بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسمه تعالی
اسلاید 2 :
آشنایی با نظام سلامت ومراقبتهای بهداشتی درمانی اولیه در ایران
اسلاید 3 :
مقدمه:
سلامت يكي از اساسي ترين حقوق هر جامعه و محور توسعه است. تنها در يك جامعه سالم به لحاظ جسمي، رواني، اجتماعي و معنوي مي توان انتظار داشت آحاد مردم از نعمت رفاه و خوشبختي بهره مند شوند.
تضمين براي تحقق چنين امري وظيفه اساسي دولت است.
اسلاید 4 :
کشور جمهوری اسلامی ایران
با مساحتي در حدود 1648000 كيلومتر مربع جمهوري اسلامي ايران شانزدهمين كشور بزرگ دنيا است.
ايران در خاورميانه در طول جغرافيايي 32 درجه شمالي و عرض 53 درجه شرقي واقع است.
اين كشور دومين به لحاظ جمعيت و نيز دومين قدرت بزرگ اقتصادي در منطقه است. علاوه بر اين كشور ايران دومين توليد كننده نفت در جمع كشورهاي صادر كننده نفت اوپک است .
مقام دوم را در جهان در برخورداري از ذخاير طبيعي گاز دارد. ايران به لحاظ تقسيمات سياسي ايران 31 استان، 428 شهرستان،1242شهر و بالغ بر 65 هزار روستا دارد.
اسلاید 5 :
مفهوم نظام سلامت چيست؟
قبل از آن كه ساختار نظام سلامت در كشور را مرور نماييم مناسب است با مفهوم نظام سلامت و اهداف تعريف
شده براي آن آشنا شويم.
با مرور اين مفاهيم مي توان به دركي كامل تر از بخش هاي تاثير گذار بر سلامت مردم دست يافت و آنها را در برنامه ريزي هاي سلامت به كار بست.
اسلاید 6 :
اهداف نظام سلامت:
سازمان جهاني بهداشت اهداف نظام هاي سلامت را در سه محور اساسي دانسته است.
ارتقاء سطح سلامت
پاسخگويي
مشاركت عادلانه مردم در پرداخت هزينه ها
نظام هاي سلامت در دنيا با اقدام در چهار حيطه توليت، توليد و توسعه منابع انساني و غيرانساني براي سلامت، تامين مالي براي پرداخت هزينه هاي سلامت و نهايتاً ارائه خدمات اقدام به
تحقق سه هدف اساسي فوق مي نمايند.
اسلاید 7 :
مراقبتهای بهداشتی اوليه و اصول آن
مراقبت هاي بهداشتي درماني اوليه براساس تعريف عبارتند از
مراقبت هاي سلامتي كه به وسيله ارائه دهندگان خدمات سلامت در نخستين سطح تماس با مردم ارائه مي گردند.
اين خدمات پاسخي به نيازهاي اساسي و اوليه مردمند.
اسلاید 8 :
اصول مراقبت های بهداشتی اوليه شامل موارد ذیل است:
1- برابري توزيع يا عادلانه بودن توزيع خدمات (equity):
خدمات بهداشتي بايد بدون توجه به توانائي پرداخت مردم بين همه آنها يكسان توزيع شود وهمه به خدمات بهداشتي دسترسي داشته باشند.
2- مشاركت جامعه: (community participation)
مداخله افراد وخانواده ها درارتقاء سلامتي خود صرف نظر از مسئوليت دولت يک بخش ضروري از مراقبت هاست.
بدون مداخله جامعه محلي نمي توان به پوشش كامل وجامع مراقبت هاي بهداشتي اوليه دست يافت.
اسلاید 9 :
3-هماهنگي بين بخشي(inter-sectoral approach):
بهداشت تحت تاثير تركيبي از عوامل محيطي اجتماعي واقتصادي است كه با يكديگر ارتباط تنگاتنگ دارند.
مراقبت هاي بهداشتي اوليه تنها با بخش بهداشت فراهم نمي شود.
ساير بخش هاي مرتبط با توسعه جامعه از قبيل بخش كشاورزي ، آموزش ، مسكن ، ارتباطات و. بايد درمراقبت هاي بهداشتي اوليه درگير شوند.
دولت ها بايد جهت اطمينان از اين هماهنگي مقررات ويژه اي وضع كنند وبا برنامه ريزي مناسب از كم كاري ويا دوباره كاري غيرضروري پرهيز كنند.
اسلاید 10 :
4-فناوري مناسب(appropriate methods):
منظور فناوري معتبر علمي وقابل انطباق با نيازهاي محلي وقابل پذيرش توسط ارائه كنندگان وگيرندگان خدمت است كه توسط خود مردم با اتكا بر منابع جامعه وبا بهائي قابل پرداخت توسط كشور قابل نگهداري باشد.
بطور خلاصه فناوري مناسب تركيبي است كه هم نيازهاي مراقبت بهداشتي وهم بافت اقتصادي-اجتماعي كشور را درنظر مي گيرد.
اسلاید 11 :
5-جامعيت خدمات(comprehensiveness):
مراقبت هاي بهداشتي اوليه يک رويكرد جامع است به عبارتي رويكرد جامع مراقبت هاي بهداشتي اوليه نيازمند استفاده از كاركناني است كه بتوانند دربرخورد با مشكلات راه حل جامع ارائه دهند.
مثال: براي كودک مبتلا به اسهال تنها مايع درماني خوراكي كافي نيست . نگهداري سلامت كودک نيازمند ارائه آموزش به خانواده، بهداشت محيط وبهبود تغذيه است.
6-تعهد سياسي دولت:
دولت ها مسئوليت مهم واصلي را درزمينه دستيابي به سلامت دارند ودراين زمينه بايد مسئوليت پذير باشند.
اسلاید 12 :
اجزای مراقبت های بهداشتی اوليه:
1-آموزش بهداشت
2-تغذيه مناسب
3-تآمين آب كافي وسالم وبهسازي محيط
4-مراقبت بهداشتي مادروكودک وتنظيم خانواده
5-ايمنسازي عليه بيماري هاي عمده عفوني
6-پيشگيري ازبيماري هاي بومي شايع وكنترل آنها
7-درمان مناسب بيماري وحوادث شايع
8-تدارک داروهاي اساسي
9-بهداشت دهان ودندان
10-بهداشت روان
11-آمادگي مقابله با بلاياي طبيعي
اسلاید 13 :
مروری گذرا بر شبکه بهداشت و درمان در ایران
درسال1351 طرحي با مشاركت سازمان جهاني بهداشت درشهرستان اروميه به اجرا در آمد كه در اين طرح تا حدودي خدمات بهداشتي درماني ادغام شد . پس از پيروزي انقلاب اسلامي اين طرح تا سال 1359در شهرستان اروميه تداوم داشت تا اين كه متوليان بهداشت ودرمان وقت جمهوري اسلامي به بررسي كارشناسي اين طرح و برآورد نقاط ضعف و قوت آن پرداخته وپس از بررسي هاي مختلف در سال 1364 كليات آن به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيد و با هدف ارائه خدمات پيشگيري ، درمان سرپائي ، خدمات اورژانس ، خدمات بستري به تمام آحاد جامعه اعم از شهري و روستائي در اقصي نقاط كشور به اجرا در آمد و پيرو آن نتايج چشم گيري حاصل شد.
اسلاید 14 :
پس از پيروزي انقلاب حق برخورداري از مراقبتهاي سلامت براي تمامي شهروندان همراه با توزيع عادلانه خدمات سلامت در قانون اساسي كشور تبلور يافت.
در عمل چنين تفكري موجب گرديده تا نظام سلامت كشور بر مبناي خدمات اساسي كه از منابع عمومي تأمين هزينه ميشوند، آحاد مردم را از مراقبتهاي بهداشتي اوليه كه توسط وزرات بهداشت، درمان و آموزش پزشكي عرضه ميگردد بهره مند گرداند.
اسلاید 15 :
در حال حاضر كه بيش از گذشت سه دهه ازطراحي و اجراي شبكه هاي بهداشت و درمان كشور بر اساس نظام مراقبت هاي بهداشتي اوليه (PHC) مي گذردواحدهاي مختلف بهداشتي درماني در اقصي نقاط كشور ايجاد و راه اندازي شده است تا همه مردم عزيزكشورمان بتوانند از خدمات عمومي سلامت بهره مند شوند.
بي شک نقش مركز مديريت شبكه در اين زمينه غير قابل انكار مي باشد.
اسلاید 16 :
درهمين حال خدمات سطح دوم و سوم كه عمدتاً مشتمل بر خدمات درماني وتوانبخشي است در اغلب موارد از طريق بيمه هاي اجباري نظير تأمين اجتماعي براي كاركنان بخشهاي غير دولتي، بيمه خدمات درماني براي كاركنان رسمي دولت، خانوارهاي روستايي و اشخاصي كه به صورت خويش فرما بيمه ميشوند و بيمه خدمات درماني نيروهاي مسلح تأمين ميشود.
اسلاید 17 :
ساختار نظام سلامت در كشور جمهوري اسلامي ايران مشتمل بر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي همراه با معاونتهاي مختلف در بالاترين سطح است.
در سطح استانها دانشگاههاي علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني مسئوليت تربيت نيروي انساني و ارائه خدمات سلامت را بر عهده دارند.
اسلاید 18 :
در برخي از استانهاي كشور مانند تهران بيش از يک دانشگاه علوم پزشكي وجود دارد. علاوه بر اين دانشگاههاي علوم پزشكي ديگري نظير دانشگاههاي علوم پزشكي ارتش و سپاه و نيروي هوايي در كشور وجود دارد كه عمدتاً درمحورهاي تربيت نيروي انساني اقدام ميكنند. بيمارستانهاي آموزشي و غير آموزشي، مراكز خدمات جامع سلامت شهري و روستايي و خانه های بهداشت و پايگاه هاي سلامت تحت نظارت دانشگاههاي علوم پزشكي كشورند.
اسلاید 19 :
اصول کلی نظام سلامتی کشور
شهرستان" به عنوان مقياس اداري و جغرافيايي گسترش شبكه هاي بهداشتي درماني و انجام برنامه ريزيهاي مختلف سلامتي است.
اصل سطح بندي و ادغام خدمات و ارائه خدمت از طريق نظام ارجاع يعني ارائه خدمات به صورت زنجيره أي مرتبط و تكامل يابنده باشد تا چنانچه مراجعه كننده اي از واحد محيطي به خدمات تخصصي تر نياز داشت، واحد محيطي بتواند او را به سطح بالاتر ارجاع دهد.
براي تحقق اين امر، شرايطي ضرورت دارد:
اسلاید 20 :
1- هيچيک از واحدهاي يک سطح ارائه دهنده خدمت به خدماتي كه به عهده واحدهاي سطح پــاييــن تر قرار داده شده است نپردازد، مگر آنكه خدمت مورد نظر را در سطح تخصصي تـــر ارائه دهد.
2- برقراري ارتباط فعال و مستمر واحدهاي هر سطح با واحدهاي سطوح بالاتر و پايين تر.
نظارت، پايش، آموزش حين خدمت كاركنان و نيز تدارک و حمايت اداري مالي واحدهاي هر سطح به عهده واحدي است كه در اولين سطح بالاتر آن قرار دارد تا تدارک فني و اداري اين واحدها به صورت فعال و مستمر از نزديكترين واحد سطح بالاتر ميسر گردد و از بروز خطرهايي مانند گرايش كاركنان غيرپزشک به درمانهاي غيرمجاز و تنزل كيفيت خدمات جلوگيري شود.
3- توجه به سطوح مختلف ارائه خدمات بهداشتي درماني در نظام شبكه سلامت.
