بخشی از مقاله

مهندسي شهرسازي

ديباچه: در سال 1400 هجري شمسي، جمعيت كشور ما به 120 ميليون نفر خواهد رسيد كه 80 درصد اين 120 ميليون نفر در شهرها ساكن مي‌شوند. يعني كمتر از 20 سال ديگر كشور ايران حدود 96 ميليون شهرنشين خواهد داشت. حال سؤال اينجاست كه آيا براي اسكان و فراهم نمودن امكانات اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي اين 96 ميليون نفر برنامه‌ريزي كرده‌ايم؟ در حال حاضر چطور؟ آيا شهرهاي ما از حداقل استانداردهاي جهان برخوردارند؟ به راستي چه افرادي مي‌توانند طرحي جامع براي شهرها و شهرك‌ها ارائه دهند و در آرامش

روحي و جسمي شهرنشينان نقش مؤثري داشته باشند؟ بدون شك چنين كاري از عهده متخصصان يك رشته برنمي‌آيد، بلكه براي ساماندهي يك شهر نياز به همكاري و همفكري اقتصاددانان، جامعه‌شناسان، معماران، مهندسين عمران، جغرافي‌دانان و كارشناسان رشته‌هاي متعدد ديگر است.در اين ميان متخصص شهرسازي به عنوان سياستگذار و مدير

متخصص ، نقش بسيار مهمي را بر عهده دارد. متخصص شهرسازي فردي است كه مي‌تواند در زمنيه طراحي شهري يا برنامه‌ريزي شهري فعاليت كرده و عامل توسعه شهري شود. دانش شهرسازي‌ به‌ بررسي‌ كليه‌ تحولات‌ اجتماعي‌، اقتصادي‌، سياسي‌ و فيزيكي‌ يك‌ شهر مي‌پردازد و تلاش‌ مي‌كند كه‌ روابط‌ موجود در يك‌ شهر را در قالب‌ يك‌ نظام‌ هماهنگ‌، مديريت‌ و سازماندهي‌ كند و متخصص‌ شهرسازي‌ نيز كسي‌ است‌ كه‌ با مطالعه‌ و بررسي‌ روابط‌ اجتماعي‌، اقتصادي‌، سياسي‌ و فرهنگي‌ حاكم‌ در شهر، برنامه‌اي‌ بسامان‌ و مطبوع‌ براي‌ يك‌

شهر ارائه‌ مي‌دهد. برنامه‌اي‌ كه‌ تصويرگر سيماي‌ شهر در آينده‌ است‌. در اين‌ رشته‌ حداقل‌ 6 محور اصلي‌ وجود دارد كه‌ در برنامه‌ريزي‌ و طراحي‌ شهر سرنوشت‌ ساز است‌. اين‌ 6 محور عبارتند از:0 ـ برنامه‌ريزي‌ شهري‌ كه‌ عمدتاً بر روي‌ كاربري‌ اراضي‌ متمركز است‌؛ يعني بررسي‌ مي‌كند كه‌ ما چگونه‌ فضا و پهنه‌ شهر را به‌ فعاليت‌هاي‌ مختلف‌ اعم‌ از صنعتي‌، تجاري‌ و مسكوني‌ اختصاص‌ دهيم‌. ـ برنامه‌ريزي‌ حمل‌ و نقل‌ ـ برنامه‌ريزي‌ اقتصادي‌ و اجتماعي‌؛ چون‌ در شهر تنها موضوع‌ مورد بررسي‌ فيزيك‌ شهر نيست‌ بلكه‌ مسأله‌ مهم‌، جامعه‌ شهري‌ و

انسان‌هايي‌ هستند كه‌ در اين‌ محيط‌ زندگي‌ مي‌كنند. به‌ عبارت‌ ديگر براي‌ اقشار مختلف‌ كه‌ امكانات‌ اجتماعي‌، اقتصادي‌ و فرهنگي‌ دارند يا براي‌ اقوام‌ مختلفي‌ كه‌ در مكان‌هاي‌ مختلف‌ يك‌ شهر زندگي‌ مي‌كنند، بايد برنامه‌ريزي‌ شود. ـ برنامه‌ريزي‌ شبكه‌هاي‌ زيرساختي‌ مثل‌ آب‌، برق‌ و تلفن‌ ـ برنامه‌ريزي‌ محيط‌ زيست‌ كه‌ به‌ بررسي‌ خطرات‌ محيط‌ زيست‌ مثل‌ سيل‌ و زلزله‌ مي‌پردازد و براي‌ مقابله‌ با اين‌ سوانح‌ برنامه‌ريزي‌ مي‌كند و تأثيرات‌ سوئي‌ را كه‌ انسان‌ بر محيط‌ زيست‌ مي‌گذارد مطالعه‌ مي‌كند. ـ طراحي‌ شهري‌ كه‌ به‌ طراحي‌ سه‌بعدي‌ شهر پرداخته‌

