بخشی از مقاله
ماده1- تعاريف:
الف- مركز بهداشتي و درماني: عبارتند از كليه بيمارستانها، درمانگاهها، مراكز بهداشت، آزمايشگاهها، مراكز تزريق يا پانسمان مطبها ، راديولوژيها، دندانپزشكي و فيزيوتراپي ، مراكز تحقيقات پزشكي و ساير مراكز مشابه كه به نوعي خدمات بهداشتي و درماني ارايه مي نمايند.
ب- پسماندهاي پزشكي عبارتند از: پسماندهاي حاصل از فعاليت كليه مراكز بهداشتي و درماني مورد اشاره در بند الف كه داراي دسته بندي هاي ذيل مي باشند:
1- پسماندهاي معمولي يا شبه خانگي: شامل پسماندهاي قسمتهاي اداري و مالي، ،آشپزخانه، آبدارخانه، استراحتگاه كاركنان كه از نظر تركيب و نوع مواد مشابه پسماندهاي خانگي مي باشد.
2- پسماندهاي ويژه كه خود داراي سه نوع زباله مي باشد:
2-1- زباله تيز و برنده: شامل انواع تيغها، كليه سوزنهاي تزريقي و غير تزريقي، قيچي، پنس، چاقو، ظروف فلزي و شيشه اي داروها، مواد شيميايي سموم و گندزداها و نظاير آن كه به واسطه نوك يا لبه هاي تيز قابليت ايجاد جراحت در بدن انسان و انتقال عوامل بيماري زا را دارا مي باشند.
2-2- پسماندهاي عفوني و شيميايي از قبيل: پسماندهاي اتاق عمل، اطاق زايمان، بخش اورژانس، اطاق درمان، ايستگاه پرستاري، بخش آي- سي- يو، بخش تزريقات ، بخش پاتولوژي، آزمايشگاهها، بخش عفوني، بخش اتوپسي، اطاق پانسمان، بخش دياليز ، اطاق ايزوله، بانك خون، بخش سوانح سوختگي، داروهاي تاريخ گذشته ، ته مانده داروها و مواد شيميايي، سموم و گندزداها، كليه پارچه ها و البسه آلوده به خون، گاز و پنبه مصرف شده براي پانسمان، نمونه هاي آزمايشگاهي محيطهاي كشت، اقلام پلاستيكي مانند سوند، دستكش، كيسه ادرار، سرنگ فيلترهاي دياليز، كليه ظروف يك بار مصرف مورد استفاده بيماران و پسماندهاي غذايي بيماران و ساير لوازمي كه به نوعي با عوامل بيماري زا در ارتباط بوده و عمل پخش يا انتقال عوامل بيماري زا در محيط مي باشند.
ماده2- جدا سازي و نگهداري موقت پسماندهاي پزشكي در مراكز توليد
كليه مراكز درماني موظفند كه پسماندهاي معمولي و پسماندهاي ويژه خود را به ترتيب ذيل از يكديگر تفكيك و به طور جداگانه نگهداري نمايند:
1- پسماندهاي معمولي يا شبه خانگي بايستي در كيسه زباله مقاوم مشكي رنگ جمع آوري و در مخزن آبي رنگ قابل شستشو نگهداري گردد.
2- پسماندهاي برنده در محفظه قرمز رنگ مقاوم با علامت مخصوص به طوري كه مانع تماس مستقيم اين پسماندها با بدن اشخاص گردد، جمع آوري گردد. اين محفظه ها بايستي پس از پر شدن در محفظه هاي فلزي مشبك قرمز رنگ و قابل شستشو نگهداري شود.
3- پسماندهاي عفوني و شيميايي بايد در كيسه زباله مقاوم و زرد رنگ جمع آوري و در محفظه پلاستيكي درب دار زرد رنگ داراي علامت مخصوص قابل شستشو و ضد عفوني نگهداري شود.
4- پسماندهاي پرتوزا و راديو اكتيو بر اساس دستورالعملهاي سازمان انرژي اتمي و زير نظر مسئول بهداشت پرتوها ( فيزيك بهداشت) بخش مربوطه جمع آوري نگهداري و دفع گردند.
ماده3- شرايط محل نگهداري موقت پسماندهاي ويژه تفكيك شده
1- مكان انتخابي قابل دسترس براي همه بخش هاي مختلف و مناسب براي حمل و نقل باشد.
2- درب دار غير قابل نفوذ و عاري از آلودگي باشد.
3- حتي الامكان از بخشهاي مختلف و آشپزخانه دور باشد.
4- قابل شستشو و ضدعفوني كردن باشد.
5- تحت نظارت بهداشتي و ايمني كامل قرار داشته باشد.
6- محل مورد نظر بايد محصور و مسقف بوده و به وسيله علامت با تابلوي مخصوص هشدار دهنده مشخص شده باشد.
ماده4- كليه مراكز بهداشتي و درماني موظفند آمار ميزان توليد انواع پسماندهاي پزشكي خود را به صورت تفكيك شده بر مبناي دسته بندي موضوع ماده(1) به طور روزانه جمع آوري و در دفاتر ساليانه ثبت نمايند.
ماده6- كليه مراكز بهداشتي درماني موظفند پسماندهاي ويژه خود را با يك يا تركيبي از روشهاي ذيل دفع نمايند:
1- زباله سوزي: تا زمان تعيين استانداردهاي خروجي توسط سازمان حفاظت محيط سزيست رعايت استانداردهاي سازمان بهداشت جهاني براي كشورهاي شرق مديترانه الزامي است.
2- روشهاي تصفيه و بي خطر سازي: با رعايت ضوابط بهداشتي و زيست محيطي
3- دفن بهداشتي: بر اساس رعايت مفاد اين دستورالعمل ( مواد9 و 11 )
ماده7 – خاكستر حاصل از زباله سوزي ( موضوع بند 1 ماده6 ) و پسماندهاي تصفيه و بي خطر شده (وفق بند 2 ماده6 ) بايد از سوي مراكز بهداشتي و درماني در كيسه هاي مربوط به پسماندهاي معمولي نگهداري شوند.
ماده8 – به بيمارستانهاي داراي سيستم زباله سوزي فعال يا هر سيستم تصفيه و بي خطر سازي ( موضوع بندهاي 1 و 2 ماده6 ) اجازه داده مي شود بسته به ظرفيت روزانه سيستم مورد اشاره و در صورت عدم استفاده از حداكثر ظرفيت ممكن پسماندهاي عفوني و شيميايي ساير مراكز بهداشتي و درماني فاقد هر سيستم امحاي ديگر را مورد قرار دادي كه بين دو مركز منعقد مي گردد. با دريافت هزينه توافقي امحاء نمايند. براي مراكز بهداشتي و درماني كه بدين روش اقدام به امحاي پسماندهاي عفوني و شيميايي خود مي نمايند. ارائه نسخه اي از قراداد ياد شده به مركز بهداشت شهرستانها ضروري است و بيمارستانهاي دريافت كننده پسماندهاي عفوني و شيميايي ساير مراكز بهداشتي و درماني موظفند آمار مربوط به اين گونه پسماندها را در دفاتر جداگانه اي كه در آن تاريخ دريافت، زمان امحاء، ميزان پسماند دريافتي و نام مركز بهداشتي و درماني تحويل دهنده پسماند قيد مي گردد، ثبت نمايد. همچنين طرفين قراداد موظفند ذر صورت فسخ يا عدم تمديد قرار داد مراتب را ظرف 3 روز به مركز بهداشت مربوطه اطلاع دهند.
