بخشی از مقاله

پست های فشار قوی و فلسفه وجودی ان ها


پيش گفتار
امروزه كسي نمي تواند حضور حياتي و تعيين كننده ، صنعت استراتژيك برق را در متن و حاشيه زندگي فردي و اجتماعي انكار كند و همگان بر ضرورت گسترش روز افزون اين صنعت به عنوان يكي از اساسي ترين پايه هاي توسعه ملي واقفند .


در عين حال انرژي الكتريكي به عنوان يكي از شاخصه هاي پذيرفته شده براي اندازه گيري ميزان صنعتي بودن جوامع تلقي مي شود و در جوامعي كه تلاش در خور ، در جهت پيشرفتهاي روز افزون به چشم مي خورد و آحاد آن در تكاپوي دست يابي به اهداف والاتري گام بر مي دارند . انسان بزرگترين سرمايه محسوب

مي شود ، بنابراين فراهم آوردن شرايطي كه انرژي الكتريكي به صورتي ايمن و بي خطر در اختيار مصرف كننده قرارگيرد ، از اصول اوليه در فرآيند توليد ، انتقال و توزيع برق به شمار مي رود . همان طور كه مي دانيم اختراع برق مهمترين پديدة تمدن بشر بوده و انرژي يكي از عوامل تعيين كننده رفاه بشري است . برق در زندگي بشر عامل اصلي رفاه و آسايش است . پيشرفت بشر در علم و به كار گيري آن در خدمت تكنولوژي باعث رشد سريع صنايع و افزايش روزافزون مصرف برق شده است اما همين تكنولوژي به علت سهل انگاري و غفلت در طرز استفاده از تجهيزات فني ، حوادث و اتفاقات ناگواري را باعث مي شود . آمار آسيبهاي

ناتوان كننده ، گوياي اين واقعيت تلخ است كه در 90% حوادث بر اثر رعايت نكردن مقررات ايمني ، بي احتياطي ، سهل انگاري ، غفلت در استفاده از شبكه ها و خطوط انتقال انرژي به وقوع مي پيوندد كه متأسفانه با مرگ و مير ، ايجاد ناتوانيها و خسارات مالي هنگفت نيز همراه است . اما چنانچه انجام بازرسي عمليات و تعميرات در شبكه ها و خطوط انتقال انرژي مطابق با مقررات و دستورالعمل هاي ايمني تدوين يافته صورت پذيرد ، هيچگونه خطري بدنبال نخواهد داشت و كار در محيطي مناسب و ايمن صورت خواهد گرفت . در غير اينصورت حوادثي را بدنبال خواهد داشت كه موجب پشيماني خواهد بود به منظور پيشگيري از وقوع

حوادث ناگوار و جلوگيري از ضايعات به ياري خداوند متعال ، كتاب مقررات ايمني كردن محيط كار تدوين يافته است كه در شبكه هاي انتقال برق مورد استفاده كاركنان قرار گيرد .
پستهاي فشار قوي و فلسفه وجودي آنها
با توجه به توسعه سريع و همه جانبه صنعت در جهان امروزي ، مساله تأمين انرژي مورد نياز براي صنايع و رفع احتياجات روزمره بشر ، اهميت خاصي را به خود گرفته است . حال با توجه به آنكه انرژي الكتريكي به سهولت براي مصرف كنندگان در دسترس بوده و استفاده از آن آسان است و راندمان بالايي كه نسبت به ساير انرژيها دارد ، لذا استفاده از اين انرژي بسيار زياد شده و اين خود باعث بوجود آمدن نيروگاههاي بزرگ و به كارگيري سيستمهاي انتقال انرژي بسيار

وسيعي شده است . با توجه به اينكه قدرت توليد نيروگاههاي بزرگ تماماً در محل توليد مصرف نخواهد شد ، لذا بايد براي انتقال اين انرژي از محل توليد به مكانهاي ديگر از خطوط انتقال استفاده شود كه در اين خطوط بدليل اندوكيتويته زياد جريان كوري وجود دارد كه خود باعث تلفات زياد و حرارت مي شود ، لذا براي اينكه بتوانيم از افت ولتاژ جلوگيري كنيم بايستي بطريقي ولتاژ توليد شده ژنراتور را بالا برده ، زيرا با بالابردن ولتاژ ، جريان را كاهش مي دهيم و در نتيجه تلفات خط انتقال كاهش مي يابد. براي اين منظور از پستها كه يكي از قسمت هاي مهم شبكه هاي انتقال و توزيع مي باشند استفاده مي شود تبادل انرژي در