و محور توجه‌ آن‌ مناسبات‌ انسان‌ با محيط‌ فيزيكي‌ خود است‌. در واقع‌ در طراحي‌ شهري‌ انسان‌ با تمام‌ خصوصيات‌ جسمي‌، روحي‌ و معنويش‌ مطرح‌ است‌ و هدف‌ آن‌ نيز ارتقاي‌ كيفيت‌ شهر مي‌باشد.
توانايي‌هاي لازم :


دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد با طراحي‌ و مفاهيم‌ هنري‌ مثل‌ روانشناسي‌ رنگ‌ها آشنا باشد و در عين‌ حال‌ به‌ مفاهيم‌ تكنيكي‌ و اصول‌ فني‌ كار مثل‌ نقشه‌برداري‌، رسم‌ فني‌، پرسپكتيو، هندسه‌ فضايي‌، مدلسازي‌، رياضي‌ و مسائل‌ انساني‌ و اجتماعي‌ مثل‌ مباني‌ جامعه‌شناسي‌ علاقه‌مندباشد. و بداند كه‌ در طي‌ تحصيل‌ بايد كارهاي‌ تحقيقاتي‌ و عملي‌ بسياري‌ انجام‌ دهد. در ضمن‌ رشته‌ شهرسازي‌ نياز به‌ مطالعه‌ زياد، كارهاي‌ فيزيكي‌ گسترده‌ و برداشت‌هاي‌ ميداني‌ بسياري‌ دارد به‌ همين‌ دليل‌ دانشجو بايد وقت‌ زيادي‌ را به‌ آن‌ اختصاص‌ دهد. همچنين‌ بايد قدرت‌ تحليل‌ بالايي‌ داشته‌ و در طراحي‌ زبردست‌ باشد.


کاربرد ریاضی در معماری
پیر لوئیجی نروی
Pier Luigi Nervi
تولد در سوندریو لومباردی به سال 1891،مرگ در رم به سال 1979.در سال 1913 در رشته مهندسی ساختمان از دانشگاه بولونا فارغ التحصیل شد.از 1946 تا 1961 استاد مهندسی سازه در دانشکده معماری رم بود.


مهندس محاسب و معمار بزرگی که ردیف" فوی ساینت" و"مایار" قرار داردکه در نتیجه ی تسلط برمحاسبات دقیق ریاضی در معماری به شیوه ی زیبا و حیرت انگیزی دست یافت و با فرم هایی که از طبیعت الهام می گرفت همراه با کاربرد تکنیکی مصالح،چشم اندازی موسیقایی در معماری به وجود آورد.او بارها و بارها در نوشته هایش،فرآیند خلاقه ی فرم را در یکسانی،چه در زمینه ی کارهای تکنیکی مهندسی و چه در زمینه های مختلف کارهای هنری به عنوان یک اصل می دانست.روشی که با استناد به آن زیبایی الگوی سازه ای تنها حاصل پی آمدهای روش های محاسباتی نیست،بلکه نوعی روش شهودی است که چگونگی کاربرد محاسباتی آن را معلوم می کند،و بدین ترتیب به آن هویت می بخشد.


نروی متخصص بتن آرمه بود.اولین پروژه ای که طراحی کرد ساختمان سینما ناپل بود که به سال 1927 ساخته شد.روش ساختاری این بنا در عمل رابطه ی بین فرم و عملکرد را به اثبات رساند(روندی که در آینده به نوعی با کژفهمی مواجه شد).این سبک و سیاق را نروی از طریق محاسبات سازه ای به دست آورد و آن را در معماری امری ضروری می دانست.اولین کار مهم او پروژه ی استادیم ورزشی فلورانس بود که در بین سالهای 1930 تا 1932 ساخته شد.پوشش ساده ای که شیوه ی نمایان سازه ای آن از اهمیت خاص برخوردار بود و در اغلب جراید به عنوان الگوی معماری قرن معرفی شد و حالت نمایشی شورانگیزآن با طراحی های لوکوربوزیه قابل مقایسه بود که به نحوی بسیار صریح و روشن امکانات کاربری بتن آرمه را به

نمایش درآورد.نروی با طراحی پروژه های آشیانه هواپیما اورویتو(8-1935)و اوربتللو و همچنین ساختمان برج دل لاگو(3-1940)،به مطالعه در زمینه ی روش های سقف پوسته ای شبکه تیرچه های باربر پرداخت.این شیوه ی ساختاری همواره به مثابه یک هدف ثابت دنبال شد و در تحقیقاتش گستره وسیع تری یافت ودر ابعاد بسیار عظیم به صور مختلف ادامه پیدا کرد ودر فرآیند خلاقه ی شخصی اش مورد استفاده قرار گرفت.با اجرای این پروژه های آشینه هواپیما (که تاکنون ویران شده اند)،نروی به فرآیند درخشان سازه ای خود مقام و منزلتی بخشید که در کل به زیبایی تکنیک ساختاری اش متکی بود.


در حدود 1940،به مطالعه تجربی در زمینه ی مقاومت فرم پرداخت،و به نتایج موفقیت آمیزی نایل شد؛روند اینترنشنال استیل بسیار نیرومندی که در پوشش سقفهای پوسته ای کاربرد داشت؛در کل جذبه های تکنیکی و شاکله ی بسیار زیبا از دستاوردهای عظیمش بود.این روش را در پوشش سقف تالار بزرگ نمایشگاه تورین به کاربرد(9-1948)،که یکی از آثار ماندگار و از شاهکارهای معماری قرن بیستم است،هرچند که این پروژه از طرف کسانی که وظیفه ی معماری را اهمیت عملکردی جزئیات داخلی آن می دانند،مورد برداشت های نادرستی واقع شد،در نتیجه ساختمان بسیار مهم وارزشمندی که نروی آن را در زمره ی مهمترین آثارش می دانست،تا حدودی مورد بی توجهی قرار گرفت.ساختمان عظیمی که شامل یک پوشش سازه ای بود که با اجزای پیش ساخته ی بتنی به حالت کج و موجی ساخته شد.


او چند ساختمان پوسته ای بتنی در ابعاد کوچکتر به اجرا درآورد،به نحوی که زیر سقف به طور کامل آزاد بود،بعضی از این پروژه ها پلان دایره ای شکل دارند،از جمله ساختمان کازینوی رم لیدو(1950) و ساختمان تالار اجتماعات و ضیافت "چیانچینو ترم" که بین سالهای 1950 تا 1952 ساخته شد.در همین زمان نیزبه تحقیقاتش در زمینه بتن آرمه ادامه داد،کاربرد قطعات پیش ساخته ی بتنی به صورت تولید انبوه را در رابطه با پوشش سقف سالن های نمایش به عنوان اختراع به ثبت رساند.این ابداع در انواع مختلف سازه های طاق تویزه پشت بنددار

کاربرد داشت و همچنین به اغلب پروژه های خیالی و آرمان گرایانه قابلیت اجرایی داد.اختراع مهم دیگراو در عرصه تکنیک،سیستم هیدرولیکی پیش کشیده ی بتن آرمه بود.به هیچ روی دست از تلاش و تحقیق بر نمیداشت.حتی با آزادی عمل هرچه بیشتر روش سازه ای اش را تکامل و بهبود بخشید،با ساده گرایی و سرعت در اجرا،به نحوی متفاوت به تحقیقاتش ادامه داد،شیوه ی ساختاری بسیار زیبایی که از المان های سازه ای ریتمیک تشکیل میشد.نمونه های شاخص این روش،ساختمان ورزش رم بود که با همکاری "آنیباله ویته لوزی"از سال

1956 تا 1957 به اجرا درآمد و مهم تر از همه ساختمان تالار کنفرانس یونسکو در پاریس (که با همکاری مارسل بروئه و زرفوس در فاصله سال های 1953 تا 1957 ساخته شد).

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید