مقاله در مورد بخش های اصلی کامپیوترهای شخصی

بخشی از مقاله

بخش هاي اصلي كامپيوترهاي شخصي

شكل زير يك نمونه برد اصلي را كه داراي يك اسلات ISA ، يك اسلات AGP و پنج اسلات PCI را نشان مي دهد.
شكل زير نمونه ديگري از يك برد اصلي را كه داراي يك اسلات ISA ، دو اسلات PCI يك اسلات AMR ((Audio Modem Driver و يك اسلات AGP است را نشان مي دهد .
شكل زير BIOS موجود بر روي يك برد اصلي را نشان مي دهد.
حداكثر وضوح و دقت تصوير

دقت ( Resolution ) به تعداد پيكسلهاي نمايشگر اطلاق مي گردد . دقت تصوير توسط تعداد پيكسلها در سطر و ستون مشخص مي گردد. مثلاً يك نمايشگر با دارا بودن 1280 سطر و 1024 ستون قادر به نمايش 1024 ×1280 پيكسل خواهد بود . كارت فوق دقت تصوير در سطوح پايين تر 768 × 1024 و 600 × 800 و 480 × 640 را نيز حمايت نمايد.
صفحه كليد
صفحه كليد متداول ترين وسيلة ورود اطلاعات در كامپيوتر است. عملكرد صفحه كليد مشابه كامپيوتر است.
صفحه كليد شامل مجموعه أي از سوئيچها است كه به يك ريز پردازنده متصل مي گردد. زير پردازنده وضعيت سوئيچها را هماهنگ و واكنش لازم درخصوص تغيير وضعيت يك سوئيچ را از خود نشان خواهد داد .
متداولترين تكنولوژي سوئيچ استفاده شده در صفحه كليد Rubber – Dume ( لاستيك برجسته) است. در اين نوع صفحه كليدها هر كليد بر روي يك لاستيك برجستة كوچك و انعطاف پذير به مركزيت يك كربن سخت قرار مي گيرد. زمانيكه كليدي فعال مي گردد يك پيستون بر روي قسمت پايين كليد مجدداً لاستيك برجسته را به سمت پايين به حركت در مي آورد. مسئله فوق باعث مي گردد كه كربن سخت ، به سمت پايين حركت نمايد. مادامي كه كليد نگه داشته شود كربندمدار را براي آن بخش ماتريس تكميل مي نمايد. زمانيكه كليد رها (آزاد) مي گردد لاستيك برجسته مجدداً به شكل حالت اوليه بر مي گردد .
موس
استفاده از موس در كامپيوتر از سال 1984 ميلادي و همزمان با معرفي در مكين تاش آغاز گرديد. با عرضه موس كابران قادر به استفاده از سيستم و نرم افزارهاي مورد نظر خود با سهولت بيشتري شدند. امروزه موس داراي جايگاه خاص خود است. موس قادر به تشخيص حركت و كليك بوده و پس از تشخيص لازم ، اطلاعات مورد نياز براي كامپيوتر را ارسال مي نمايد تا عمليات لازم انجام گيرد.
قسمتهاي مختلف موس
1 ـ يك گوي (گردي) درون موس كه سطح مورد نظر را لمس و زمانيكه موس حركت مي كند مي چرخد.
اخيراً مدلهاي جديدي از موس در بازار عرضه شده اند كه قابليت اتصال بطريقه بي سيم را دارا مي باشند . همچنين موسهاي اپتيكال كه بصورت نوري عمل مي نمايند.

