دانلود مقاله گزارش کار اموزی ساختمان مسکونی بتنی 4 طبقه

بخشی از مقاله

مقدمه :
نظر به اينكه رشته عمران از ويژگي خاصي در ميان تمامي رشته ها برخوردار است و مهارت و كارايي دانشجويان مستقيماٌ به نحوه صحيح و دقيق كارهاي تعيين شده در كارگاه يا شركت و يا محل كار بستگي دارد از طرف ديگر مديريت و خلاقيت دانشجويان بايد در كارگاه و محل كار شكل گرفته و تقويت شود.
براي موفق بودن در كار عملي پيشنهاد مي شود نسبت به نوع نقشه – موفقيت كار عملي – كاربري ساختمان و مواردي ديگر اطلاعاتي كسب شود كه ضمن علاقه مندتر نمودن شخص،دقت انسان را بالا مي برد. كار آموزي دانش جويان را مي توان به دو بخش تقسيم نمود:
الف) مسايل تئوري ب)مسايل عملي و فني كار
مسايل تئوري كارگاه كه بازگوكننده موارد فني و گوياي اجرايي مي باشد اين مبحث به وسيله نقشه كه زبان كار عملي است انجام مي گيرد. در نقشه مواردي مانند جزئيات و فايل ها و شرح تو ضيحات كامل كمك زيادي در اجراي صحيح كار مي كند به طور كلي چنانچه يك كار عملي فاقد مسايل تئوري و نقشه و مواردمربوط به آن باشد اجراي صحيح كار غيرممكن خواهد بود از اين جهت منطقي است كه كار مورد نظر داراي نقشه و مشخصات كامل اجرايي باشد تا بتوان كار خواسته شده را دقيقاٌ انجام داد. بايد توجه داشت پس از اجراي كار عملي تهيه گزارش كار مكمل يك كار آموزش فني خواهدبود در اين گزارش شرح مصالح مصرفي و نحوه كار و كاربري پروژه و ديگر موارد مورد نياز گزارش براي درك بهتر مطلب الزامي است و در مواردي تهيه عكس و اسلايد و تحقيق و مطالعه نقشه ها و ترسيم هاي اضافي و تهيه مطالب از منابع ديگر دانش و درك فني كارآموز را بيش از پيش بالا مي برد.

توضيحاتي در مورد پروژه:
پروژه هاي در دست ساخت شركت در دو قسمت تقسيم مي شد. يك قسمت ساختمنا مسكوني بتني 4 طبقه و قسمت ديگر پروژه اي كه در دست ساخت بود يك ساختمان اسكلت فلزي 5 طبقه كه زير نظر شركت تيرلادان با سرپرستي آقاي مهندس قرباني صورت مي گرفت.
كارگاه شركت داراي يك اتاق نگهباني و انبار سيمان . انبار مصالح ساختماني و يك دفتر كار بود و چون شركت بيشتر كارهاي پيمانكاري را انجام مي داد از نظركامپيوتري هيچ گونه امكاناتي نداشت و از لحاظ كاري تا حدودي با اصول فني كمي مغايرت داشت و پايه اصول فني كامل اجرا نمي شد مثلا كاربرد آرماتورهاي مصرفي برابر نقشه اجرا نمي شد و عيار سيمان نيز در مواردي به طور صحيح رعايت نمي شد.
در واقع هر شخصي در هر زمينه اي كه مهارت دارد با پيشرفت در تجربه به اطلاعات بديع تري دسترسي پيدا مي كند كه اين اطلاعات را هيچ وقت نمي تواند در درس و دانشگاه كسب نمايد و بازهم لازم به ذكر است كه هر كسي در قبال درس حتما بايد تجربه اي هم داشته باشد يعني در واقع تجربه مكمل علم و دانش امروزي است تا بتوان با كمك هر دو در كارها پيشرفت روز افزوني را به دست آورد.

