بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بورس کالای ایران
آشنایی با نحوه انجام معاملات به روش مناقصه در بازار فیزیکی بورس کالای ایران
اسلاید 2 :
جایگاه بورس کالای ایران در بازار سرمایه
شورای عالی بورس و اوراقبهادار (راهبری بازار سرمایه)
سازمان بورس و اوراق بهادار (ناظر بازار سرمایه)
بورس اوراقبهادار تهران
بورس کالای ایران
فرابورس ایران
بورس انرژی ایران
پذیرش و معامله سهام شرکتها
در بازار اول (اصلی و فرعی ) و دوم
بازار نقدی
بازار بدهی
بازار مشتقه
بازار
ETF
بازار فیزیکی
بازار مالی
بازار مشتقه
بازار SME
دارایی فکری
بازار سوم
بازار اول
بازار فرعی
بازار مشتقه
بازار فیزیکی
بازار سایر اوراق بهادار قابل معامله
اوراق مشارکت، اسناد خزانه و ..
صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله
قراردادهای اختیار معامله، قرارداد آتی و اوراقبهادار تبعی مبتنی بر سهام
شامل بازار اصلی و فرعی و انجام معاملات کالاها در رینگهای داخلی و صادراتی
قراردادهای آتی و اختیار معامله
گواهی سپرده کالایی، اوراق سلف استاندارد و صندوقهای سرمایهگذاری کالایی
سهام شرکتهای سهامی عام با سرمایه بیشتر و نقدشوندگی و شفافیت بالاتر
سهام شرکتهای سهامی عام با سرمایه کمتر و نقدشوندگی و شفافیت کمتر
عرضه اوراق بهادار مانند سهام شرکت های سهامی، حق تقدم سهام، پذیره نویسی سهام و سایر
دارای تابلو زرد، نارنجی و قرمز
کالاهای برق، نفت و گاز و سایر حاملهای انرژی
قرارداد آتی، اختیار معامله و سلف موازی استاندارد
کالاهای تک محمولهای و خارج از گونه
گواهی ظرفیت، صندوقسرمایهگذاری پروژه و سایر اوراقبهادار قابل معامله
انجام معاملات کالا و اوراقبهادار مبتنی بر کالا
انجام معاملات اوراقبهادار (سهام)
بازار دوم
بازار پایه
ابزارها و نهادها
بازار
مشتقه
اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری
صندوقهای سرمایهگذاری و اوراق تأمین مالی
پذیرش شرکتهای کوچک و متوسط
اوراق بهادار تبعی
اسلاید 3 :
تاریخچه بورس کالای ایران
اسلاید 4 :
ساختار کلی بازارهای بورس کالای ایران
بازارهای بورس کالای ایران
بازار مالی
بازار فیزیکی
(عرضه به روش حراج حضوری)
بازار فرعی
(عرضه به روش حراج حضوری و روش عرضه یکجا)
صندوقهای کالایی
اوراق سلف موازی استاندارد
گواهی سپرده کالایی
قرارداد نقد
قرارداد نسیه
قرارداد سلف
انجام معاملات اوراقبهادار مبتنی بر کالا
بازار مشتقه
قرارداد اختیار معامله
قراردادهای آتی
بازار کالای فیزیکی
برگزاری مزایده
رینگ صادراتی
(عرضه به روش حراج حضوری)
برگزاری مناقصه
قرارداد کشف پریمیوم
انجام معاملات کالا
هدف اصلی: تأمین مالی
هدف اصلی: مدیریت ریسک قیمت
هدف اصلی: مبادله کالا
اسلاید 5 :
مناقصه و مقایسه آن با مزایده
مناقصه: یکی از روشهای حراج است که مشتری تقاضای خرید کالای مورد نیاز خود را براساس اطلاعیه مناقصه و ضوابط دستورالعمل در سامانه معاملات بورس ثبت مینماید و متقاضیان فروش برای ارائه قیمت بهتر با یکدیگر رقابت میکنند.
