بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
قانون شکار در سال 1335 به عنوان اولین مقررات مستقل در زمینه حفاظت از حیات وحش به تصویب مجلس رسید. کانون شکار ایران به عنوان یک سازمان مستقل در جهت حفظ نسل وحوش و اجرای مقررات شکار تشکیل شد. اختیارات ویژه کانون مذکور در زمینه نظارت بر فعالیت های بخش خصوصی در زمینه شکار بود.
قانون شکار و صید در خرداد ماه 1346 به تصویب رسید با تصویب قانون مذکور سازمان شکاربانی و نظارت بر صید تشکیل و جایگزین کانون شکار ایران شد. در قانون مذکور وظایفی در ابعاد تحقیقاتی و مطالعاتی مربوط به حیات وحش کشور و اکوسیستم های ویژه و تکثیر پرورش حیوانات وحشی و حفاظت از زیستگا ه های آن ها اضافه و اداره امور پارک های وحش و مناطق حفاظت شده در حیطه اختیارات این دستگاه قرار گرفت/
تاریخچه و سیر تحول قوانین راجع به سازمان حفاظت محیط زیست
اسلاید 2 :
در سال 1350 مستند به ماده 4 قانون تجدید تشکیلات و تعیین وظایف سازمان های وزارت کشاورزی و منابع طبیعی و انحلال منابع طبیعی مصوب 1350 نام سازمان تشکاربانی و نظارت بر صید به سازمان حفاظت محیط زیست و نام شورایعالی شکاربانی و نظارت بر صید به شورایعالی حفاظت محیط زیست تبدیل شد و امور حفاظت از محیط زیست از جمله پیشگیری و ممانعت از هر گونه اقدام که منجر به آلودگی یا تخریب محیط زیست شود از اختیارات و وظایف این سازمان محسوب گردید.
با تصویب قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست مصوب 1353، سازمان حفاظت محیط زیست ضمن تغییر ساختار تشکیلاتی دارای اختیارات وسیعی در زمینه جلوگیری از آلودگی ها و تخریب محیط زیست گردید و آئین نامه قانون مذکور نیز در سال 1354 به تصویب هیأت وزیران رسید.
قانون اساسی در سال 1358 تصویب شد که در اصل 50 قانون مذکور پیام آور ضرورت حفاظت از محیط زیست می باشد.
اسلاید 3 :
در جمهوری اسلامی، حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسل های بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی می گردد از این رو فعالیت های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیر قابل جبران آن ملازمه پیدا کند ممنوع است.
حکم مندرج در این اصل شامل کلیه ابعاد زیست محیطی و ناظر بر تمام فعالیت هایی است که موجبات آلودگی محیط زیست یا تخریب غیر قابل جبران آن را فراهم نماید.
نکاتی که در این اصل به آن توجه شده عبارتند از:
توجه و عنایت به حقوق نسل امروز و نسل های بعد
حیات اجتماعی رو به رشد با رویکرد توسعه خردمندانه و هوشمندانه- توسعه پایدار
وظیفه عمومی تلقی نمودن حفظ محیط زیست
اعلام ممنوعیت کلیه فعالیت های اقتصادی و غیره و تخریب غیرقابل جبران که مغایر با ضوابط زیست محیطی میباشد.
لزوم ارزیابی زیست محیطی طرحها و پروژهها
اصل پنجاهم قانون اساسی
اسلاید 4 :
ریاست شورایعالی حفاظت محیط زیست با رئیس جمهور است و اعضا آن عبارتند از
وزیرجهاد کشاورزی
وزیرکشور
وزیر صنعت،معدن و تجارت
وزیر مسکن ، راه و شهرسازی
وزیربهداشت، درمان و آموزش پزشکی
رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی
رئیس موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست
و چهارنفر از اشخاص یا مقامات ذیصلاح که بنا به پیشنهاد رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و تصویب رئیس جمهور برای مدت 3 سال منصوب می شود
تبصره: در موارد لزوم بر حسب مورد به پیشنهاد رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و تصویب رئیس جمهور از سایر وزرا برای حضور در جلسات شورایعالی دعوت به عمل می آید. وزرایی که بدین نحو به جلسات دعوت می شوند در تصمیم گیری شورا حق رأی دارند.
ترکیب اعضا، مدت دوره، رسمیت جلسات، تصمیمات شورایعالی محیط زیست مستند به ماده 2 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست
اسلاید 5 :
، دعوت برای تشکیل جلسات شورایعالی پس از موافقت رئیس شورا توسط دبیر شورا ( رییس سازمان حفاظت محیط زیست )به عمل می آید.
رسمیت جلسات شورایعالی موکول به حضور لااقل 8 نفر از اعضاء می باشد
تصمیمات شورایعالی با رای موافق حداقل 6 نفر از اعضای حاضر در جلسه قطعی است.
کلیه امور اداری شورایعالی توسط دبیرخانه شورا زیر نظر رئیس سازمان اداره می گردد انجام می شود.
کارمندان دبیرخانه شورایعالی از میان کارکنان سازمان توسط رئیس سازمان انتخاب می شوند
شرح وظایف دبیرخانه شورایعالی به پیشنهاد رئیس سازمان به تصویب شورایعالی خواهد رسید.
مصوبات شورایعالی 20روز پس از درج در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار مرکز و روزنامه رسمی کشور لازم الاجرا است(ماده 4)
آئین نامه اجرایی قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست
اسلاید 6 :
مستند به ماده 2 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست و ماده 3 قانون شکارو صید
تعیین مناطقی تحت عنوان پارک ملی، آثار طبیعی، پناهگاه حیات وحش، منطقه حفاظت شده و تصویب حدود دقیق مناطق مذکور با رعایت:
الف) کسب موافقت وزیر جهاد کشاورزی
ب) کسب موافقت وزیر صنعت، معدن و تجارت
ج) رعایت مفاد ماده 27 قانون شکار و صید، قوانین و مقررات مربوط به سازمان جنگل ها و مراتع
ضمناً صدور هر گونه پروانه اکتشاف و بهره برداری از مواد معدنی برای مناطقی که تحت عنوان پارک ملی ، آثار طبیعی ملی، پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده تعیین گردیده اند، موکول به موافقت شورایعالی حفاظت محیط زیست می باشد
2. تعیین انواع و مدت اعتبار و بهای پروانه های موضوع ماده 8 این قانون
3. موافقت با اعطای جایزه به اشخاص طبق آئین نامه اجرایی این قانون
4. تعیین محدودیت ها و ممنوعیت های زمانی و مکانی شکار و صید و حدود پارک های ملی و مناطق حفاظت شده و قرق های اختصاصی
5. تعیین بهای جانوران وحشی از لحاظ مطالبه ضرر و زیان
وظایف شورایعالی حفاظت محیط زیست
اسلاید 7 :
مستند به ماده 2 و 13 آئین نامه اجرایی قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست
پارک ملی عبارت است از : پارک می به محدوده ای از مناطق طبیعی کشور اعم از جنگل و مرتع و بیشه های طبیعی و اراضی جنگلی و دشت و آب و کوهستان اطلاق می شود که نمایانگر نمونه های برجسته ای از مظاهر طبیعی ایران باشد و به منظور حفظ همیشگی وضع زندگی و طبیعی آن و همچنین ایجاد محیط مناسب برای تکثیر و پرورش جانوران وحشی و رشد رستنیها در شرایط کاملاً طبیعی تحت حفاظت قرار می گیرد.
آثار طبیعی ملی عبارت است از : پدیده های نمونه و نادر گیاهی یا حیوانی یا اشکال یا مناظر کم نظیر و کیفیات ویژه طبیعی زمین یا درختان کهنسال یادگار تاریخی می باشند که با منظور داشتن محدوده متناسبی تحت حفاظت قرار می گیرد.
تعاریف و رژیم حقوقی حاکم بر مناطق چهارگانه سازمان
اسلاید 8 :
تیر اندازی (شکار در پارک های ملی ممنوع است) (ماده 7 آئین نامه )
تعلیف احشام و قطع اشجار، بوته کنی، تجاوز و تخریب محیط زیست و به طور کلی هر عملی که موجب از بین رفتن رستنیها و تغییر اکوسیستم باشد ممنوع است( ماده 8 آئین نامه )
تبصره ماده 8 آئین نامه اجرایی قانون ، احشام وارد شده در پارک های ملی و آثار طبیعی ملی توسط مأمورین سازمان از این مناطق اخراج و متخلف یا متخلفین طبق مقررات تحت تعقیب قرار خواهند گرفت.
مستند به ماده 9 آئین نامه اجرایی قانون حفاظت تجدید و یا تمدید پروانه های اکتشاف و بهره برداری صادره برای معادن واقع در پارک های ملی و آثار طبیعی ممنوع است
به موجب ماده 10 آئین نامه اجرایی قانون حفاظت ورود به مناطق مذکور در بند الف ماده 3 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست تابع دستورالعمل سازمان می باشد
الف) ماده 2و1 دستورالعمل ورود به مناطق:
ورود و عبور و توقف در پارک های ملی و آثار طبعی ملی مستلزم تحصیل پروانه یا اجازه از سازمان می باشد. که با توجه به مقتضیات مکانی و طبیعی آن تعیین می شود
ب) حمل هر نوع سلاح در پارک های ملی و آثار طبیعی ملی برای عموم بدون اجازه کتبی سازمان ممنوع است.
سلاح متخلف توسط مأمورین ضبط و در صورتیکه طبق قوانین جاری جرمی صورت نگرفته باشد، به صاحب آن پس از خروج از پارک مسترد خواهد شد.
اسلاید 9 :
پناهگاه حیات وحش
ماده 4 آئین نامه اجرایی قانون حفاظت : به محدوده ای از منابع طبیعی کشور اعم از جنگل و مرتع و بیشه های طبیعی و اراضی جنگلی و دشت و آب و کوهستان اطلاق می شود که دارای زیستگاه های طبیعی نمونه و شرایط اقلیمی خاص برای جانوران وحشی بوده و به منظور حفظ و یا احیاء این زیستگاه ها تحت حفاظت قرا می گیرد.
منطقه حفاظت شده :
ماده 5 آئین نامه اجرایی قانون حفاظت : منطقه حفاظت شده به محدوده ای منابع طبیعی کشور اعم از جنگل و مرتع و دشت و آب و کوهستان اطلاق می شود که از لحاظ ضرورت حفظ و تکثیر نسل جانوران وحشی یا حفظ و یا احیاء رستنیها و وضع طبیعی آن دارای اهمیت خاصی بوده و تحت حفاظت قرار می گیرد.
اسلاید 10 :
مستند به ماده 11- قطع اشجار و بوته کنی و خارزنی و ذغال گیری و تجاوز و تخریب محیط زیست و به طور کلی هر عملی که موجب از بین رفتن رستنی ها و تغییر اکوسیستم شود در پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده که اراضی آن متعلق به دولت باشد بدون اجازه ممنوع است .
تبصره 1 ماده 11- اجرای طرح های مجاز صنعتی و معدنی در پناهگاه های حیات وحش و مناطق حفاظت شده با رعایت مقررات مربوط از شمول این ماده مستثنی است.
طرح های مجاز صنعتی و معدنی یعنی طرح هایی که با رعایت قوانین و مقررات معادن از جمله قانون معادن – (1354-1371) ( ماده 9 آئین نامه اجرایی ) – موافقت نامه های فی مابین
بند 23 ماده 1 قانون تمرکز امور صنعت و معادن و تشکیل وزارت صنایع و معادن مصوب 1379
مواد 3و4و24و25 قانون معادن
تبصره 2 ماده 11 قانون حفاظت: تعلیف احتشام از لحاظ کمیت و کیفیت در پناهگاه های حیات وحش در مناطق حفاظت شده تابع ضوابط تعلیف احشام می باشد ( مصوب 1364)
ماده 1- ضوابط مذکور مقرر می دارد: اجازه تعلیف احشام در مناطق حفاظت شده و پناهگاه حیات وحش فقط به دامدارانی داده خواهد شد که طرح های مرتعداری مصوب را تحصیل نموده یا بنمایند.
ماده 3- در هر یک از مناطق حفاظت شده و پناهگاه حیات وحش به منظور حفظ و احیاء وضعیت طبیعی این مناطق یک پنجم از مساحت آن توسط سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان محدوده امن تعیین و اعلام می گردد.
تبصره: در این محدوده ها ورود و چرای دام اهلی ممنوع است. ورود اشخاص و ایجاد هر گونه تاسیسات بدون اخذ مجوز از سازمان ممنوع می باشد.
تبصره 3 ماده 11 آئین نامه قانون حفاظت: ورود و تعلیف احشام بدون پروانه یا زاید بر پروانه در پناهگاه های حیات وحش و مناطق حفاظت شده بر خلاف مقررات ممنوع می باشد.