اطلاعاتي راجع به شركت:
در ابتداي كار مديريت شركت ما را به دفتري فني واقع در كارگاه راهنمايي كرد و برخي از خصوصيات و وظايف شركت پيمانكاري را براي ما توضيح داد كه در ذيل به آن اشاره مي كنيم:
1) بررسي و آناليز كامل پيشنهادي قبل از شركت در مناقصه - در قيمت گذاري كارآن رقومي كه نزديكتر به هم هستند مورد توجه قرار مي گيرند و اعداد خيلي بزرگ و كوچك حذف مي شوند.
2) داشتن اطلاعات كافي از روش ها،مصالح و وسايل ساختماني،تجهيزات و ماشين آلات كه در واقع يك مهندس اجرا بايد وسايل و روش هاي اجراي كار را بشناسد.
3) نظارت دقيق بر كارها و عمليات اجرايي و كنترل راندمان كار كه بايد روش هاي كنترل راندمان را بهتر بشناسد
4) برآورد دقيق بر اساس نقشه هاي موجود، فهرست بهاء و متره و برآورد و …
5) كنترل و نظارت دقيق برمخارج خريد و حسابداري براي اوضاع مخارج سازه و به طور كلي كنترل حسابداري دقيق شركت با قاطعيت كامل.
6) دارا بودن سيستم دقيق جهت ارائه هزينه هاي واقعي.
7) دار بودن سيستم مناسب انبارداري- نگه داري ابزار و وسايل كار
8) سيستم روابط اجتماعي خوب با كارگران كه از وظايف يك شركت نيز مي تواند باشد كه هر هفته هزينه هاي كارگر پرداخت شود و سيستمي بايد ايجاد شود كه كارگران ميل و رغبت به كار داشته باشند.
9) در نظر گرفتن حجم مناسب كار با تجهيزات و نيروي كار كافي
10) در اختيارداشتن مديريت صحيح كه بايد به وسيله آن يك مديريت دقيق و بي نقص در كارگاه صورت گيرد و از نظم خاصي برخوردار باشد.
وي همچنان اشاره كرد كه ساختمان ها از لحاظ مصالح مصرفي و نوع كاربرد آن مي تواند به دو دسته تقسيم شود:
الف) ساختمان ها از لحاظ مصالح مصرفي ب) ساختمان ها از لحاظ مصرف
ساختمان ها از لحاظ مصالح مصرفي خود به4 دسته تقسيم مي شود كه عبارتند از :
1) ساختمانهاي بتني
2) ساختمان هاي فلزي
3) ساختمان هاي آجري
4) ساختمان هاي خشتي و گلي كه در زير به توضيح هركدام از اين ساختمانها مي پردازيم:
ساختمان هاي بتني: ساختماني است كه براي اسكلت اصلي آن از بتن آرمه(سيمان – شن – ماسه و فولاد به صورت ساده يا آج دار) استفاده شده باشد در ساختمان هاي بتني سقف ها بوسيله تاوه (دال) هاي بتني پوشيده مي شود و يا از سقف هاي تيرچه و بلوك و يا ساير سقف هاي پيش ساخته استفاده مي گردد. براي ديوار هاي جداكننده(پارتيشن ها) ممكن است از انواع آجر مانند سفال تيغه اي،آجر ماشيني سوراخ دار،آجر معمولي در كوره ها و يا تيغه گچي استفاده شده و ممكن است از ديوار بتن آرمه هم استفاده شود.
ساختمان هاي فلزي: در اين نوع ساختمانها براي ساختن ستون ها و پل ها از پروفيل هاي فولادي استفاده مي شود در ايران معمولاٌ ستون ها را از تيرآهن هايI دوبل و يا بال پهن هاي تكي استفاده مي نمايند و همچنين براي اتصالات از نبشي و تسمه براي زير ستون ها از صفحه فو لادي استفاده مي كنند و معمولا دو قطعه را به وسيله جوش به همديگر متصل مي نمايند سقف اين نوع ساختمانها ممكن است تير آهن و از نوع طاق ضربي باشد و يا از انواع سقفهاي ديگر از قبيل تيرچه و بلوك و غيره استفاده مي شود .
