پاورپوینت پزشک قانونی - رضایت و برائت - پیشگیری از بروز شکایات

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 2 :

پزشک قانونی
رضایت و برائت
پیشگیری از بروز شکایات

اسلاید 3 :

جرم
تعریف جرم : اعمال جنایی ناشی از انجام فعل و یا ترک فعل انسان
اساس مسئولیت کیفری بر پایه جرم و خطای مرتکب استوار است

قبل از تصویب ق.م.ا بر اساس قانون مجازات عمومی سابق ، جرائم سه دسته بودند
1- خلاف 2- جنحه 3- جنایت

پس از تصویب ق.م.ا جرائم حسب نوع مجازات تقسیم بندی شدند
1- حدود 3-دیات 5- مجازاتهای بازدارنده
2-قصاص 4-تعزیرات

اسلاید 4 :

جرائم عمومی
جرائم عمومی عبارتند از
1- جرم عمد ( با سوءِ نیت ) - قصاص
2-جرم غیر عمد یا شبه عمد (بدون سوء نیت و با تقصیر حرفه ایی ) - دیه
3- خطای محض (بدون مسئولیت و بدون تقصیر)- دیه
بر اساس قانون قصور پزشکی در حکم جرم شبه عمد است

اسلاید 5 :

جرم
تعریف جرم عمد سه سوال مطرح است :
1- آیا مرتکب شونده قدرت شعور و یا تشخیص داشته است یا خیر؟
2- آیا مرتکب عمل را از روی میل انجام داده است یا خیر ؟
3- آیا مرتکب عمل را از روی سوء نیت و به قصد حصول نتیجه مجرمانه
انجام داده است یا خیر ؟

اگر هر سه مورد مثبت بود عمل مجرمانه خواهد بود.

اسلاید 6 :

جرم
تعریف جرم غیر عمد : آن دسته از جرم ها که عنصر معنوی از خطای
کیفری تشکیل شده باشد نه از عمد و سوء نیت وجود و لازمه اعمال مادی کافی نیست .
در این عمل مرتکب شونده باید مرتکب خطایی اعم از بی احتیاطی ،
بی مبالاتی، عدم مهارت یا عدم رعایت نظامات دولتی شده باشد تا
مستحق مجازات باشد

اسلاید 7 :

جرم و خطا
جرم :
تعریف لغوی : گناه ، خطا ، بزه
تعریف حقوقی : عمل مثبت و یا منفی است که قانون آن را منع نموده است و برای مرتکب آن مجازات مقرر شده است

خطا :
تعریف لغوی : نا راست ، ناصواب ، نادرست
تعریف حقوقی : مقابل عمد ، عملی است که فاعل آن دارای قوه تمیز بوده و به علت غفلت ، نسیان یا اشتباه یا جهل یا بی مبالاتی و عدم احتیاط عملی را که مخالف موازین اخلاقی یا قانونی است مرتکب شده است
انواع خطا : 1- جزایی 2- حقوقی

اسلاید 8 :

خلاف :
تعریف لغوی : ناسازگاری کردن ، ناحق ،دروغ ،سرپیچی
تعریف حقوقی : نوعی از جرائم که ماهیت آنها مخالف با نظامات عادی است

تخلف : عدم انجام تعهد یا تاخیر انجام تعهد
تخلف انضباطی : نقض مقررات صنفی توسط فردی از افراد صنف

اسلاید 9 :

مسئولیت :
تعریف لغوی : ضمانت ، ضمان ، تعهد ، موظف بودن به انجام کار ، متعهد بودن آنچه که انسان عهده دار و مسئول آن باشد از وظایف و اعمال و افعال
( متعهد قهری یا اختیاری ) در مقابل دیگری است

اقسام مسئولیت:
1- جزایی : قابل تبدیل به پول نیست
2- مالی : قابل تبدیل به پول است
3- اداری و انضباطی : تخلف در امور اداری مستخدم و متعهد

اسلاید 10 :

رضایت و برائت
نکاتی از ق.م.ا جدید مصوب 1392/2/1 :
ق . م. ا. قبل : ماده 60 :
هرگاه طبیب قبل از شروع درمان یا اعمال جراحی از مریض یا ولی او برائت حاصل نموده باشد ضامن خسارت جانی ، یا مالی یا نقص عضو نیست و در موارد فوری که اجازه گرفته ممکن نباشد طبیب ضامن نمی باشد.
ق . م. ا. قبل ماده 59 : بند 2: در تعریف بعضی از اعمال که جرم محسوب نمیشوند هر نوع عمل جراحی یا طبی مشروع که با رضایت شخص یا اولیاء یا سرپرستان یا نمایندگان قانونی آنها و رعایت موازین فنی و علمی و نظامات دولتی انجام شود در
موارد فوری اخذ رضایت ضروری نخواهد بود.

اسلاید 11 :

رضایت و برائت
نکاتی از ق.م.ا جدید مصوب 1392/2/1 :
ماده 495 :
هرگاه پزشک در معالجاتی که انجام می دهد موجب تلف یا صدمه بدنی گردد، ضامن دیه است مگر آنکه عمل او مطابق مقررات پزشکی و موازین فنی باشد یا این که قبل از معالجه برائت گرفته باشد و مرتکب تقصیری هم نشود و چنانچه أخذ برائت از مریض به دلیل نابالغ یا مجنون بودن او، معتبر نباشد و یا تحصیل برائت از او به دلیل بیهوشی و مانند آن ممکن نگردد، برائت از ولی مریض تحصیل می شود.
تبصره 1– در صورت عدم قصور یا تقصیر پزشک در علم و عمل برای وی ضمان وجود ندارد هر چند برائت أخذ نکرده باشد.
تبصره 2- ولیّ بیمار اعم از ولی خاص است مانند پدر و ولی عام که مقام رهبری است. در موارد فقدان یا عدم دسترسی به ولی خاص، رئیس قوه قضاییه با استیذان از مقام رهبری و تفویض اختیار به دادستان های مربوطه به اعطای برائت به طبیب اقدام می نماید.