مقایسه مزایده با مناقصه:
اسلاید 6 :
مزایای برگزاری مناقصه در بستر معاملاتی بورس کالای ایران
اسلاید 7 :
مشارکتکنندگان در معاملات مناقصه
اسلاید 8 :
انواع روشهای معاملاتی در بازار فیزیکی بورس کالای ایران
پرداخت وجه و تحویل کالا در مدت زمان کوتاهی پس از انجام معامله
پرداخت وجه در سررسید مشخص در آینده و تحویل کالا در مدت زمان کوتاهی پس از انجام معامله
نقدی
- انجام معامله در کمترین زمان با حداقل هزینه؛
- اطمینان طرفین انجام معامله به خاطر اخذ تضامین انجام تعهدات توسط اتاق پایاپای؛
- تأمین مواد اولیه مورد نیاز صنایع پایین دستی؛
- امکان انتشار اوراق خرید دین کالایی برای عرضهکننده کالا؛
نسیه
پرداخت وجه در زمان کوتاهی پس از انجام معامله و تحویل کالا در سررسید مشخصی در آینده
سلف
تحویل کالا در آینده در یک یا چند سررسید و تعیین قیمت معامله به صورت شناور بر اساس فرمول تعیینشده
- اطمینان فروشنده از فروش کالا؛
- ایجاد ارتباط بلندمدت و قانونمند میان صنایع برای برنامهریزی تولید و فروش؛
- تسهیل تجارت پویا و بهبود تجارت در طول زنجیره محصول و پوشش ریسک تجارت؛
- امکان انجام معامله بدون پرداخت وجه یا با پرداخت بخشی از وجه معامله (در صورت درخواست عرضهکننده در اطلاعیه عرضه)؛
- نقش مکمل قراردادهای کشف پریمیوم در عقد قراردادهای نقدی و سلف؛
- امکان عقد قرارداد بر مبنای قیمت شناور ( قیمت روز معامله نهایی)؛
کشف پریمیوم
- تأمین منابع مالی عرضهکننده برای پوشش هزینههای تولید؛
- اطمینان عرضهکننده از فروش محصول بعد از تولید؛
- ایجاد امکان برنامهریزی تولید و فروش برای صنایع؛
- اطمینان متقاضی خرید کالا از قیمت خرید کالا؛
روشهای معاملاتی
توضیحات
کارکردها
اسلاید 9 :
انواع روشهای تسویه (پرداخت وجه توسط خریدار)
واریز وجه قرارداد به حساب اتاق پایاپای ظرف مهلت تسویه به صورت نقدی توسط کارگزار خریدار
ارائه سند تسویه اعتباری توسط کارگزار خریدار به اتاق پایاپای ظرف مهلت تسویه با تأیید فروشنده و کارگزار فروشنده به همراه سایر مستندات لازم (اقرار فروشنده کالا به دریافت ثمن معامله درسند تسویه اعتباری)
نقدی
- تضمین اجرای تعهدات از سوی طرفین معامله توسط اتاق پایاپای؛
- تسهیل فرایند تسویه برای طرفین معامله؛
- ایجاد امکان استفاده از روشهای اعتبار اسنادی و ضمانت نامه بانکی برای تسویه؛
اعتباری
روشهای تسویه
توضیحات
کارکردها
اسلاید 10 :
فرایند کلی اقدامات متقاضی خرید برای برگزاری مناقصه
اول
اقدام متقاضی خرید کالا به اخذ کد معاملاتی از کارگزارهای دارای مجوز
سوم
تکمیل فرم اطلاعیه مناقصه یا فرم خرید کالا و ارائه آن به کارگزاری
چهارم
تودیع تضامین مورد نیاز نزد اتاق پایاپای توسط متقاضی خرید کالا
پنجم
ارسال فرم اطلاعیه مناقصه به همراه سایر مدارک به بورس توسط کارگزار خریدار
ششم
انتشار اطلاعیه مناقصه توسط بورس پس از تأیید تضامین توسط اتاق پایاپای
انجام معامله به روش مناقصه و تحویل گرفتن کالا توسط خریدار پس از انجام امور تسویه قرارداد
