بخشی از مقاله
از بعد از انقلاب ايران صنايع اتومبيل سازي پيشرفت مهمي نکرده اند و همان اتومبيلهاي گذشته و بعضي از اتومبيلهاي جديد اروپايي مانند پژو و کيا را مونتاژ کرده اند؛ تا چند سال پيش که کارخانجات اتومبيل سازي شروع به طراحي اتومبيلهاي جديد کرده اند.
تاريخچه مختصر
اولين ماشين وارد شده به ايران فورد بود که بوسيله مظفرالدين شاه قاجار از کشور بلژيک خريداري شده بود. اين ماشين که در موقع حرکت دود زيادي از خود ميکرد توسط مردم به ماشين دودي يا ارابه دودي تغيير نام داده شد. با شروع شهرسازي بصورت مدرن در سال 1300، واردات ماشين به ايران افزايش يافت. بيشترين اتومبيلها در آن سالها از کشورهاي آمريکا و انگلستان به ايران وارد مي شد. اولين کارخانه اتومبيل سازي در ايران شرکت سهامي ايران ناسيونال بود که به توليد ماشينهاي پيکان، با مجوز از شرکت تالبوت انگلستان، اولين توليدات خود را در سال 1346 روانه بازار کرد. بعداً شرکت ايران ناسيونال به توليد وانت، ميني بوس و اتوبوس دست زد.
در همين سال دو مدل از ماشينهاي آمريکايي بنام " آريا " و " شاهين " توسط کارخانه پارس خودرو روانه بازار شد؛ و يکسال بعد در سال 1347 يک مدل از ماشين فرانسوي سيتروئن بنام " ژيان " توسط شرکت سايپا به بازار عرضه شد.
در سال 1351، شرکت پارس خودرو نام خود را به شرکت " جنرال موتورز ايران " تغيير داد و شروع به ساخت دو مدل از ماشينهاي شرولت ( اپل ) 2500cc، 2800cc و همينطور سه مدل ديگر با مجوز از کارخانه آمريکايي جنرال موتورز بنام: بيوک، کاديلاک، شولت نوا. توليدات اين ماشينها تا سال 1360 ادامه داشت. توليد ماشينهاي ژيان که متعلق به
کارخانه سايپا بود در سال 1359 متوقف شد. ولي توليد ماشينهاي رنو 5 که در سال 1354 آغاز شده بود ادامه يافت
مقدمه:
این تحقیق بر روی ماشینهای ایرانی موجود در کشور ایران انجام شده است و منابع به کار گرفته شده سری مجله ماشین و ایران خودرو و سایتهای مربوطه انجام شده است .
که این انتخاب بر اساس تئوری درس روشهای طراحی مهندسی میباشد . وبر اساس همان نیز ارنج گردیده است .و تا حد ممکن سعی شده است تا از ماشینهایی استفاده شود که در ایران مرسوم می باشند و اکثرا از ماشینهای ساخت ایران که خرید و انتخاب آن راحتتر است استفاده شده است .
1- تشخيص نياز
با توجه به كاربرد بسيار بالاي خودرو در كشور و استفاده از آن بعنوان يك ابزار ضروري، و با در نظر گرفتن شرايط مختلف اقتصادي – اجتماعي – منابع معدني – منابع نفت و گاز ومنابع انساني موجود در كشور بايستي درصدد طراحي و ساخت، يا انتخاب يك خودروي بهينه از ميان خودروهاي موجود در كشور باشيم تا بتواند در شرايط مختلف آب وهوايي كشور ما كارآمد باشد و با توجه به وضعيت اقتصادي جامعه قيمت آن در حدي باشد كه اكثريت طبقات مختلف جامعه قادر به خريد آن باشند .
لذا با توجه به موارد ذكر شده در بالا و خصوصياتي كه در مراحل ديگر پروژه قيد خواهدشد نياز به طراحي و ساخت يك خودرو با شرايط بيان شده الزامي است .
2- هدف از اجراي طرح
طراحي و ساخت يا انتخاب يك خودروي مناسب با درنظر گرفتن شرايط زير :
1- مقرون به صرفه باشد بطوريكه اكثريت طبقات مختلف جامعه بتوانند از آن استفاده كنند .
