پاورپوینت بررسی خواص میکروسکوپی و ماکروسکوپی گونه ی عُناب

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 2 :

بررسي خواص میکروسکوپی و ماکروسکوپی گونه ی عُناب

اسلاید 5 :

پیش گفتار

فصل اول : مشخصات ماکروسکوی چوب عناب

مشخصات تیره عناب

گونه ی چوب عناب

مشخصات گیاه شناسی

zizyphus گونه های مختلف 

پرورش درخت عناب برای تولید چوب

شناسایی ارقام مختلف عناب

مناطق پراکنش

مشخصات مناطق پراکنش عناب در ایران

کاربرد تجاری عناب

ترکیب شیمیایی عناب

خواص دارویی عناب

فصل دوم: خواص میکروسکوپی گونه ی عُناب

فهرست مطالب

اسلاید 6 :

مقطع عرضی

مقطع مماسی

مقطع شعاعی

خصوصیات میکروسکوپی عناب

فصل سوم: روش های تکثیر گونه ی عناب 

روش های تکثیر گیاه عناب 

جابجایی پا جوش ها

قلمه زدن

خوابانیدن

کشت بذر عناب

فواصل کاشت

آفت های درخت عناب

منابع

فهرست مطالب

اسلاید 7 :

پيش گفتار:

سخن نویسنده

مکاتب الهی و در رأس آنها ، اسلام انسان ساز ، انسان را موجودی پویا و کمال طلب می دانند . از نظر اسلام ، انسان در حال تکامل است و جهت گیری او به سوی خدای تبارک و تعالی است .

یکی از راه های تقرب به ذات اقدسش ، علم است . علمی که (به تعبیر علامه شهید مطهری) زیبائی عقل است ،علمی که انسان خداپرست در ذره ذره اش نشانی از آفریدگار می یابد و هر چه علمش افزون گردد ، تقربش به خدای تعالی بیشتر می شود.و هم از این روست که اسلام عزیز ، توجهی بی نظیر به علم اندوزی و دانش آموزی مبذول داشته است. توجهی که در هیچ مکتب دیگری ، نظیر ندارد.

توصیه به علم آموزی در تعالیم بزرگ دین ، جایگاه ویژه ای دارد تا آنجا که امام علی علیه السلام می فرمایند: ((علم پایه هر خوبی است )).اما علم و علم آموزی محتاج ابزاری است که مهمترینشان تحقیق و مطالعه و ارائه نتایج بدست آمده به دیگران است.باشد که این اثر بتواند سطح آگاهی های دانشجویان علاقه مند را در ایران ،که از اینگونه صنایع آنچنان هم غنی نیست ، در زمینه علوم صنایع چوب ارتقا بخشد.

اسلاید 8 :

فصل اول: مشخصات ماکروسکوپی چوب عُناب

اسلاید 9 :

مشخصات تيره عناب Rhamnaceae

گياهان تيره عناب به صورت درخت يا درختچه هاي غالبا خاردار و به ندرت علفي ميباشند . در بين آنها انواعي با ساقه بالا رونده نيز يافت ميشود . مجموعا شامل 50 جنس و600 گونه اند كه بيشتر در اروپا و نواحي استوايي مي رويند . از اختصاصات آنها اين است كه برگهاي ساده ، غالبا متناوب و گلهاي منظم ، نرماده يا بر دو نوع نر و ماده ، پلي گام – دوپايه و يا يك پايه دارند ، كاسه گل آنها مركب از 4 تقسيم ( زود افت ) و جام گل آنها شامل 4 يا 5 گلبرگ ( به ندرت فاقد گلبرگ ) است . پرچم هاي آنها معمولا به تعداد قطعات جام گل و تخمدان آنها آزاد يا كم و بيش متصل به كاسه گل و غالبا داراي سه خانه مي باشد ، ميوه آنها به صور مختلف خشك شكوفا يا نا شكوفا و يا گوشت دار و به صورت شفت و محتوي يك يا چند دانه است . عده زيادي از گياهان به علت دارا بودن گلوكوزيد هاي آنترا كينونيك ، داراي مصارف دارويي مهم هستند . غالبا آنها داراي دستگاه ترشحي مواد موسيلاژ و صمغ مي باشند كه از سلولهاي منفرد و عريض يا مجتمع و فراهم و يا كيسه هاي ترشحي تشكيل مي يابند اين سلولها و كيسه ها در پوست و مغز ساقه ، در پارانشيم دسته هاي آوندي اطراف رگبرگ ها و دمبرگ و همچنين در برون بر ميوه ها ديده مي شوند.

