بخشی از پاورپوینت
اسلاید 3 :
آیا می توان به یک فرد غیر معصوم گفت «امام»؟ و بر این اساس، آیا دست به تحریف روایاتی نزده ایم که تعداد ائمه (ع) را دوازده تا و همگی را از قریش می داند؟
جواب: واژه امام، در ادبیات کلامی و سیاسی اسلام، به شکل توقیفی نیست.
اسلاید 4 :
یعنی برای امام جماعت، امام جمعه، و. نیز استفاده می شود؛ بنابر این کاربرد امام در مورد پیشوای جامعه اسلامی که از سوی امام زمان علیه السلام مورد نصب عام قرار گرفته است، قطعا بلا اشکال بلکه بسیار مفید و حتی ضروری است.
اسلاید 5 :
دلیل اینکه این مفهوم قبل از انقلاب اسلامی کمتر به کار برده شده چیست؟
شاید دلیل اصلی آن این بوده است که امام بیشتر به معنای رهبری سیاسی و استراتژیک جامعه است و در دوران غیبت کبرا، شیعیان در اقلیت مطلق و تقیه شدیدی به سر می بردند و زمینه امامت علنی از سوی علمای شیعه نبوده است.
اسلاید 6 :
اینک به بررسی امکان کاربرد کلمه امام بر یک فرد غیر معصوم می پردازیم؛ به این معنا که آیا کلمه «امام» یک مفهوم «توقیفی» است و فقط باید از ناحیه شرع مقدس برای فردی به کار رود تا ما هم بتوانیم آن را در همان مورد به کار ببریم، یا می توان در موارد غیر منصوص هم به کار برد؟
اسلاید 8 :
الف. امام؛ به معنای مقامی خاص که فراتر از مقام نبوت، رسالت و حتی خلیل بودن است؛ مانند «وَ إِذِ ابْتَلى إِبْراهيمَ رَبُّهُ بِكَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّي جاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِماماً»( بقره/ ۱۴۴). مصداق برجسته امام در این معنا، حضرت رسول خاتم و امیرالمومنین هستند؛ و حساب همه مخلوقات در محضر آنان است؛ این معنا از امام، توقیفی و وابسته به اجازه الهی است و در دین اسلام فقط بر چهارده معصوم صدق می کند و بس.
اسلاید 9 :
ب. امام؛ به معنای رهبری و پیشوایی دینی و سیاسی گروهی از مومنین؛ خواه این رهبری از سوی یک فرد یا یک امت باشد. «وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِينَ إِماماً» و نیز علامه طباطبایی در المیزان می گوید: «وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً" خواستيم آنان را پيشوا كنيم، تا ديگران به ايشان اقتدا كنند و در نتيجه پيشرو ديگران باشند، در حالى كه سالها تابع ديگران بودند»
اسلاید 10 :
یعنی همان کسانی که خوار و ضعیف شمرده شده بودند و پیرو دیگران وادرا شده بودند، امام دیگران شدند. و مسلما اینها یک فرد نبودند، بلکه یک مجموعه و امت بودند. این معنا از امام، توقیفی نیست.
اسلاید 11 :
ج. امام؛ به معنای الگو بودن یک کتاب برای هدایت: "وَ مِنْ قَبْلِهِ كِتابُ مُوسى إِماماً وَ رَحْمَةً" علامه طباطبایی در تفسیر این آیه می گوید:
اسلاید 12 :
«امام و رحمت بودن تورات به اين معنا است كه تورات كتابى است كه مىتواند مقتداى بنى اسرائيل باشد، و بنى اسرائيل بايد در اعمال خود از آن پيروى كنند، بدين جهت امام است، و بدين جهت كه مايه اصلاح نفوس مردم با ايمان است رحمت است.»
اسلاید 14 :
د. امام؛ به معنای جلوداری هر چیزی: علاوه بر اینکه در ادبیات دینی، امام بر گروه خوبی از مردم اطلاق می شود، بر اساس روایات، هر چیزی امامی دارد، حتی زمین و امام زمین ها، سرزمین شیعیان است؛ «وَ إِنَّ لِكُلِّ شَيْءٍ إِمَاماً وَ إِمَامُ الْأَرْضِ أَرْضٌ تَسْكُنُهَا الشِّيعَةُ.» كافي، ج ۸، ص ۲۱۲. این معنا از امام هم توقیفی نیست.
اسلاید 15 :
استدلال نخست: بر اساس آنچه از قرآن مجید برآمد، کاربرد لفظ امام، توقیفی نیست و حتی می تواند بر یک جمعی مثل قوم بنی اسرائیل که در بره ای از زمان به دلیل صبر و یقین به آیات الهی، بر همه عالمیان برتری داده شدند، نیز به کار برده شود. به طور قطع، کاربرد واژه امام بر امت قبل از ظهور حضرت بقیت الله به دلیل شگفتی و ایمان اعجاب آور آنان، نیز صادق است.
اسلاید 16 :
وقتی می توان به امت پیش از ظهور، امام گفت، حتما به رهبرشان می توان امام گفت؛ یعنی امام خمینی قدس سره الشریف و امام خامنه ای روحی فداه.
اسلاید 17 :
استدلال دوم: خداوند در چندین آیه، از جمله آیه ۲۴ سوره سجده می فرماید که ما از میان بنی اسرائیل، امامانی را قرار دادیم؛ «وَ جَعَلْنا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا لَمَّا صَبَرُوا وَ كانُوا بِآياتِنا يُوقِنُونَ»
اسلاید 18 :
نکته اول اینکه امام، انتصابی است نه انتخابی و کار خبرگان رهبری هم کشف ولیّ امر و امام امت است نه انتخاب وی.
اسلاید 19 :
نکته دیگر اینکه از انبیاء بنی اسرائیل، تنها حضرت موسی اولوا العزم بوده اند ولی، مطابق این آیه، به غیر از ایشان هم گروهی از آنان امام بوده اند. از سویی، رَسُولِ اللَّهِ (ص) فرموده اند: «عُلَمَاءُ أُمَّتِي كَأَنْبِيَاءِ بَنِي إِسْرَائِيلَ» مستدرک الوسائل، ج ۱۷، ۳۲۰.
اسلاید 20 :
و اگر در حق کلام اهل بیت علیهم السلام و قران ظلم و تسامح نکنیم باید اذعان کرد که همانطور که برخی از انبیاء بنی اسرائیل، امام بوده اند، برخی از علماء امت هم می توانند امام باشند؛