بخشی از مقاله
چکیده
سه عامل در بزهکاري نوجوانان تأثیر بسزایی دارد: خانواده، مدرسه و اجتماع . اجتماع شامل رسانه ها می باشد . رسانه هاي گروهی مانند رادیو، تلویزیون و مطبوعات از جمله عواملی هستند که در تربیت ، هدایت و بالابردن شعور اجتماعی نوجوانان و جوانان نقش موثري ایفا می کنند و اگر جهت آن بر خلاف خیر و صلاح عمومی جامعه باشد کج روي ، فساد و بزهکاري را در پی خواهد داشت . رسانه هاي جمعی نیز مانند بسیاري از یافته ها و ساخته هاي انسانی می توانند مفید یا مضر باشند.
بنابراین رادیو، تلویزیون، فیلم هاي سینمایی و مطبوعات خود وسیله تعیین کننده و تاثیرگذار بر روي انحرافات اجتماعی نیستند بلکه ابزاري در دست انسانها می باشند . لذا تاثیرات رسانه هاي جمعی بر روي انحرافات اجتماعی، مربوط به تغییراتی است که انسانهاي سازنده، اداره کننده و پخش کننده برنامه هاي آگاهانه یا ناآگاهانه به جامعه عرضه می دارند.
مقدمه
بسیاري از دانش پژوهان، متفکران و مصلحان اجتماعی عصر حاضر را با نامهاي متفاوتی چون»عصر تکنیک « ، » عصر ارتباطات« ، » دهکده جهانی « و رهبري از راه دور نامیده اند . البته رهبري از راه دور نه تنها در مورد ماهواره ها و فضاپیماها صادق است ، بلکه هدایت از مسافت دور به وسیله رسانه هاي گروهی در مورد انسان نیز صدق می کند . تا قرن بیستم ، رهبري و ارشاد انسان رویارو و براساس ارتباط بود ، در صورتی که در عصر حاضر ارتباطات یک طرفه و از راه دور صورت می گیرد .
به طوري که بین شنونده و گوینده ، یا بهتر بگوییم بین موثر و متاثر به طور نسبی فاصله زیادي وجود دارد . برخی معتقدند که رسانه هاي گروهی داراي چنان قدرتی هستند که می توانند نسلی تازه در تاریخ بشر پدید آورند ، نسلی که با نسل هاي پیشین بسیار متفاوت است . لازرسفلد و مرتن - Merton & Lazer seld - در تشریح این عقاید متفکران می نویسند : » وسایل ارتباط جمعی جدید ابزاري بس نیرومندند که می توان از آن در راه خیر و شر با تاثیري شگرف سود برد و چنانچه کنترل مطلوب وجود نداشته باشد ، امکان استفاده از این وسایل در راه شر بیشتر از خیر آن است . «
امروزه رسانه ها به عنوان یکی از ابزارهاي اصلی انتقال و گسترش ارزشهاي فرهنگی و اجتماعی داراي نقش مهمی هستند و لازم است که این نقش مورد بررسی و کنکاش دقیق قرار گیرد، بویژه در جامعه جوانی نظیر کشور ایران، لازم است به این مساله توجه ویژه اي داشت. از طرفی نیز، به نظر می رسد تحولات سریع جهانی، در زندگی جوانان، منعکس شده باشد. بیشتر آنان در معرض جریانی جدید قرار گرفته اند؛ جریانی که از برخورد ارزشها و افکار و عقاید، از برخورد خانه و محیط خارج از خانه - نظیر رسانهها - ، ایجاد شده است.
تقریبا" در اکثر کشورها ، به ویژه کشورهاي در حال رشد ، تعداد نسل جوان بیشتر و دلبستگی آنان بر رسانه هاي جمعی فزونتر است . تحقیقات انجام شده در شهر تهران ، حاکی از آن است که بیشتر تماشا کنندگان تلویزیون ، کودکان زیر 15 سال و بعد از آنان بانوان خانه دار و سپس جوانان بیشتر از 15 سال هستند .امروزه بررسی اثرات این وسایل از پیچیده ترین مباحث انحرافات اجتماعی است .
به همین دلیل ، جامعه شناسان در صحت نتایج و پژوهش هایی از این قبیل ، تردید نشان می دهند . البته علیرغم تاثیر انکار ناپذیر رسانه هاي جمعی در آموزش فرهنگ سازي ، القاء عقیده و غیره باید اذعان داشت که در زمینه اثر این وسایل در رفتار انسان ، تحقیقاتی بعمل آمده است که البته تحقیقاتی که بتواند اثرات تلویزیون سینما و مطبوعات را در انحراف و بزهکاري جوانان در کشور ثابت کند بسیار کم است .
تعریف رسانه
به طور کلی "رسانه" - Medium - ، یا وسیله ارتباطی به جریان انتقال از طریق وسایل ارتباطی اشاره دارد و ابزارهایی را در بر میگیرد که "کارکرد ارتباطی" - Communicative function - دارند. دنیاي امروز به ارتباط مستمر یا کنش متقابل، میان مردمی وابسته است که بسیار جدا و دور از یکدیگر هستند. در واقع امروزه ما در کل جهان زندگی میکنیم و از اوضاع و رویدادهاي هزاران کیلومتر دورتر آگاهیم. ارتباطات همگانی بر بسیاري از جنبههاي فعالیتهاي اجتماعی ما اثر میگذارد.