (DEA)
اولين ويژگي ارزيابي DEA، ارزيابي واقعبينانة آن نسبت به روشهاي ديگر ارزيابي است . DEA از مجموعه واحدهاي تصميم گيرنده، تعدادي را به عنوان كارا معرفي مي نمايد و به كمك آنها مرز كارايي را تشكيل مي دهد . آنگاه اين مرز را ملاك ارزيابي واحدهاي ديگر قرار مي دهد . در اين ارزيابي واحدهاي ناكارا به دليل مقايسه با يك سطح استاندارد از قبل تعيين شده يا شكل تابعي معلوم ، ناكارا ارزيابي نشده اند بلكه ملاك ارزيابي آنها واحدهاي تصميم گيرندة ديگري بوده است كه در شرايط يكساني فعاليت مي كنند .
اسلاید 8 :
5 - مدل رياضي برنامه ريزي آرماني تخصيص بودجه در سازمانهاي دولتي (مدل GP)
در این مدل از يك مدل برنامه ريزي آرماني (GP) براي بودجه ريزي دولتي استفاده شده است ، بطوريكه اولين و مهمترين آرمان آن مطلوبيت حاصل از بودجه اختصاص داده شده به يك سازمان ميباشد .
ساير آرمانها بيانگر نسبت هاي مطلوب بودجه فعاليتها در سازمان خواهد بود . حاصل ، مدل رياضي آرماني در حالت قطعي است كه اختصاراً GP ناميده مي شود .
اسلاید 9 :
6 - مدل مثلث عملكرد، الگويي در مسير ارزيابي عملكرد سازمانها
بررسيهاي اخير محققين نشان مي دهد كه اغلب سازمانهاي امروزي در محيط پيچيده و پويا قرار دارند . در چنين محيطي سازمانها بايد يادگيرنده و تحولي باشند و محققين معتقدند كه بايستي چارچوبي براي اندازه گيري ، ارزيابي، برنامه ريزي و بهبود عملكرد سازمان هاي ياد گيرنده و تحول آفرين امروزي توسعه يابد . اين چارچوب ها بايد بيانگر ظرفيت يادگيري و تحول سازماني باشد . از اين رو در اين مدل بعد تحول تكاملي عملكرد سازماني ارائه مي شود و ابعاد مثلث عملكرد سازماني (كارآيي ، اثربخشي ، تحول تكاملي) مورد بررسي قرار مي گيرد .
اسلاید 10 :
7 - الگوي فيشر براي ارزيابي عملكرد
در اين الگو، شاخصهاي ارزيابي عملكرد به 3 دسته شاخصهاي كيفي ، نيمه كمي و شاخصهاي كمي تقسيم بندي شده اند .
شاخصهاي كيفي اساساً استدلالي هستند و بر اساس قضاوتهاي ذهني و درك شخصي افراد استوار است (مانند فرهنگ سازماني، رهبري و خصوصيات اخلاقي) .
در شاخصهاي نيمه كمي ، شاخصهاي ذهني جاي خود را به شاخصهاي كمي داده اند . بعبارت ديگر، براي قضاوتهاي كيفي افراد ارزش كمي تعيين مي شود .
شاخصهاي كمي شاخصهايي هستند كه مي توانند فعاليتهاي مختلف انجام گرفته در سازمان را بصورت عدد و رقم بيان كنند.
اسلاید 11 :
8 - بنچ ماركينگ، فرايند استراتژيك وتحليلي اندازه گيري عملكرد
بنچ ماركينگ فرايند استراتژيكي و تحليلي از اندازه گيري مداوم توليدات، خدمات و رويه هاي سازمان در مقايسه با يك سازمانهاي موفق و پيشرفته در محيط موضوعات مورد مطالعه مي باشد. بنچ ماركينگ ابزار كيفي مورد مطالعه جهت شناسايي، ايجاد و تحصيل استانداردهاي عالي مي باشد. بنچ ماركينگ تنها جستجوي راههاي بهتر نيست بلكه بدنبال بهترين راه است. قبل از هر گونه تلاش براي مقايسه، بنچ ماركينگ نياز به شناسايي دقيق فرايندهاي تجاري سازمانها دارد و وابسته به تحقيقاتي است كه نيازمند برنامه ريزي، تجزيه و تحليل، دسته بندي و همچنين وجود يك برنامه فعال براي اجراي تغييرات در پروژه هاي سازمان مي باشد .
