بخشی از مقاله
آشنايي با نرم افزار Auto CAD
امروزه باتوجه به پيشرفت هاي بسياري كه در زمينه ي علوم و فنون صورت گرفته ديگر نمي توان با استفاده از روش هاي قديمي و دستي و بر روي كاغذ اقدام به طراحي نمود، زيرا طرح ها آنچنان پيچيده شده اند كه اجراي آنها روي كاغذ بسيار وقت گير و در بعضي موارد غيرممكن مي باشد، درضمن پس از طراحي، اجراي آنها نيز با مشكل مواجه خواهد شد.
باتوجه به مطالب بيان شده نياز به نرم افزاري كه بتوان از آن در زمينه ي طراحي استفاده نمود احساس مي شود. نرم افزارهاي طراحي رايانه اي به طوركلي C AD ناميده مي شوند، اين كلمه مخفف كلمات انگليسي Computer Aided Design به معني طراحي به كمك رايانه مي باشد، كه توسط شركت A uto Desk ساخته شده است.
آشنايي با محيط Auto CAD :
محيط نرم افزار اتوكد را باتوجه به دستورات مورد نياز و سلايق شخصي مي توان تنظيم نمود كه از مهمترين نوارهاي مورد استفاده در محيط اتوكد مي توان به نوار ابزار
Layers , Modify , Drow و پنجره ي فرمان اشاره كرد.
ضمن اينكه مي توان علاوه برسلايق شخصي ازطريق منوي T ools زير منوي Options گزينه ي Dis play يك تعداد تغييرات همچون تغيير رنگ Back Ground را ايجاد نمود كه براي اين كار دكمه ي Colors را در اين صفحه فشرده و درصفحه ي C olor Option رنگ دلخواه را براي آن در نظرمي گيريم، همچنين مي توانيم رنگ ديگر قسمت هاي صفحه نمايش را با اين پنجره تغيير دهيم.
پنجره فرمان درحين نقشه كشي راهنمايي هاي مفيدي پيرامون انجام هرفرمان ارائه مي دهد و درپايين صفحه نرم افزار اتوكد قراردارد. نوارهاي ابزاري كه درحين انجام كاربه آنها نياز پيدا مي كنيم را مي توان از طريق راست كليك كردن بر روي يكي از دكمه هاي نوار ابزار و ظاهر شدن منوي Tool bars و انتخاب آنها از طريق اين منو ظاهر سازيم.
تمام تنظيمات ياد شده امكان دارد توسط كاربر ديگري تغيير نمايدكه براي ممانعت از اين كارمي توانيم Profile جديدي براي خود تعريف نماييم. براي انجام اين امرمي توانيم از طريق منوي Tools زيرمنوي Options گزينه ي Profiles اقدام نماييم.
آماده سازي محيط اتوكد :
براي آماده سازي محيط اتوكد به محل ذخيره ي آن بر روي هارد ديسك رفته آن را فعال مي كنيم، در پنجره ي C reate new drawing از ميان دوگزينه ي Imperial , metric، گزينه ي Imperial را انتخاب مي كنيم ، اگر صفحه فوق درابتداي بازشدن اتوكد ظاهر نشد دستورات زير را انجام مي دهيم: دستور To ols زير منوي Options گزينه ي System وگزينه Show start up. . . را انتخاب مي كنيم. جهت تنظيمات صفحه نمايش دستور زير را اجرا مي نمائيم :
دستور Format گزينه ي Units در اين قسمت تنظيمات لازم را انجام مي دهيم سپس بر روي دكمه ي Ok كليك مي كنيم.
حال نوبت به تنظيم ابعاد نقشه مي رسد، براي اين كار از منوي F ormat گزينه ي Drawing Limit را انتخاب مي كنيم ، دكمه ي E nter را فشار مي دهيم، ابعاد نقشه را واردكرده و سپس بار ديگر Enter را مي فشاريم.
براي تسهيال در امر نقشه كشي از دو فرمان S nap , Gravid نيز استفاده مي كنيم، كه براي تنظيم آنها با راست كليك كردن بر روي يكي از دكمه ها و انتخاب S etting مي توان آن را انجام داد.
