پاورپوینت بازسازی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

فصل هفتم: بازسازی

اسلاید 2 :

پژوهشهای تاریخی زبان ها معمولا با بررسی کهن ترین متون به جامانده پایان نمی پذیرد. یکی از جالب ترین کارها در این زمینه ، مطالعه دوران ماقبل تاریخ و ثبت نشده زبان ها و کشف واقعیاتی درباره تحول آنها در دورانی است که هنوز به صورت مکتوب درنیامده اند.معمول ترین شیوه بررسی در این عرصه، مقایسه زبان هایی است که از نظر وراثتی با یکدیگر مرتبط اند.

زبان هایی که ارتباط وراثتی و خویشاوندی دارند، صورت های تحول یافته یک زبان واحد هستند که در گذشته وجود داشته است. هدف اصلی در بازسازی، رسیدن به این زبان واحد، توصیف آن در حد امکان و نشان دادن دگرگونی هایی است که تا رسیدن به زبان های منشعب شده کنونی، در این زبان واحد پدید آمده است.این کار با استفاده از روشی که در قرن نوزدهم ابداع گردید و به روش تطبیقی موسوم شد، انجام می گیرد.

روش تطبیقی در اساس بسیار ساده است. در این روش، عناصر متناظر یا قرینه در دو یا چند زبان مرتبط انتخاب می گردد و با فرض کردن یک نیای مشترک که بتوان نشان داد زبان های مورد بررسی از تحول آن ناشی شده اند، صورت این عناصر زبانی در مراحل گذشته تصویر می شود.در مفاهیم متعدد، بازسازی عملی یک زبان مادر و توضیح تحولات آن در روند تبدیل شدن به زبان های دختر، دلیل قاطعی برای اثبات ارتباط خویشاوندی دو یا چند زبان است.

اسلاید 3 :

بازسازی واجی:
معمولا نخستین بخش از کار بازسازی که در هر خانواده زبانی انجام می گیرد، کوشش برای بازسازی دستگاه واجی و مجموعه تکواژهای زبان مادر است.این کار بازسازی واجی نامیده می شود اما پی آمدهای آن برای بازسازی قسمت های دیگر دستور، روشن است.گام آغازی در این روند، گردآوردن واژه ها از زبان هایی است که به نظر می رسد دارای یک مبدا واحد هستند.این مجموعه از واژه ها را همزاد نامیده اند. یک واژه در یک زبان، هنگامی با واژه ای در زبانی دیگر همزاد است که هردوی آنها دارای یک نیای مشترک باشند و هیچ یک در نتیجه روند قرض گیری، به زبان دیگر وارد نشده باشد.

در جستجوهای آغازی برای یافتن مجموعه های همزاد، عاقلانه تر آن است که کار با واژه هایی شروع شود که برای دوره ای طولانی به طور پیوسته در یک زبان بوده اند و احتمال به قرض گرفته شدن آنها از زبان های دیگر زیاد نیست. تجربه نشان داده است که واژه هایی مانند اعداد اصلی، اعضای بدن، اصطلاحات خویشاوندی، برخی از پدیده های طبیعی مانند خورشید، روز و غیره که نمایانگر عناصر بسیار معمول و همگانی است، کمتر زیر تاثیر قرض گیری از زبان های دیگرند و بنابراین برای بازسازی سودمندترند.

اسلاید 4 :

بازسازی زبان پولی نزیایی مشترک:
به عنوان مثالی از بازسازی، واژه هایی از چهار زبان پولی نزیایی را مورد بررسی قرار می دهیم و مشاهده خواهیم کرد که چگونه با استفاده از این داده ها، می توان واژه های منفرد و دستگاه واجی زبان مادر را بازسازی کرد.این کار را با قراردادن مجموعه های همزاد فرضی آغاز می کنیم:

معادل فارسی فی جی ساموآیی هاوایی مایوری

پست pou pou pou bou
ممنوع tapu kapu tapu tabu
گریه taηi kani taηi taηi
تیر ته کشتی takere ka?ele ta?ele takele

گام بعدی، تقطیع واژه های همزاد به مجموعه هایی قرینه از واج های منفرد است.به این ترتیب، از واژه های همزاد بالا می توان مطابقت های واکه ای زیر را استخراج کرد:

اسلاید 5 :

فی جی ساموآیی هاوایی مایوری

o o o o
u u u u
a a a a
i i i i
e e e e
هنگامی که مجموعه های مطابقت آوایی به درستی به نظم درآمد و بررسی شد، نخستین گام فرض کردن یک واج در زبان مادر است که هریک از واج های موجود از آن تحول یافته باشند.در مورد واکه های بالا، هیچ مشکلی وجود ندارد.چون در چهار زبان مورد بررسی واکه های یکسانی ظاهر شده است، برای فرض کردن واکه های دیگری در زبان مادر دلیلی وجود ندارد.بنابراین،واکه های زبان مادر به صورت زیر بازسازی می گردند:
o* u* a* i* e*
این واکه ها را می توان ، دستگاه واکه ای زبان پولی نزیایی مشترک دانست.
حال می توانیم به بررسی مطابقت های همخوانی در چهار زبان مورد بررسی که از داده های بالا استخراج شده اند پرداخت.