براي پارتيشن ها مي توان مانند ساختمانهاي مبني بر انواع آجر و يا قطعات گچي يا سفاله اي تيغه اي استفاده نمود . در هر حال جدا كننده ها مي بايد از مصالح سبك انتخاب شود . در برخي از كشورها و برخي از مناطق ايران براي اتصال قطعات از پرچ و پيچ و مهره استفاده مي كنند .
3- ساختمانهاي آجري : در ساختمانهاي كوچك كه از 4 طبقه تجاوز نمي كند مي توان از اين نوع ساختمان استفاده كرد اسكلت اصلي اين نوع ساختمان آجري بوده وبراي ساختن سقف ها در ايران معمولاٌ ازپروفيل هاي فولادي I و آجر به صورت طاق ضربي استفاده مي گردد و يا از سقف تيرچه بلوك استفاده مي شود. در اين نوع ساختمانها براي مقابله با نيروهاي جانبي از قبيل باد و زلزله بايد حتماٌ از شناژهاي روي كرسي چيني و زير سقف ها استفاده شود. در ساختمانهاي آجري معمولا ديوارهاي حمال در طبقات مختلف روي هم قرار مي گيرند و اغلب پارتيشن ها نيز همين ديوارهاي حمال مي باشند و حداقل عرض ديوارهاي حمال نبايد از 35 سانتي متر كمتر باشد.
4) ساختمانهاي خشتي و گلي: اين نوع ساختمانها در شهرها به علت گراني زمين كمتر ساخته مي شوند و بيشتر در روستاهاي متروكه كه دسترسي به مصالح ساختماني ندارد مورد استفاده قرار مي گيرند. اسكلت اصلي اين نوع ساختمانها از خشت خام و گل بوده و تعداد طبقات آن از يك طبقه تجاوز نمي كند و در برابر نيروهاي جانبي به خصوص زلزله به هيچ وجه مقاومتي از خود ندارند كه بايد از ساختن اين نوع ساختمانها در مناطقي كه زلزله خيز است جداً جلوگيري به عمل آيد.
- وي همچنان اشاره كرد كه به جزء مواردي كه در بالا ذكر شد ساختمانهاي ديگري هم وجود دارد مانند ساختمان هاي چوبي كه بيشتر در نواحي مرطوب كه داراي جنگلهاي فراوان بوده و در نتيجه به قيمت ارزان در دسترس قرار مي گيرد ساخته مي شود مانند شهرهاي اتريش و … در شمال ايران نيز برخي از اين ساختمانها ساخته شده است. ساختمانهاي ديگر هم وجود دارد كه به ساختمانهاي سنگي معروفند كه بيشتر در مناطق كوهستاني اند.
نوع ديگر ساختمانها، ساختمان از نظر مصرف است. ساختمانها از لحاظ كاربرد به انواع ساختمانهاي مسكوني، اداراي، بيمارستانها، انبارهاؤ مدارس و مكانهاي عمومي مانند باشگاهها و سالن هاي ورزشي و … تقسيم مي شوند كه هر كدام بر اساس ضابطه خاصي مورد ساخت قرار مي گيرند.
- بعد از اينكه توضيحاتي در رابطه با انواع ساختمانها براي ما شرح داده شد در روز بعد مدير شركت ما را به پيمانكار خود معرفي كرد تا از نزديك با اجراي كار و نوع اتصالات بيشتر آشنا سازد بعد از آشنايي با پيمانكار و قرار گرفتن در راس كار و با توجه به اينكه ساختمان از لحاظ ساختاري شكل گرفته بود پيمانكار براي ما كيفيت كار و نوع ساخت را از اول تشريح نمود تا ما را بيشتر درگير مسائل ساختاري و كارهاي ساختمان سازد.