شايان ذكراست كه در منوي D rawing Units واحدهاي اندازه گيري طول و زاويه ي متعددي وجود دارد كه بنا برنوع كاركه به طورمثال نقشه كشي ساختمان مي باشد ويا
طراحي قطعات و. . . مي توان آنها را مناسب با كارتغيير داد.علاوه برگزينه ي I mperial ميتوان براي آماده سازي محيط اتوكد ازگزينه ي M etric نيز استفاده كرد كه در نقشه كشي ايران رايج ترمي باشد.
دستورات ابتدائي اتوكد :
رايج ترين دستور اتوكد دستور L ine مي باشد كه جهت اجراي آن مي توان L را تايپ نموده و سپس Enter را فشار دهيم و با انتخاب دو نقطه ابتدائي و انتهائي هرخط مي توانيم آن را رسم نماييم.
وارد كردن نقطه ي اول و دوم دستور L ine به وسيله ي كليك كردن مأوس ويا استفاده از مختصات نسبي دكارتي ويا قطبي امكان پذيرمي باشد.
دستور دوم ، دستور Erase مي باشد. اين دستور، دستوري بسيار مفيد جهت پاك كردن خطوط اضافي است كه جهت اجراي آن مي توان E را تايپ نموده و سپس Enter را فشرد.
زماني كه اين دستور را اجرامي كنيم، با كليك كردن بر روي خط و انتخاب آن وسپس فشردن Enter مي توانيم خطوط مذكور را حفظ نماييم.
دستور سوم، دستور Offset مي باشد، اين فرمان جهت كپي كردن خطوط واشكال به فاصله اي معين، كه نحوه ي اجراي آن تايپ O و سپس فشردن كليك Enter بوده كه پس از اجراي دستور فاصله ي كپي را وارد كرده ، E nter را فشارمي دهيم و سپس در
طرف مناسب كليك مي كنيم.
دستور چهارم، دستور F illet است، اين فرمان جهت قائمه كردن و يا انحنا دادن به گوشه ها بسيار مفيد مي باشد كه براي اجراي آن ابتدا F را تايپ كرده و كليد Enter را فشار مي دهيم. سپس r را تايپ مي كنيم و دوباره E nter را فشارمي دهيم، زاويه ي مناسب را واردكرده ، بر روي دو بازوي گوشه ي مورد نظركليك كرده تا به حالت دلخواه درآيد.
دستور پنجم ، دستور E xtend است. ازاين دستور جهت امتداد دادن خطوط استفاده مي شود كه جهت اجراي آن E x را تايپ نموده و Enter را مي فشاريم، سپس مرزي را كه مي خواهيم خط مورد نظر به آن برسد انتخاب كرده مجددا E nter را مي فشاريم و در انتها خط مورد نظرمان را انتخاب مي كنيم.
دستور ششم، دستور Trim است. اين دستور براي پاك كردن قسمتي از خطوط به كار مي رود كه براي اجراي آن Tr را تايپ نموده و Enter را مي فشاريم، مرزي را كه مي خواهيم خط مورد نظرما بعد از آن پاك گردد انتخاب مي كنيم، مجددا Enter را مي فشاريم و سپس بخشي را كه مي خواهيم حذف گردد انتخاب مي كنيم.
اجراي در و پنجره :
اجراي در تقريبا پيچيده بوده و از دستورات R ectangle , Arc ويك تعداد گيره هاي كمكي استفاده مي كنيم. دردهانه هايي كه به منظور قرارگيري در ايجاد كرديم با دستور rec و سپس فشردن Enter مستطيلي به ضخامت تقريبا 4 / 1 ديوار ايجاد مي كنيم، با
استفاده از دستور r otate (تايپ r o و سپس فشردن Enter ). اين مستطيل را 90 درجه مي چرخانيم كه نحوه ي كار به اين صورت مي باشد :
بعد از اجراي دستور r otate ، با استفاده از مأوس مستطيل را انتخاب كرده، E nter را مي فشاريم و بعد نقطه اي را كه قرار است در پيرامون آن بچرخد انتخاب مي كنيم و آن را به زاويه ي دلخواه تغيير مكان مي دهيم.