اسلاید 6 :

فی جی ساموآیی هاوایی مایوری
p p p b
t k t t
η n η η
k ? ? k
r l l l
مطابقت های همخوانی مشکلات نسبتا بیشتری به وجود می آورند زیرا در تمام موارد، یکسانی وجود ندارد.نظم موجود در این مطابقت ها، به هیچ طریق دیگری قابل توجیه نیست مگر آنکه برای هر یک از مجموعه ها، یک واج واحد در زبان مادر فرض شود که در یک یا چند زبان دختر دچار تحولاتی گردیده است.واج های موجود در این چهار زبان، به مثابه بازتاب های واج مادر هستند.مواردی که یک واج، بازتاب های متفاوتی در زبان های دختر دارد، انتخاب واج مادر و بازسازی آن، به عوامل متعددی بستگی خواهد داشت که مهمترین آنها عبارتند از:
1- در نظر گرفتن احتمال وقوع یک دگرگونی در یک جهت معین بر پایه تجربیات به دست آمده از زبان های گوناگون دیگر(احتمال تاریخی).
2- مورد توجه قرار دادن کل الگوی واجی زبان مادر.
اکنون با توجه به موارد بالا میتوان همخوان های زبان مادر پولی نزیایی مشترک را بازسازی کنیم..
برای نخستین مجموعه مطابقت ها، واج آغازین p* را در نظر می گیریم. در اینجا یک قاعده صوتی مطرح است که بر اساس آن، p* در زبان پولی نزیایی آغازین به b در زبان فی جی تبدیل می گردد.

اسلاید 7 :

به همین ترتیب، برای دومین مجموعه، واج t*پیشنهاد می گردد که در زبان هاوایی به kتبدیل می شود.برای چهارمین مجموعه، واج k*بازسازی می گردد که در زبان های هاوایی و ساموآیی به ؟ تبدیل می شود.برای آخرین مجموعه واج l*بازسازی می شود که در زبان مایوری به rبدل می گردد.به این ترتیب، یک الگوی بسیار طبیعی و قرینه برای همخوان های انسدادی به دست می آید که به صورت زیر است:
p* t* k*
کلیه این همخوان ها بی واک هستند. به علاوه، یک همخوان روان l* نیز وجود دارد.برای مجموعه سوم می توان واج *η را بازسازی کرد زیرا با بررسی مجموعه های دیگری در این زبان ها چون مجموعه های زیر می توان دو واج خیشومی دیگر یعنی *n* , mرا نیز بازسازی کرد:
ماندن،نشستن hono hono fono vono
نور،ماه،سپیده marama malama malama malama
بنابراین می توان همخوان های زبان مادر را به صورت زیر بازسازی کرد:
p* t* k*
m* n* η*
l*

اسلاید 8 :

بازسازی درونی :
در زبانشناسی تاریخی سنتی، روش معروف به بازسازی درونی مکمل روش تطبیقی بود. بازسازی درونی در اساس عبارت است از مقایسه صورت های موجود در یک زبان واحد برای به دست دادن نشانه هایی از وضعیت آن زبان در مراحل گذشته.روش بازسازی درونی در قرن نوزدهم به وسیله متخصص برجسته زبان های هندواروپایی، هرمان گرسمن کشف گردید. بازسازی درونی بر پایه این اصل استوار است که جایگزینی هایی از این نوع، نه در مرحله کنونی بلکه در مراحل گذشته یک زبان انجام گرفته است و وضعیت فعلی در واقع ناشی از دگرگونی های صوتی خاصی است.

گرسمن با استفاده از بازسازی درونی توانست موادی از زبان های سنسکریت و یونانی را مورد بررسی قرار دهد و توانست نشان دهد که تحولات خاص این زبان ها ناشی از بی قاعده گیهای ظاهری است.به عنوان مثال قاعده ای که دو همخوان دمیده در یک ستاک واحد قرار نمی گیرند تحت عنوان قانون گرسمن مشهور گردید.