2 ـ غلتك ( Rollers ) : غلتكهاي فوق گوي را لمس مي كنند . يكي از غلتكها قادر به تشخيص حركت در جهت X مي باشد. غلتك دوم 90 درجه نسبت به غلتك اول جهت يابي شده تا به اين ترتيب حركت در جهت Y را تشخيص دهد . زمانيكه گوي مي چرخد يك و يا دو غلتك فوق نيز حركت خواهند كرد. شكل زير دو غلتك سفيد رنگ موس را نشان مي دهد.
اغلب كارتهاي صدا كه امروزه استفاده مي گردد از نوع PCI بوده و در يكي از اسلاتهاي آزاد برد اصلي نصب مي گردد . كارتهاي صدا قديمي عمدتاً از نوع ISA بودند اكثر كامپيوترهاي جديد كارت صدا را به صورت يك تراشه بر روي برد اصلي دارند . در اين نوع كامپيوترهاي اسلاتي بر روي برد اصلي استفاده نشده و بدين ترتيب يك اسلات صرفه جويي شده است . Sound

blaster به عنوان يك استاندارد در دنياي كارتهاي صدا مطرح است شكل زير يك نمونه از اين نوع را نشان مي دهد. اغلب توليد كنندگان كارت صدا از مجموعه تراشه هاي مشابه استفاده مي نمايند ، پس از طراحي تراشه هاي فوق شركتهاي مربوطة توليد كننده كارت صدا امكانات و قابليتهاي دلخواه خود را به آنها اضافه مي نمايند.
يك آداپتور UXGA اطلاعات ديجيتالي ارسال شده توسط يك برنامه را اخذ و پس از ذخيره سازي آنها در حافظة ويدئويي مربوطه با استفاده از يك تبديل كننده ديجيتال به آنالوگ آنها را به منظور نمايش ، تبديل به سيگنال هاي آنالوگ خود مي نمايد . پس از ايجاد سيگنالهاي آنالوگ اطلاعات مربوطه از طريق يك كابل VGA براي مانيتور ارسال خواهد شد . هدف يك كارت گرافيك ايجاد مجموعه أي از سيگنالها است كه نقاط فوق را بر روي صفحه نمايشگر نمايش دهند .

◄ پردازشگر مركزي ( CPU ) :
ريز پردازنده به منزله “ مغز “ كامپيوتر بوده ومسئوليت انجام تمامي عمليات (مستقيم يا غير مستقيم) رابرعهده دارد.
چيزي را كه كامپيوتر انجام مي دهد بر اساس “ريز پردازنده “ است.
◄ حافظه :
اين نوع ازحافظه ها با سرعت بالا ،امكان ذخيره سازي اطلاعات رافراهم مي نمايند سرعت حافظه هاي فوق مي بايست بالا باشد چرا كه آنها مستقيماً با ريز پردازنده مرتبط مي باشند. در كامپيوتر از چنين نوع حافظه استفاده مي گردد:
• Random – Acces Memory (RAM) از اين نوع حافظه،بمنظور ذخيره سازي موقت اطلاعاتي كه كامپيوتر در حال كار باآن است،استفاده مي گردد.
• Read Only Memory (ROM) يك حافظه دائم كه از آن براي ذخيره سازي اطلاعات مهم در كامپيوتر استفاده مي گردد.
• Basic Input/Otput System (BIOS) يك نوع حافظه ROM كه از اطلاعات آن در هر بار راه اندازي سيستم استفاده مي گردد.
• Caching حافظه اي سريع كه از آن براي ذخيره سازي اطلاعاتي كه فركانس بازيابي آنان بالا باشد ،استفاده مي گردد.
• Vitual Memory فضاي موجود برروي هارد ديسك كه از آن براي ذخيره سازي موقت اطلاعات استفاده ودر زمان نياز عمليات جايگزيني در حافظه RAM انجام خواهد شد.
◄ برد اصلي (Mother Board)
برد اصلي كامپيوتر بوده كه تمام عناصر داخلي به آن متصل خواهند شد. پردازشگر حافظه برروي برد اصلي نصب خواهد شد. برخي از عناصر سخت افزاري ممكن است مستقيماً ويا بصورت يك برد