جهت تكميل رسم در از منوي D row گزينه ي Arc را انتخاب مي كنيم، سپس Arc را كه زاويه باز و بسته شدن در را نشان دهد در اين دهانه رسم كرده، تا رسم يك در لولايي به پايان رسد.
بايد خاطرنشان ساخت كه ايجاد درب كشوئي ساده تر از درب لولائي بوده و تنها كافي است از دستورات ابتدائي اتوكد براي ايجاد آن استفاده نماييم.
براي رسم پنجره كافي است دو خط عمودي درضخامت محل مورد نظرمان جهت قرار گيري پنجره در ديوار رسم كنيم، وسط اين دو خط را به يكديگر متصل كرده دو خط به فاصله ي 10 / 1 ضخامت ديوار در طرفين اين خط آفست مي كنيم و سپس خط وسط را پاك مي كنيم.
ترسيم پله و پادري به همراه بالكن :
جهت اجراي پله از دستور Line استفاده مي نماييم، بديهي است كه پله در قسمت هايي از ساختمان كه داراي اختلاف ارتفاعي تقريبا بيش از 20 سانتيمتر داشته باشد بايد اجرا گردد
و محل آن عموما درقسمت هايي است كه ورودي و خروجي هاي ما قرارگرفته اند.
باتوجه به اين توضيحات طول هرپله را جهت ايستايي شخص در حدود 25 سانتيمتر در هر طرف ورودي در نظر مي گيريم.
شايان ذكراست كه با استفاده از دستور L ine و دكمه ي Polor پله را رسم مي نمايم.
اجرا و رسم پادري تاحدزيادي مشابه باترسيم دربوده كه آن راجهت خالي نبودن فاصله ي بين كف تا پله قرار مي دهند.
جهت اجرا و رسم بالكن از دستور جديد c ircle استفاده مي نماييم، جهت اين كار از طريق منوي Draw زيرمنوي circle ، يكي از گزينه هاي رسم دايره را انتخاب مي كنيم، به طور مثال (مركز، شعاع) حال بر روي قسمتي از صفحه كه خالي مي باشدكليك مي كنيم تا مركز دايره را مشخص كنيم، سپس شعاع آن را تايپ كرده و E nter را مي فشاريم.
با استفاده از دستور m ove دايره را به قسمت مورد نظر بالكن انتقال داده، سپس با استفاده از دستور Trim ، نيم دايره اضافي را پاك كرده و نيم دايره باقي مانده را با استفاده از دستور آفست دو خطه مي كنيم تا رسم بالكان پايان پذيرد.
رسم مبلمان :
مبلمان نقشه را از آشپزخانه آغاز مي كنيم، در ترسيم مبلمان تمام دستورات و دستورالعمل هاي ترسيم دخيل مي باشد.
براي ترسيم يخچال از دستور r ectangle (تايپ rec و سپس فشردن Enter ) استفاده كرده، مربعي مي كشيم و آن را با استفاده از دستور m ove در محل مناسب آن قرار مي دهيم.
براي ترسيم اجاق گاز با استفاده از دستور rectangle مستطيلي رسم كرده، در داخل آن در فضاهاي مناسب پنج دايره به شعاع هاي متفاوت به منزله ي شعله هاي اجاق رسم مي كنيم.
براي ترسيم ظرفشويي با استفاده از دستور L ine مستطيلي رسم مي نماييم، با به كار بردن دستورات Extend , Trim , Line دو مستطيل عرضي و طولي درداخل آن رسم كرده و تمام گوشه ها را با دستور F illet انحنا مي دهيم.
براي رسم كابينت هم كافي است با دستور L ine يك مستطيل چسبيده به ديوار رسم كنيم.