2- دارا بودن مقاومت و شرايط ايمني مناسب .
3- از لحاظ زيست محيطي مطابق با استانداردهاي روز جهاني باشد .
3- تحقیقات در مورد طرح
تحقیقات درمورد بهترین خودرو را بیشتر بر روی مجله ها و ژورنالهایی که انواع خودرو ها را بایکدیگر مقایسه نموده و نتایج کیفی و کمی در اختیار ما قرار داده اند استفاده نموده ایم و همچنین در مورد خودروهایی که نمایندگی مستقیم داشته اند نیز تحقیقاتی به عمل امده است .
4- خصوصیات طرح :
اكنون با توجه به مراحل قبل ( تشخيص نياز و تعريف هدف) خصوصيات طرح را بصورت زير مورد بررسي قرار مي دهيم :
4-1چشم انداز:
زيبايي ظاهري خودرو يكي از مسائل مورد توجه طراحان صنعتي است . با عنايت به اينكه شكل ظاهري خودرو عامل مؤثري در جلب مشتري و رونق بازار فروش خودرو، در صنعت رقابتي است، طراحان صنعتي بايستي يشترين توجه و سرمايهگذاري را در اين زمينه بكاربرند .
لحاظ نمودن تنوع فُرم و رنگ خودرو برطبق ذوق و سليقة مشتري يكي از مسائل مهم در بازار فروش خودرو بوده و از جمله عواملي است كه باعث پايداري و طول عمر خودرو و همچنين رضايت مشتري از خودرو ميباشد .
4-2 آلودگي :
اين موضوع هم يكي از خواسته هاي مورد توجه در طراحي است كه شامل آلودگيهاي شيميائي حاصل از احتراق و آلودگيهاي صوتي است و همواره هدف، كاهش اين آلودگيها است .
بيشترين آلودگيهايي كه از سوختن بنزين و يا محصولات فرعي آن در اتومبيل توليد ميشوند ارتباط بسيار نزديك با عملكرد و ساختار مخزن سوخت – كاربراتور – اگزوز دارد كه بيش از 60% آلودگي از اگزوز مي باشد .
4-3 نگهداري:
طرح خودرو بايستي بگونهاي باشد كه بتوان به سادهترين شكل از آن نگهداري كرد وتعميرات آن با صرف كمترين هزينه و ساده ترين شكل ممكن امكان پذير باشد .
4-4 ارگونومي :
ارگونومي يا مهندسي فاكتورهاي انساني از دو كلمه يوناني Ergo به معني كار و Nomos به معني قانون و قائده مشتق شده است و در لغت به معني قوانين طبيعي كار است . مهندسي فاكتورهاي انساني نام مترادف ديگري است براي اين واژه .
هدف از اين علم در صنعت خودروسازي تطبيق ماشين با انسان به گونهاي است كه انسان بتواند با كمترين خستگي و عوارض روحي و جسمي بيشترين راندمان كاري را در محيط داشته باشد باتوجه به اين كه رعايت اصول ارگونومي باعث كاهش فشار كار و خستگيهاي بيمورد ميشود، امروزه علم ارگونومي درصنعت اتومبيل سازي حرف اول را مي زند . عموماً ارگونومي علم تناسب محيط با انسان تعبير ميشود و ضرورت رعايت آن در صنعت و كليه فنون امري اجتناب ناپذير است.
1- فضاي سرنشين :
در طراحي فضاي خودرو بايستي به مسائل فكري و فرهنگي همچنين اندازة قد و جثة افراد جامعهاي كه خودرو براي آن طراحي ميشود توجه داشت .
2- ديد مناسب :
بهتر است صندلي راننده داراي ارتفاع مناسبي از كف باشد تا ميدان ديد راننده نسبت به پيرامون وجلو خودرو افزايش يابد . ديدن كاپوت و ارتباط دادن خطوط بدنه با دو طرف جاده ، دقت فرمان دادن راننده را افزايش ميدهد .
