بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
دورۀ کاردانی حرفه ای مربّیگری پایۀ شطرنج
کاربرد کامپیوتر در شطرنج
اسلاید 2 :
یادآوری
همان طور که پیش تر نیز ذکر شد، هفت حوزۀ کاربرد عمومی برای کامپیوترها در دنیای شطرنج وجود دارد:
1. کامپیوتر به عنوان هم بازی.
2. کامپیوتر به عنوان بانک اطلاعات شخصی.
3. کامپیوتر به عنوان جستجوگر.
4. کامپیوتر به عنوان آنالیزور (تجزیه و تحلیل کنندۀ حرکات در بازی).
5. کامپیوتر به عنوان کمک داور.
6. کامپیوتر به عنوان ناشر وقایع دنیای شطرنج در سراسر جهان به طور مستقیم.
7. کامپیوتر به عنوان رابط (پل ارتباطی) زنده میان شطرنج بازان جهان.
طی جلسات گذشته حول محور اوّلین ردۀ کاربرد عمومی کامپیوتر (کامپیوتر به عنوان هم بازی) به تفصیل سخن گفتیم.
آن چه پیش روی شما قرار خواهد گرفت، بحث در خصوص دو حوزۀ بعدی یعنی «کامپیوتر به عنوان بانک اطلاعات شخصی» و «جستجوگرِ این بانک های اطلاعاتی» است.
اسلاید 3 :
کامپیوتر به عنوان بانک اطلاعات شخصی
اسلاید 4 :
کامپیوتر به عنوان بانک اطلاعات شخصی
یکی از اصلی ترین کاربردهای کامپیوتر برای شطرنج بازان، مربّیان و شطرنج آموزان، ایجاد بانک اطلاعات شخصی است.
بانک های اطلاعاتی با اهداف گوناگونی ایجاد می شوند. مثلاً:
جمع آوری و مرتب سازی بازی های یک بازیکن.
جمع آوری و مرتب سازی بازی حریفی خاص.
ایجاد منبعی از بازی های موجود در شاخه ای خاص از یک گشایش.
جمع آوری بازی ها با تفسیرِ یک مربّی.
ایجاد مرجع و منبعی برای مینیاتورها.
ذخیره سازی دیاگرام های مناسب برای چاپ و نشر جزوه یا کتاب.
ایجاد منبعی از بازی ها و تفاسیر برای انتشار در یک نشریه.
جمع آوری بازی های مختلف به عنوان طرح درس برای آموزش به شطرنج آموزان یک دورۀ مشخص.
اسلاید 5 :
بانک اطلاعاتی چیست؟!
«بانک های اطلاعاتی» شامل مجموعهای از رکوردهای ذخیره شده در کامپیوتر، با یک روش سیستماتیک (اصولی) هستند که در واقع اجزاء تشکیل دهندۀ «پایگاه داده ها» خواهند بود.
یک «پایگاه داده ها» از مجموعه ای یکپارچه و به هم پیوسته از تعدادی سیستم با عنوان «بانک های اطلاعاتی تشکیل می شود. بانک های اطلاعاتی نیز خود ار تعدادی فایل و یا جدول (بر حسب مدل طراحی) تشکیل شده اند و زیر مجموعۀ پایگاه داده ها محسوب می شوند.
به عبارت دیگر، «پایگاه داده ها» از چندین بانک اطلاعاتی تشکیل شده و مفهوم کلّی تری را در بر می گیرد.
اسلاید 6 :
روش هاي ذخيره سازی داده ها
1) سيستم فايلی ساده (روش سنتي) (File System)
2) سيستم پايگاه اطلاعاتي (Database System)
اسلاید 7 :
سيستم فايلی ساده (روش سنتي) (File System)
اسلاید 8 :
ویژگی های سیستم فایلی ساده
مجزا قرار گرفتن داده ها در فايل ها و طراحي سيستم جداگانه براي استفاده از فايل های داده.
وارد شدن داده ها از یک برنامه به برنامه دیگر.
ايجاد فایل های داده به منظور تأمین یک سری نیازهای خاص پردازشی.
هدف هر برنامه رفع نیازهای یک واحد خاص یا یک گروه خاصی از کاربران.
ارجاع هر برنامۀ كاربردي تنها به فايل داده ای مربوط به خود.
اسلاید 9 :
مزایای سیستم فایلی ساده
كارآيي.
سادگي.
سفارشي كردن.
استفادهء مؤثر از فضا (حافظه).
اسلاید 10 :
معایب سیستم فایلی ساده
مشكل بودن مكان يابي و عمليات آن روي داده ها.
تفكيك داده ها.
وابستگي داده ها و برنامه.
افزونگي بيش از حد داده ها (Data Redundancy).
مشكلات يكپارچگي (Atomicity) .
عدم دستيابي همزمان.
كاهش صحت داده ها (Data Correctness).
عدم سهولت رعايت جامعيت (Universality).
اسلاید 11 :
سيستم پايگاه اطلاعاتي (Database System)
اسلاید 12 :
ویژگی های سیستم پایگاه داده
کانون توجه، داده هاست و نه شیوه های پردازش آن ها.
داده ها به عنوان یک منبع مشترک مورد استفاده کاربران مختلف قرار می گیرند.
سيستم مديريت پايگاه داده (DBMS) بعنوان واسطه بين برنامه هاي كاربردي و پايگاه داده ها عمل می کند.
امکان الصاق بر چسب و دسته بندي قطعات مختلف داده ها وجود دارد.
فراهم كردن ابزار بسيار قدرتمندي براي مديريت اطلاعات.
ذخيره كليه داده ها به صورت مجتمع در پايگاه داده ها.
اسلاید 13 :
مزایای سیستم پایگاه داده
تجمع داده ها، یعنی وحدت ذخيره سازي داده هاي عملياتي و به روزرسانی متمرکز آن ها.
كاهش افزونگي داده ها (Non Redundancy).
كنترل بهتر.
استقلال برنامه هاي كاربردي و داده (Independence).
قابليت انعطاف (Flexibility).
به اشتراك گذاشتن داده ها (Shared).
ماندگاري (Persistence).
اعتبار (Validity).
افزايش مسائل امنيتي و اعمال آسان محدوديت هاي آن (Security).
ايجاد تعادل بين درخواستهاي تداخلي.
راحتی پياده سازی برنامه های کاربردی جديد.
تعدد شيوههاي دستيابي و تسهيل دستيابي به دادهها.
اسلاید 14 :
معایب سیستم پایگاه داده
پيچيدگي و دشواري و زمان بر بودن طراحی اين سيستم ها.
صرف هزينه قابل توجه براي سخت افزار و طراحی و نصب نرم افزار.
تأثير آسيب ديدن پايگاه داده روی کليه برنامه های کاربردی.
هزينه زياد برای تبديل سيستم فايلی به سيستم پايگاه داده ای.
نيازمند تعليم اوليه برنامه نويسان و کاربران.
نياز به تهيه چندين کپی پشتيبان از پايگاه داده.
فاجعه انگيز بودن خطاهای برنامه.
طولانی بودن زمان اجرای هر برنامه.
وابستگي زياد به عمليات سيستم مديريت پايگاه داده.
اسلاید 15 :
پایگاه داده ها و بانک های داده ها در انفورماتیک
همان طور که پیش تر نیز گفته شد، «پایگاه داده ها» و «بانک های داده ها» دو مفهوم متفاوت هستند.
در علم انفورماتیک، «پایگاه داده ها» به مجموعه ای از اطلاعات ساختار یافته، منسجم و یکپارچه گفته می شود که در مورد موضوعات و زمینه های مختلف و یا شاید متنوعی در یک سیستم کامپیوتری ذخیره سازی و سازماندهی شده اند تا زمینه جستجوی اطلاعات را برای کاربران فراهم آورند.
«بانک های داده ها» و یا به عبارتی بانک های اطلاعاتی به منزلۀ بخش هایی از پایگاه داده ها محسوب شده که هر کدام اختصاص به ذخیره سازی و سازماندهی اطلاعاتی دارند که بیشتر مربوط به یک موضوع و یا یک زمینه خاص هستند.
پس می توان چنین اذعان داشت که پایگاه داده ها از مجموعه ایی از بانک ها تشکیل می شود که هر کدام از این بانک ها در مورد موضوع خاصی به گرداوری، سازمان دهی و بازیابی اطلاعات ایجاد و برنامه ریزی شده اند.
اسلاید 16 :
سیستم های جانبی پایگاه داده ها
پایگاه داده ها به عنوان بخشی از سیستم های اطلاعاتی از نظر عملکرد دارای سه نوع سیستم جانبی هستند:
سیستم ذخیره سازی اطلاعات( به روش پایگاه داده ای).