فواصل دور و در سطح كشور مستلزم افزايش ولتاژ و سپس كاهش آن به ميزان مناسب مي باشد افزايش و كاهش ولتاژ همچنين ارتباط و اتصال خطوط به يكديگر توسط پستهاي فشار قوي امكان پذير مي باشد . پستها بطور كلي به انواع زير تقسيم مي شود .
1ـ پست توليد : به پستهايي گفته ميشود كه ورودي آنها مستقيماً از نيروگاه مي آيد اين نوع پستها معمولاً افزاينده مي باشند . زيرا ولتاژ خروجي ژنراتور كم مي باشد مثلاً در ايران حداكثر ولتاژ خروجي حداكثر 20k.v است ( Step up substation)
2ـ پست انتقال : Primary-grid


پستي است كه دو يا چند ورودي را به چندين خروجي تبديل مي كند 400 230, 230 132
3ـ پست توزيع : پستهاي 63k.v فوق توزيع و پائين تر را پست توزيع مي نامند . Secondary s.s 63/20k.v
انواع پستها :
پست مخصوص معدن Mining s.s ، پست متحرك Mobile s.s ، پست هاي كليد زنيSwitching s.s
مراحل طراحي يك پست
1ـ تعيين لزوم نصب پست .
2ـ تعيين محل پست
3ـ تعيين ظرفيت ترانسها
4ـ تهية نقشه هاي اولية پست


5 ـ تعيين حفاظت
6 ـ محاسبات و تعيين مشخصات فني تجهيزات پست
مواردي كه در طراحي بايد در نظر گرفت :
1ـ انتخاب نوع شينه بندي ؛ بطور كلي با سيار به محلي در پستهاي فشار قوي گفته مي شود كه جهت توزيع بار بين وروديهاي پست و خروجيهاي پست ارتباط برقرار مي كند . بنابراين با توجه به اهميت پست و ميزان حساسيت خاموشي براي مصرف كننده ، در نظر گرفتن مسائل اقتصادي و امكان مانور سيستم. اصولاً باسبار را طوري انتخاب مي كنند كه با توجه به شرايط فوق با صرف حداقل هزينه حداكثر استفاده را داشته باشد .
شين بندي انواع مختلفي دارد :
1ـ تكي


2 ـ دوبل كه خود به انواع ديگري تقسيم مي شود و با توجه به اينكه شين بندي پست از نوع تكي به فرم U است ، لذا به توضيح اين نوع شين بندي اكتفا مي كنيم .
همانطور كه مي دانيم سيستم يك شينه در پستهاي كم اهميت و ولتاژ پايين مورد استفاده قرار مي گيرد و اصولاً كم خرج بوده و عملكرد اپراتور روي آن ساده است ، سيستم يك شينه فرم U از نظر اهميت و معايب مانند تك شينه ساده است فقط با اين تفاوت كه چون براي انتقال انرژي از خطوط دوبل استفاده مي شود لازم است كه هركدام از اين خطوط بر روي قسمتي از شين باشد . بنابراين اگر از شين ساده استفاده شود بايد خطوط از روي هم عبور نموده در نتيجه براي اتصال از كابل استفاده شود كه در نتيجه مقرون به صرفه نيست . براي رفع اين عيب مطابق شكل زير از شين به فرم U استفاده مي كنند كه در قسمت Bus section مي توان از كليد و يا سكسيونر استفاده نمود .


2ـ تعيين فواصل تجهيزات : فواصل تجهيزات بايد طوري باشد كه جرثقيل ها و ديگر ماشين آلات براي تعميرات بتوانند براحتي عبور نمايند .
3 ـ نحوه قرارگرفتن وسايل روي خط (Lay-Out ) : آنچه كه در Lay out بايد مراعات كرد بايد . بايد طوري باشد كه ابعاد شيت به حداقل رسيده و تعداد وسايل كمتري مصرف گردد و همچنين امكان توسعه پست باشد و يا از تجهيزات يكنواخت استفاده گردد .