- وي همچنين اشاره كرد و گفت : ساختن يك ساختمان مراحل مختلفي دارد كه تدريجاً به آن اشاره خواهيم كرد. براي ساختن يك ساختمان قبل از شروع هر نوع عمليات ساختماني بايد زمين محل ساختمان بازديد شده و وضعيت و فاصله آن نسبت به خيابان ها و جاده هاي اطراف مورد بازرسي قرار گيرد و همچنين پستي و بلندي زمين با توجه به نقشه ساختمان مورد بازديد قرار گرفته در صورتيكه ساختمان بزرگ باشد پستي و بلندي و ساير عوارض زمين مي بايست به وسيله مهندس نقشه بردار تعيين گردد و همچنين بايد محل چاه هاي فاضلاب و چاه آبهاي قديمي و مسير قنات هاي قديمي كه ممكن است در هر زميني موجود باشد تعيين شده و محل آن نسبت به پي سازي مشخص گردد و در صورت لزوم مي بايست اين چاه ها با بتن و يا شفته پر شود و محل احداث ساختمان نسبت به زمين تعيين شده و نسبت به ريشه كني آن يعني كندن ريشه هاي نباتي كه ممكن است در زمين روئيده باشد اقدام شود و خاكهاي اضافي بيرون حمل گردد و بالاخره بايد شكل هندسي زمين و زواياي آن كاملاً معلوم شده و با نقشه ساختمان مطابقت داده شود.
پياده كردن نقشه :
بعد از اينكه مراحل بالا ترتيب اثر داده شد نوبت به پياده كردن نقشه مي رسد كه پس از بازديد محل و ريشه كني اولين اقدام در ساختمان پياده كردن نقشه مي باشد منظور از پياده كردن نقشه يعني انتقال نقشه ساختمان از روي كاغذ به روي زمين به ابعاد اصلي ( يك به يك ) مي باشد، به طوريكه محل دقيق پي ها و ستون ها و ديوارها و زير زمين و عرض پي ها روي زمين به خوبي مشخص باشد و همزمان با ريشه كني و بازديد محل بايد قسمت هاي مختلف نقشه ساختمان مخصوصاً نقشه پي كني كاملاً مورد مطالعه قرار گرفته به طوري كه در هيچ قسمت نقطه ابهامي باقي نماند و بعداً اقدام به پياده كردن نقشه بشود. بايد سعي شود حتماً در پياده كردن نقشه از نقشه پي كني استفاده گردد براي پياده كردن نقشه ساختمانهاي مهم معمولاً از دوربين نقشه برداري استفاده مي شود ولي براي پياده كردن نقشه ساختمانهاي معمولي و كوچك، از متر و ريسمان بنائي كه به آن ريسمان كار هم مي گويند استفاده مي گردد. براي پياده كردن نقشه با متر و ريسمان كار ابتدا بايد محل كلي ساختمان را روي زمين مشخص نموده و بعد با كشيدن ريسمان در يكي از امتدادهاي تعيين شده و ريختن گچ يكي از خطوط اصلي ساختمان را تعيين مي نمائيم و بعد خط ديگر ريسمان را كه معمولاً عموم بر خط اول مي باشد با استفاده از خاصيت فيثاغورث رسم مي نمائيم.
معمولاً در اصطلاح بنائي استفاده از اين روش را 3 و 4 و 5 مي گويند زيرا در اين طريق معمولاً اضلاع مثلث 3 متر و 4 متر و وتر مثلث 5 متر است و براي مكان هاي كوچكتر يا بزرگتر مي توان از مضرب هاي اين اعداد استفاده نمود مانند 30 و 40 و 50 سانتي متر و يا 6 متر و 8 متر و 10 متر. بهر حال امتداد خط دوم كه عمود بر امتداد خط در جهت X ها مي باشد به دست مي آيد آنگاه ساير خطوط را موازي با دو خط فوق الذكر رسم مي نمائيم.