تبصره 4 ماده 11 آئین نامه قانون حفاظت: مبادرت به شکار یا صید در پناهگاه های حیات وحش و مناطق و رودخانه های حفاظت شده موکول به تحصیل پروانه ویژه از سازمان می باشد.
اسلاید 11 :
مستند به ماده 16 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست سازمان قائم مقام موسسات دولتی در بهره برداری از اراضی چهارگانه (پارکهای ملی-آثار طبیعی ملی- پناهگاههای حیات وحش- مناطق حفاظت شده) میباشد و حق واگذاری عین اراضی مذکور را ندارد.به موجب تبصره ماده مذکور امکان واگذاری منافع اراضی مذکور وجود دارد.
بر اساس تبصره 4 ماده 31 قانون حفاظت و بهره برداری از جنگلها و مراتع، واگذاری اراضی چهارگانه موضوع بند الف ماده 3 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست ممنوع میباشد.
ممنوعیت واگذاری اراضی تحت مدیریت سازمان
اسلاید 12 :
ماده 4 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست مقرر می دارد :هر نوع ممنوعیت و محدودیت و مقرراتی که برای مناطق مذکور در بند (الف) ماده 3 این قانون برقرار می گیرد ، نباید با حق مالکیت یا حق انتفاع اشخاصی که در داخل این مناطق قانوناً دارا هستند، مغایر باشد.
بنابراین تعیین مناطق چهارگانه باید با در نظر گرفتن حقوق افراد مشخص گردد و در صورتی که افرادی حق مالکیت یا منافعی در مناطق مذکور داشته باشند با حفظ حقوق آنان نسبت به تعیین حد و حدود منطقه اقدام نمایند.
حق مالکیت و انتفاع اشخاص
اسلاید 13 :
ماده 5- ورود و عبور توقف در پناهگاه های حیات وحش و مناطق حفاظت شده به منظور بازدید ، عکسبرداری و سیاحت آزاد می باشد مشروط بر اینکه به رستنی های منابع ملی آسیبی نرسیده و موجبات آرامش حیات وحش بر هم نخورد
ماده 6- حمل هر نوع سلاح در مناطق حفاظت شده و پناهگاه های حیات وحش ( به استثنای جاده ها و معابر عمومی) برای اشخاص غیر ساکن این مناطق بدون کسب اجازه از سازمان ممنوع می باشد.
موارد متفرقه
ماده 7- هر گونه محدودیت و ممنوعیت و امتیازاتی که در قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست و آئین نامه اجرایی آن درباره ورود و عبور و توقف در مناطق مذکور در بند الف ماده 3 قانون مزبور برای اشخاص حقیقی و حقوقی مقرر است لازم الرعایه می باشد
ماده 8- اشخاص زیر ملزم به تحصیل اجزاه یا پروانه طبق مفاد این دستورالعمل نمی باشند:
پناهگاه های حیات وحش- مناطق حفاظت شده
اسلاید 14 :
الف- کسانی که به موجب ماده 8 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست و تبصره یک و دو ماده 11 و 12 آئین نامه اجرایی قانون مذکور مجاز به ورود و عبور و توقف در مناطق مندرج در بند الف ماده 3 قانون مزبور می باشند.
ب – کسانیکه طبق ماده 4 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست در داخل مناطق مندرج در بند الف ماده 3 قانون فوق الذکر، قانوناً دارای حق مالکیت یا حق انتفاع می باشند
ج- کسانی که بر اساس موافقتنامه وزارت صنایع و معادن و سازمان دارای پروانه معتبر اکتشاف و بهره برداری از معادن می باشند.
ماده9- این دستورالعمل به استناد ماده 10 آئین نامه اجرایی قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست مصوب اسفند ماه 1354 به تصویب رسیده و از اول مهرماه 1355 تا زمانیکه دستورالعمل جدیدی تصویب و ابلاغ نشده است لازم الاجرا می باشد.
اسلاید 15 :
معاهده بین المللی عبارت است از توافق بین المللی میان کشورها به صورت کتبی با منظور و هدف مشترک در جهت اجرا امری و موضوعی مشخص که فی مابین دو یا چند کشور منعقد می شود و به صورت منطقه ایی یا بین المللی قابل بررسی می باشد.
به موجب ماده 9 قانون مدنی- مقررات عهودی که بر طبق قانون اساسی بین دولت ایران و سایر دول منعقد شده باشد در حکم قانون است.
مستند به اصل قانون اساسی ،پس از تصویب معاهدات بین المللی از جمله کنوانسیون و پروتکل ها توسط مجلس شورای اسلامی در حکم قانون میباشد و دادگاهها ملزمند حسب مورد در رسیدگی به پروندهای قضایی به آنها استناد نمایند.
کنوانسیون ها و معاهدات بین المللی
اسلاید 16 :
آنچه در این خصوص باید مورد توجه قرار گیرد. عبارت است از:
مستند به اصل 77 قانون اساسی
عهدنامه ها، معادله نامه ها، قراردادها و موافقت نامه های بین المللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد.
در روابط بین المللی، اعتبار عهدنامه بیش از قانون داخلی است و اختیار دولت را در وضع قانون معارض با آن محدود می کند. ( ناصر کاتوزیان)
در محاکم داخلی، هر گاه قانونی مخالف با عهدنامه وضوع شود، دادگاه باید قانون مخالف را رعایت کند که آخرین اراده قانونگذار است. (ناصر کاتوزیان)
اجرای عهدنامه در محاکم داخلی منوط به انتشار آن است ولی در روابط بین المللی، پس از تصویب مجلس اعتبار عهدنامه کامل است و باید بیدرنگ رعایت شود. (ناصر کاتوزیان)
اسلاید 17 :
ماده 15- قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست مصوب 1353 و اصلاحیه 1371 مقرر می دارد: مأمورین سازمان که از طرف سازمان مأمور کشف و تعقیب جرائم شکار و صید و جرائم زیست محیطی می شوند، در صورتیکه وظایف ضابطین دادگستری را در کلاس مخصوص زیر نظر دادستان عمومی تعلیم گرفته باشند از لحاظ اجرای این قانون و قانون شکار و صید در ردیف ضابطین دادگستری محسوب می شوند.
ماده 18 - سازمان دارای گارد خواهد بود با لباس متحدالشکل و تجهیزات لازم .
قوانین و مقررات مربوط به محیط بانان و مأمورین اجرایی سازمان
اسلاید 18 :
قانون به کارگیری سلاح توسط مأمورین نیروهای مسلح در موارد ضروری .
کلیه مأمورین اجرایی سازمان به جهت دارا بودن تجهیزات نظامی خصوصاً اسلحه مشمول قانون به کارگیری سلاح توسط مأمورین نیروهای مسلح در موارد ضروری مصوب 1373 می باشند و مکلفند در به کارگیری سلاح و نحوه استفاده از آن در برخورد با متخلفین شکار و صید از ضوابط و مقررات آن تبعیت نمایند.
ماده 12- مأمورینی که با رعایت مقررات این قانون مبادرت به بکارگیری سلاح نمایند از این جهت هیچگونه مسئولیت جرایی یا مدنی نخواهند داشت.
اسلاید 19 :
ماده 13 - در صورتی که مأمورین با رعایت مقررات این قانون سلاح به کار بگیرند و در نتیجه طبق آراء محاکم صالحه محکوم شوند. پرداخت دیه و جبران خسارت بر عهده سازمان مربوط می باشد.
دولت مکلف است همه ساله بودجه ایی را به این منظور اختصاص داده و در اختیار دستگاه های که نیروهای مسلح در خدمت دارند، قرار دهد.
ماده 14- کمک و مساعدت مالی به نیروهای مسلح تحت امر.
ماده 16- هر گاه مأمور بر خلاف مقررات اقدام به بکارگیری سلاح نماید، حسب مورد به مجازات عمل ارتکابی وفق قوانین تحت پیگرد قرار می گیرد.
اسلاید 20 :
.
آئین نامه اجرایی موضوع ماده 15 قانون به کارگیری سلاح توسط مأمورین نیروهای مسلح در موارد ضروری
مصوب 1379 هیأت وزیران
ماده 2 - اختصاص اعتبار لازم جهت پرداخت دیه و جبران خسارات توسط سازمان مدیریت
ماده 3 - پرداخت دیه و خسارت از سوی دستگاه های اجرایی ذیربط برابر احکام مراجع قضایی
ماده 4 - جبران صدمات جانی و ضرر و زیان مالی به مأمورینی که در حین مأمورین دچار حادثه می شوند
