بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
رعایت اصول ایمنی در آزمایشگاه
اسلاید 2 :
تقسیم بندی خطرات میکروارگانیسمها:
1 Risk group (بدون ریسک فردی یا کم و ریسک گروهی): یک میکروارگانیسمی غیر محتمل است که بیماری های انسانی یا حیوانی را مسبب باشد.
2 Risk group (ریسک فردی متوسط، ریسک گروهی پائین): یک پاتوژن که می تواند مسبب بیماری انسان یا حیوان شود اما خطر جدی برای کارکنان آزمایشگاه و گروه ها ، ذخیرۀ زنده یا محیط محسوب نمی شوند.
3Risk group (ریسک فردی بالا، ریسک گروهی کم): یک پاتوژن که معمولا بیماری انسان یا حیوان را باعث می شود اما معمولا از یک فرد مبتلا شده به دیگری سرایت نمی کند. درمان مؤثر و اقدامات پیشگیرانه در دسترس است.
4Risk group (ریسک فردی و گروهی بالا): یک پاتوژن که معمولا بیماری حیوان یا انسان را باعث می شود و به راحتی بطور مستقیم یا غیر مستقیم از یک فرد به فرد دیگری انتقال می یابد و درمان مؤثر و اقدامات پیشگیرانه معمولا در دسترس نیستند.
اسلاید 6 :
کُد عملیات:
این کُد یک لیستی است از ضروری ترین اقدامات و روش های آزمایشگاهی که بر پایه GMT است. در بسیاری از آزمایشگاه ها و برنامه های آزمایشگاهی ملی، این کُد به منظور توسعه اقدامات و دستورالعمل های نوشته شده برای عملیات ایمن آزمایشگاهی استفاده ميشود.
اسلاید 7 :
دسترسی:
علائم و نشانهای هشدار بین المللی خطرات بیولوژیکی می بایست روی درب اتاق هایی که در آنجا میکروارگانیسم ها با ریسک گروه 2 یا بالاتر اداره می شوند، نمایش داده شوند.
تنها به افراد مجاز می بایست اجازه داده شود تا وارد محیط های کاری آزمایشگاهی شوند.
دربهای آزمایشگاه باید بسته نگاه داشته شوند.
بچه ها اجازۀ دخول به محیط های آزمایشگاهی را ندارند.
دسترسی به حیوان خانه ها مستلزم اجازۀ خاصی است.
بغیر از حیوانات مشمول در کارهای آزمایشگاهی، حیوان دیگری پذیرفته نمی شود.
اسلاید 8 :
حفاظت فردی:
در تمام مدت کار در آزمایشگاه می بایست گانها یا یونیفورم های خاص پوشیده شود.
پوشیدن دستکشهای مناسب هنگام کار کردن مستقیم یا برخورد تصادفی با خون، مایعات بدن و مواد بالقوه عفونی یا حیوانانت عفونی . بعد از اتمام کار، دستکشها را ضد عفونی کرده و در آورید و بعد دستها را با آب بشویید.
کارکنان می بایست دستهایشان را بعد از کار با حیوانات و مواد عفونی بشویند و بعد محیط آزمایشگاه را ترک کنند.
استفاده از عینک های ایمنی، شیلدها یا وسایل حفاظتی دیگر برای حفاظت از چشمها وصورت از پاشیدگی مواد، برخورد اشیاء و منابع مصنوع پرتو ماوراءبنفش.
پوشیدن لباسهای آزمایشگاهی در خارج از آزمایشگاه ممنوع می باشد.
پوشیدن پاپوش های بدون انگشت در آزمایشگاه ممنوع است .
خوردن ، نوشیدن، سیگار کشیدن، استفاده از لوازم آرایشی و استفاده از لنزهای تماسی در محیط های آزمایشگاهی ممنوع است.
ذخیره مواد غذایی و نوشیدنی های انسانی در هر جای آزمایشگاه ممنوع است.
اسلاید 9 :
محیط کار آزمایشگاه:
آزمایشگاه می بایست تمیز و عاری از مواد نامربوط به کار نگاه داشته شود.
سطوح کاری در انتهای روز کاری می بایست از هر ریخت و پاش مواد بالقوه خطرناک گندزدایی شوند.
تمامی مواد و نمونه های آلوده قبل از تخلیه یا پاکسازی برای استفاده مجدد می بایست گندزدایی شوند.
