بخشی از مقاله
پيشگفتار:
اين تحقيق براي واحد تاريخ سينما (2) دانشكده سينما وتئاتر دانشگاه هنر نوشته شده است. يكي از دغدغه هاي هميشگي دوستداران سينما مطلع شدن ودنبال كردن راه هايي است كه سينما از بدو تولد در نقاط مختلف جهان رفت وتحولاتي است كه دچارش شد. يكي از اين سرزمين ها كه از تاريخ سينماي قابل توجهي برخوردار است كشور هلند است ودر اين تحقيق به مطالعه سرگذشت سينما در اين سرزمين مي پردازيم.
متاسفانه به دليل عدم پرداخت كافي به اين موضوع به خصوص در كشور ما منابع ومواخذ كافي براي پرداختن به اين موضوع وجود نداشت وهم چنين به دليل ضيق وقت امكان بررسي بيشتر در اين زمينه ميسر نشد. از اين جهت در اين تحقيق كوتاه نواقص وكمبودهايي وجود دارد.
با توجه به منابع ومرجوعات موجود اين تحقيق در چندين بخش تنظيم شده است.بخش اول درباره سرزمين هلند بخش دوم نگاهي به سينماي هلند و بخش سوم نهادها و موسساتي كه در اين سرزمين در زمينه سينما فعاليت مي كنند.
در اين تحقيق به منابع مكتوبي مراجعه شده در آخر به آن ها به تفضيل اشاره خواهد شد. عبارات يا واژه هايي كه احتمال مي رود خواننده با آنها ناآشنا باشد در پاورقي صفحه ها تعريف شده وهمچنين به نقل قول ها وتعاريف به طور جامع پرداخته شده است.
اميدواريم بتوانيم در اين چند صفحه كوتاه به طور مناسب به اين موضوع پرداخته باشيم و تلاشمان در اين باره نتيجه مطلوبي داشته باشد.
سينما يك وسيلة ارتباط جمعي سرگرم كننده اي است كه همانند مطبوعات مصور ، گرامافون، راديو و تلويزيون ، ساخت امروزي آن بر تكنولوژي گسترده اي كه در قرن بيستم متولد شده است استوار مي باشد گر چه پيدايش و رشد مراحل سينماي امروز پيشينه در تلاش مخترعين، مهندسين ، دانشمندان ،صنعتگران و هنرمندان سال هاي سده ي پيش دارد ،اما آن چه ما امروز به عنوان سينما مي شناسيم ، همزمان با آغاز قرن بيستم حضور فعال خود را اعلام مي دارد و تكامل آن
موازي با پيشرفت هاي فني هشتاد و چند سال گذشته پيش مي رود . برخلاف ساير رسانه هاي توليد و توزيع پيام ، سينما حامل شيوه نويني از تجربيات دراماتيك است رابطة متقابل ميان نيازهاي خلاقة هنرمند و استفاده از آن منابع تكنولوژيك است كه در دسترس وي قرار دارد. تكوين تكنولوژي سينما مفهومي فراتر از صرفاً توسعه ي مراحل عملي داشته است . اين تكوين هميشه گونه اي مشاركت همراه با تعارض ، براي هنرمند خلاق به همراه آورده است. اين خاصيت را هنگامي كه نوآوري علمي سال هاي دهه 1890 به رسانه هاي مردمي امروزي بدل مي شود بهتر و سريع تر ملاحظه مي نماييم .
مقدمه
سينما از بدو تولد به سرعت در سرزمين هاي متعدد ومختلفي گسترش يافت وطبق ويژگي ها و خصيصه هاي اين سرزمين ها دچار تحولات وپيشرفت هايي شد كه از طرفي مهم واز جهت ديگر جالب و خواندني هستند.
سينما مانند هر هنري به هر سرزميني كه رفت جزئي از آن شد و يك شخصيت پيدا كرد. اينگونه سينما شد يك سرزمين ، يك ملت.
سينماي هر كشور راه درازي را طي كرده راهي كه در آن متولد شده شكل گرفته، بزرگ شده ،تغيير كرده وروح گرفته است .سينماي كشور هلند هم تاريخ بزرگي دارد.سينمايي كه بسيار تحت تاثير حوادث سياسي وا جتماعي وعوامل فرهنگي بوده است. سينمايي كه مانند دوچشم به تمام تاريخ اين سرزمين چشم دوخته و آن را ثبت كرده است.
هميشه تاثير پذيرترين رسانه هر سرزمين ،سينماست ودقيقا به همين دليل است كه شيوه فيلمسازي ونوع آنها در هر نقطه از جهان منحصر به فرد است. در سرزمين سينماي داستاني رونق دارد و در جاي ديگر مستند وانواع ديگر.
به هر حال تحول جزءجدايي ناپذير سينماست و در همين مسير است كه كامل وپخته ميشود. سينمايي كه تاريخ بزرگي دارد حرفهايي بيشتري هم براي زدن دارد.
