بخشی از مقاله
كاشي و سراميك
مقدمه
كاشي وسراميك از محصولات عمده خاك رس و سفال مي باشند كاشي هاي سراميكي سطوح مكان هاي بهداشتي در داخل منازل و همچنين بيماريستانهاي را به صورت فراگير در بر مي گيرند امروزه به علت تنوع طرح و اندازه از آنها در ساير فضاهاي عمومي و خصوصي استفاده مي كنند و به علت تنوع در مقاوت لعاب در محيط هاي شيميايي مختلف و فضاهايي مانند كارخانجات داراي محيط شيميايي و يا آزمايشگاه ها ، كاشي تنها مصالح مورد مصرف مي باشد .
سراميك ها ممكن است لعاب دار و يا بدون لعاب باشند . لعاب كاشي ها در انوع مختلف در دسترس هستند لعاب مات ، نيمه براق ، براق ، سفيد يا رنگي وگلدار ، همچنين خشت كاشي نيز در ابعاد ، اشكال متنوع داراي سطحي صاف يا بر جسته ، زبر يا طرحدار مي باشد كه بر حسب مورد ومحل مصرف انتخاب مي شوند . خشك كاشي را كه به آن بسيكوئيت مي گويند به كمك لعاب مورد نظر اندود مي كنند و اين لعاب به صورت گرد مخلوط شده در آب به صورت معلق ( سوسپانسيون ) مي باشد اندود مي كنند .
خشت آماده شده وارد كوره پيش پخت و سپس كوره اصلي مي شود و پس از پخت درجه بندي و بسته بندي مي گردد . درجه بندي كاشي ها بر اساس كيفيت آن ، در ابعاد خشمك و لعاب كاري تعيين مي گردد . كاشي بايد داراي لبه هاي قائم ، ابعاد دقيق و لعاب يكنواخت و بدون پريدگي و خال باشد كاشي هاي لعابي با ضخامت 4 تا 12 ميليمتر بر حسب مكان مورد مصرف تهيه مي گردند . نوعي از اين كاشي ها كه سطح زبر تري دارند منحصرا براي كف استفاده مي شوند سراميك هاي موزائيكي نيز نوعي از سراميك ها هستند كه از قطعاتي با شكل هندسي و كوچك كه به صورت شبكه اي بر روي ورقه اي از كاغذ گراف مخصوص در كنار هم قرار گرفته اند ، تشكيل مي شوند . اين سراميك ها روي بستري از ملات قرار مي گيرند و پس از گرفتن ملات ، روي آن را با آب خيس مي كنند تا كاغذ آن جدا شود وسپس با دوغاب دور آنها را پر مي كنند . به طور كلي در مورد كاشي و سراميك بايد مندرجات استاندارد شماره 25 ايران رعايت شود .
از دو غاب ماسه سيمان براي چسباندن كاشي لعاب دار و يا بدون لعاب روي سطوح قائم استفاده مي شود .
نسبت حجمي اين دوغاب 5 :1 است و برا ي پر كردن بندها از دوغاب سيمان و پودر سنگ بهره مي برند . دوغاب را مي توان با ماده دافع آب مخلوط نمود . در بعضي از موارد براي چسباندن كاشي و سراميك از چسب هاي خميري مخصوص استفاده مي كنند . اين چسب ها غالبا بر روي ديوارهاي بتني يا گچي استفاده مي شوند. اين نوع مواد معمولا در مقابل آب ، اسيد و مواد نفتي مقاوم مي باشند . بايد در اجراي كاشي كاري مواردي مثل تراز ، شاقول و قائمه بودن زوايا رعايت شود و به هنگام استفاده از دوغاب ماسه سيمان كه با ساير ملات ها به خصوص گچ و خاك و كاه گل چسبندگي ندارند قبلا بايد ديوار به كمك ملات سيمان ساخته و يا اندود شده باشدو در اجراي كاشي كاري بايد كليه نكات آجر چيني مورد نظر قرار گيرد .
كاشي
خاك رس ، نسبت به كاني ذاتي خود ، به گروه كائولين ALO2, 2SO2,2H2O و و هالوزيتها al2o ,2SO2,4h2o ومونت مورفوفيت تشكيل شده است . كاشيها ، بهترين مصالح موافق از نوع سراميك مي باشند كه هم ارزان و هستند و هم استحكام و ظرافت و زيبايي آنها ذخيره كننده است . كاشي ، داراي انواع مختلف ساده ، براي سينه ديوار و انحنا دار براي شروع و انتهاي نبشها ونوع مخصوص قرنيز كه كاشي را با حالت زيبايي ، به سراميك يا موزائيك و سنگ كف مي رساند، مي باشد .
كاشيها به صورت رنگارنگ و نقاشيها و صور مشبك و برجسته و يا يك طرح يا در كل به صورت تابلو و نوشته و غيره ساخته مي شوند . كاشي در كارخانجات كاشي سازي ، با لعاب و رويه زدن و پختن در جا ، با استحكام و اندازه هاي مختلف ساخته مي شود . لعابها معمولا از كائولين ، كوارتز ، فلدسپاتها و با اضافه كردن گچ و اكسيد آهن گرفته مي شود كه براي لوله هاي فاضلاب و غيره مصرف و در مورد رنگها از اكسيدهاي فلزات استفاده مي شود . اين مجموعه ها به صورت پودر آهن شده وبا دستگاه روي كاشي كشيده مي شود و در كارخانه خشك و پخته مي شوند و اين عمل كاشي را ضد آب مي كند .براي ممكن ساختن چسبندگي كاشي با ملات ، آن را 5/1 تا 2 ميليمتر برجسته مي سازند . كاشي با ابعاد 10*10 الي 40*40 براي ديوارهاست .
از جمله ساير موارد ، نمي توان به مواردي نظير كاربردهاي بهداشتي مثل وان و روشويي و موارد ديگر كه پس از لعاب دادن ، بر روي آنهاكارهاي اضافه ، انجام مي گيرد و به صورت سبك و تميز در مي آيند ، اشاره كرد . كاشيهاي ديواري حداقل 6 ميليمتر و حداكثر 10 ميليمتر ضخامت دارند تا انقباض نداشته باشند كاشيها را 100 درجه گرما داده و فورا داخل آب 20-18 درجه قرار مي دهند ،
در اين قسمت احتمال ترك برداشتن آزمايش مي شود كاشيها در دماي 1250- 1200 درجه پخته شده و سپس از دادن لعاب ، آنها را دوباره 260 – 1100 درجه حرارت مي دهند . كاشيها طبق بند 7-4-2 – آيين نامه سازمان برنامه ، از لحاظ نداشتن نقص ، درجه يك و با داشتن چند خال 2/1 ميليمتر در رويه ولبه درجه 2 واگر اين اشكالات 3-2 ميليمتر باشد درجه 3 خوانده مي شوند .