3- دربهاي خودرو:
دربهاي خودرو بايد به ميزان 90 درجه باز شوند و در موقعيت بينابيني باز نمانند .گوشه هاي درب نبايستي تيز باشند و پنجره هاي بدون فريم و همچنين پنجره هاي مثلثي كوچك جلو توصيه نمي شوند . صندوق عقب بايد بگونهاي باشد تا استفاده كننده هنگام استفاده از آن و گذاشتن و برداشتن بار دچار زحمت نشود . فُرم پنجرهها و شيشههاي خودرو بايستي بگونهاي باشد كه زاويه ديد راننده را نسبت به پيرامون افزايش داده و باعث وسعت زاوية ديد راننده شود .
4- صندلي راننده :
صندلي راننده بايد قابل تنظيم به جلو و عقب بوده و همچنين بگونهاي باشد كه راننده در آن فرو نرود چرا كه باعث كاهش ديد راننده ميشود. قسمتهاي كفي و پشتي صندلي بايستي از جنس پارچه باشد تا تبادل هوا در آن صورت پذيرد ( صندلي تنفس كند ) و دورتادور ميتواند از جنس چرم و پلاستيك باشد .
4-5 سيستم سوخت رساني
مهترين سيستمهاي سوخت رساني به 3 روش زير ميباشد :
1- تزريق سوخت در مانيفولد گاز : اين روش در موتورهاي بنزيي انژكتوري بكار گرفته ميشود به اين طريق كه سوخت از داخل انژكتور بصورت دائمي يا لحظهاي در مانيفولد گاز تزريق ميشود .
2- تزريق سوخت در سيلندر در طي زمان مكش يا ابتداي زمان مكش : سوخت بصورت مستقيم و بشكل پودري در اين شيوه به داخل سيلندر تزريق ميشود .
3- تزريق سوخت در سيلند در انتهاي زمان تراكم : سوخت بصورت پودري انتهاي زمان تراكم و كمي قبل از نقطة مرگ بالا به داخل سيلندر تزريق ميشود .
4-6 دستگاه تعليق
دستگاه تعليق در تحمل وزن و بار اتومبيل به شاسي كمك ميكند وباعث تعديل ضربات حاصله از دستاندازها و ناهمواريهاي سطح جاده به چرخ اتومبيل شده و باعث حفظ تماس چرخ با جاده ميگردد و ضربات كمي را به شاسي و سرنشين منتقل مينمايد .
از وظايف اصلي سيستم تعليق اتومبيل، جذب ضربات و ارتعاش هاي وارده بر چرخ ها از سطح جاده، همچنين حفظ مداوم ومؤثر چرخ ها با سطح جاده است .
سيستم تعليق داراي اجزاء زير است :
1- سگ دست ، 2- طبق ، 3- فنرها ، 4- كمك فنرها ، 5- اتصالات و اجزاء مكانيكي سيستم 6- سيبك 7- ساير اجزاء ديگر مثل ميلههاي ضد چرخش .
4-7 سيستم ترمز ABS
در اين سيستم از سنسورهايي استفاده مي شود كه كارشان تشخيص حالت قفل شدة يك يا چند چرخ بوده كه با كاهش فشار ترمز از قفل شدن آن چرخ ها جلوگيري مي كند . البته كاهش ميزان نيرو تا حدي امكانپذير است كه فقط چرخ ها قفل نشوند، بنابراين راننده در عمل ترمز گيري بدون اينكه چرخها قفل شوند حداكثر نيروي سيستم ترمز را بكار ميگيرد .
پس به تعريفي ديگر سيستم ABS باعث كاهش سريع سرعت دوران چرخ در هنگام ترمز كردن ميشود .
4- ايده دادن :
پس از معرفي خصوصيات طرح به مرحله ايده دادن مي رسيم .در اين مرحله با ارائه ايدههاي مختلف و معرفي ويژگيهاي هر يك به تجزيه وتحليل آنها پرداخته و در نهايت چند ايده مناسب را كه حداكثر خصوصيات ذكر شده در مراحل قبل را داشته باشد جهت قرار گرفتن در ماتريس تصميم گيري انتخاب مي كنيم.