اسلاید 10 :

عُناب :
 
به فارسي عناب و در كتب مختلف فارسي
و طب سنتي با نام هاي عناب ، تبرخون ،
شيلانه ،سيلانه ، شيلانك و در گيلان
( اون ناف دار) ، آلمه آغاجي ، عناب آغاجي ،
سيب كوهي، سنجد جيلان شناخته مي شود .
به فرانسوي ميوه آن را Jujube و درخت آن را
Jujubier و به انگليسي Jujube tree وchinese date گويند .
گياهي است از خانواده Rhamnaceae
نام علمي آن Zizyphus jujube mill
مترادف آن Zizyphus vulgaris lam و Rhamnus zizyphus l. و Zizyphus sativa Gaert مي باشد.
گونه Z.vulgaris درراي دو واريته مي باشديكي Z.vulgaris lam V.inermis Bge و ديگري Z.vulgaris lam.var spinosus Bge .

اسلاید 11 :

مشخصات گياه شناسي :

عناب درختي است كوتاه ، بلندي آن 2 تا 8 متر كه گاهي تا 12 متر هم مي رسد و بسيار مقاوم به خشكي مي باشد . واريته اي از آن تيغ دار و واريته اي از آن بدون تيغ مي باشد . برگهاي آن زيبا ، كوچك ، بي كرك ، شفاف متناوب و واقع در دو طرف شاخه ها ، دندانه دار ، شامل سه رگبر گ طوري است در دو طرف هر دمبرگ در روي هر ساقه ، زايده هايي به شكل خارهاي محكم و تيزي ميرويد ، سپس چوبي شده و به طور دائمي در روي شاخه ها باقي مي ماند . گلهاي كوچك با دمگل كوتاه به رنگ سبز مايل به زرد و مجتمع به صورت دسته هايي كوچك در كنار برگها دارد ، داراي 5 گلبرگ ريز ، جدا و 5 پرچم و مادگي دو برچه اي است.ميوه اش كه عناب ناميده مي شود به صورت شفت به رنگ مايل به قرمز ، شفاف (پس از رسيدن) به بزرگي يك زيتون و خوراكي است بوي آن ضعيف و طعمش لعابي و كمي شيرين و مطبوع است . ميوه واريته وحشي و تيغ دار آن خيلي ترش و قابض است و ميوه بي تيغ اهلي آن كمي قايض و ترش است ولي از هر دو نوع در موارد مشابه دارويي استفاده مي شود.حدود 40 نوع ازجنس Zizyphus وجود دارد كه همگي ديپلوئيد بوده و داراي 24 كروموزوم مي باشند .

اسلاید 12 :

پوست تنه درخت عناب ناصاف ، چوب آن محكم و به رنگ قهوه اي است . شاخه هاي جوان آن در ابتدا سبز تيره هستندو بعد به رنگ قرمز تيره تبديل مي شوند . هسته ميوه عناب سخت واستخواني مي باشد. به ميوه خشك عناب، خرماي چيني نيز مي گويند. تنه درخت جوان سرخ مايل به زرد مي باشد، در بهار و تابستان با رنگ برگها كه سبز روشن است به ويژه هنگامي كه ميوه اش مي رسد چشم انداز بسيار زيبايي دارد .

اسلاید 13 :

گونه هاي مختلف

Zizyphus -1 عناب معمولي كه درخت آن آسيا و آفريقا كشت مي شود . بلنديش ميانه است و براي تهيه ميوه آن را كشت مي كنند.

2- Z.lotus اين درخت در آفريقا مي رويد و كمي كوچكتر از درخت عناب معمولي است .

3-Z.mistol درختي است كه در آرژانتين ديده مي شود.

4- Z.joazeiro درخت عناب بومي سرزمين برزيل است . 

5-Z.sativa درخت عنابي است كه تا 8 متر بلندي دارد بيشتر براي توليد چوب پرورش داده مي شود . ميوه اش استفاده هاي غذايي و دارويي دارد . هسته ميوه سخت و مانند هسته زيتون است از ميوه آن مربا و كمپوت مي سازند كه همان خواص شربت و جوشانده آن را داراست .

6- Z.calophylla موطن اين درخت كشور مالزي است .