مجزا بوده كه از طريق يك اسلات به برد اصلي متصل مي گردد.
اينترنت
زير ساخت اينترنت
اينترنت از مجموعه اي شبكه كامپيوتري (بزرگ ، كوچك) تشكيل شده است. شبكه هاي فوق با روش هاي متفاوتي به يكديگر متصل وموجوديت واحدي با نام “ اينترنت“ را بوجود آورده اند نام در نظر گرفته شده براي شبكه فوق از تركيب واژه هاي Inter connected" و “Network” انتخاب شده 
اينترنت فعاليت اوليه خود را از سال 1969 وبا چهار دستگاه كامپيوتر ميزبان (host) آغاز وپس از رشد باور نكردني خود، تعدادكامپيوتر هاي ميزبان در شبكه به بيش از ده ها ميليون دستگاه رسيد. اينترنت به هيچ سازمان يا موسسه خاصي در جهان تعلق ندارد. عدم تعلق اينترنت به يك سازمان يا مؤسسه بمنزله عدم وجود سازمانها وانجمن هاي مربوطه براي استاندارد سازي نيست. يكي از اين نوع انجمن ها ،ً انجمن اينترنت ً است كه در سال 1992 با هدف سياست ها وپروتكل هاي مورد نظر جهت اتصال به شبكه تاُسيس شده است .
سلسله مراتب شبكه هاي كامپيوتري:
هر كامپيوتري كه به شبكه اينترنت متصل مي گردد،بخشي از شبكه تلقي مي گردد.مثلاً مي توان با استفاده از تلفن منزل به يك مركز ارائه دهنده خدمات اينترنت (ISP) متصل واز اينترنت استفاده كرد. در چنين حالتي كامپيوتر ورد نظر بعنوان بخشي از شبكه بزرگ اينترنت محسوب خواهد شد. برخي از كاربران در ادارات خود وبا استفاده از بستر ايجاد شده،به اينترنت متصل مي گردند. در مدل فوق،كاربران در ابتدا از شبكه محلي نصب شده در سازمان استفاده مي نمايند. شبكه فوق با استفاده از خطوط مخابراتي خاص وباساير امكانات مربوطه به يك مركز ارائه دهنده اينترنت متصل شده است. مركز ارائه دهنده خدمات اينترنت نيز ممكن است به يك شبكه بزرگتر متصل شده باشد.
اينترنت،شبكه اي است كه از شبكه هاي بيشماري تشكيل شده است(شبكه اي از ساير شبكه ها)
اكثر شركت هاي مخابراتي بزرگ داراي ستون فقرات اختصاصي براي ارتباطات ناحيه هاي متفاوت مي باشند در هر ناحيه شركت مخابراتي داراي يك “نقطه حضور“ (POP:Point of presence) است . POP ، مكاني است كه كاربران محلي با استفاده از آن به شبكه شركت مخابراتي متصل مي گردند.(بمنظور ارتباط شبكه از خطوط تلفن معمولي ويا خطوط اختصاصي استفاده مي گردد). درمدل فوق، چنين شبكه سطح بالا وجود داشته كه توسط “نقاط دستيابي شبكه“ (Network Access Points:AP) به يكديگر مرتبط مي گردند.
فرض كنيد ،شركت A يك مركز ارائه دهنده خدمات اينترنت بزرگ باشد. در هر شهرستان اصلي،شركت A داراي يك POP است.هر يك از POP ها داراي امكانات گسترده اي بمنظور تماس كاربران محلي مي باشند. شركت A بمنظور اتصال POP ها بيكديگر وشركت، از خطوط اختصاصي فيبر نوري استفاده مي نمايند. فرض كنيد شركت B ،يك مركز ارائه دهنده خدمات اينترنت همكار باشد. شركت B ، ساختمانهاي بزرگي را در شهر اصلي ايجاد وماشين هاي سرويس دهنده اينترنت را در آنها مستقر نموده است. شركت B از خطوط فيبر نوري براي ارتباط ساختمانها استفاده مي نمايد. در مدل فوق،تمام مشتركين شركت A قادر به برقراي ارتباط با يكديگر خواهند بود. در چنين حالتي امكان برقراري ارتباط بين مشتركين شركت A ومشتركين شركت B وجود ندارد. بدين منظور شركت هاي A و B تصميم مي گيرند از طريق NAP در شهرهاي متفاوت بيكديگر متصل