وي همچنان اشاره كرد و گفت در موقع پياده كردن نقشه براي جلوگيري از جمع شدن خطاها بهتر است اندازه ها را هميشه از يك نقطه اصلي كه آن را مبدا مي ناميم حساب نموده و روي زمين منتقل نمائيم.
بعد از اتمام كار پياده كردن نقشه و قبل از اقدام به گودبرداري يا پي كني حتماً مجدداً اندازه هاي نقشه پياده شده از كنترل نمائيم تا حتي المقدور از وقوع اشتباهات احتمالي جلوگيري شود. براي اينكه مطمئن شويم زواياي به دست آمده اطاق ها قائمه مي باشد بايد دو قطه هر اطاق را اندازه بگيريم. چنانچه مساوي بودند آن اطاق گونيا مي باشد به اين كار اصطلاحاً چپ و راست مي گويند.
البته چنانچه در اين محل اتاق ها در حدود 3 الي 4 سانتي متر ناگونيا باشد اشكالي ندارد زيرا با توجه به اينكه پي ها هميشه قدري پهن تر از ديوارهاي روي آن مي باشند لذا در موقع چيدن ديوار مي توان ناگونيائيها را برطرف نمود. به طور كلي بايد هميشه توجه داشت كه پياده كردن نقشه يكي از حساس ترين و مهم ترين قسمت اجراء يك طرح بوده و كوچكترين اشتباه در آن موجب خسارتهاي سنگين و فراواني مي شود.
گودبرداري در ساختمان:
بعد از پياده كردن نقشه و كنترل آن در صورت لزوم اقدام به گودبرداري مي كنند. گودبرداري براي آن قسمت از ساختمان انجام مي شود كه در طبقات پايين تر از كف طبيعي زمين ساخته مي شود و مانند موتورخانه ها و انبارها و پاركينگ ها و … در مورد گودبرداري چنانچه محل گودبرداري بزرگ نباشد از وسائل معمولي مانند بيل و كلنگ و فرغون استفاده مي گردد. براي اين كار تا عمق معيني كه عمل پرتاب خاك با بيل به بالا امكان ناپذير است عمل گودبرداري را ادامه مي دهند و بعد از آن پله اي ايجاد نموده و خاك حاصل از عمق پائين تر از پله را روي پله ايجاد شده ريخته و از روي پله دوباره به خارج منتقل مي نمايند.
براي گودبرداريهاي بزرگتر استفاده از بيل و كلنگ مقرون به صرفه نبوده و بهتر است از وسائل مكانيكي مانند لودر و غيره استفاده شود. در اينگونه موارد براي خارج كردن خاك از محل گودبرداري و حمل آن بخارج كارگاه معمولاً از سطح شيب دار استفاده مي گردد. بدين طريق كه در ضمن گودبرداري و حمل آن بخارج كارگاه معمولاً از سطح شيب دار استفاده مي گردد. بدين طريق كه در ضمن گودبرداري سطح شيبداري در كنار گودبرداري براي عبور كاميون و غيره ايجاد مي گردد كه بعد از اتمام كار اين قسمت به وسيله كارگر برداشته مي شود. وي همچنان توضيحاتي راجع به عمق گودبرداري داد و اشاره كرد و گفت :
ظاهراً حداكثر عمق مورد نياز براي گودبرداري تا روي پي مي باشد به علاوه چند سانتي متر بيشتر براي فرش كف و عبور لوله ها مي باشد كه در اين صورت مي بايست محل پي هاي نقطه اي يا پي هاي نواري و شناژها را با دست خاكبرداري نمود ولي بهتر است كه گودبرداري را تا زير سطح پي ها ادامه دهيم زيرا در اين صورت اولاً براي قالب بندي پي ها آزادي عمل بيشتري داريم در نتيجه پي هاي ما تميز تر و درست تر خواهد بود و در ثاني مي توانيم خاك حاصل از چاه كني و همچنين نخاله هاي ساختمان را در فضاي ايجاد شده بين پي ها بريزيم كه اين مطلب از لحاظ اقتصادي مقرون به صرفه مي باشد زيرا معمولاً در موقع گودبردري كار با ماشين صورت مي گيرد و در صورتيكه براي خارج نمودن نخاله ها و خاك جاصل از چاه فاضلاب از محيط كارگاه مي بايست از وسائل دستي استفاده كرد كه اين امر مستلزم هزينه بيشتري نسبت به كار با ماشين مي باشد كه موارد فوق در مورد پي هاي نواري عملي نيست همچنين در بعضي مواقع كه گودبرداري صورت مي گيرد ممكن است از ديوارهاي اطراف ريزش خاك هاي نباتي را داشته باشيم كه براي جلوگيري از ريزش اين ديواره ها معمولاً ديواره اطراف را با شيب ملايم طراحي كرده كه اين زوايه شيب بستكي به نوع خاك محل گودبرداري دارد.
- در بعضي مواقع ايجاد شيب مورد لزوم موجب كار اضافي براي حمل خاك بيشتر به خارج و انتقال مجدد آن بعد از ساختن ديوار مورد لزوم به پشت ديوار است لذا براي جلوگيري از پرداخت هزينه بيشتر و عدم انجام كار اضافي در موقع گودبرداري در زمين هاي سست بعضي وقت ها در صورت امكان اقدام به ايجاد ديوارهاي مانع مي نمايند كه ديواري مانع داراي انواع مختلفي از قبيل ديوارهاي مانع چوبي – ديوارهاي مانع فلزي و … مي باشند.
بعد از اينكه صحبت هاي فني پيمانكار به اتمام رسيد به اتفاق دو كار آموز ديگر كه از دانشگاه هاي ديگر براي انجام دوره كارآموزي به آنجا آمده بودند به دفتر فني واقع در محوطه كارگاه رفتيم و پاي صحبت هاي مسئول شركت نشستيم و از او خواستيم تا توضيحات بيشتري به ما بدهد.
آزمايشات مورد نياز روي زمين ساختمان:
وي بعد از اينكه محاسبات فني خود را به پايان رسانيد ساختار هاي فني را بازتر كرد و گفت: متاسفانه در ايران ساختمان سازي از لحاظ كميت و كيفيت در مقايسه با كشورهاي ديگر قابل مقايسه نيست و ساخت و ساز به دست عده اي بساز و بفروش افتاده و باپايمال كردن ضوابط آئين نامه اي تمام مسايل فني را زير سوال برده اند و اين روند حتي مي تواند بافت شهري را خراب كرده و خسارات جبران ناپذيري را به بار آوردو … از اين صحبت ها كه بگذريم ساختار كلي يك ساختمان و شكل گيري آن نيازبه محاسبات وآزمايشات دقيق دارد. براي يك ساختمان سازي خوب بعد از مراحل ريشه كني و پياده كردن نقشه در جاهايي كه محل استقرار ستون و شناژها بود به صورت گمانه زدن مقداري از خاك مورد نظر را استخراج كرديم و آنرا به آزمايشگاه مكانيك خاك مي بريم و در آنجا با آزمايشات متعددي از قبيل آزمايش برش مستقيم وآزمايش سه محوري و … مقدار C و  خاك براي ما مشخص شد كه با توجه به آن مي توان باروارده برپي را تخمين زد.
البته آزمايشات ديگري هم وجود دارد از قبيل آزمايش تعيين قدرت تحملي زمين به طريقه بارگذاري و آزمايش تعيين قدرت مجاز تحمل زمين به طريقه وزن مخصوص و…
در آزمايش تعيين قدرت تحملي براي اين كار ابتدا نقطه اي از پي كه نماينده تمام نقاط پي باشد انتخاب كرده (‌يعني نقطه اي را كه كليه نقاط ديگر پي از لحاظ دانه بندي شبيه آن باشد ) بعد جسمي را با سطح معين روي آن قرار مي دهيم مثلاً مي توان از مكعب هاي بتني به سطح 20 * 20 سانتي متر استفاده نمود و روي آن به تدريج بارگذاري مي نمائيم و در هر 24 ساعت قدري به مقدار بار اضافه مي كنيم قبل از بارگذاري خط كشي در كنار اين قطعه بتني نصب كرده تا بتوانيم فرو رفتن آن را اندازه بگيريم آن قدر بارگذاري را ادامه مي دهيم تا اينكه قطعه بتني شروع به فروريختن زمين بنمايد. حال اگر مقدار بارگذاشته شده روي قطعه بتني را بر سطح مقطع آن تقسيم كنيم مقداري باري كه هر سانتي متر زمين مي تواند تحمل نمايد به دست خواهد آمد. قدرت مجاز زمين بسته به اهميت ساختمان درصدي از اين عدد مي باشد و معمولاً بين 30 تا 50 درصد عدد به دست آمده را قدرت مجاز زمين مي دانند كه البته در كارگاه براي بارگذاري از كيسه هاي سيماني 50 كيلوگرم استفاده كرد.
پي سازي:
بعد از اينكه محاسبات دقيق و مقدار نيروي وارد بر پي ها كه از طريق وزن ساختمان روي آنها صورت مي گرفت و با توجه به نوع خاك زير پي و استفاده از شمع كوبي در جاهايي كه خاك سست وجود داشت نوبت به پي سازي اين ساختمانها رسيد كه ابعاد آن از قبل مشخص شده است.
در اين نوع ساختمانهاي فلزي بيشتر از پي نقطه اي استفاده مي كنند و در زمين هاي سست و ساختمانهاي بسيار سنگين از پي هاي سراسري ( راويه ژنرال ) هم استفاده مي كنند. اين نوع پي ها علاوه بر اينكه از بتن مسلح ساخته مي شوند بايد داراي زمين مناسب باشند كه قدرت مجاز آن تاب تحمل وزن ساختمان را داشته باشد كه در ساختمانهاي بزرگ اين قدرت مجاز به وسيله آزمايشات مكانيك خاك كه به آن اشاره شد تعيين مي گردد.
در هر حال در موقع پي سازي بايد سطح زير پي كاملاً صاف و تقريباً تراز بوده و عاري از خاشاك و يا هر نوع عوامل خارجي باشد و بايد پي سازي مستقيماً از روي خاك طبيعي شروع شود.
بتن مگر نيز مي تواند نقش بسزايي داشته باشد. بتن مگر كه به آن بتن لاغر يا بتن كم سيمان هم مي گويند اولين قشر پي سازي در پي هاي نقطه اي مي باشد. مقدار سيمان در بتن مگر در حدود 100 الي 150 كيلوگرم در متر مكعب است. در پي هاي نقطه اي بتن مگر به دو دليل مورد استفاده قرار مي گيرد:
1) براي جلوگيري از تماس مستقيم بتن اصلي پي با خاك
2) براي رگلاژ كف پي و ايجاد سطح صافي براي ادامه پي سازي
ضخامت بتن مگر در حدود 10 سانتي متر مي باشد و معمولاً قالب بندي از روي بتن مگر شروع مي شود.
نكته ديگري كه مي توان در پي هاي نقطه اي به آن اشاره كرد ميلگردهاي كف پي مي باشد. اصولاً بتن نيز مانند ساير مصالح ساختماني در مقابل نيروهاي كششي ضعيف بوده و در محل تارهاي كششي ترك هايي در آن ايجاد مي شود لذا براي جلوگيري از تركيدن بتن در محل تارهاي كششي ميلگردهاي فولادي قرار مي دهند.