تاريخچه سينما
آن چه اصطلاحاً «تاريخ اوليه سينما »خوانده مي شود ماجرايي جالب است. از نظر متني ، نقطه آغاز را مي توان در سال هاي نخستين قرن نوزدهم پيدا كرد. مجموعه اي عكس با توالي سـريع به بيننده نشان داده مي شد و خصوصيت چشم آدمي كه آن را «تداوم ديد» مي خوانيم باعث مي گرديد كه اين عكس ها نيز به مثابة تصويري مجزا و مستقل ، بلكه مجموعه اي متحرك و با حالات متغير ديده شوند . اگر اين تصاوير به صورت پيوسته ، مراحل تحول و تغيير يك حركت خاص را بيان
دارند. در نهايت مجموعة اين تصاوير يك حركت مداوم را ارايه خواهند داد. در دوره اي كه از حوالي سال هاي 1835 آغاز مي گردد. ابزار علمي متعددي براين اساس ساخته شدند و با بهره گيري از اين ابزار علمي، گام هايي در جهت نمايش حركت برداشته شد. مجموعه اي از ده يا دوازده نقاشي كه نمايانگر توالي مراحل ساده يك حركت ، هم چون بالا و پايين جهيدن يك دلقك يا جست و خيز كودكي بود، به سرعت و يكي پس از ديگري با كمك چند روزنة كوچـك يا مجـموعه اي آينه ، شـكل حركت را نمايش مي دادند.
«سينماي اوليه» :
با نگاهي به گذشته ،امروزه تعريف اصول عملي و مشخصات دستگاه سينما توگراف يا وسيلة ثبت تصوير ، به طور ساده و خلاصه اين گونه بيان مي شود كه:يك دوربين از حركت موضوع در صحنه،مجموعه عكس هاي ثابتي را بر روي نوار شفاف فيلم حساس عكاسي ثب مي كند و يك پروژكتور يا دستگاه نمايش ، تصوير بزرگ شدة همين مجموعه عكس ها را در سالني تاريك بر روي پرده منتقل مي سازد تا تصويري از حركت موضوع در صحنه ظاهر شود. اما سرعت عبور فيلم حساس در داخل دوربين و از مقابل دريچة نور و شتاب فيلم ظاهر شده در داخل دستگاه نمايش ، خود مسئله مهمي است.
از همان ابتداي كار مشخص گرديد كه براي ارايه تصويري از يك حركت مداوم و طبيعي ، عبور حداقل 12 تصوير در هر ثانيه از مقابل دريچة نور دستگاه نمايش ، منطقي و ضروري است. سال هاي نخستين دهة 1900 شاهد تكوين سينما به مثابه صنعتي بود كه بر مبناي اول فني توافق شده بين المللي، زمينه هاي نوعي تلاش براي ايجاد يك وسيلة سرگرمي را در جهان فراهم ساخته بود. در توليد نخستين تصاوير متحرك (سينماي اوليه)، دوربين در يك موقعيت ثابت ،نگاهي گذرا ، سريع و
اجمالي به صحنه داشت . به تدريج همان صحنه از چندين نظرگاه مختلف و از زواياي متفاوتي فيلم برداري شد. و سكانس ها يا واحدهاي زماني طولاني تري بر روي فيلم ثبت گرديد. بر اساس اين تجربة مفيد ،تكنيك بيان سينمائي يا دراماتيك ، با استفاده از بازيگران تولد يافت . واقعه اي در يك واحد زماني مشخص و در مكاني معين رخ مي داد، هنرپيشگان وقايع داستان را بازسازي مي كردند و دوربين از زواياي مختلف به ثبت صحنه ها مشغول بود.
«تحكيم صنعت سينما در دهة 1920»:
در فاصله سال هاي اوايل قرن بيستم و دهة 1920 است كه تقريباً در سراسر جهان غرب ، سـالن هاي سيـنما به عـنوان محلي بـراي گذراندن وقـت و سرگـرمي تثبيت مي گردد و سينما به عنوان يك رسانه ارتباط جمعي شناخته مي شود كه هيچ وجه اشتراكي باديگر رسانه هاي پيـش ازخـود ندارد. فيـلم هاي كوتاه اوليه ، اغلب در سالن هاي كنسرت معمولي به نمايش درمي آمدند . اين
فيلم ها خود يك بخش نمايشي مستقلي بودند كه جزئي از برنامه سرگرم كننده سالن كنسرت را تشكيل ميدادند. اما اندكي بعد و در همين سالها ، در مراكز شهرهاي بزرگ، سالن هاي كوچكي كه اختصاص به نمايش فيلم داشت، تأسيس گرديد. در واقع بعضي از اين سالن ها در اثرتغيير و تبديلاتي كه در سالن هاي قبلي كنسرت و تئاتر صورت گرفته بود به وجود آمده بودند.
جذبة فزايندهي سرگرمي سينما از آن چنان بازار فروش فوق العاده اي برخوردار بود. كه سالن هاي عادي تئاتر فاقد آن بودند.
«تولّد سينماي ناطق»:
تا سال هاي 29-1928 از نظر فني تكامل و توسعه اي در سينما صورت نگرفت در اين سال ها بود كه سينماي حرفه اي دچار دگرگوني شگرفي گشت. در ميان نخستين كوشش هايي كه در مورد همزماني پخش صدا و تصوير صورت گرفت مي توان از سيستم هايي ياد كرد. كه صفحات بزرگ گرامافون را به شكل مكانيكي ، همزمان با حركت دستگاه نمايش تصوير يا پروژكتور سينما روي صفحه مخصوص دستگاه گرامافون به حركت در مي آورد. البته بايد توجه داشت كه ضبط جداگانه تصوير و صدا و پخش همزمان آن از نظر عملي كار بسيار مشكلي بود. با گذشت مدت زمان كوتاهي. شيوه ضبط صدا بر روي همان نوار فيلمي كه قبلاً تصوير آن چاپ شده بود، ابداع گرديد و روش قبلي ضبط و ثبت جداگانه صدا و تصوير منسوخ شد.