گردند. ترافيك موجود بين دو شركت از طريق شبكه داخلي و NAP انجام خواهد شد.
در اينترنت ،هزاران مركز ارائه دهنده سرويس اينترنت بزرگ از طريق NAP در شهرهاي متفاوت بيكديگر متصل مي گردند. در نقاط فوق (NAP) روزانه ميلياردها بايت اطلاعات جابجا مي گردد. اينترنت،مجموعه اي از شبكه هاي بسيار بزرگ بوده كه تمام آنها از طريق NAP به يكديگر مرتبط مي گردند. در چنين حالتي هر كامپيوتر موجود در اينترنت قادر به ارتباط با ساير كامپيوترهاي موجو
مودم
در صورتيكه هم اكنون در حال مطالعه اين مطلب در منزل ويا محل كار خود مي باشيد، مطلب فوق از طريق مودم در اختيار شما قرار داده شده است. واژه “مودم“ از تركيب كلمات “modulator – demodulator" اقتباس شده است ازمودم براي ارسال داده هاي ديجيتال از طريق خطوط تلفن استفاده بعمل مي آيد. مودم ارسال كننده اطلاعات،عمليات مدوله نمودن داده را به سيگنال هائي كه با خطوط تلفن سازگار مي باشند،انجام خواهد داد. مودم دريافت كننده اطلاعات، عمليات “مدوله“ نمودن سيگنال را بمنظور برگشت به حالت ديجيتال انجام مي دهد. مودم هاي بدون كابل داده هاي ديجيتال را به امواج راديوئي تبديل مي نمايند.
مودم از سال 1960 در كامپيوتر وبمنظور ارسال ودريافت اطلاعات توسط ترمينال هل واتصال به سيستم هاي مركزي مورد استفاده قرار گرفته است. شكل زير نحوه ارتباط فوق در كامپيوترهاي بزرگ را نشان مي دهد.
از سال 1960 تا 1983 سرعت 300 بيت در ثانيه
از سال 1984 تا 1985 سرعت 1200 بيت در ثانيه
از سال 1986 تا 1989 سرعت 2400 بيت در ثانيه
از اواخر سال 1990 تا اوايل 1991 9600 بيت در ثانيه
سرعت 19/2 كيلو بيت در ثانيه
سرعت28/8 كيلو بيتدر ثانيه
سرعت 33/6 كيلو بيت در ثانيه
سرعت 56 كيلو بيت در ثانيه (در سال 1998 استاندار گرديد)
خطوط ADSL با حداكثر سرعت 8 مگابيت در ثانيه (از سال 1999 متداول شده است)
سرعت مودم ها در سال 1960 حدود 300 بيت در ثانيه (bps) بود. در آن زمان يك ترمينال ( يك صفحه كليد وصفحه نمايشگر ) قادر به تماس تلفني با كامپيوتر مركزي بود فراموش نكنيم كه در آن زمان وقت كامپيوتر بصورت اشتراكي مورد استفاده قرار مي گرفت وسازمانها ومؤسسات با خريداري نمودن زمان مورد نظر خود، امكان استفاده از كامپيوتر اصلي را بدست مي آورند. مودم ها در آن زمان اين امكان را بوجود ميآورند كه مؤسسات ياد شده قادر به ارتباط با مركزي با سرعتي معادل 300 بيت در ثانيه باشند بر چنين حالتي زمانيكه كاربري از طريق ترمينال كاراكتري را تايپ مي كرد، مودم كد معادل كاراكتر تايپ شده را براساس استاندارد اسكي،براي كامپيوتر مركزي ارسال مي نمود . در موارديكه كامپيوتر مركزي اطلاعاتي را بمنظور نمايش براي ترمينال ازسال مي گردد نيز از مودم استفاده مي گرديد.
همزمان با عرضه كامپيوتر هاي شخصي در سال 1970 استفاده از سيستم هاي بولتني S(Bulletin board system) مطرح گرديد. اشخاص ويا مؤسسات با استفاده از يك ويا چند م

