پاورپوینت سل

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

تعاریف :

سل یک بیماری باکتریال است که بوسیله مایکو باکتریوم توبرکلوزیس (و گاه مایکو باکتریوم بوویس و مایکو باکتریوم افریکانوم) ایجاد میشود این ارگانیسم ها همچنین تحت عنوانTUbercle Bacilli(به واسطه ایجاد ضایعاتی به نام توبرکول) ویا باسیل اسید فاست AFB) )شناخته میشود.
سل:

اسلاید 2 :

عفونت سلی و بیماری سل:
ورود باسیل به ریه و قرار گرفتن درون غدد لنفاوی
عفونت سلی
فوکوس گان
با تکثیر غدد لنفاوی و لنفادنو پاتی ناف ربه
کمپلکس اولیه
پس از 12 هفته پاسخ ایمنی بدن رخ می دهد.
اگر ایمنی بدن مناسب باشد
اگر ایمنی بدن نامناسب باشد.
باسیل خفته در بدن می ماند.(PPDمثبت تا پایان عمر)
بیماری سل
سل ریوی
سل خارج ریوی
اسمیر مثبت
اسمیر منفی

اسلاید 3 :

1- سل ریوی : سل ریوی بیش از 80%موارد ابتلا به سل را تشکیل می دهدو نزد بالغین غالبا همراه با اسمیر خلط مثبت (یعنی حادی AFB)است که در آن صورت به شدت قابل سرایت می باشد.مواردی که در آنها خلط در آزمایش مستقیم منفی یا فقط در کشت مثبت باشد , کمتر مسری بوده و پیش آگهی این بیماران حتی در صورتی که به عللی درمان نشوند غالبا بهتر از موارد اسمیر خلط مثبت است.

2- سل خارج ریوی :اشکال خارج ریوی که به عنوان اشکال شدید طبقه بندی می شوند شامل موارد ذیل می باشد : مننژیت سلی ,سل ارزنی , پریکاردیت سلی , پلورال افیوژن سلی دو طرفه یا شدید , سل ستون مهره ها , سل دستگاه گوارش و سل دستگاه ادراری تناسلی.
سل POST_PRIMARY

اسلاید 4 :

در چه مواردی باید به وجود سل شک کرد؟
شایع ترین علامت ابتلا به بیماری سل ریوی سرفه پایدار به مدت دو هفته یا بیشتراست و معمولا همراه خلط می باشد و ممکن است با سایر علائم تنفسی (نظیر تنگی نفس, درد قفسه سینه یا پشت و خلط خونی )ویا علائم عمومی و مشترک همراه باشد.
بیمار یابی موارد سل:
1- بیمار یابی غیر فعال : شناسایی موارد مشکوک از میان بیماران مراجعه به مراکز بهداشتی و سایر مراکزخصوصی و دولتی
2- بیمار یابی فعال :
در جمعیت های زیر صورت میگیرد:
جمعیت های متراکم
بیماران مبتلا به ضعف سیستم ایمنی
کارکنان بهداشتی در معرض مواجهه و ابتلا به سل
بیمار یابی:

اسلاید 5 :

1-کشف باسیل سل
آزمایش اسمیر مثبت خلط
کشت
سایر روش های آزمایشگاهی
2-رادیو گرافی
3-تست پوستی توبرکولین(TST ) :
اگر چه آزمایش پوستی توبرکولین از نظر بالینی ارزش محدودی دارد ولی این تست در کودکان ,به ودژه در سنین زیر شش سال دارای اهمیت تشخیصی است چون نتیجه مثبت آن میتواند نشانه عفدنت جدید باشد .
انواع روشهای تشخیص در سل ریوی:

اسلاید 6 :

تشخیص سل ریوی :

اسلاید 7 :

تعاریف استاندارد بر اساس محل ابتلا به سل و وضعیت باکتریولوژیک
سل ریوی اسمیر مثبت :
بیماری که حداقل دو آزمایش اسمیر خلط مثبت از نظر AFB داشته باشد.
یا
بیماری که فقط یک آزمایش اسمیر خلط مثبت از نظر AFBداشته باشد و تغییرات رادیوگرافیک قفسه سینه موید سل ریوی باشد.
یا
بیماری که فقط یک آزمایش اسمیر خلط مثبت از نظر AFBداشته و یک مورد نیز کشت مثبت خلط از نظر AFBداشته باشد.

اسلاید 9 :

سل ریوی اسمیر منفی
بیماری که تمام شرایط زیر را داشته باشد:
بیماری که دو سری آزمایش اسمیر خلط سه نمونه ای به فاصله حداقل دو هفته انجام داده باشدو در هر سری کلیه نمونه ها ,از نظر AFBمنفی باشد و تغییرات رادیو گرافیک قفسه سینه موید سل ریوی باشد و علیرغم 10تا14 روز درمان آنتی بیوتیک وسیع الطیف تغییری در حال عمومی بیمار ایجاد نشودو تصمیم پزشک بر شروع یک دوره درمان کامل ضد سل باشد.
یا بیماری با علائم مطرح کننده سل که تمام شرایط زیر را داشته داشته باشد:
به شدت بد حال باشد و یک سری آزمایش اسمیر خلط (حداقل دو نمونه ای ) انجام داده باشد و کلیه نمونه ها از نظر AFB منفی باشد و تغییرات رادیو گرافیک قفسه سینه موید سل ریوی (شامل تصاویر ضایعات سل ریوی با درگیری بافت بینابینی یا سل ارزنی )باشد و تصمیم پزشک بر شروع یک دوره درمان کامل ضد سل باشد.
یا
بیماری که آزمایشات اولیه اسمیر مستقیم خلط وی از نظر AFBمنفی بوده ولی آزمایش کشت خلط او مثبت گزارش شود .

اسلاید 10 :

سل خارج ریوی
به ابتلاا سایر اعضای بدن به غیر از ریه ها اطلاق می شود .
ابتلای پلور (پرده جنب ),گره های لنفاوی ,استخوان ها و مفاصل ,دستگاه ادراری _ تناسلی و مننژدر این گروه قرار دارند .

تشخیص بر مبنای شواهد باکتریولوژیک (حداقل یک نمونه کشت مثبت ) و پاتولوژیک (وجود تغییرات بافت شناسی به نفع سل ) مطرح کننده سل فعال خارج ریوی به همراه تصمیم پزشک مبنی بر شروع یک دوره درمان کامل ضد سل قرار دارد.

اسلاید 11 :

تعاریف استاندارد :
مورد جدید:NEW
بیماری که در گذشته هیچ گاه درمان ضد سل دریافت ننموده و یا سابقه مصرف داروهای ضد سل در او کمتراز 4هفته باشد.
عود:Relapse
بیماری که در حال حاضر با اسمیر خلط مثبت مراجعه کرده ولیکن در گذشته بدلیل ابتلا به هر یک از اشکال بیماری سل,یک دوره درمان کامل ضد سل دریافت نموده و توسط پزشک بعنوان بهبود یافته ( Cured) ویا تکمیل دوره درمان اعلام شده است .
غیبت از درمان Treatment interruption:
بیماری که درمانش دو ماه متوالی یا بیشتر قطع شده باشد .

اسلاید 12 :

شکست درمان treatment failure:
بیمار مبتلا به سل ریوی با اسمیر خلط مثبت که آزمایش مستقیم خلط وی پنج ماه (ویابیشتر)پس از شروع درمان هنوز ممثبت باشد ویا در عرض همین مدت پس از منفی شدن مجددا مثبت گردد .
بیمار مبتلا به به سل ریوی با اسمیر خلط منفی که آزمایش مستقیم خلط وی در پایان ماه دوم درمان مثبت شده باشد .
اگر برای بیمار در هر زمان از طول درمان ,تشخیص MDR-TBقطعی شود ,نتیجه درمان وی باید شکست درمان ثبت شود.
وارده transfer in:
بیماری که در یک واحد گزارش دهی (شهرستان ) دیگر تحت درمان بوده و جهت ادامه درمان به این واحد منتقل شده باشد .

اسلاید 13 :

همیشه در مورد سابقه درمان ضدسل از بیمارتان سوال کنید ؛زیرا پاسخ این پرسش برای تعیین رژیم صحیح درمانی بیمار و در نتیجه پیشگیری از بروز مقاومت دارویی ضروری است.
توجه

اسلاید 14 :

درمان :
درمان ضد سل به صورت رایگان در اختیار بیماران قرار می گیرد .
اهداف درمانی بیماران مبتلا به سل :
بهبود بیماران مسلول
پیشگیری از مرگ یا عوارض ناشی از بیماری سل
پیشگیری از گسترش بیماری
پیشگیری از پیدایش موارد مقاوم به درمان
پیشگیری از پیدایش موارد عود
اصول درمان :
درمان با دوز کافی و برای مدت مناسب
درمان با اجرایDOTS ( (Directly Observd Treatment Short Corceدرمان کوتاه مدت تحت نظارت مستقیم : موفقیت درمان 90_95%می باشد.
با انجام آزمایش خلط در فواصل معین ,پاسخ به درمان بیمار پایش گردد.

اسلاید 15 :

در درمان سل دو گروه درمانی وجود دارد :

اسلاید 16 :

شکل دارویی ,علامت اختصاری و مقدار تجویز روزانه داروهای خط اول ضد سل

اسلاید 17 :

رژیم های درمانی مشتمل بر در مرحله هستند :
مرحله اول (مرحله حمله ای ):که در ”گروه اول درمانی“ به مدت دو ماه با چهار دارو (ایزونیازید ,ریفامپین ,یرازینامید و اتامبوتول) و در ”گروه دوم درمانی ”ابتدا به مدت دو ماه با پنج دارو(ایزونیازید ,ریفامپین , پیرازینامید ,اتامبوتول و استرپتومایسین ) و سپس به مدت یک ماه با چهار دارو(ایزونیازید ,ریفامپین , پیرازینامید و اتامبوتول)درمان به صورت روزانه انجام میگیرد. در این مرحله اکثر باسیل ها کشته می شوند.

مرحله دوم (مرحله نگهدارنده ):که در ”گروه اول درمانی ”به مدت چهار ماه با دو داردی (ایزونیازید ,ریفامپین )و در ”گروه دوم درمانی“به مدت پنج ماه با سه دارو (ایزونیازید ,ریفامپین واتامبوتول)به طور روزانه ادامه میابد .

در این مرحله باکتری های باقی مانده و باکتری های تازه نهفته نابود خواهند شد.

اسلاید 18 :

شرایط بستری کردن بیماران مبتلا به سل ریوی :
اورژانس هایی از قبیل هموپتیزی شدید , پنوموتوراکس خود بخودی , پلورال افیوژن همراه با دیسترس تنفسی

هنگام بروز عوارض دارویی شدید .

مواردی که بیمار بسیار بد حال و ناتوان است .

مواردی که به هر علتی نظارت مستقیم بر درمان به نحو ذکر شده امکان پذیر نباشد بهتر است بیمار در دو ماه اول درمان بستری گردد.

بیماران مشکوک به سل که به انجام اقدامات تشخیصی بیشتری در مراکز درمانی مجهز تر نیاز داشته باشند.

بیماران مبتلا به سل مقاوم به دارو(تا زمان تحمل دارو ومنفی شدن اسمیر خلط ).

بیماران مبتلا به سل همراه با بیماریهای دیگر از جمله مبتلایان به عفونت HIV,دیابت کنترل نشده و یا نارسایی کلیوی و غیره.

اسلاید 19 :

درمان موارد خاص :
دوران بارداری:
2HRZE/HR
استرپتومایسین ممنوع است
دوران شیردهی :
درمان ضد سل مادر شیرده نه تنها هیچ گونه ممنوعیتی ندارد ,بلکه مانع انتقال بیماری به شیر خوار نیز می شود.
باید در نظر داشت که عفونت سلی از طریق شیر مادربه کودکان منتقل نمی شود.
بیماران مبتلا به بیماری های کبدی :
استفاده از رژیم درمانی کوتاه مدت شش ماهه در حاملین سالم دیروس هپاتیت و یا کسانی که سابقه قبلی هپاتیت حاد در گذشته داشته اند بلامانع است ,به این شرط که علائم بیماری مزمن کبدی را نداشته باشند .

اسلاید 20 :

مبتلایان به بیماری های کبدی :

تجویز ایزونیازید و ریفامپین در مرحله حمله ای درمان توام با یک یا دو داروی غیر هپاتوتوکسیک دیگر (نظیر استرپتومایسین و اتامبوتول ,که در این صورت مرحله نگهدارنده باید تا شش ماه افزایش یابد 2HRES/6HR)
استفاده از سه داروی ایزونیازید و استرپتو مایسین برای مرحله حمله ای و سپس ادامه درمان به مدت 10 ماه با ایزونیازید و اتامبوتول .در این حالت ,کل درمان 12 ماه خواهد بود (2HES/10HE )
بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی :
رژیم درمانی مطلوب در مبتلایان به نارسایی کلیه عبارتست از :2HRZ/6HR
توجه :در صورت انجام دیالیز دوز های دارویی پس از انجام دیالیز مصرف شوند .