4ـ هماهنگي عايقي
5 ـ عوامل محيطي :
الف ـ حداقل و حداكثر درجه حرارت
ب ـ ارتفاع از سطح دريا : در ارتفاعهاي بالا بعلت كم شدن فشار هوا قدرت عايقي تجهيزات كم مي شود بايد به ازاي هر 100 متر 1% به قدرت عايقي اضافه شود .
ج ـ باد ، برف و يخ : مثلاً قطر يخ براي فواصل سكسيونر اهميت دارد .
د ـ زلزله : با توجه به اينكه استاندارد ايران 0-3g است ، بنابراين بايد تجهيزات را در مقابل لرزشها تست نمائيم براي اينكار كافيست تجهيزات را روي ميز بنام Sacking table قرارداده و قدرت آنها را در مقابل لرزشها اندازه گيريم . در جاهايي كه زلزله زياد هست معمولاً تجهيزات را بصورت معلق نصب مي كنند . نمونه آن كليد 20kv پست راز گل تهران .


هـ ـ آلودگي محيط : هرچه آلودگي محيط زياد باشد باعث نشستن گرد و غبار روي مقره ها مي شود كه اين گرد و غبار نشسته روي مقره جرياني را به زمين منتقل مي كند كه در خطوط انتقال طولاني قابل چشم پوشي نيست .


اين جريان را جريان خزنده Creepage currant مي نامند كه براي كاهش اين جريان تعداد مقره ها را زياد كرد و مقره ها را هر از چند گاهي شست .
و ـ اطلاعات الكتريكي : علاوه بر موارد فوق بايستي يكسري اطلاعات نيز داشته باشيم . مثلاً بايد توجه داشت جريان اتصال كوتاه هم اثر مكانيكي دارد و يا مدت تحمل اين جريان كه هر چه مدت تحمل زياد باشد تجهيزات گرانتر خواهد شد . زيرا در اثر جريان اتصال كوتاه نيرويي بوجود مي آيد كه باعث شكستن شين ها مي شود. ( ) .
پستها ممكن است از لحاظ ساختماني صورتهايي گوناگون داشته باشد كه به شرح زير است :
1ـ پست In door : معمولاً پستهاي زير 20kv از اين نوعند . تجهيزات اين پستها در داخل ساختمان قرار دارند .
2ـ پست Out door : كلاً به پستهايي گفته مي شود كه تجهيزات آنها در بيرون قرارگرفته باشد و پستهاي گازي (GIS) ممكن است يكي از صورتهاي بالا را داشته باشد .
قسمتهاي مختلف پست : قسمت in door & out door كه اين قسمت شامل : قيدر خانه باطري خانه تابلو كنترل ، اتاق تاسيسات كه راجع به اين قسمتها توضيح خواهيم داد .


قسمت Out door : تجهيزات اين قسمت را روي بي خطهاي ورودي و خروجي شرح مي دهيم .
بي خط 132k.v ورودي به پست شامل :


1ـ برق گير : معمولاً حفاظت دستگاه در مقابل ولتاژي بيش از ولتاژ عادي سيستم را بعهده خواهد داشت مگر بوسيلة برق گير كه معمولاً با دستگاه مورد حفاظت بطور موازي بسته شده است .


برق گير ها انواع مختلفي دارد . الف) ميله اي ـ ب) برق گير با مقاومت غير خطي .
برق گير هاي از نوع بافتيل يا مقاومت غير خطي ساخت كارخانه ASEA سوئد مي باشد . اين نوع برق گير از يك يا چند خازن سري همراه با يك يا چند مقاومت غيرخطي تشكيل شده است . اين خازنها تشكيل فواصل هوائي را مي دهند تا در حالت كار عادي سيستم جرياني بداخل برق گير عبور نكند و زمانيكه ولتاژ سيستم بعلتي بالا رفت ، اين فواصل هوائي هادي جريان خواهد شد و بعد از عبور جريان از اين فواصل هوايي جريان از مقاومت غيرخطي عبور مي كند . اين

مقاومت در مقابل اضافه ولتاژ مقاومت كمي را نشان خواهد داد . بنابراين جرياني كه از مقاومت غيرخطي عبور كند در حقيقت افت ولتاژ دو سر برقگير را تعيين مي كند . جنس اين مقاومت غيرخطي از سيليكون كاربايد مي باشد . اين مقاومتهاي غيرخطي در برابر موج جريان حاصل از صاعقه مقاومت كمي نشان مي دهد ، لذا با اين مقاومت كمي كه نشان مي دهد ، امواج را به داخل هدايت كرده و سطح ولتاژ را در حد معين نگه مي دارند و وقتي كه ولتاژ سيستم به حالت جريان عبوري از داخل برقگير عبور كرده و مقاومت غيرخطي تبديل به يك مقاومت بزرگ مي شود جريان عبوري از داخل برقگير را كاهش مي دهد . كم شدن

جريان باعث مي شود كه قوس الكتريكي در فواصل هوايي ناپايدار شده و در لحظه اي كه ولتاژ سيستم از صفر عبور مي كند قوس بطور كامل خاموش مي شود .
همچنين مهمترين ويژگي فواصل هوايي اينست كه باعث مي شود در برابر بيشترين مقدار ولتاژ سيستم مقاومت نموده و پس از هدايت موج جريان زياد حاصل از صاعقه يا عوامل ديگر جريان حاصله را در اولين نقطه صفر منحني ولتاژ قطع كند . معمولاً براي اينكه استقامت برقگير را در برابر ولتاژ برگشتي زياد كنند از چند فاصلة هوايي استفاده مي كنند ولي افت ولتاژ روي فواصل هوايي بطور مساوي توزيع نخواهد شد ، لذا ممكن است افت ولتاژ روي يك فاصله هوايي زياد شود و باعث شود كه آن فاصله از بين برود و در نتيجه باعث افت ولتاژ زياد روي فواصل ديگر شود و احتمال تشكيل قوس الكتريكي زياد و خازنها شكست الكتريكي پيدا كنند . براي جلوگيري از اين كار مقاومت يا خازنهايي بطور موازي در دو سر شكاف مي گذارند . (درجه بندي ولتاژ)


بايد تذكر داد كه علاوه بر خازنهاي سرگردان كه باعث توزيع نامساوي ولتاژ مي گردند آلودگي سطح خارجي مقره ها بعلت مجاورت با هاديهاي باردار و اجزاء زمين شده نيز باعث عدم توزيع مساوي ولتاژ مي شوند .
مراقبت هايي كه لازم است در مورد برق گير ها بعمل آيد :


1ـ برقگيرها هر از چندگاهي بايد توسط قسمت تعميرات و نگهداري پستها تميز شود .
2ـ ثبت شمارة كنتور برقگير براي تعداد و عملكردها .
3ـ مقاومت عايقي اندازه گيري شود .


4ـ جريان نشتي بايد اندازه گيري شود اينكار مي تواند توسط وصل يك آمپرمتر به برقگير كه يك سر آن به برقگير و سر ديگر به زمين وصل مي شود ، اين جريان نشتي بايد از 3 ميلي آمپر كم تر باشد .


5 ـ كنتور برقگير بايد تست گردد . اين تست كردن از آن جهت مهم است كه وقتي تعداد عملكرد به ده بار رسيد بايد برقگير چك و بررسي شود . براي اينكار كافيست يك خازن f-500v را به كنتور وصل كنيم ، بايد كنتور يك شماره بيندازد .
ترانس ولتاژ P.T:


از آنجا كه براي اندازه گيري ولتاژهاي بالاتر از 600¬¬¬¬¬v نمي توان بطور مستقيم بوسيلة دستگاههاي اندازه گيري اين ولتاژ را اندازه گرفت تا بتوان ولتاژ را اندازه گرفت و يا در رله هاي حفاظتي استفاده نمود. براي تامين اين خواسته از ترانس ولتاژ استفاده مي شود . ترانسفورماتورهاي ولتاژ انواع مختلفي دارد :
1ـ تك بوشينگي 2ـ دو بوشينگي 3 ـ ترانس ولتاژ خازني C.V.T


با توجه به اينكه در ولتاژهاي بالا سيم پيچي و عايق بندي ترانس زيادتر و مشكل تر خواهد بود ، لذا C.V.T از اين نظر اقتصادي تر است . در اين نوع ترانس ولتاژ توسط يك سري خازن كه در مدار قرارميدهند ولتاژ را پايين مي آورند و ولتاژ كم را به يك سيم پيچ اوليه داده و از ثانويه آن 110v خروجي گرفته مي شود . ولتاژ ثانويه متناسب با ولتاژ اوليه مي باشد و براي تبديل ولتاژ يك سيستم به ولتاژي مناسب جهت وسايل اندازه گيري و يا حفاظتي بكار مي رود ، ضمن اينكه همزمان مدار اندازه گيري را از مدار تغذيه جدا مي سازد موقعي كه چندين وسيله اندازه گيري و يا حفاظتي بكار مي رود به ثانويه يك ترانس ولتاژ وصل مي شوند تمام وسايل بايد بصورت موازي وصل گردند تا همه ولتاژ ثانويه را بطور كامل دريافت دارند . از c.v.t واقع بر بي خط ورودي به پست جهت رله هاي حفاظتي ديستانس ـ O.C ـ E/F و جهت اندازه گيري استفاده شده است . (ثانويه ها)


آنچه كه در مورد ترانسفورماتور ولتاژ مدنظر داشت اينست كه اين ترانس نبايد با سيم پيچ ثانويه اتصال كوتاه كار بكند و سيم پيچهاي ثانويه كه به هيچ دستگاه وصل نيستند بايد هميشه باز بمانند وسيله حفاظتي براي ترانس ولتاژ همان فيوزهاي ثانويه يا كليدهاي مينياتوري است كه نزديك ترانس ولتاژ نصب مي گردند .
تستهاي كه در مورد ترانس ولتاژ ها صورت مي گيرد :


1ـ تست نسبت تبديل : اين تست بدين صورت انجام مي گيرد كه يك ولتاژ به اوليه داده مي شود و ولتاژ خروجي را اندازه مي گيرند كه اين نسبت تبديل با پست تبديل اصلي ترانس چك مي شود .
2ـ تست عايقي : براي اينكار بين خروجي (ثانويه) با بدنه و يا خروجي با اوليه ميگر زده مي شود و مقدار مقاومت را مي سنجند تا اگر اتصال بدنه ثانويه و يا ثانويه ـ اوليه معبر داشته باشد مشخص گردد . بايد توجه داشت كه ميزان عايقي اوليه نسبت به ثانويه بيشتر است .
Line trap ( فيلتر فركانس 50Hz )
وسيلة ديگري كه براي بي خط 132.kv ورودي پست در نظر گرفته شده لاين تراپ بوده كه روي نصب شده است . با رسيدن سيگنال فركانس بالا به پست بايد از حركت آن سمت داخل پست جلوگيري شود زيرا اين فركانس بالا باعث آسيب به تجهيزات پست خواهد شد . براي جلوگيري از اينكار از دستگاه Line trap استفاده مي شود . اين دستگاه شامل يك خازن و سلف مناسب بطور موازي مي باشد كه به ازاء سيگنال با فركانس بالا حالت تشديد در آن روي داده و مقاومت آن خيلي زياد مي شود حال آنكه جريان با فركانس 50 را براحتي از آن عبور داده و مقاومتي را در مقابل آن نشان نمي دهد همچنين اين فيلتر باعث مي شود كه سيگنال با فركانس بالا به رله ها و دستگاه هاي اندازه گيري همراه ولتاژي كه در طرف ثانويه ترانسفورماتور ولتاژ لازم است نرود .


سكسيونر : سكسيونر وسيلة ارتباط دهندة مكانيكي قطعات و سيستمهاي مختلف مي باشد و در درجه اول به منظور حفاظت اشخاص و متصديان مربوطه در مقابل برق زدگي بكار مي رود و معمولاً عمل قطع و وصل آن در هواي آزاد انجام مي گيرد . سكسيونرها انواع مختلفي دارند : تيغه اي، كشوئي دوراني قيچي اي . سكسيونرهاي دوراني معمولاُ براي ولتاژهاي زياد مخصوصاً 30kv و 110kv بكار مي رود و داراي دو تيغه متحرك دوراني مي باشد كه با برخورد آنها بهم ارتباط الكتريكي برقرار مي شود در اين نوع كليد حركت تيغه ها به موازات سطح افق و يا عمود بر سطح محور پايه ها انجام مي گيرد و داراي اين مزيت است كه با

كوچك بودن طول بازوي تيغه فاصلة هوايي لازم بين دو تيغه بوجود مي آيد و چون تيغه ها بوسيلة اهرمي پايه ها را مي گرداند . بازو بسته مي شوند ، لذا عوامل خارجي مثل فشار باد و برف نمي تواند باعث وصل بي موقع آن گردد .