اسلاید 14 :

7- Z.spina – Christi بيشتر در نواحي جنوبي ايران از ايران شهر تا خوزستان ، كرمان ، بندر عباس و خرم آباد مي رويد . ميوه اش خوراكي ، به اندازه زالزالك ، نارنجي رنگ است و شيرين مزه مي باشد .سر شوي صدر ساييده برگ آن مي باشد و در جنوب ايران به درخت كنار موسوم است .

8-Z.cyaneus داراي برگهاي تيره و براق است گلهاي آن به رنگ آبي سير ، سرخ يا سفيد است و خوشه هاي ياس مانند دارد .

9-Z.island myrtle گونه اي ديگر از عناب است كه برگهايش خاكستري سبز و بخش زيرين برگ مخملي سفيد است . انواع دو رگه اين گياه كه گاهي بسيار زيباست شناخته شده است .

10-Z.nummularia كه در فارسي به آن دره مي گويند ، براي برگهاي تخم مرغي و نوك تيز و ميوه اش اشتها آور و مقوي معده است .

اسلاید 15 :

پرورش درخت عناب براي توليد چوب :  بعضي درختان عناب كه تا 8 متر قد مي كشند براي بدست آوردن چوب قشنگي كه دارند پرورش داد. مي شوند اين درختان را معمولا در دره ها، نزديك به هم مي نشانند . نزديكي درختان به يكديگر موجب مي شود كه به جاي شاخ و برگ فراوان و ميوه دهي، فقط مانند درختان تبريزي قد بكشند . اين درختان در چنين وضعي داراي تنه اي صاف ، راست و بدون گره خواهند بود در نتيجه چوب مرغوبي حاصل مي شود.

چوب درخت عناب سپس از برش، سرخ رنگ و خال دار، مايل به زرد و رگه دار مي باشد ، چون بسيار محكم و زيباست، براي ساختن اشياء زينتي مانند مجسمه، عصا، و تسبيح به كار مي رود و در منبت كاريها و همچنين در ساختن ميز و صندلي و در و پنجره از آن استفاده مي شود. داخل تنه درخت برخلاف گردو و چنار پوك نمي شود . در گذشته دسته چيق را از چوب عناب مي ساختند كه جنبه زينتي نيز داشت، هم اكنون براي ساختن دسته پيپ از چوب عناب بهره گيري مي شود. زيرا چوب درخت عناب بدون رنگ آميزي فقط با اندود روغن جلد، زيبايي لازم را داراست.

پيشنهاد :با ايحاد كلكسيون هاي تحقيقات عناب ،ذخاير ژنتيكي اين گونه كه به دلايل مختلف در معرض تهديد است حفظ خواهد شد .

اسلاید 17 :

شناسايي ارقام مختلف عناب :در ارتباط با شناسايي ارقام مختلف عناب در داخل و خارج ا ز كشور تحقيقات زبادي انجام نشده است و اغلب مقالات و كتب انتشار يافته در ارتباط با عناب در مورد خصوصيات گياه شناختي و خواص دارويي و در ماني اين گياه مي باشد .

Bal(1992) : طي 10 سال مطالعه و بررسي در بخش باغباني دانشگاه كشاورزي هند كليد شناسايي ارقام مختلف كنار موريتاني Z.mauritiana كه از خانواده عناب است را تهيه كرده وي در ميان ويژگي هاي رويشي ، شكل نوك برگ را قابل اطمينان ترين ويژگي براي طبقه بندي ارقام ذكركرد . از ميان ارقام مورد مطالعه وي 24 رقم نيمه نوك تيز تا نوك تيز و 18 رقم با نوك غير تيز بودند . عادت شاخه دهي يكي ديگر از عوامل مناسب به شمار مي رفت . 21 رقم با شاخه دهي گسترده و 21 رقم با شاخه دهي عمودي گروه بندي شده اند . پس از آن شكل برگ ، قاعده برگ ، رنگ برگ و طول دم برگ در درجه سوم اهميت قرار داشت . ميوه هاي ارقام مختلف از نظر شكل به 4 گروه شامل : ميوه با نوك كاملا برجسته ، ميوه با نوك تقريبا برجسته ، ميوه با نوك گرد و ميوه با نوك فرو رفته تقسيم شدند .