ودم وبرخي نرم افزارهاي مربوط به BBS ، سيستم پيكر بندي نموده وكاربران ديگر با استفاده از مودم قادر به تماس با سيستم بولتني، بودند. در چنين مواردي كاربران برنامه شبيه ساز كننده ترمينال، را بروي كامپيوتر خود اجراء مي نمودندوبدين ترتيب سيستم آنان مشابه يك ترمينال رفتار مي نمود. از سيستم هاي بولتني اغلب براي اطلاع رساني استفاده مي گرديد. سرعت مودم ها در آن زمان حدود 300 بيت در ثانيه بود. در اين حالت در هر ثانيه حدود 30 حرف مي توانست ارسال گردد تا زمانيكه كاربران حجم بالائي از اطلاعات را ارسال نمي كردند مشكلات ارتباطي از بعد سرعت چندان مشهود نبود ولي بمحض ارسال داده هاي با حجم بالا تر برنامه ها وتصاوير به

سيستم هاي بولتني ويا در يافت اطلاعات از طريق آنان سرعت 300 بيت در ثانيه پاسخگو نبود تلاش هاي فراواني در جهت افزايش سرعت مودم ها صورت گرفت ما حصل تلاش هاي فوق افزايش نرخ انتقال اطلاعات در مودم ها بود.
كارت صدا را مي توان به يكي از دستگاههاي زير متصل نمود:
• هدفون
• بلند گو(Speaker)
• يك منبع ورودي آنالوگ نظير:ميكروفون راديو ضبط صوت و CD player
• يك منبع ورودي ديجيتال نظير CD-Rom
• يكمنبع آنالوگ خروجي نظير ضبط صوت
• يك منبع ديجيتال خروجي نظير CD-R
عمليات كارت صدا
كارت گرافيك
كارت گرافيك در كامپيوتر شخصي داراي جايگاهي خاص است. كارت هاي فوق اطلاعات ديجيتال توليد سده در كامپيوتر را اخذ وآنها را بگونه اي تبديل مي نمايند كه براي انسان قابل مشاهده باشند. در اغلب كامپيوترها،كارت هاي گرافيك اطلاعات ديجيتال را براي نمايش توسط نمايشگر ،به اطلاعات آنالوگ تبديل مي نمايند. در كامپيوترهاي Laptop اطلاعات ،همچنان ديجيتال باقي خواهند ماند چون كامپيوتر هاي فوق اطلاعات را بصورت ديجيتال نمايش مي دهند.
اگر از فاصله بسيار نزديك به صفحه نمايشگر يك كامپيوتر شخصي نگاه كنيد، مشاهده خواهيد كرد كه تمام چيزهائي كه بروي نمايشگر نشان داده مي شود از “نقاط“ تشكيل شده اند. نقاط فوق “پيكسل“ ناميده مي شوند. هر پيكسل داراي يك رنگ است. در برخي نمايشگرها،(مثلاً صف

حه نمايشگر استفاده شده در كامپيوتر هاي اوليه مكينتاش) هر پيكسل صرفاً داراي دو رنگ بود: سفيدوسياه. امروزه در برخي از صفحات نمايشگر ،هرپيكسل مي تواند داري 256 رنگ باشد. در اغلب صفحات نمايشگر،پيكسل ها بصورت “تمام رنگ“ (True Color) بوده وداراي 16/8 ميليون رنگ بمراتب بيش از آن چيزي است كه چشم قادر به تشخيص آنها بوده وبنظر همان ده ميليون رنگ كفايت مي كند.
استانداردهاي كارت گرافيك:
اولين كارت گرافيك در سال 1981 توسط شركت IBM عرضه گرديد. كارت فوق بصورت تك رنگ