ترانس جريان c.t : ترانس جريان وسيله اي است جهت تبديل جريان يك سيستم به يك مقدار مناسب براي وسايل اندازه گيري و وسايل حفاظتي كار آن مانند ترانس ولتاژ مي باشد ولي تفاوت عمده اي كه با هم دارند از اوليه c.t هميشه جريان بسيار بالايي عبور مي كند كه اين جريان فلوي زيادي را ايجاد مي كند اين فلو دو اثر دارد : اول اينكه باعث ايجاد جريان فوكو در هسته مي نمايد و هسته داغ مي شود و دوم اينكه اين فلوي زياد ايجاد ولتاژ قوي در ثانويه مي نمايد . براي رفع اين دو عارضه همواره بايد ثانويه آن داراي جريان باشد كه ايجاد يك فلو در خلاف جهت اوليه فلو ياد شده بنمايد . يك c.t تشكيل شده است از يك سيم پيچ اوليه كه معمولاً بصورت شين مي باشد و ثانويه كه داراي دورهاي زيادي است.


با توجه به اينكه تحمل وسايل اندازه گيري و حفاظتي در مقابل جريان زياد كم است ، لذا ترانس جريان بايد طوري باشد كه در هنگام اتصال كوتاه جريان زياد در ثانويه ظاهر نشود زيرا با زيادشدن جريان اوليه فلوي هسته زياد شده كه اين فلو ايجاد ولتاژ در ثانويه مي نمايد كه اين ولتاژ جريان بوجود آورده . حال اگر جريان اوليه از حد معيني زيادتر نشد فلو در داخل هسته افزايش نمي يابد زيرا هسته اشباع مي گردد . اين نقطه اشباع هسته به جنس هسته بستگي دارد . مثلاً در هسته از جنس آهن نيكل دار هسته در 4 برابر جريان نامي اشباع مي شود و يا هسته از جنس آهن خالص در 6 برابر جريان نامي و در هسته از جنس آهن و با روكش در 10 برابر جريان نامي اشباع مي گردد پس نقطه اشباع پارامتر اساسي در c.t مي باشد . پارامترهاي اساسي ديگر در c.t عبارتند از :
جريان براي وسايل اندازه گيري اهميت دارد و براي وسايل حفاظتي دقت ترانس اهميت آنچنان ندارد


3ـ نسبت تبديل : معمولاً براي انتخاب جريان اوليه از استاندارد بين المللي IEC استفاده مي شود . نسبت تبديل يك c.t را متناسب با جريان دستگاه هاي حفاظت شونده و يا دستگاه هايي كه لازمست بار آنها اندازه گيري شود ، انتخاب مي شود . جريان ثانويه را اصولاً مي توان مطابق با فاصله دستگاه هاي اندازه گيري و حفاظتي از c.t انتخاب كرد . هرچه c.t از محل دستگاههاي سنجش و يا حفاظتي دور باشد بهتر از ثانويه A استفاده شود ، زيرا افت توان و ولتاژ در سيمهاي رابط كمتر خواهد شد .
4ـ ظرفيت ترانس جريان : ظرفيت c.t

برحسب ميلي آمپر بيان مي شود و آن عبارتست از حاصلضرب جريان نامي ثانويه c.t در مقدار افت ولتاژ ناشي از گردش اين جريان در مدار تغذيه شونده از c.t كه ظرفيت ترانس جريان پست است . ترانس جريانها معمولاً سه كر بوده و از آن براي حفاظتهاي دايركشنال اوركارنت و دايركشنال ارت فالت و از يك كر آن براي رله ديستانس و از كر سوم آن براي اندازه گيري استفاده شده .
تست هاي c.t :


1ـ تست نسبت تبديل : ابتدا يك جريان بالا را به اوليه داده و ثانويه را مي خوانيم بدين ترتيب نسبت تبديل بدست آمده كه با نسبت تبديل داده شده توسط كارخانه مقايسه مي شود .
2ـ تست عايقي اوليه و عايقي ثانويه : اين تست همانند تست ترانسفورماتور ولتاژ بوده كه توضيح داده شده است .
3ـ بدست آوردن منحني اشباع : براي بدست آوردن منحني اشباع اوليه c.t را باز كرده و ثانويه آنرا به يك ترانس متغير وصل مي كنيم با زيادكردن ولتاژ به جريان نيز زياد مي شود تا اينكه به نقطه اي خواهيم رسيد كه به ازاي افزايش مقدار كمي ولتاژ جريان زياد كشيده خواهد شد كه نقطه اشباع هسته خواهد بود .
 Actot voltage : ولتاژي با فركانس 50Hz كه ترانس جريان بمدت يك دقيقه تحمل مي كند .


 B.I.L : حداكثر ولتاژ ضربه اي كه ترانس جريان مي تواند تحمل كند .
3ـ جريان حرارتي دائم : حداكثر جرياني كه بطور دائم ترانس مي تواند تحمل كند .
4ـ جريان ديناميك : جرياني است كه اگر بيش از اين جريان از ترانس بگذرد نيروي ديناميك باعث از هم پاشيدن c.t مي شود .
انواع كليدهاي قدرت :


كليد قدرت بريكر : كليدهاي قدرت برحسب مكانيزم عمل كننده ( فنري ـ هيدروليكي ـ هواي فشرده ) و محفظه قطع ( روغن يا گاز Sf6 ـ خلاء ) انواع مختلفي دارد . همانطور كه مي دانيم براي بازكردن و بستن هر مدار فشار قوي احتياج به كليد قدرت داريم تا تحت هر شرايطي مدار را باز كند . در كليد قدرت Sf6 گاز sf6 بعنوان مادة خاموش كننده جرقه و عايقي است بين دو كنتاكت . خاصيت گاز طوري است كه الكترونهايي كه باعث ايجاد جرقه مي شوند را جذب كرده و يونهاي منفي بدون تحرك ايجاد مي كند در نتيجه مانع ايجاد بهمن الكتروني شده و جرقه بوجود نمي آيد . اين گاز گذشته از عايق بسيار خوب ، غير قابل اشتعال بوده و در پستهاي گازي نيز كاربرد فراوان دارد . تقريباً 5 برابر هوا وزن دارد . قسمت اصلي كليد تشكيل شده از دو لولة ثابت كه بفاصلة معيني متناسب با ولتاژ نامي كليد در مقابل هم قرارگرفته اند .


مكانيزم عمل كنندة كليد sf6 كه هيدروليكي مي باشد توضيحاتي را خواهيم داد . در مكانيزم داده شده لوله اي كه به Oil tank وصل است . تماماً داراي روغن آزاد مي باشد . اين روغن آزاد تحت فشار پمپ كه توسط موتور كار مي كند بعد از گذشت از فيلتر وارد قسمت روغني تحت فشار مي گردد . فشار سطح روغني ميزان كار پمپ را تعيين مي كند كه اين فشار سنج افت فشار و افزايش فشار را نشان مي دهد . اكومولاتور كه بصورت كپسول در زير جعبه مربوط به هر يك قرار

گرفته مانند سيلندر پيستوني است كه پيستون آن متحرك بوده كه در يك طرف آن گاز N2 با فشار موجود است در هنگام روشن شدن پمپ پيستون بالا مي رود و در فشار گاز را افزايش مي دهد وقتي فشار به حد معين رسيد فرمان قطع را مي دهد و چون در هر قطع و وصل مقداري فشار افت مي كند مجدداً پمپ روشن و فشار را افزايش مي دهد كه همراه صدائي است. والو هيدروليكي بوسيلة بوبين وصل باز مي شود . فشاري در سيلندر هيدروليك (آكومولاتور) ذخيره است

. بنابراين بكار برده مي شود براي پيستون كه دو سطح متفاوت دارد . بريكر بسته مي شود بوسيلة سوپاپها و راه اندازي سطح استوانه اي كه حركت داده مي شود . لذا بوسيلة نيرويي كه عمل مي كند بر روي سطح بزرگ پيستون مكانيزم عمل كننده طرح ريزي شده در نتيجه از دست دادن فشار بريكر در وضعيت معين باقي مي ماند . عمل وصل كليد بصورت زير انجام مي گيرد : با تحريك بوبين Closing coil روغن باعث پايين آمدن پيستون مي شود كه اين خود والو اصلي را باد

كرده و موجب مي شود كه روغن پيستون مربوط را بالا برده و عمل وصل صورت مي گيرد . بريكرهاي پست هم بصورت تك پل و هم بصورت سه پل عمل مي كنند زيرا سيستم تك پلي جهت پايداري شبكه از اهميت ويژه اي برخوردار است ، چنانچه اتصالي در زون يك رله ديستانس باشد هركدام از فازها كه اتصال داشته باشد فقط همان پل قطع و توسط ريكلوزر فرمان وصل داده مي شود اگر موفق نبود هر سه پل باهم قطع خواهند شد . بريكر مي تواند از 3 جا فرمان بگيرد . يكي