اسلاید 18 :

Kumar (1995) : درمورد برگ 42 رقم از گونه كنار موريتاني Z.mauritiana مطالعات آنزيمي انجام داده در اين تحقيق مشخص شد كه 15 رقم در مورد پراكسيداز، 18 رقم درمورد آميلاز و 18 رقم در مورد فسفاتاز ، فنوتيپ آنزيمي مشخص دارند . با كمك آزمايشهاي آنزيمي مختلف تعداد 40 رقم از 42 رقم قابل شناسايي بودند.

 ثابتي ( 1353) : خصوصيات گياه شناختي و پراكنش عناب را در ايران بيان مي كند . در خت عناب بومي نواحي مديترانه و آسياي معتدله است در ايران در سواحل درياي خزر ، دامنه نيل كوه در مينو دشت ، كردستان ، سردشت ، لرستان ، بختياري ، الموت به حالت خودرو ميرويد و در بعضي مناطق مانند همدان، مشهد، بابل و ساير نقاط كشت مي شود .

 زرگري ( 1371): در ضمن معرفي خصوصيات گياه شناختي و مشخصات عناب ، تركيبهاي شيميايي آنرا به شرح ذيل عنوان ميدارد .عناب داراي لعاب فراوان و مواد قندي مختلف ، 72/2 تا 43/6 درصد پروتئين ، املاح عالي و ويتامين c است .

اسلاید 19 :

مير حيدر ( 1375) : اطلاعات جامعي از مشخصات گياه شناختي ، تركيبهاي شيميايي ، خواص دارويي و كاربرد درماني عناب ارائه مي نمايند .

اميد بيگي ( 1376) : به معرفي گياهان تيره عناب مي پردازد ماده موثر گياهان دارويي متعلق به خانواده مذكور آنتراگليكوزيدي مي باشند و قند منوز در ميوه هاي اين گياها ن وجود دارد.

مناطق پراكنش : درخت عناب بومي مناطق گرمسير است . در شمال آفريقا ، جنوب اروپا ، نواحي مديترانه اي و مناطق معتدل آسيا مي رويد . اين گياه بومي آسياي جنوبي ، شرقي ، ميانه و قفقاز است كه از چند هزار سال قبل در كشورهايي مانند چين ، هندوستان ، افغانستان و پاكستان و ايران كشت مي شده و بعد به كشورهاي اطراف مديترانه از جمله سوريه ، ايتاليا ، فرانسه ، اسپانيا سپس به كشورهاي شمال آفريقا منتقل شده است 

در سال 1873 ميلادي از جنوب فرانسه به آمريكا منتقل شده و امروزه در ايالات مختلف آمريكا اغلب به صورت زينتي كشت مي شود . عناب از گياهان بومي فلات ايران است و به طور عمده در استان هاي خراسان ، گلستان ، مازندران ، فارس ، اصفهان ، يزد ، همدان ، قزوين و قم وجود دارد .

اسلاید 20 :

در سال 1374 ، مقدار 140 تن از ميوه عناب به خارج از كشور صادر شده است .

درخت عناب به حالت نيمه خودرو و پرورش يافته در نواحي شمالي ايران ، گرگان ، گيلان ، خراسان ، كاشمر ، زيرك آباد ، بلوچستان ، بندر عباس و كرمان در ارتفاعات 2000 متري ، شيراز و اطراف آن ، سيستان وزابل مي رويد .

 مشخصات مناطق پراكنش عناب در ايران :

 1- استان اصفهان : در اكثر نواحي اين استان درخت عناب كم و بيش مشاهده شده عمده ترين آن در كوهپايه بين نايين و اصفهان به صورت باغهاي ميوه همره با درخت عناب به تعداد زياد يادر حاشيه اراضي زراعي وجود داشت ، اين باغها از نظر ميوه دهي و توليد نهال محل درآمد باغداران مي باشد .

در روستاي پوده از توابع شهر رضا در قسمت غربي استان اصفهان هم مقدار زيادي درخت عناب وجود داشت كه از آنهامقدار زيادي ميوه برداشت مي شد . در روستاي كچومثقال از توابع اردستان در قسمت هاي شرقي استان نيز تعداد زيادي درخت عناب در حاشيه باغها ، زمين هاي زراعي و كنار جاد ه و حياط منازل مشاهده گرديد ضمن اينكه تك درختان عناب در شهر ها و روستاهاي اصفهان از جمله شهر رضا ،كاشان ، نياسر ، اردستان ،نطنز نايين در حياط منازل و باغها وجود دارد .