براي رسم قسمت دوش حمام مي توان با استفاده از دستور L ine يك شكل هندسي پنج ضلعي درگوشه حمام ترسيم نموده و براي دستشويي حمام، مستطيلي دريكي از گوشه هاي حمام رسم مي كنيم و يك بيضي با استفاده از دستور E llipse كه در نوار ابزار Draw مي باشد در وسط آن رسم مي نماييم.
براي ترسيم توالت با استفاده از دستور rectangle مستطيلي را رسم نموده و سپس با استفاده از دستور E llipse بيضي را به طول مستطيل مي چسبانيم.
جهت ترسيم اثاثيه ي اتاق خواب و حال پذيرايي از دستوراتي كه جهت رسم مبلمان ذكر گرديد استفاده نموده و اين مرحله را خاتمه مي دهيم.
ترسيم سقف :
جهت ترسيم سقف آن هم به صورت شيرواني به صورت زير عمل مي كنيم:
خطوط بيروني ديوارهاي خارجي ساختمان را به اندازه ي مساوي به طور مثال (1متر) به بيرون آفست مي نماييم، اين چهارخط را با دستور F illet با زاويه ي 90 درجه مي بنديم، سپس اين چهارخط را انتخاب كرده و دكمه ي P roperties را مي زنيم و در قسمت Properties نوع خط را به DASHD تغيير مي دهيم، اين كار را با هدف خط چين شدن اين خطوط انجام مي دهيم. اما مشاهده مي شودكه اين خطوط هنوز به خط چين تغيير شكل نداده اند. براي اين كار Ltscale را تايپ
كرده و Enter را فشارمي دهيم، سپس مقياس مناسب را تايپ كرده و دوباره E nter را مي زنيم، جهت ادامه ي كار بر روي دكمه ي Polor راست كليك مي كنيم و Setting را انتخاب كرده و زاويه ي آن را به 45 درجه تغيير مي دهيم، با دستور L ine ازيكي از گوشه هاي سقف به كمك دستور Polor كه اكنون 45 درجه است، خطوطي را رسم نموده، سپس تقاطع اين دو خط را با دستور Line به يكديگر وصل مي كنيم و خطوط اضافه را با دستور F illet و يا Trim حذف مي نماييم.
لايه ها :
زماني كه ترسيم با اتوكد را آغاز مي نماييم بعد از مدتي كه رسم ديوارها ، پنجره ها و. . . انجام گرديد، در پلان مواجه با شلوغي و بي مديريتي محسوسي مي گرديم و اين مسأله زماني ما را بيشتر مي آزارد كه بخواهيم طبقه هاي دوم ، سوم و. . . را نيز ترسيم نماييم، نرم افزار قدرتمند اتوكد براي رفع اين مشكل راه حل لايه ها را انديشيده است كه نحوه ي كار بدين صورت مي باشد كه براي هريك از قسمت هاي ساختمان درهر طبقه لايه اي را به صورت جداگانه با رنگ و مشخصات متفاوت ديگر تعريف مي كنيم.
ارزش اين كار از اين قرار است كه بعد از ترسيم يكي از قسمت هاي ساختمان مانند ديوارها مزاحمت براي ترسيم قسمتي ديگر ايجاد ننمايد. مي توانيم با استفاده از نوار Layer لايه ي ديوارهاي مربوطه را موقتا غيرفعال (لامپ خاموش) مي نماييم، تا رسم مابقي قسمت ها بدون مشكل پيش رود.
بايد توجه نمودكه تمام ترسيم هايي كه انجام مي دهيم درلايه اي قرار مي گيرد كه لامپ آن روشن و لايه جاري مي باشد.
ترسيم نماي جلوي ساختمان :
جهت ترسيم نماي جلوي ساختمان ابتدا لايه اي براي آن در نظر مي گيريم، خيلي طويل و افقي به فاصله ي بيشتر از ارتفاع ساختمان در پايين پلان رسم مي نماييم (به عنوان خط زمين) خطوط ارتفاعي را يك به يك آفست مي كنيم. دريكي ازگوشه هاي انتهايي
ساختمان كه درنماي جلو قابل مشاهده مي باشد با استفاده از دستور L ine خطي را عمود به خط زمين مي نماييم، خطوط ديگر را مي توانيم اين گونه انتقال دهيم كه:
بر روي خط عمود كليك كرده بر روي بالاترين دستگيره آن، بار ديگر كليك كرده قرمز مي شود، در دو مرحله روي آن راست كليك كرده، ابتدا m ove و سپس copy را انتخاب مي نماييم، اين خط را به تمام شكستگي هاي پلان كه درنماي جلوي ساختمان قابل مشاهده هستند انتقال مي دهيم، سپس با استفاده از دستور T rim خطوط اضافي را پاك مي نماييم.
در Tr نمودن خطوط بايد كاملا دقت شود تا خطوط مناسب افقي و عمودي T rim گردند و از حذف نمودن يكباره ي خطوط ارتفاعي خودداري نموده، چرا كه براي ترسيم قسمت هاي ديگر نما مورد استفاده قرارمي گيرد. اين موضوع را در مورد پنجره ها بايد بيشتر دقت كرد.
رسم ديگر نماهاي ساختمان :
جهت رسم ديگر نماهاي ساختمان بايد به اين موضوع دقت نماييم كه پلان ساختمان در جهتي قرار بگيرد كه همانند نماي جلوي ساختمان ترسيم آن به طور صحيح انجام گيرد.
براي چرخاندن پلان ساختمان مي توانيم به اين صورت عمل نماييم كه u cs را تايپ مي كنيم و Enter را مي فشاريم، سپس Z را به عنوان محور چرخش درنظرگرفته و E nter را فشارمي دهيم و 180 درجه را تايپ نموده و بار ديگر E nter را مي فشاريم.
حال جهت مختصات ما تغييركرده ، اما همچنان ساختمان به حالت خود باقي است، براي تطبيق جهت ساختمان با محورهاي مختصات از منوي v iew زيرمنوي Dview 3 گزينة Pelan view و سپس گزينه ي Current UCS را انتخاب مي نماييم تا جهت ساختمان مطابق ميل ما تغيير نمايد.
راه ساده تر براي كار اين است كه پلان و نماي جلو را انتخاب نموده، دستور R otate را اجرا نموده و آن را 180 درجه بچرخانيم، سپس نماي جنوبي، شرقي، غربي را همانند نماي جلوي ساختمان رسم مي نماييم. جهت بازگشت به مختصات اصلي كه قبلا درآن بوديم مي توانيم اين دستور را اجرا نماييم : ابتدا u cs را تايپ نموده و سپس دوبار E nter را فشارمي دهيم.
نازك كارهاي نما :
نماهاي رسم شده در روزهاي اوليه ي كار به صورت تك خطه بودند و براي صحيح بودن آنها در ديد معماري بايد نازك كارهاي مربوط به هريك از آنها را ترسيم نماييم. براي كامل نمودن نماي پنجره بايد F rame آن را با كمك دستور Extend , Fillet , Offset, Line و. . . به صورت دو خطه نماييم.
همچنين براي در ورودي ساختمان نيز بايد مطابق توضيحات فوق عمل نموده، به انضمام اينكه پنجره اي را بايد درقسمت بالاي در ورودي در نظر بگيريم و در قسمت دستگيره ي درب با استفاده از دستور r ectangle مستطيلي كوچك ايجاد نموده و داخل آن دو
دايره ي كوچك ايجاد نماييم.
در ادامه بايد خاطرنشان نماييم كه ترسيم قسمت هايي از نماي ساختمان كه داراي انحنا مي باشند. مانند : بالكن بايد به گونه اي باشد كه انحنا را با ديدن نماي ساختمان بتوان تشخيص داد.
براي اين كار مي توان از دستور A rray بهره گرفت. بدين ترتيب كه خطي را در ربع پاييني پلان بالكن ساختمان درنظرگرفته و به تعداد دلخواه حول مركز مي چرخانيم، سپس اين خطوط را به خط زمين انتقال داده و خطوط اضافي را پاك مي نماييم.