بسته بندی و نقل و انتقال مواد باید طبق قوانین بین المللی اجرا شود.
زمانیکه پنجره ها می توانند باز شوند، آنها را باید با صفحات تنظیم کننده دما پوشش داد.
اسلاید 10 :
طراحی آزمایشگاه و امکانات:
در طراحی آزمایشگاه و مطابقت انواع کار در آن، می بایست به شرایطی که در ایجاد مشکلات ایمنی شناخته شده اند توجه خاصی باشد. آنها شامل :
تشکیل آئرسولها
کاربا حجم ها یا غلظت های زیاد میکروارگانیسم ها
ازدیاد و شلوغی ابزار و وسایل
ایجاد مزاحمت با وسایل فرسوده و آتروپاد ها
ورود بدون مجوز
استفاده از نمونه ها و واکنش دهنده های ویژه
اسلاید 11 :
طراحی محیط آزمایشگاه:
فضای فراوان برای هدایت ایمن کارهای آزمایشگاهی و پاکسازی و نگهداری می بایست فراهم باشد.
دیوارها، سقف و کف ها می بایست صاف و هموار باشد ، به منظور سهولت در تمیزی ، نفوذ ناپذیری به مایعات و مقاومت در برابر مواد شیمیایی و ضدعفونی کننده ها که معمولا در آزمایشگاه بکار برده می شوند. کف ها نیز باید ضد لغزش و سر خوردگی باشند.
بالای نیمکت می بایست به آب تأثیرناپذیر باشد و در برابر ضدعفونی کننده ها، اسیدها، بازها، حلالهای آلی و گرمای ملایم مقاوم باشد.
روشنایی برای تمامی فعالیتها باید کافی باشد. از بازتاب های نامناسب و خیرگی می بایست دوری شود.
اسباب و اثاثیه آزمایشگاه باید مقاوم باشند. فضاهای باز بین و زیر نیمکت ها، کابینت ها و وسایل می بایست برای پاکسازی قابل دسترس باشند.
اسلاید 12 :
طراحی محیط آزمایشگاه سطح 1و2:(ادامه)
فضای ذخیره سازی باید برای نگهداری مکمل ها به منظور استفاده سریع کافی باشد و بدین منظور از شلوغی وسایل روی نیمکت ها بپرهیزید.
فضا و امکانات برای اداره کردن ایمنی و ذخیرۀ حلالها، مواد رادیواکتیو و گازهای فشرده و مایع شده می بایست فراهم شود.
امکانات جهت خوردن و نوشیدن و استراحت کارکنان در خارج از محیط آزمایشگاه می بایست فراهم شود.
وانهای شستشوی دست با ریزش آب اگر ممکن است در هر اتاق آزمایشگاه ترجیحا نزدیک به درب خروج می بایست فراهم شود.
دربها می بایست دارای پنلهای دید، امکانات ضد آتش سوزی و ترجیحا بسته شدن خود به خودی باشند.
در سطح 2 ایمنی بیولوژیکی ، اتوکلاو یا وسایل دیگر گندزدایی می بایست در نزدیکی آزمایشگاه در دسترس باشد.
اسلاید 13 :
طراحی محیط آزمایشگاه سطح 1و2:(ادامه)
اتاق های کمک های اولیه بطور مناسب تجهیز شده و می بایست به راحتی در دسترس باشند.
در طرح ریزی امکانات جدید، می بایست توجه لازم به تهیه سیستم های تهویه مکانیکی که جریان هوای داخلی را بدون گردش فراهم می کنند، داشته باشیم. اگر تهویه مکانیکی وجود ندارد، پنجره ها را که با صفحات تنظیم کننده دما پوشیده شده می توان باز کرد.
لزوم وجود یک منبع آب با کیفیت خوب، هیچ ارتباطی بین منابع آزمایشگاهی و آب قابل شرب وجود ندارد. یک وسیله حفاظتی می بایست برای سیستم آب عمومی نصب شود.
لزوم وجود منابع الکتریکی کافی و مطمئن و نور اضطراری برای خروج ایمن، یک ژنراتور آماده برای حمایت از وسایل حیاتی مانند ماشین های جوجه کشی، کابینت های ایمنی بیولوژیکی ، فریزرها،. و برای تهویه قفسهای حیوانات می بایست وجود داشته باشد.
آزمایشگاه ها و حیوان خانه ها اغلب اهداف خرابکاران هستند. بنابراین باید امنیت فیزیکی و آتش سوزی رعایت شود. ایجاد دربهای قوی، پنجره های محفوظ شده و کلیدهای محدود شده همگی اجباری هستند.
اسلاید 16 :
لوازم آزمایشگاهی:
لوازم انتخاب شده می بایست بر اساس این اصول باشد:
به منظور پیشگیری یا محدود کردن تماس بین اپراتور و مواد عفونت زا طراحی شده باشد.
ساخت موادی که به مایعات نفوذ ناپذیر و مقاوم در برابر فساد تدریجی باشند.
لوازم ساخته شده می بایست بدون برآمدگی، لبه های تیز و قسمت های متحرک بدون حفاظ باشند.
طراحی شده ، ساخته شده و نصب شده به لوازم ساده و فراهم آوری سهولت در نگهداری، پاکسازی ، گندزدایی و آزمایش آنها از عینک و سایر مواد شکننده می بایست پرهیز کرد.
اسلاید 17 :
لوازم ضروری ایمنی بیولوژیکی:
مکش با پیپت – از کاربرد پیپت با دهان بپرهیزید. طرح های متفاوت زیادی در این خصوص در دسترس است.
کابینت های حفاظتی بیولوژیکی ، در این موارد باید استفاده شود:
مواد عفونت زا مانند سانتریفوژ : این مواد در آزمایشگاه سر باز اگر از فنجان های ایمن سانتریفوژی مهر و موم شده استفاده شود و اگر آنها را در کابینت حفاظتی بیولوژیکی یا بارگذاری شده یا نشده اند.
وجود ازدیاد ریسک عفونت هوابردها
روشهایی که برای تولید هوابردها استفاده می شوند ، شامل : سانتریفوژ، مخلوط کردن، آسیاب کردن، تکان دادن شدید، تجزیه صوتی، بازکردن نگهدارنده های مواد عفونی که فشار داخلی آنها از فشار محدود می تواند متفاوت باشد ، تلقیح حیوانات و کشت بافت های عفونی از حیوانات و تخمها.
اسلاید 18 :
لوازم ضروری ایمنی بیولوژیکی:(ادامه)
پیچهای ناقل پلاستیکی یکبار مصرف. پیچ انتقال الکتریکی کوره های آشغال سوز در داخل کابینت حفاظتی بیولوژیکی برای کاهش تولید آئرسول استفاده می شود.
بطری ها و تیوبهای درپوش دار
اتوکلاو یا وسایل دیگر مناسب به منظور گندزدایی مواد عفونت زا
پیپتهای پلاستیک یکبار مصرف، اگر امکان دارد از شیشه ای بپرهیزید.
ابزاری مانند اتوکلاو و کابینت های حفاظتی بیولوژیکی می بایست قبل از استفاده با متدهای مناسب معتبر شوند. ممکن است طبق دستورالعمل تولید کننده در فواصل زمانی منظم سانتریفوژ دوباره انجام گیرد.
اسلاید 20 :
آزمایشگاه آلوده – ایمنی بیولوژیکی سطح 3
كد عمليات:
همان کد عملیاتی است که برای سطوح 1و2 در نظر گرفته شده به جز مواردی که نیاز به اطلاعات داشته باشد. مانند :
علائم و نشانهای هشدار خطرات بیولوژیکی بین المللی نصب شده روی دربهای آزمایشگاه بایستی سطح ایمنی بیولوژیکی و نام سرپرست آزمایشگاه را نشان داده باشد و هر شرایط ویژه را برای ورود به داخل محیطی مانند مصون سازی متذکر شده باشد.
لباسهای حفاظتی آزمایشگاه بایستی از نوع محکم و یکپارچه باشند مانند گانها، لباسهای یکسره، سرپوشها و پاپوشها ، کتهای جلو دگمه دار استاندارد آزمایشگاهی مانند لباسهای آستین دار که به طور کامل قسمت جلویی بازو را پوشش نمی دهند، نامناسبند. لباسهای حفاظتی آزمایشگاه را نباید بیرون از آزمایشگاه پوشید و قبل از شستشو بایستی پاکسازی شوند.
دستکاری تمام مواد بالقوه عفونت زا بایستی به کابینت حفاظتی بیولوژیکی یا وسایل آلوده اولیه دیگر هدایت شوند.
وسایل حفاظت تنفسی برای برخی روش های آزمایشگاهی یا کار با حیوانات مبتلا به پاتوژن های ویژه ضروری است.