مراحلی که متقاضی خرید کالا (مناقصهگذار) جهت برگزاری مناقصه باید طی نماید:
هفتم
ثبت سفارش خرید کالا از طریق کارگزار در تابلوی معاملات مناقصه
اسلاید 11 :
فرآیند پذیرش مشتری برای معامله در بازار فیزیکی
1- تماس مشتری با کارگزار دارای مجوز فعالیت در بازار مورد نظر و اخذ فرم ها و لیست مدارک؛
2- تکمیل فرمهای مربوطه (بصورت فایل و امضا نشده) و ارائه تصویر مدارک مورد نیاز توسط مشتری؛
3- بررسی مدارک و مطابقت دادن فرمها توسط کارگزار؛
فرآیند اجرایی صدور کد برای مشتریان ایرانی
4- ارسال درخواست کد در سامانه مشتریان و بارگذاری فایل مدارک مشتری توسط کارگزار؛
5- بررسی مدارک و محتوای سامانه توسط بورس؛
6- تائید اولیه درخواست و تولید فرم درخواست کد تائید شده توسط بورس؛
7- اخذ فرم درخواست کد تائید شده و ارسال آن به مشتری جهت مهر و امضاء تمامی صفحات؛
8- بارگذاری فرم درخواست کد تائید شده با مهر و امضای اصل (رنگی) در سامانه و ارسال فیزیکی؛
9- صدور کد معاملاتی بازار فیزیکی.
لینک دسترسی به اطلاعات مربوط به فرآیند اجرایی صدور کد :
https://www.ime.co.ir/TradingCode.html
لینک دسترسی به سامانه سجام:
https://www.sejam.ir/
لینک دسترسی به لیست کارگزاران دارای مجوز:
http://www.ime.co.ir/Licenses.html
اسلاید 12 :
فرآیند پذیرش مشتری برای معامله در بازار فیزیکی
برای هر بار خرید یا عرضه کالا نیازی به اخذ کد معاملاتی مجدد نیست
جهت اطلاع:
در حال حاضر تأیید کد شرکتهای مناطق آزاد فارغ از نوع فعالیت منوط به تأیید کمیته مشتریان میباشد.
همچنین شرکتهای تولیدی که مصرفکننده محصولات پتروشیمی هستند، تأییدیه از شورای عالی مناطق آزاد جهت صدور کد معاملاتی به آنها مورد نیاز است.
«موارد فوق از مصوبات کمیته مشتریان بوده و میتواند تغییر کند»
اسلاید 13 :
فرآیند پذیرش مشتری برای معامله در بازار فیزیکی
1- اصل فرم درخواست کد حقیقی ایرانی؛
2- کپی برابر اصل شده کارت ملی و شناسنامه (صفحه توضیحات در صورت لزوم)؛
3- ثبت نام در سامانه امور مالیاتی به عنوان مودی مالیاتی؛
4- سایر موارد در صورت نیاز به تشخیص کمیته.
مدارک مورد نیاز برای صدور کد معاملاتی مشتریان حقیقی ایرانی
1- اصل فرم درخواست کد حقوقی ایرانی؛
2- کپی برابر اصل شده کارت ملی و شناسنامه مدیر عامل و تمام اعضاء هیات مدیره (صفحه توضیحات در صورت لزوم)؛
3- اساسنامه؛
4- روزنامه رسمی تاسیس و آخرین تغییرات اعضاء هیات مدیره و سایر روزنامه های رسمی مهم (تغییر نام و .)؛
5- صورت های مالی حسابرسی شده آخرین دوره ( در صورت عدم شمول برای حسابرسی، اظهارنامه مالیاتی)؛
6- پروانه بهره برداری و سایر مجوزهای فعالیت معتبر؛
7- سایر موارد در صورت نیاز به تشخیص کمیته؛
مدارک مورد نیاز برای صدور کد معاملاتی مشتریان حقوقی ایرانی
لینک دسترسی به مدارک مورد نیازجهت درخواست کد:
https://www.ime.co.ir/CustomerAcceptance.html
اسلاید 14 :
معرفی نماینده قانونی برای انجام امورات مربوط به مناقصه از طرف مناقصهگذار یا خریدار کالا
حدود اختیار نماینده/نمایندگان معرفی شده:
1- معرفی یا تغییر حساب بانکی (معرفی حساب بانکی در بانکهای مورد تأیید اتاق پایاپای بورس کالا)
2- ارایه فرم سفارش خرید یا فروش
3- معرفی نشانی مقصد تحویل کالا و پیمانکار حمل
4- انجام کلیه امور تسویه
5- انجام امور مربوط به تودیع تضامین
6- دریافت و تحویل اسناد و مدارک و اطلاعات
7- انجام کلیه تشریفات طرح اعتراضات
8- بخشش جرایم
9- انجام مکاتبات عادی
10- تأیید تحویل گرفتن فیزیکی کالا
11- عودت مبلغ اشتباه یا اضافه واریزی
12- سپردن هرگونه تضمین حسن ایفای تعهدات بورسی
اسلاید 15 :
فرایند ارسال و انتشار اطلاعیه مناقصه در بازار فیزیکی
بررسی و تأیید فرم اطلاعیه مناقصه و ارسال آن به همراه سایر مدارک به بورس حداکثر تا ساعت 12 ظهر سه روز کاری قبل از روز برگزاری مناقصه
کارگزار خریدار
بررسی فرم اطلاعیه مناقصه و تایید اولیه آن
بورس کالا
بررسی تضامین (ضمانتنامه بانکی و.) تودیع شده توسط متقاضی برگزاری مناقصه
اتاق پایاپای
انتشار اطلاعیه مناقصه در سایت بورس کالا تا ساعت 18 سه روز کاری قبل از روز برگزاری مناقصه
وب سایت
متقاضی برگزاری مناقصه لازم است حداقل 10 درصد ارزش مناقصه را براساس قیمت پایه به عنوان تضمین در حساب وکالتی تودیع نماید.
توجه: به منظور مدیریت ریسک نکول تعهدات مناقصهگذار، اتاق پایاپای براساس پیشبینی خود از افزایش قیمت کالا در مناقصه میتواند نرخ تضمین را به بیش از10 درصد افزایش دهد.
اسلاید 16 :
مشخصات مندرج در فرم اطلاعیه مناقصه
* اطلاعیه مناقصه: اطلاعیهای که در آن اعلام آمادگی متقاضی برای خرید کالا در معاملات مناقصه و طبق فرمت مشخص، توسط بورس منتشر میگردد.
اسلاید 17 :
مشخصات مندرج در فرم اطلاعیه مناقصه
اسلاید 18 :
فرایند کلی اقدامات عرضهکننده برای عرضه در بازار فیزیکی
اول
مراجعه عرضهکننده به کارگزاریهای دارای مجوز جهت اخذ کد معاملاتی
دوم
ارائه درخواست پذیرش کالا به بورس از طریق مشاور پذیرش
سوم
انتشار امیدنامه پس از تأیید هیأت پذیرش یا کمیته عرضه
چهارم
ثبت سفارش فروش کالا از طریق مشاور پذیرش
پنجم
تودیع تضامین مورد نیاز نزد اتاق پایاپای توسط عرضهکننده*
ششم
برگزاری مناقصه در بازار فیزیکی
مراحلی که عرضهکننده کالا برای عرضه و معامله در بازار فیزیکی باید طی نماید:
هفتم
تحویل کالا به خریدار کالا پس از انجام امور تسویه توسط خریدار کالا
* شایان ذکر است که کارگزار به عنوان ضامن معاملات و نماینده عرضهکننده کالا، میتواند تضامینی مازاد بر تضامین تعیین شده توسط بورس از عرضه کننده کالا دریافت نماید.
اسلاید 19 :
شرایط کالا و عرضهکننده کالا برای معامله در بازار اصلی کالای فیزیکی
پذیرش کالای جدید
توسط هیأت پذیرش
بازار اصلی
کالای منطبق بر مشخصات و استاندارد یکی از کالاهای پذیرش شده در بورس با تولیدکننده متفاوت
اسلاید 20 :
شرایط کالا و عرضهکننده کالا برای معامله در بازار فرعی کالای فیزیکی
بازار فرعی
پذیرش کالا در بازار فرعی
توسط کمیته عرضه در بورس و با تأیید سازمان بورس
