بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بهداشت دهان و دندان
اسلاید 2 :
انتظار داریم پس از این کارگاه به اهداف
رفتاری ذیل دست یابید:
1- پلاک دندانی را تعریف کنید.
2- اقدامات لازم برای داشتن دندانهای سالم را عنوان نمائید.
3- علل و راه حلهای خشکی دهان را بیان نمائید.
4- مشخصات مسواک ، خمیر دندان و نخ دندان مناسب را بیان کنید.
5- روش صحیح مسواک کردن و نخ کشیدن را توضیح دهید.
6- انواع پروتز دندان را ذکر کنید.
7- مشکلات پروتزها و راه حلهای آنها را بیان نمائید.
اسلاید 3 :
مراقبت از دندانها باید از ابتدا زندگی آغاز شــود
ولی در هرسنی با داشتــن دنـــدان طبیعــی یا
مصنوعی حتی بدون دندان، باید بهداشت دهان را رعایت کرد.
پلاک دندان
با مصرف باقیمانده غذا توسط باکتری، اسید تولید می گــــردد. این مجموعه ” غذا + باکتری + اسید " پلاک دندانی نام دارد. پلاک دندانی باعث تحریک لثه ها، جداشدن لثه از دندان و نهایتاً تخریب استخـوان مجاور دندانها می گردد. درچنین حالتی دندانها لق شده و می ریــزند. بیماری لثه دلیل اصلی از دست دادن دندان در بالغین است.
اسلاید 4 :
دندانهای سالم برای داشتن دندانهایی سالم، لبخندی زیبا و جذاب در تمام طول زندگی باید به موارد ذیل توجه نمود :* مراقبت از دندانها* رژیم غذایی متعادل و مناسب* مراجعه مرتب به دندانپزشک- پوسیدگی دندان: نواحی مختلف دندان که درمعرض پوسیدگی قراردارند عبارتنداز:1- تاج دندان 2- ریشه دندان
اسلاید 5 :
بیماریهای لثه شایعترین علت از دست دادن دنـــــدانها درسنین بعد از 35 سالگی بیماریهای لثه می باشند.
مشخصات یک لثه سالم:
* صورتی رنگ باشد.
* کاملاً چسبیده به استخوان باشد.
* لبه های لثه صاف، تیز و مشخص باشد.
* هنگام مسواک زدن خونریزی نداشته باشد .
اسلاید 6 :
مشخصات لثه ای که تازه بیمارشده * لثه قرمز و متورم می شود.* بوی بد دهان فرد را آزار می دهد.* درجات مختلفی از خونریزی هنگام مسواک زدن یا گازگرفتن میوه جات سفت دیده می شود.
مشخصات بیماری پیشرفته لثه
* لق شدن دندانها شروع می شود.
* بوی بد دهان شدیدتر می شود.
* چرک از اطراف دندانها خارج می شود.
اسلاید 7 :
توجه 1:
میکروبهای موجود در دهان یک فرد مبتلا به
پوسیدگی دندان و بیماری لثه می تـــوانند
از طریق بوسیدن یا عطسه کردن به اطرافیان منتقل شده و آنها را نیز مبتلا نمایند.
توجه2:
عفونتهای دهان ودندان را نباید کم اهمیت دانست، زیرا این عفونتهـا
فقط به دهان و دندان محدود نمی گردند بلکه ممکن است از طـریق
خون به سایر قسمتهای بدن مثل قلب برسند و باعث آسیب آنها شوند.
اسلاید 8 :
اقدامات لازم برای پیشگیری
از پوسیدگی دندان وبیماری لثه
1- مسواک کردن دندانها حداقل دو بار در روز به روش صـــحیح
2- استفاده از نخ دندان حداقل یکبار در روز
3- کاهش مصرف مواد قندی غیرضروری خصوصاً بین وعده هـــای غذایی
4- در صورت سالم بودن و نداشتن مشکل سالی یکبار به دندانپزشک مراجعه نمایند.