(Monochrome Disply Adapters) MDAs ارائه گرديد . صفحات نمايشگري كه از كارت فوق استفاده مي كردند متني بودند. رنگ نوشته سفيد يا سبز وزمينه سياه بود.درادامه كارت هاي چهار رنگ (cules Graphic Catd) HGC ارائه گرديدند. سپس كارت هاي هشت رنگ (Color Graphic Adapter) CGA وكارت هاي شانزده رنگ (Enhanced Graphic Adapter) EGA ارائه گرديدند. توليد كنندگاني ديگر،نظير كمودور كامپيوترهائي را معرفي كردند كه داراي كارت

هاي گرافيك از قبل تعبيه شده در سيستم بودند. كارت هاي فوق قادر به نمايش تعداد زياد رنگ بودند.
زمانيكه شركت IBM در سال 1987 كارت (Video Graphic Array) VGA را معرفي كرد،استاندارد جديدي در راستا مطرح گرديد. نمايشگرهاي VGA قادر به ارائه 256 رنگ ووضوح تصوير 400 ٭ 720 بودند. يك سال استاندار (Super Video Graphic Array )SVGA مطرح گرديد.استاندارد فوق قادر به ارائه 16/8 ميليون رنگ وضوح تصوير 1024٭ 1280 است.
كارت هاي گرافيك از استاندارهاي متفاوتي پيروي مي نمايند. توليد كنندگان كارت گرافيك همواره سعي در افزايش تعداد رنگ ووضوح تصوير با توجه به راهكارهاي اختصاصي خود دارند. كارت هاي گرافيك مي بايست قادر به اتصال سيستم باشند. كارت هاي گرافيك قديمي اغلب از طريق اسلات هاي ISA ويا PCI به سيستم متصل مي شوند. اغلب كارت هاي گرافيك جديد از پورت AGP براي اتصال به كامپيوتر استفاده مي نمايند.
مانيتور:
صفحات نمايشگر كه “ مانيتور“ نيز ناميده مي شوند، متداولترين دستگاه خروجي در كامپيوترهاي شخصي محسوب مي شوند. اغلب صفحات نمايشگر از (CRT) Cathod ray tube استفاده مي نمايند. كامپيوترهاي Laptops دستگاههاي محاسباتي قابل حمل ،از LCD Liqid Crystal display ويا
(LED) Light-emiting diode استفاده مي نمايند. استفاده از مانيتورهاي LCD با توجه به مزاياي عمده آن نظير :مصرف انرژي پايين بتدريج جايگزين مانيتورهاي CRT مي گردند.
تكنولوژي نمايش :

از سال 1970 كه اولين نمايشگرها (مانيتور هاي مبتني برمتن) براي كامپيوترهاي شخصي عرضه گرديدند. تاكنون مدل هاي متفاوتي مطرح وعرضه شده است:
ـ شركت IBM در سال 1981 مانيتورهاي (CGA) Color Graphic Adapte را معرفي كرد. مانيتور هاي فوق قادر به نمايش چهار رنگ با وضوح تصوير 320 پيكسل افقي و200 پيكسل عمودي مي باشد.
ـ شركت IBM در سال 1984 مانيتورهاي (EGA) Enhanced Graphiv Adapter را معرفي كرد .مانيتورهاي فوق قادر به نمايش شانزده رنگ ووضوح تصوير 350٭ 460 بودند.
ـ شركت IBM در سال 1987 سيستم (VGA) Vidio Graphiv Arrayرا معرفي كرد. مانيتورها