هنگامي كه بنچ ماركينگ با برنامه استراتژيك سازمانها مطابقت داشته و از آن نيز حمايت كند موثرتر خواهد بود.
اسلاید 12 :
بنچ ماركينگ به فرآيند مداوم مقايسه عمليات سازمان شما با شركت يا سازماني كه بهترين عملكرد را در آن عمليات دارد گفته مي شود . اين مقايسه هم كيفي و هم كمي ميباشد .
پنچ ماركينگ كمي شامل استفاده از استانداردهاي اندازه گيري براي مقايسه كمي عملكرد با شركتها و سازمانهاي الگو در زمينه هزينه ، كيفيت و زمان ميباشد .
بنچ ماركينگ كيفي در جستجوي مقايسه روشهاي عمليات جاري (نه نتايج آن) با روشهاي بكار گرفته شده توسط شركتها و سازمانهاي الگو است . جستجوي بهترين روشهاي موجود در صنعت كه منتهي به برتري در عملكرد ميگردد .
اسلاید 13 :
9 - روش مهندسي مجدد
برخي از سازمانها فعاليت مهندسي مجدد را در پاسخ به شناسايي فاصله بوجود آمده بين اهداف و نتايج واقعي انجام مي دهند . فرايند مهندسي مجدد در برخي از اين سازمانها بر روي دوره زماني عمليات ، ساختار سازماني ، تامين منابع خارج از سازمان ، تكنولوژي اطلاعات و سود انجام مي گيرد .
هدف نهايي از مديريت تغيير ، پاسخگو بودن رهبران ارشد سازمانها است. مديريت با استفاده از تكنيكهايي خاص ، افراد و فرهنگ سازمان را با تغييرات استراتژيكي ، ساختاري و سيستمي سازمان هماهنگ مي سازند .
اسلاید 14 :
10 - برنامه ريزي استراتژيك مشتري مدار
دستگاههاي دولتي در مشخص شدن مأموريت و تاييد اهداف خود متكي به مجلس و ساير ارگانهاي ذينفع هستند اما آنان نيز مانند سازمانهاي بخش خصوصي بايد نيازهاي مشتريان را مد نظر قرار دهند . ابزار بسياري براي سنجش اين نيازها در دسترس است از جمله :
كنفرانس جستجوي آينده : اين كنفرانس براي تعداد 30 الي 80 نفر از ذينفعان سازمان يا دستگاه دولتي برگزار مي شود. اين شركت كنندگان از فضاي برنامه ريزي شده كنفرانس براي كمك به سازمان در تعريف گذشته، تحليل زمان حاضر و پيشبرد آينده استفاده ميكنند .
مدل منطقي : اين مدل يكي از اشكال نمايش اصولي متوالي (ورودي - فرآيند - خروجي - بازده) مي باشد. اين مدل از صدور تصميمات و فرآيند تصميم گيري پشتيباني مي كند .
تكنيك چرا : اين تكنيك با جواب دادن مناسب به اين سئوال شروع مي شود. چرا يك سازمان بايد از اهداف فعاليت مدار به سمت اهداف بازده مدار حركت كند .
تجزيه تحليل SWOT : اين ابزار براي محيط سازمان سودمند است به نحوي كه سازمان را قادر مي سازد اطلاعات مربوط به نقاط ضعف و قوت را بررسي و فرصتها و خطرات خارجي را شناسائي كند .
اسلاید 15 :
11 - الگوي اعتبار سنجي روشي براي ارزيابي عملكرد ارگانهاي دولتي
الگوي اعتبار سنجي ، فرآيندي است كه از طريق آن ، سازمان بواسطة صلاحيت هاي تشكيل دهندهاش ، بوسيله نهادي بيروني معتبر شناخته مي شود . هدف اين فرآيند اينست كه كيفيت عملكرد سازمانها را گواهي كند و آنها را در بهبود امرشان ياري دهد . الگوي اعتبار سنجي مستلزم 2 مرحله ارزيابي است :
الف) ارزيابي دروني
ب) ارزيابي بيروني
اسلاید 16 :
ارزيابي دروني : مرحله آغازين كاربرد الگوي اعتبار سنجي تلقي مي شود . در اين مرحله سازمان بمنظور اينكه عملكرد خود را در آينه ببيند اقدام به ارزيابي مي كند تا جنبه هاي قوت و ضعف خود را دريابد و به اصلاح نقطه ضعفها بپردازد . بعبارتي، اعضاء بصورت خود بخود به صورتبندي سئوالات ارزيابي پرداخته ، روشهاي گردآوري داده هاي مورد نياز را تعيين كرده و پس از تحليل آنها شخصاً دربارة خود قضاوت مي كنند . اين مرحله از الگوي اعتبار سنجي صرفاً براي تسهيل اجراي مرحله دوم انجام مي شود.