اسلاید 9 :
5- کار برد دهانشویه های حاوی فلوراید
برای پیشگیری از ایجاد پوسیدگی ریشه
6- کاربرد دهان شویه کلرهگزیدین برای
ضد عفونی کردن محیط دهان در بیماران مبتلا به بیمـــاری های لثه ( با دستور پزشک)
خشکی دهان
خشکی دهان یکی از مشکلاتی است که موجب سخت شدن جویدن،
قورت دادن غذا می گردد و فرد مزۀ غذا را کمتر حس می کند و خطر
پوسیدگی دندان و بیماریهای لثه در اثر کاهش ترشح بزاق افــزایش
می یابد.
اسلاید 10 :
علل ایجاد خشکی دهان :
* بالا رفتن سن
* مصرف داروهای مدر، آرامبخش وآنتی هیستامین ها
* کشیدن سیگار
* گرفتگی بینی و نفس کشیدن با دهان به خصوص هنگام خواب
* افراد مبتلا به کانسر سر و گردن که تحت درمان با دارو یا پرتو درمانی هستند .
* برداشتن غدد بزاقی در اثر عمل جراحی
اسلاید 11 :
کنترل خشکی دهان:
* افزایش مصرف آب
* مرطوب نگهداشتن دهان
* خیس نمودن دهان قبل از غذا خوردن
* خودداری از مصرف سیگار یا هرنوع دخانیات
* مصرف میوه ها و سبزه های تازه
* شستشو با آب نمک رقیق چند بار در روز(نصف قاشق چای خوری در
یک لیوان )
* رعایت بهداشت دهان ودندان
* استفاده از دهانشویه های ضدپلاک و ضد پوسیدگی زیرنظردندانپزشک
بهترین راه حذف پلاک دندانی و پیشگیری و کنترل پوسیدگی دندان
و بیماری لثه، مسواک زدن و کشیدن نخ دندان است .
اسلاید 12 :
الف- مسواک:
مسواک پلاک را از سطوح دندانی پاک می کند .
مشخصات مسواک: مسواک با موهای نایلــونی
نوع متوسط با انتهای گرد و دستــه مستقیـــم مناسب است. بهتر است موها انعطاف پذیر باشد، زیرا لبه لثه را بهتر تمیز می کند و به سطوح بین دندانی دسترسی بهتـری دارد و صدمه ای به لثه وارد نمی سازد.سایز مسواک باید مناسب دهان باشد.
تعویض مسواک: زمان تعویض مسواک، زمانی است که موهای مسواک شروع به سائیده شدن کند ، این مدت معمولا ًسه ماه است، که این زمان هم بستگی به شدت و نحوه مسواک زدن دارد.
اسلاید 13 :
ب- خمیر دندان:استفاده ازخمیردندان های حاوی فلورایدبه پیشگیـــری از پوسیدگی دندان هــا کمک می کنند برخلاف نظرعامه مردم، آنچه باعث تمیـز شدن دندانها می شود. میزان و نوع خمیردندان نیست، بلکه نحوه مسواک زدن است.
ج- نخ دندان : نخ دندان پلاک را از سطوحی که مسواک به آنها دسترسی ندارد، بر می دارد.نخ دندان برای پیشگیری از پوسیدگی دندان و بیماری لثه در این نواحی به اندازه مسواک زدن ضروری است.
اسلاید 14 :
در نهایت تأکید می شود بهترین مســـواک و
نخ دندان، استفــاده مرتب و صحیح آنهاست.
پروتزدندان
الف-پروتز ثابت
* ونیر veneer
* روکش Crown
* بریج bridge
* ایمپلنت lmplant
اسلاید 15 :
ونیر: پوسته هایی هستند که با مواد هــم رنگ دندان برای هر فرد، به طور خاصی ســــاخته می شوند تا سطح جلوی دنـدانها را پــوشش دهند. ونیز معمولاً در لابراتور و توسط تکنسین دندانساز، از روی مدلی که توسط دندانپزشک
تهیه شده، ساخته می شود. هدف بیشتر زبیایی است.
روکش : وقتی یک پرکردگی وسیع وجود داشته باشد ومقدارکافی از نسج دندان برای نگهداری این پرکردگی باقی نمانده باشد، با عمل روکش که سطح دندان را می پوشاند هم دندان قویتــر و ساپورت می شود و هم ظاهرآن بهبود بخشیده می شود.
اسلاید 16 :
بریج : بــریج جـایگزین دندان یا دندانهای از دست رفته می گردند که به حفظ شکل صورت و کاهش مشکلات جویدن کمک می کند. بریج ثابت، دندانهای از دست رفته را به دندانهـــای مجاور(پایه) باند کرده و یا به روکش روی آن متصل می کند و این نوع ترمیم ممکن است از طلا، آلیاژ، چینی یا تـــرکیبی از این مواد باشد.
یک بریج ثابت فقط توسـط دندانپزشک امـکان برداشتن آن وجـود برداشتن آن وجود دارد. بنابراین رعایت بهداشت آن بسیــار مهــم است.
اسلاید 17 :
ایمپلنت : ایمپلنت یا کاشتن دندان وقتـی است که فرد یک یا چند دندان خـــود را به دلیـل بیماری یا حادثه از دست می دهد. دندانپزشک یک پایه یا فریم فلزی در زیر لثه قرارداده کـه مانند ریشه عمل می کند و به استخوان فک متصل می گردد، سپــس دندان یا دندانها را جایگزین می نماید. ایمپلنت نیاز به جراحی دارد که گاهاً چند ساعت به طول می کشد، بنابراین بیماران باید از نظـر حال عمومی در سلامت بوده ، لثه های سالم داشته و استخــــوان کافی جهت نگهداری ایمپلنت داشته باشند.
ب-پروتزمتحرک*پروتزپارسیل *پروتز کامل
اسلاید 18 :
پروتز پارسیل: این پروتز شامل چنــدین دندان جایگزین، متصل به یک پایه پلاستیک به رنگ لثه است که تـــوسط یک اسکلت فلزی به هم متصل شده اند.پروتز پارسیل با گیره های فلزی یا وسایلی که به آنها اتصالات دقیق اطلاق می شود به دندان های طبیعی متصل می گردند .
توصیه های لازم:غذاهای نرم و قطعات کوچک و غذاهای که حالت چسبنــــدگی ندارند، مصرف نمایند و از هر دو طرف برای جویدن استفـــاده کنند. اگر تلفظ بعضی از کلمات مشکل است، با صدای بلند تکرار و تمرین نمایند .
اسلاید 19 :
پروتز هر روز به ملایمت با مسواک متوسطو با موهای نرم وخمیر دندان مناسب دو بـار در روز به خصوص زیر گیره های فلــزی به دقت تمیز گرددفرد خود، پروتزش را تنظیم نکند . شب ها پروتز درآب یا محلول مخصوصی نگهداری شود تا شکل صحیح خود را از دست ندهد . در صورت عدم تطابق، شکستگی و ترک خوردگی یا لق شدن یکی از دنــــــدانهــــا بــلافاصله به دندانپزشک مراجعه نمایند.انتخاب یک رژیم غذایی صحیح و متعادل اهمیت دارد. مراجعات مرتب و طبق دستور دندانپزشک بسیار مهم است.
اسلاید 20 :
پروتز کامل:پروتزکامل براساس زمان گذاشتن آنها به دو نوع فوری ومعمولی تقسیم می شوند. 1- پروتز فوری: بلافاصله پس از کشیدن دندانهای باقیمانده در دهان، گذاشته می شوند.مزیت آن این است که فرد، بی دندانی را تجربه نمی کند.پروتز فوری ممکن است به دلیل تحلیل و جمع شدگی استخوانها و لثه ها در طی شش ماه اول پس از کشیدن دندان ها، نیــاز بـه ترمیم داشته باشند.2- پروتز معمولی: معمولا ًپس از بهبودی بافت هــا که حــداقل8 - 6 هفته به طول می انجامد، ساخته می شود.