1. پژو پارس
حداكثرسرعت :186 km/h
حجم موتور :1716 CC
سيستم سوخت رساني : انژكتوري
حداكثر توان موتور : 100 HP at 6000 rpm
حداكثر گشتاور : 15.3 N.m at3900 شتاب از 0 تا 100 : 11.8sec وزن خودرو : 1100 kg حداكثر وزن مجاز : 1550 kg
ظرفيت مخزن سوخت : 70 lit
جعبه فرمان : هيدروليك – شانهاي
تعليق جلو : مستقل از نوع مكفرسون
تعلیق عقب : مستقل از نوع فنر پيچشي سيستم ترمز جلو : ديسكي با پرههاي خنك كننده
عقب : ديسكي
ايمني:
1-چراغ اخطار تمام شدن لنت ترمز
2- چراغ اخطار پايين بودن سطح روغن ترمز
3- چراغ مه شكن جلو
4- چراغ مه شكن عقب
5- چراغهاي جلو نوع H7
6- رفع بخار شيشههاي جانبي دربهاي جلو
8- كمربند ايمني وسط و جانبي در صندلي عقب
طول*عرض*ارتفاع:4498mm*1704*1410 فاصله بين دومحور:2669mm
تجهيزات رنگ : پوششي متاليك
نماي داخلی
1- تنظيم كننده تابش نور چراغ جلو
2- مخمل راحت
3- كمربندهاي ايمني قابل تنظيم جلو
4- صندلي ارگونوميك كاربردي
5- سيستم تهويه هوا
7- شيشه جلو و عقب و آيينه بغل برقی
2. سمند
حداكثر سرعت : 185 KM/HR
تعداد سيلندر : خطي4
حجم موتور : 1761CC
سيستم سوخت رساني : انژكتوري پاششی
حداكثر توان موتور : 100hp at 6000rpm
حداكثر گشتاور : 153Nm at 3000rpm
وزن خودرو : 1200kg
ظرفيت مخزن سوخت : 70lit
درجه آلودگي : Euro II
با سرعت ثابت 90 : 6.8lit
با سرعت ثابت 120 : 9.2lit
جعبه فرمان : هيدروليك – شانهاي
تعليق جلو : مستقل از نوع مكفرسون
تعلیق عقب : مستقل از نوع فنر پيچشي
ترمز جلو : ديسكي با پرههاي خنك كننده
ترمز عقب :توپي
چرخها نابر : 88H R15 185/65
طول*عرض*ازتفاع : 4410*1720* 1460
بدنه : Monocogu
شيشه جلو : لامينه
آيينههای خارجي : كنترل الكتريكي
نماي داخلي :
1- كمربندهاي ايمني
2- شيشه بالابر برقي
3- آيينههاي جانبي چپ و راست قابل تنظيم از داخل 4- سيستم تهويه هوا با درجه حرارت ثابت
5- سيستم گرمايي هم سطح
ايمني :
1-چراغ اخطار توقف فشار سنج
2- چراغ اخطار پايين بودن فشار روغن ترمز
3- چراغ اخطار تست سيستم
4-ABS قرمز چراغ اخطار كمربند ايمني
5- چراغ اخطارتمام شدن لنت ترمز
6- كمربند ايمني جمعشونده جلو و غقب
7- كمربند صندلي وسط عقب با دو نقطه اتكا
8-چراغ اختار باز بودن درب
3. پژو 405
حداكثر سرعت : 182km/h
تعداد سيلندر : 4
حجم موتور : 1761CC
سيستم سوخت رساني :كاربراتور
حداكثر توان موتور : 100hp at 6000
حداكثر گشتاور : 153N.m at 3500
شتاب از 0~100km/h: 11.8sec
وزن خودرو :1090KG
حداكثر وزن مجاز :1550kg
سوخت با سرعت ثابت 90 : 7.8lit
ظرفيت مخزن سوخت70lit
جعبه فرمان : هيدروليك – شانهاي
تعليق جلو : مكفرسون
تعلیق عقب : فنر پيچشي
نماي خارجي:
طول*عرض*ارتفاع 4408mm*1694*1410