اسلاید 12 :

رضایت و برائت
نکاتی از ق.م.ا جدید مصوب 1392/2/1 :
ماده 496 :
پزشک در معالجاتی که دستور انجام آن را به مریض یا پرستار و مانند آن
صادر می نماید ، در صورت تلف یا صدمه بدنی ضامن است مگر آنکه
مطابق ماده (495) این قانون عمل نماید.
تبصره 1: در موارد مذبور هرگاه مریض یا پرستار بداند که دستور اشتباه است
و موجب صدمه و تلف می شود و با وجود این به دستور عمل کند ، پزشک
ضامن نیست بلکه صدمه و خسارت مستند به خود مریض یا پرستار است.

اسلاید 13 :

رضایت و برائت
نکاتی از ق.م.ا جدید مصوب 1392/2/1 :
ماده497- در موارد ضروری که تحصیل برائت ممکن نباشد و پزشک برای نجات مریض، طبق مقررات اقدام به معالجه نماید، کسی ضامن تلف یا صدمات وارده نیست..

اسلاید 14 :

رضایت و برائت
انواع رضایت :
رضایت تلویحی
رضایت ابرازی یا همان شفاهی
رضایت کتبی

اسلاید 15 :

شرایط رضایت دهندگان و رضایت نامه معتبر
1- باید عاقل و بالغ باشد.
2- در موارد سفیع و صغیر باید قیم و یا ولی قانونی وی باشد.
3-فرد و یا قیم در جریان کامل بیماری و سیر آن ، نوع اقدام درمانی ، و عواقب و عوارض آن قرار گیرد
4-در صورتی که از اتباع خارجی باشد تمام موارد بصورت کامل ترجمه و به امضاء وی قرار گیرد
5-رضایت نامه به زبان ساده و روشن نوشته شده باشد و شامل مسائل خارج از
فهم عامه جامعه نباشد.
6- نباید رضایت نامه با زور یا فشار اخذ گردد.
7- در صورتیکه رضایت دهنده بی سواد باشد فردی با هویت مشخص رضایت
نامه راخوانده و به تایید برساند و از رضایت دهنده اثر انگشت بگیرندو نیزخود
امضاء نماید.

اسلاید 16 :

شرایط رضایت دهندگان و رضایت نامه معتبر
8- در بعضی موارد علاوه بررضایت فرد مورد درمان نیاز به اخذ رضایت از همسر وی هم هست.

اسلاید 17 :

مواردی که رضایت معاینه و درمان شونده لازم نیست
1- معاینه و درمان مصدوم اورژانسی تا هنگام که نجات جان مطرح باشد
2- معاینه دوره ای بهداشت عمومی مدارس ، پادگان ها و..
3- مسافرین ورودی به کشور در خصوص بیماری های مسری و اپیدمی
4- معاینه دوره ای بهداشتی فروشندگان مواد غذایی
5-معاینات و آزمایشات قبل از ازدواج
6- افراد که اقدام به خودکشی کرده اند.
7-اعتصاب غذا کنندگان
8-در اپیدمی بیماری های عفونی و مسری
9- مصدوم و مجروح متهم به درخواست دادگستری
10-معاینه ارجاع شدگان به پزشکی قانونی از طریق مقام قضایی

اسلاید 18 :

تفاوت رضایت و برائت
نحوه متن و اخذ آنها
فوت ، نقص عضو و خسارت ایجاد شده
ضمانت مالی متعاقب آن
برائت و سقوط ضمان
قصور پزشکی احتمالی و ارتباط آن با رضایت و برائت

اسلاید 19 :

پیشگیری از شکایات ( قصور پزشکی)
مسئولیت پزشکی در سه عرصه مطرح است:
مسئولیت اخلاقی پزشک : پزشک در صورت قصور وتخلف از دیدگاه اخلاقی ،انسانی وشرعی و در پیشگاه خداوند مسئول است.
مسئولیت قانونی پزشک : شامل مسئولیت مدنی و جزایی ( کیفری ) است.
مسئولیت انتظامی : پزشک در انجام قوانین و مقررات انتظامی پزشکی تخطی کرده باشد.

مثال: پزشکی اقدام به سقط غیر قانونی خانم بارداری مینماید و مادر بارداردر خلال آن فوت میکند از نظر مسئولیت مدنی محکوم به پرداخت دیه است و از نظر جزایی هم مسئولیت دارد. همچنین از نظر انتظامی تخطی انجام داده است.

اسلاید 20 :

انواع قصور پزشکی
بی مبالاتی: ترک فعلی که از نظر علمی و فنی انتظار انجام آن از پزشک میرود ولی صورت نپذیرفته است .
نمونه : عدم انجام اقدامات تشخیصی مناسب(رادیوگرافی ،آزمایش
،سونوگرافی و..

بر ای اثبات بی مبالاتی 4 شرط لازم است:
الف : رابطه بیمار و پزشک برقرار باشد
ب : اعمال عملکرد نامناسب و نارسایی در ایجاد مراقبت در حد استاندارد
پ : بیمار دچار ضایعه و آسیب گردد
ت : آسیب وارده به بیمار باید از بی مبالاتی پزشک حاصل گردیده باشد