ارزیابی بیرونی : در مرحله دوم اجراي اين الگو، مديران سازمان از خارج از نظام مورد ارزيابي به بازديد نظام مي پردازند و ضمن بررسي گزارش ارزيابي دروني، گزارش رسمي ارزيابي نظام را تدوين مي كنند . چنانچه سازمان مورد ارزيابي با معيارهاي از قبل تعيين شده، فاصله غير قابل انتظاري را نشان دهد، سازمان مورد ارزيابي مهلت مي دهند تا در يك فاصله كوتاه امور خود را بهبود بخشد تا مجدداً سازمان مورد ارزيابي قرار گيرد .
اسلاید 17 :
12 - الگو برداري از لايحه GPRA جهت بهره برداري در نظام ارزيابي عملكرد
لايحه عملكرد و نتايج دولت معروف به GPRA مصوب سال 1993 آمريكا يكي از الگوهاي مؤثر و منسجم در فعاليتهاي قانونگذاري و اجرايي بمنظور شفاف سازي عملكرد دستگاههاي دولتي و متمركز ساختن آنها بر روي نتايج و عايدات بدست آمده مي باشد .
اين الگو بطور خلاصه شامل قدمهايي به شرح زير است :
قدم 1- تعريف ماموريت و عائديهاي مطلوب
قدم 2- اندازه گيري عملكرد
قدم 3- استفاده از اطلاعات عملكرد
اسلاید 18 :
13 - الگوي فرايند تحليل سلسله مراتبي (AHP)
اين روش در هنگامي كه عمل تصميم گيري با چند گزينه رقيب و معيار تصميم گيري روبروست مي تواند استفاده گردد . معيارهاي مطرح شده مي توانند كمي و كيفي باشند . اساس اين روش تصميم گيري بر مقايسات زوجي نهفته است . تصميم گيري با فراهم آوردن درخت سلسله مراتب تصميم آغاز ميشود . درخت سلسله مراتب تصميم عوامل مورد مقايسه و گزينه هاي رقيب مورد ارزيابي در تصميم را نشان مي دهد . سپس يك سري مقايسات زوجي انجام مي گيرد . اين مقايسات وزن هر يك از فاكتورها را در راستاي گزينه هاي رقيب مشخص مي سازد. در نهايت منطق AHP به گونه اي ماتريس هاي حاصل از مقايسات زوجي را با همديگر تلفيق مي سازد كه تصميم بهينه حاصل آيد .
اسلاید 19 :
14 - الگوهاي كارت امتياز متوازن ((BSC
BSC يك الگو و يا به عبارتي يك چارچوب مفهومي جهت تدوين مجموعهاي از شاخص هاي عملكرد در راستاي اهداف استراتژيك مي باشد. اين الگو و از چارچوبي پيروي مي كند كه در اولين گام آن مي بايست ديدگاه آتي سازمان مشخص گردد. سپس در راستاي ديدگاه هاي حاكم بر سازمان اهداف استراتژيك تدوين مي يابند و يا مي بايست تدوين شده باشند.
با عنايت به ديدگاه آتي و اهداف استراتژيك سازمان عوامل حياتي موفقيت (CRITICAL SUCCESS FACTORS) مشخص و رابطه علت و معلولي (CASE AND EFFECTS RELATIONSHIP) بين اين عوامل مشخص مي گردد. در همين راستا معيارهاي استراتژيك (STRATEGIC MEASURES) تبيين و در نهايت برنامه اقدام (ACTION PLAN) تدوين مي گردد .
الگوي BSC يكي از موفق ترين الگوهاي مورد استفاده در زمينه ارزيابي عملكرد مي باشد .
اسلاید 20 :
کارت امتيازي متوازن در سال 1992 صرفاً یك سيستم اندازه گيري بود که شاخصهاي مالي را در کنار شاخصهاي غير مالي قرار مي داد . چهار جنبه اندازه گيري در این مدل عبارتند از : مالي ، مشتریان ، فرایندهاي داخلي و رشد و یادگيري .