سیستم پردازش اطلاعات.
سیستم بازیابی( جستجو و نمایش اطلاعات فراخوانده شده).
* بسیاری از پایگاه داده ها به منزله سیستم های اطلاعاتی کامل دارای این سه نوع زیر سیستم بوده، بنابراین قادر به ذخیره سازی، پردازش و بازیابی اطلاعات به صورت همزمان خواهند بود.
* در بانک های اطلاعاتی لزوماً این خصوصیات وجود ندارد؛ در نتیجه این بانک ها فقط اختصاص به ذخیره سازی و بازیابی اطلاعات دارند و به طور معمول هیچ محاسبه یا غربال گری خاصی که تلقی پردازش از آن ها بشود در بانک های اطلاعاتی پیش بینی نشده است.
اسلاید 17 :
تکامل پایگاه داده ها
امروزه با تحول بسیار عظیم حافظه ها، ذخیره سازی و جستجوی اطلاعات به صورت مستقیم و بی درنگ است، از این رو پایگاه داده ها نه تنها بسیار انعطلاف پذیر و کارآمد شده اند، بلکه سرعت پردازش و جستجوی اطلاعات نیز به شدت افزایش پیدا کرده است.
تحوّل دیگری که در طراحی و ایجاد پایگاه داده ها به وجود آمده است، این است که پیش از این برنامه نویسان برای ایجاد هرنوع پایگاه و یا بانکی مجبور بوده اند که با استفاده از یکی از زبان های برنامه نویسی همچون Fortran، PL1، Pascal و یا Cobol فایل های خاص خود را ایجاد کنند که این امر نیز بسیار وقت گیر، سخت و پرهزینه بود؛ در ضمن محصولات تولید شده انعطاف و جذابیت لازم را نداشتند و کار در محیط برنامه چندان آسان نبود.
امروزه با ابداع روش های طراحی پایگاه داده ها به صورت رابطه ای و شیء گرا و از طرف دیگر ساخت و تولید بسته های نرم افزاری چند رسانه ای و یکپارچه، طراحی، ایجاد و مدیریت پایگاه داده ها به طور چشم گیری ساده، سریع، ارزان و انعطاف پذیر شده است.
اسلاید 18 :
اجزای تشکیل دهنده پایگاه داده ها
یک پایگاه داده ها از مجموعۀ یکپارچه و به هم پیوسته از تعدادی سیستم به «نام بانک های داده ها» یا «بانک های اطلاعاتی» تشکیل می شود.
بانک های اطلاعاتی نیز، خود از تعدادی «فایل» و یا «جدول» تشکیل شده اند که در واقع زیر سیستم های آن بانک اطلاعاتی محسوب می شود.
«فایل» یا «پرونده» در یک بانک اطلاعاتی سنتی مجموعه ای کامل از اطلاعات تفکیک شدۀ مرتبط با موضوع اصلی بانک اطلاعاتی است؛ که با پیوند خوردن و یکپارچه شدن با دیگر فایل ها، یک بانک اطلاعاتی را تشکیل می دهند.
هر فایل به منزله واحد اصلی ذخیره سازی به یک بانک اطلاعاتی امکان می دهد تا مجموعه ای از اطلاعات را از مجموعه ای دیگر تمیز دهد.
اسلاید 19 :
ساختار کلّی پایگاه داده ها
اسلاید 20 :
جدول به جای فایل
امروزه با توسعۀ مدل های رابطه ای، بانک های اطلاعاتی به جای استفاده از فایل از مفهوم دیگری به نام جدول استفاده می کنند که طراحی و ایجاد آن بسیار ساده تر از فایل هاست.
جدول در بانک های اطلاعاتی رابطه ای، به ساختار داده ای متشکل از چندین سطر و ستون گفته می شود که داده ها در آن به صورت منظم و ساختار یافته ذخیره خواهند شد. هر جدول دارای نامی مشخص است که آن را از دیگر جدول ها تفکیک می کند.
جدول ها از واحد های اطلاعاتی مجزایی به نام رکورد تشکیل می شوند که یک ثبت کامل از داده های مرتبط به هم را در بر می گیرد. هر رکورد خود را از تعدادی فیلد تشکیل می شود.
* رکوردها به منزله ورودی های یک جدول محسوب می شود.
