بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسم الله الرحمن الرحیم
اسلاید 2 :
موضوع: حل مسئله، تهیه برنامه اجرایی برای رفع مسئله: برنامه ریزی عملیاتی
اسلاید 3 :
اهداف آموزشی:
پس ازمطالعه این بخش باید بتوانند:
عناصراصلی برای تهیه برنامه عملیاتی را نام ببرید
- برنامه عملیاتی یک طرح اجرایی را بنویسید
مراحل برنامه ریزی عملیلتی را بدانید
اسلاید 4 :
پس از شناسایی عوامل ایجاد کننده و یا مستعد کننده بروز مسئله باید برای رفع عوامل به منظور حل مسئله اقدام نمود.فرض کنید مسئله شیوع زیاد بیماریهای روده ای و انگلی در یک منطقه روستایی تشخیص داده شد و در الویت قرار گرفت. بعد از گرد آوری و تحلیل داده ها به این نتیجه رسیدیم که مهمترین عامل،آلودگی آب آشامیدنی این منطقه و نشت فاضلاب منازل به چاههای آب مصرفی است.
اسلاید 5 :
حال چند راه حل برای رفع این عامل مشکل ساز می تواند وجود داشته باشد.
1- ایجاد شبکه جمع آوری فاضلاب
2- ایجاد شبکه آبرسانی در منطقه
3- حفر چاه جدید آب منازل
4- توزیع کلر به هر خانوار برای ضد عفونی کردن آب مصرفی
5- ترویج روش های سنتی تصفیه
اسلاید 6 :
پس از بررسی جوانب مختلف به این نتیجه می رسیم که راه حل دوم در شرایط موجود بهترین راه حل است. پس باید شبکه آبرسانی ایجاد کرد . ولی چگونه ؟ با چه امکاناتی ؟ با چه هزینه ای ؟ و با چه منابعی ؟ برای پاسخ به این سوالات باید برنامه عملیاتی تهییه گردد. به این عمل برنامه ریزی عملیاتی (برنامه ریزی اجرایی یا تفضیلی) گویند. به بیان ساده، برنامه ریزی عملیاتی به معنای پیش بینی عملیات آینده است.
اسلاید 7 :
برنامه ریزی عملیاتی شامل مراحل زیر است:
1- تعیین هدف : هدف عبارت است تز نقطه ای که کوشش ها و فعالیت ها برای رسیدن به آن انجام می شود. با این که هدف برای ما واژه آشنا و مشخصی است، ولی در اغلب اوقات افراد سازمان نمی توانند اهداف برنامه های کاری خود را بیان کنند و باید آموزش هایی را برای هدف گذاری برای آنها برگزار کرد.در برنامه ریزی عملیاتی، هدف باید مشخص و جزئی ( پرهیز از کلی گویی )،قابل سنجش و اندازه گیری و واقع بینانه باشد.
اسلاید 8 :
به عبارت دیگراهداف عام و کلی، غیر قابل سنجش و غیر عملی برای برنامه ریزی مفید نخواهد بود. برای مثال اهدافی مانند ارتقاء بهداشت محیط، بهبود وضعیت سلامت کودکان، کیفیت امور اداری، بهسازی سیستم آب و فاضلاب، آگاه سازی مردم در امور بهداشتی و هدف هایی مانند آن ها صورت های کلی هدف هستند و برای برنامه ریزی عملیاتی باید آنها را محدود و مشخص کرد.
اسلاید 9 :
هدف برای آن که قابل برنامه ریزی عملیلتی باشد باید قابلیت اندازه گیری و سنجش داشته باشد. فرض کنید که می خواهید برای هدف ارائه خدمات تنظیم خانواده به زنان برنامه ریزی کنید.برای این کار باید روشن شود که این کار در چه منطقه ای می خواهد انجام شود؟ تعداد تقریبی زنان همسردار 15تا49ساله چقدر است؟این خدمات به جمعیت در چه مدتی ارائه خواهد شد؟ بنابراین برای عملی شدن این هدف بهتر است هدف این گونه تعیین شود ارائه خدمات به 20000 زن همسر دار سنین باروری در منطقه رودبار در سال 1380
اسلاید 10 :
2- انتخاب راه حل (راه رسیدن به هدف): پس از تعیین هدف،راه های رسیدن به هدف باید مورد ارزیابی قرار گیرد و بهترین راه حل ممکن انتخاب گردد. برای این کار نیز می توان از دو روش ساختاری و غیر ساختاری بهره جست .
3- پیش بینی عملیات: پس از انتخاب و تعین هدف مورد نظر، باید به پیش بینی عملیات برای دستیابی به هدف پرداخت.
اسلاید 11 :
که در این راه باز هم شش کلمه پرسشی به کمک ما می آیند:
یک- چه کاری ؟فعالیت های لازم برای تحقق هدف کدامند؟
دو- چگونه؟ روش انجام هر یک از فعالیت ها چگونه خواهد بود؟
سه- چه مهارت ها و تخصص هایی برای انجام هر یک از فعالیت ها لازم است؟
چهار- کجا؟ فعالیت های برنامه در چه مکانی عملی می گردند؟
پنج- در چه زمانی؟ هریک از فعالیت ها در چه زمانی انجام می شود؟
شش- چه منابع مالی برای اجرای برنامه لازم است؟
اسلاید 12 :
4- اجرای برنامه پیش بینی شده: در این مرحله عملیات پیش بینی شده تحقق می یابد.
5- نظارت و ارزش یابی: به منظور یافتن مشکلات فرآیندهای اجرایی و اصلاح آن ها، در حین اجرا، فعالیت ها کنترل و نظارت شده و نتایج حاصل از فعالیت ها بررسی شود.ارزشیابی جریانی پویا و مداوم تا پایان برنامه است.باید از خود بپرسیم آیا عملیات مطابق برنامه پیش می رود؟
اسلاید 13 :
آیا فعالیت ها به طور مناسب انجام می گیرند؟ آیا به نتاایج انتظار دست یافته ایم و . تا به موقع نسبت به رفع مشکلات اجرایی اقدام گردد.بدین ترتیب برنامه عملیاتی به منظور حل یک مشکل تهیه و اجرا می شود. در شرایطی که راه حل ها جدید باشند، ابتدا برنامه اجرایی در مقیاس کوچک به صورت طرح راهنما اجرا می شود تا مشکلات آن بررسی و رفع گردد و سپس طرح اصلی در مقیاس واقعی پیاده می شود.
