بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
بیماری تب مالت یا بروسلوز يا بيماري هزار چهره به عنوان یکی از مهمترین بیماریهای مشترک انسان و دام (واگيردار بين انسان و دام) محسوب میگردد.
طیف وسیعی از پستانداران اهلی و وحشی را مبتلا میسازد.
به علت ایجاد سقط جنین در دام، کاهش تولید شیر ، عقیمی و نازایی دامهای مبتلا و همچنین به علت ابتلای انسان به بیماری تب مالت، و منع فروش و صادرات دام گشته و همواره از دو بعد اقتصادی و بهداشتی مورد توجه قرار میگیرد.
اسلاید 3 :
موارد بروز این بیماری در کشور همهساله با آغاز فصل بهار که همزمان با افزایش زایش در دامهاست، روند صعودی یافته ولی به تدریج و با تغییر آب و هوا موارد بروز آن کاهش مي يابد. اين بيماري در دام ماده همراه با سقط جنين و عفونت پستان و لنگش و در دام نر همراه با عقيمي است.
لذا مسافراني كه به اين مناطق مسافرت ميكنند هرگز لبنيات خام وپنير و خامه تازه محلي را ولو بدليل خوشمزه بودن مصرف نكنند!
اسلاید 4 :
آنچه بيماري بروسلوز را در ايران نسبت به ساير كشورهامتمايز مينمايد اپيدميولوژي (همهگيري) آن است، چرا كهكشاورزي، دامپروري، زندگي روستايي و عشايري مردم چنانبه يكديگر گره خورده است كه گويي قصد جدايي ندارد. هنوزآغل و چادر گاو و گوسفند در كنار اتاق و چادر صاحبان آنهاداير ميشود و به محض تولد بره، بزغاله يا گوساله، كودكانخردسال آنها را در آغوش گرفته نوازش ميكنند و از شير،ماست، پنير و خامه آلوده تغذيه ميكنند و در صورت شبادراري مجبور به خوردن طحال و بيضه حيوانات مبتلا ميشوند! در چنين اوضاعي كشاورز روستايي ممكن است درفصل كاشت به دليل ابتلا به بروسلوز زمينگير شود و يا درفصل برداشت قدرت و توان خود را از كف بدهد. از اينگذشته هنوز لبنيات محلي غيرپاستوريزه در شهرها خريدارفراوان دارد.
اسلاید 8 :
البته آمار «محمدرضا شیرزادی» که روی عدد ۱۳ هزار تاکید دارند تنها شامل بیماران مراجعه کننده به مراکز درمانی دولتی است و تعداد بیماران بخش خصوصی به دلیل فقدان نظام ثبت اضافه نشده است.
آقای شیرزادی تصریح کردند: 81 درصد مبتلایان به تب مالت در کشور از طریق تماس مستقیم و 19درصد به شیوه های غیرمستقیم و مصرف مواد لبنی آلوده به این بیماری مبتلا شده اند. وی با بیان اینکه 77 درصد از مبتلایان به تب مالت ساکنان مناطق روستایی کشور هستند، فرمودند نتایج مطالعات علمی بیانگر رابطه مستقیم شغلی افراد با این بیماری است.
آمارهاي بهدست آمده حاكي از كاهش آمار مبتلايان به تب مالت در كشور است به طوري كه از آمار 170 نفر از هر صد هزار نفر در سال 68، به 30 نفر در سال 86 و كمتر از 30 نفر در سال 87 رسيده است.
اسلاید 9 :
مهترين نكته در روند بيماري تب مالت پنهان بودن آن از چشم بيمار و پزشك است. احتمال دارد بيمار در مدت زمان طولاني علائمي مانند تب و درد عضلاني و مفصلي و احساس كسالت و خستگي را حس كند. اما علائم آنقدر خفيف باشد كه توجه جدي به آن نميگردد. اما در زمان پيشرفت بيماري علائم شديدتري مانند دردهاي عضلاني و مفصلي مدام و احساس كسالت و خستگي شديد بروز مينمايد.
دیر شدن تشخیص و یا درمان باعث طولانی شدن دوره درمان و عوارض بیماری بخصوص مسائل روانی بیماری تب مالت بخصوص افسردگی را بدنبال دارد .
اسلاید 10 :
تب مالت بیشتر بیماری مردان بالغ به خصوص کشاورزان، دامداران ، چوپانان، قصابان، سلاخان، دامپزشکانمیباشد.
کارمندان آزمایشگاهها نیز درمعرض خطر ویژه قرار دارند .
اما درکشور ما چون زنان و کودکان نیزدوشادوش مردان به امور دامداریمشغولند در معرض خطر قرار دارند، به همین دلیل ۵۵ درصد مبتلایان رامردان و بقیه را زنان و کودکان تشکیلمیدهند.
در شرایطی که مراکز پرورشدام استانداردهای بهداشتی را نداشتهباشد تب مالت شایعتر است.
تراکم درمراتع ، نبود نور خورشید واقدامهای غیربهداشتی در فرآیند فراهمکردن شیر و گوشت همگی زمینهانتشار بروسلوز را مساعد میکنند.
محیط اطراف گاوی که میتواند از خود میکروب دفع کند به شدت آلوده کنندهاست. عامل بیماری در شرایط محیطیمناسب از نظر رطوبت، در ادرار ومدفوع حیوانات هفتهها و گاه ماههازنده میماند.