از طريق اطاق فرمان از روي تابلو كنترل كه ابتدا كليد را در وضعيت چشمك زن قرار ميدهيم ، سپس با فشار دادن آن بداخل و چرخش به طرف راست فرمان وصل مي دهيم . فرمان ديگر را مي توان از داخل مارشلينگ باكس كنار بريكر داد . داخل مارشلينگ باكس دو دگمه به رنگهاي قرمز و سبز وجود دارد رنگ سبز مربوط به حالت ON و قرمز به حالت Off است كه قطع و وصل را انجام دهيم . بدين صورت كه روي بوبين وصل ميله اي قرار دارد كه با زدن ضربة دست مي توان عمل

وصل را انجام دهيم . هنگام قطع بريكر روي جعبه مربوط به بريكر دايره سبز رنگ با يك خط سفيد روي را آنرا مي بينيم كه نشان دهنده قطع بريكر است . اگر بريكر سه پل عمل مي كند يك دايره و اگر تك پل بود سه دايره را مشاهده مي كنيم . هنگام وصل نيز دايره يا دايره هاي رنگ قرمز روي جعبه مربوط به بريكر را مي بينيم . مي دانيم سكسيونرهاي طرفين با بريكر اينترلاك مي باشند ، يعني تا بريكر قطع نشود نمي توان سكسيونرها را باز يا ارت نمود . بدين صورت كه وقتي

ما به بريكر فرمان قطع داديم و بخواهيم سكسيونر را بازكنيم ، ابتدا در مارشلينگ باكس را باز مي كنيم و سپس با فشاردادن يك شاسي كوچك كليد را از داخل جعبه مربوط به كليدي كه با آن قفل سكسيونر را بر مي داريم ، حال اگر ما بريكر را قطع نكرده باشيم و بخواهيم سكسيونر را بازكنيم كليد داخل مارشلينگ

باكس را نمي توانيم برداريم .
همچنين روي جعبه بريكر فشار سنجي تعبيه شده كه فشار N2 و روغن را اندازه گيري مي كند . بطور كلي بريكرهاي 132.kv هم از طريق دستگاه چك سنكرون و هم از راه دور و اطاق فرمان بدون استفاده از دستگاه سنكرون و هم از راه نزديك از مارشلينگ باكس هاي بغل بريكر ها در آينده از طريق ديسپاچينگ (مركز كنترل) قطع و وصل مي گردند .


مارشلينگ باكس : در كنار هر بريكر مارشلينگ باكس قراردارد . يك سري از فرامين مثل قطع و وصل بريكر از طريق كابلها به داخل اين مارشلينگ باكس برده شده كه ما مي توانيم از طريق تابلو كنترل فرمان به بريكر بدهيم . داخل اين مارشلينگ باكس همچنين هيترهايي وجود دارد كه درجه حرارت داخل باكس را در حد متعادل نگه مي دارند ، زيرا دما كابلهاي داخل آن تاثير دارد . همچنين داخل اين مارشلينگ باكس ها شماي تك خطي بصورت ماكت از بي خطي كه بريكر د

ر اين بي خط قرارگرفته كشيده شده كه تجهيزات روي بي خط نيز روي يك دياگرام مشخص است كه يك راهنمايي نيز مي باشد كه اپراتور بفهمد آيا بريكر قطع شده است . از تجهيزات ديگري كه روي بي خط 132kv ورودي به پست قرارگرفته سكسيونر است كه بعد از بريكر قرارگرفته كلية مشخصات اين سكسيونر مانند سكسيونري است كه قبلاً شرح داده شد .


ارت هوايي : معمولاً هنگاميكه روي بريكر مي خواهند تعميراتي انجام دهند . ( پس از قطع بريكر ) بعلت اينكه ممكن است پسماندي در ترانس جريان وجود داشته باشد كه باعث بوجود آمدن حادثه اي مي شود ، لذا در طرفين بريكر از ارت هوايي استفاده مي شود بدين صورت كه مكاني روي استراكچرهاي مربوط به ترانس جريان و سكسيونر در نظر گرفته شده ، اين ارت توسط چوب استيكهايي انجام مي گيرند معمولاً روي شين ورودي به بريكر از ترانس جريان جايي نيز بصورت busbar در نظر گرفته شده كه طرف چوب استيك در داخل قرار مي گيرد و طرف ديگر چوب استيك بصورت لولة توخالي مي باشد روي استراكچر قرار مي گيرد .

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید