پاورپوینت انسان شناسی بر اساس آیات قرآن با رویکرد عرفانی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

بسم اللّه الرحمن الرحیم

اسلاید 2 :

انسان شناسی بر اساس آیات قرآن
با رویکرد عرفانی

اسلاید 3 :

جلسه اول

تصویری اجمالی از مکاتب فلسفی و نیز جایگاه مراتب کمال آدمی نزد فلاسفه

اسلاید 4 :

معرفی نظامهای عمدة فلسفی

الف. مشّاء:
فیلسوفانی که پیرو نظریة ارسطو هستند؛ مانند فارابی، ابنسینا، بهمنیار و خواجه نصیرالدین طوسی

ب. اشراق:
که نمایندة اصلی آنها شیخ شهابالدین سهروردی است.

ج. حکمت متعالیه:
که مؤسس آن ملا صدرا شیرازی است و افرادی مانند ملاهادی سبزواری، علامه طباطبایی، امام خمینی و شاگردان این دو، این دیدگاه را بسط و تبیین نمودند.

اسلاید 5 :

الف. 1) مراتب هستی در فلسفة مشّاء:

1. ملک یا ماده یا عالم جسمانی؛

2. ملکوت یا برزخ یا مرتبه نفس؛

3. جبروت یا عقول یا ارواح

این سه مرتبه، مراتب وجود خلقی و امکانیاند.

نهایت سیر تکاملی آدمی در فلسفه مشاء:

انسان می تواند از عالم ملک به عالم ملکوت و از مرتبة ملکوت به عالم جبروت یا عقول تامه صعود کند و همپای فرشتگان عالی مرتبه مانند جبرئیل، میکائیل، اسرافیل و عزرائیل شود.

اسلاید 6 :

الف 2 ) مراتب عقل در فلسفه مشّاء

1. عقل هیولانی: نوزاد با این عقل متولد میشود و رشد میکند.

2.عقل بالملکه: جنبة پرسشگری قوی میشود.

3.عقل بالفعل: انسان در علوم مختلف به ملکة اجتهاد میرسد؛ به طوری که هر سؤالی را در رابطه با فن خود پاسخگو است.

4. عقل مستفاد: انسان با جهان مجردات تماس مییابد.

در مرتبه 1،2،3 معلومات از طریق حسی درک میشود، اما نفس انسان در عقل مستفاد با عالم ملکوت و جبروت ارتباط مییابد.

اسلاید 7 :

ج 3) حکمت متعالیه: 

ملاصدرا فلسفة خود را با قرآن و عرفان پیوند داده است. او در ترسیم مقامات انسان به مرتبهای بالاتر از عالم جبروت هم قائل است؛ یعنی مرتبة الوهیت و الاهیت که انسان میتواند مظهر اسماء و صفات الهی شود.

اسلاید 8 :

ج 2) مراتب نفس و کمال آدمی از نظر ملاصدرا : 

1. نفس حیوانی: انسان با این نفس متولد می شود و رشد می کند و در چنگال قوه شهوت و غضب و غرائز اسیر است. (البته پیامبران و اولیاء حساب دیگری دارند.) 

2. نفس نفسانی: یعنی مرحلة فلسفی و پرسشگری و رشد قوة استدلالگری آدمی است. انسان با بلوغ جسمی و ذهنی وارد این دوره میشود.

3. نفس انسانی: ورود به مرتبة انسانیت و عقلانیت

4. نفس الاهی: مرحلة ظهور اسماء الهی درآدمی، دراین مرتبه انسان به صفات الهی به گونهای نامحدود مزین میشود. فرق مشّاء و صدرا در این مرحله است.

اسلاید 9 :

تفاوت دیدگاه حکمت متعالیه با فلاسفة مشّاء و اشراق در تعریف انسان:

از نگاه آن دو مکتب، انسان حیوان ناطق است؛ یعنی انسان حیوانی است که قدرت تعقل و تفکر دارد.اما ملا صدرا معتقد است انسان حیّ متأله است، یعنی موجود زندهای که میتواند خداگونه شود و تمام صفات خداوند به گونة مطلق و بیحدّ و به صورت متعادل در وجودش ظهور یابد.براین اساس، تعریف انسان به عنوان حیوان ناطق، تنها به مراتب متوسط از وجود آدمی اشاره دارد.