ي فوق قادر به نمايش 256 رنگ ووضوح تصوير 600٭800 بودند.
ـ شركت IBM در سال 1990 سيستم(XGA) Extended Graphics Array را معرفي كرد. سيستم فوق با وضوح تصوير 600٭800 قادر با ارائه 8/16 ميليون رنگ وبا وضوح تصوير 768 ٭1024 قادر به نمايش 65536 رنگ است.
اغلب صفحات نمايشگر كه امروزه در سطح جهان عرضه مي گردند، (KGA)Ultra Extended Graphics Array استاندارد را حمايت مي نمايند. UXGA قادر به ارائه 8/16 ميليون رنگ با وضوح تصوير 1200٭ 1600 پيكسل است.
سيستم عامل:
سيستم عامل بدون شك مهمترين نرم افزار در كامپيوتر است پيش از روشن كردن كامپيوتر اولين نرم افزاري كه مشاهده مي گردد سيستم عامل بوده وآخرين نرمافزاري كه قبل از خاموش كردن كامپيوتر مشاهده خواهد شد،نيز سيستم عامل است . سيستم عامل نرم افزاري است كه امكان اجراي تمامي برنامه هاي كامپيوتري را فراهم ميآورد.سيستم عامل فاسد بودن سخت افزار رابدرستي تفسير ودر راستا امكانات متعدد وضروري جهت حيات ساير برنامه هاي كامپيوتري را فراهم مي آورد.
تمام كامپيوترها از سيستم عامل استفاده نمي نمايند. مثلاً اجاق هاي ماكرويو كه در آشپزخانه استفاده شده داراي خاصي از كامپيوتر بوده كه از سيستم عامل استفاده نمي نمايند. در اين نوع سيستمها بدليل انجام عمليات محدود وساير نيازي به وجود سيستم عامل نخوتهد بود. اطلاعات ورودي وخروجي با استفاده از دستگاههائي نظير صفحه نمايشگرهاي LCD ،در اختيار سيستم گذاشته ميگردند. ماهيت عمليات انجام شده در يك اجاق گاز مايكروويو بسيار محدود ومختصر است،بنابراين همواره يك برنامه در تمام حالات واوقات اجراء خواهد شد.
براي سيتم هاي كامپيوتري كه داراي عملكردي بمراتب پيچيده تر از اجاق گاز مايكروويو مي با

شند، بخدمت گرفتن يك سيستم عامل باعث افزايش كارائي سيستم وتسهيل در امر پياده سازي برنامه هاي كامپيوتري مي گردد. تمام كامپيوترهاي شخصي داراي سيستم عامل مي باشند. ويندوز يكي از متداولترين سيستمهاي عامل است. يونيكس يكي ديگر از سيستم هاي عامل مهم در اين زمينه است. صدها نوع سيستم عامل تاكنون با توجه به اهداف متفاوت طراحي وعرضهي كنترلي بلادرنگ، نمونه هائي در اين زمينه مي باشد.
سيستم عامل با ساده ترين تحليل وبررسي دو عمليات اساسي رادر كامپيوتر انجام مي دهد:
ـ مديريت منابع نرم افزاري وسخت افزاري يك سيستم كامپيوتري رابرعهده دارد. پردازنده، حافظه،فضاي سازي نمونه هائي از منابع اشاره شده مي باشند.
ـ روشي پايدار ويكسان براي دستيابي واستفاده از سخت افزار بدون نياز از جزئيات عملكرد هر يك از نرم افزارهاي موجود را براي برنامه هاي كامپيوتري فراهم مي نمايد.
اولين وظيفه
يك سيستم عامل،مديريت منابع سخت افزاري ونرم افزاري است.برنامه هاي متفاوت براي دستيابي به منابع سخت افزاري نظير:پردازنده،حافظه،دستگاههاي ورودي وخروجي، حافظه هاي جانبي،در رقابتي سخت شركت خواهند كرد. سيستم هاي عامل بعنوان يك مدير عادل ومطمئن زمينه استفاده بهينه از منابع موجود را براي هر يك از برنامه هاي كامپيوتري فراهم مي نمايند.
سيستم عامل بلادرنگ (RTOS) :
از اين نوع سيستم هاي عامل براي كنترل ماشين آلات صنعتي، تجهيزات علمي سيستم هاي صنعتي استفاده مي گردد. يك سيستم عامل بلادرنگ داراي امكانات محدود در رابطه با بخش رابط كاربر برنامه هاي كاربردي مختص كاربران مي باشند. يكي از بخش هاي مهم اين نوع سيستم هاي عامل ،مديريت منابع موجود كامپيوتري بگونه اي است كه يك عمليات خاص در زماني كه مي بايست،اجراء خواهند شد.
وظيفه دوم:
يك سيستم عامل ارائه يك رابط (اينترفيس) يكسان براي ساير برنامه هاي كامپيوتري است. در اين جا زمينه استفاده بيش از يك نوع سيستم عامل فراهم شده ودر صورت بروز تغييرات در سخت افزار سيستم هاي كامپيوتري نگراني خاصي از جهت اجراي برنامه وجود نخواهد داشت، چرا كه سيستم عامل بعنوان ميانجي بين برنامه هاي كامپيوتري وسخت افزار ايفاي وظيفه كرده

ومسئوليت مديريت منابع سخت افزاري به وي سپرده شده است برنامه نويسان كامپيوتر نيز با استفاده از نقش سيستم عامل به عنئان يك ميانجي براحتي برنامه هاي خود را طراحي وپياده سازي كرده اند ودر رابطه با اجراي برنامه هاي نوشته شده برروي ساير كامپيوترهاي مشابه نگراني نخواهند داشت.(حتي اگر ميزان حافظه موجود در دو كامپيوتر مشابه نباشند.) در صورتيكه سخ

ت افزار يك كامپيوتر بهبود وارتقاء يابد،سيستم عامل اين تضمين را ايجاد خوااهد كرد كه برنامه ها، در ادامه بدون بروز اشكال قادر به ادامه حيات وسرويس دهي خوب ومسئوليت مديريت منابع سخت افزاري بر عهده سيستم عامل خواهد بود نه برنامه هاي كامپيوتري،بنابراين در زمان ارتقاء سخت افزار يك كامپيوتر مسئوليت سيستم عامل در اين راستا اولويت خواهد داشت. ويندوز 98 يكي از بهترين نمونه ها در اين زمينه است. سيستم عامل فوق برروي سخت افزارهاي متعدد توليد شده توسط توليدكنندگان متفاوت اجرا گردد.ويندوز98 قادر به مديريت واستفاده از هزاران نوع چاپگر ديسك وساير تجهيزات جانبي است.

سيستم هاي عامل رااز بعد نوع كامپيوترهائي كه قادر به كنترل آنها بوده ونوع برنامه هاي كاربردي كه قادر به حمايت از آنها مي باشند به چهار گروه عمده تقسيم مي نمايند:
ـ تك كاربره- تك كاره:
همانگونه كه از عنوان اين نوع سيستم هاي عامل مشخص است، آنها بگونه اي طراحي شده است كه قادر به مديريت كامپيوتر بصورتي باشند كه يك كاربر در هر لحظه قادر به انجام يك كار باشد. سيستم عامل MOS براي كامپيوترهاي PDA نمونه اي مناسب از يك سيستم عامل مدرن تك كاربره وتك كاره است.
ـ تك كاربره – چند كاره:

اكثر سيستمهاي عامل استفاده شده در كامپيوترهاي شخصي از اين نوع مي باشند. ويندوز 98 و Mac OS نمونه هايي در اين زمينه بوده كه امكان اجراي چنين برنامه بطور همزمان را براي يك كاربر فراهم مي نمايند. مثلاً يك كاربر ويندوز 98 قادر به تايپ يك نامه با استفاده از يك واژه پرداز بوده ودر همان زمان اقدام به دريافت يك از اينترنت نموده ودر همان وضعيت محتويات نامه الكترونيكي خود را براي چاپ برروي چاپگر ارسال كرده باشد.