اسلاید 11 :
بروسلا هاي ايران:
بروسلا آبورتوس گاو، گوسفند و بز،اسب(جنين ماديان)
بروسلا ملي تنسيس گوسفند و بز، گاو، شتر،سگ گله و انسان
اسلاید 12 :
مدت بقاء باكتري تب مالت در شرايط محيطي0
آب 1 تا 114 روز
آب آلوده 30-150 روز
خاک (رطوبت 90%) 48 تا 73 روز
کود 1 روز تا 2.5 سال
مواد زائد حيواني 1 تا 4 ماه
پشم 110 روز
شير 24 ساعت تا 18 ماه (صفر درجه)
خامه 4 تا 6 هفته
بستني تا 30 روز
کره تا 142 روز
پنير نمک زده 2.5 تا 3 ماه
گوشت نمک سود يا يخ زده 3 تا 12 ماه
اسلاید 14 :
راه هاي انتقال بيماري
- عامل اين بيماري مي تواند از راه دستگاه گوارش ، تنفس و همينطور از راه جلدي به بدن انسان وارد شود.
مصرف شير خام و فراورده هاي لبني آلوده خصوصا پنير تازه ، خامه ، بستني ، فله (تهيه شده از آغوز ) . پنیری که در دمای سرد نگهداری شود می تواند تا ششش ماه باکتری تب مالت را در خود نگه دارد . حتی ظوره حمل و نقل شیر آلوده می تواند مشکل زا باشد .
آلوده بودن ظروف مورد استفاده در حين شير دوشي
تماس مستقيم با بافتهاي آلوده دامي مثلا حين كمك در زايمان دام مبتلا و يا تماس با پوست و مواد دفعي دامهاي مبتلا
تنفس گرد و غبار موجود در هواي طويله و اصطبل دامها و يا آزمايشگاه ها
احتمال انتقال بيماري از طريق خون ، پيوند مغز استخوان
انتقال مكانيكي آلودگي توسط حشرات نيز وجود دارد( گاهي از طريق يك واسطه كه به عنوان مثال از طريق كنه كه دام آلوده را نيش زده به انسان منتقل مي شوند ) . فرو رفتن سر سوزن سرنگ حاوي واكسن گوسفندي و گاوي در زمان تلقيح به دست واكسيناتور نيز گزارش شده است . ولی انتقال بیماری در شرایط طبیعی از انسان به انسان ممکن نیست.
اسلاید 15 :
گاو آلوده به میکروب بروسلا این باکتری را بطور متناوب و اغلب برای مدت طولانی همراه شیر دفع میکند که این مورد میتواند به عنوان منبعی مهم برای انتقال آلودگی به انسان باشد .
این باکتری در طول مراحل ساخت پنیر زنده مانده و میتواند ماهها به زندگی خود در انواع پنیرهای سخت ادامه دهد . ترکیباتی که PH انها به سه و نیم برسد باکتری سریع بی اثر می شود .
با توجه بهاینكه باكتری تب مالت در خامه و بستنی از ماندگاری طولانی برخوردار است ، چنین به نظر میرسد که بستنیها به عنوان یكی از منابع آلوده پنهان برای تب مالت به شمار میروند .
همچنین برخی از یافتهها نشان میدهد که مصرف گوشتهای آلوده که بطور ناقص پخته شده است ممکن است بیماری را به انسان انتقال دهد.
اسلاید 17 :
دام آلوده ميليارد ها باكتري را از طريق شير ، ادرار و ترشحات رحمي هنگام سقط جنين و يا زايمان دفع مي كند . باكتري از راه مصرف آب آلوده و خوراك آلوده به ترشحات رحمي دام هاي سقط كرده منتشر و باعث سرايت به دام هاي ديگر مي شود . راه خوراكي متداولترين راه دسترسي حيوان حساس به باكتري تب مالت است.
ولي روش چشم ( ملتحمه ) در شرايط نگهداري متمركز و راه خوراكي در شرايط نگهداري مرتع مهمترين راه پيشنهاد مي گردد.
روش انتقال مادرزادي يك روش مهم در اپيدمي بيماري است. تا 20 درصد گوساله هاي متولد شده از دام هاي آلوده به طور با دوام آلوده به باكتري باقي مي مانند. ولي گوساله عاري از بيماري اگر از شير الوده شير بخورد به احتمال زياد از بيماري پاك مي شود .
در كل نظر اين است كه دام هاي جوان و نابالغ به دنبال تماس با باكتري تب مالت ، مبتلا نمي شوند . ولي بعد از بلوغ ، سن در حساسيت به بيماري نقشي ندارد ( در تمام سنین ابتلا انجام می شود ) . گاوهاي آبستن نسبت به گاو هاي غير آبستن به عفونت تب مالت حساسيت بيشتري دارند . در ضمن با افزايش سن آبستني اين حساسيت افزايش مي يابد.
حتي مواردي از انتقال بيماري در شير دوشي بين دام هاي مبتلا و پاك مشخص شده است.
اسلاید 20 :
هرچه تراكم دام در يك منطقه بيشتر باشد به علت افزايش بالقوه تماس بين دام آلوده و سالم ، احتمال افزايش بيماري وجود دارد . شايد يكي از مهمترين فاكتور هاي دخيل در شيوع بيماري روش نگهداري دام است . پايين بودن استاندارد بهداشتي دامداري ها علت مهم آن است .
لازم به ذكر است كه از راه تلقيح طبيعي در دام انتقال بيماري تب مالت بي اهميت در نظر گرفته مي شود. ولي اگر اسپرم به باكتري تب مالت آلوده با كتري باشد مي تواند گاوهايي را كه تلقيح مي شوند را مبتلا نمايد.
بروسلا اويس كمترين بيماري ( شدت ) را بين گونه هاي بروسلا ها ايجاد كرده و كمتر باعث سقط مي شود . ولي مهمترين راه اشاعه بروسلا اويس انتقال آميزشي است .