تارهاي كششي در پي هاي نقطه اي در كف پي بوده و ميله گردها را در دو جهت به صورت مشبك در حدود 5 سانتي متر بالاتر از كف روي بتن قرار مي دهند اين آرماتورهاي شبكه اي را كه از قبل به اندازه متناسب در حدود 5 سانتي متر كوچكتر از ابعاد پي، 5/2 سانتي متر از هر طرف بافته شده است در كف پي قرار داده و زير آن را، تكه هاي كوچك شن و يا تكه هاي بتن قدري بالاتر از كف پي قرار مي دهند به صوريكه در موقع بتن ريزي اين شبكه كاملاً در بتن غرق مي شود و يا بتوان ابتدا در حدود 5 سانتي متر در كف پي بتن ريخت و بعد اين آرماتورها را روي آن قرار داده و بتن ريزي را تا ضخامت تعيين شده در نقشه ادامه داد ولي اين كار هميشه ممكن نيست زيرا اغلب مواقع وجود شبكه هاي شناژ مانع اين كار مي گردد. وي ادامه داد و گفت: محل برخورد آرماتورهاي چپ و راست را بايد با مفتولهاي غيرفلزي 3 يا 4 به يكديگر متصل نمود بايد توجه داشت كه سر كليه آرماتورها به صورت چنگك خم شده و يا به صورت گونيا برگردانيده شود و بايد دقت شود كه كليه محل هاي برخورد ميله گردهاي چپ و راست با مفتول بسته شود.
- همچنين به اين نكته نيز بايد توجه داشت كه هيچ وقت ميلگردهايي كه داخل بتن قرار مي گيرند نبايد رنگ آميزي شده و يا به روغن آغشته شود زيرا در اين صورت رنگ روي ميلگرد مانع چسبيدن بتن و فولاد به يكديگر مي گردد و بايد دقت نمود ميلگردهاي مصرفي صاف و بدون انحناي موضعي باشد. فاصله ميلگردها بايد يكنواخت باشد به طوريكه بزرگترين دانه بتن به راحتي از داخل آن رد بشود و در موقع بتن ريزي بايد دقت شود كه بتن پي يا ستون و يا دال بتني كاملاً يكپارچه و توپر و متراكم بوده و در آن
حفره هاي خالي وجود نداشته باشد براي اين كار اغلب از ويبراتور استفاده مي كنند كه اين دستگاه در بتن توليد ارتعاش كرده و بتن را به تمام گوشه هاي قالب هدايت مي نمايد و در نتيجه مانع ايجاد فضاي خالي در داخل بتن مي گردد ولي بايد توجه داشت كه اگر بتني را بيش از حد لازم ويبره نمائيم دانه هاي درشت تر آن در زير قرار گرفته و دانه هاي ريزتر و همچنين دوغاب سيمان در رو قرار مي گيرد كه اين خود باعث غيريكنواختي و ضعف قطعه بتني مي گردد.
قبل از بتن ريزي همانطور كه مي دانيم بايد محل پي را قالب بندي نمود اين قالب بندي كه به آن كفراژ هم گفته مي شود ممكن است از چوب به ضخامت 2 تا 3 سانتي متر يا فلز باشد البته ممكن است در بعضي از ساختمانها قالب را با تيغه هاي آجري درست كنند كه اين كار از لحاظ سرعت و اقتصادي مقرون به صرفه مي باشد ولي به علت آنكه آجر آب بتن مجاور خود را به سرعت مكيده و آن را خشك مي نمايد و مانع فعل و انفعالات شيميايي تدريجي آن گشته و در نتيجه بتن مجاور قالب به استقامت دلخواه نمي رسد بدين لحاظ بايد در موقع استفاده از قالب آجري ابعاد پي را در حدود 5 سانتي متر از هر طرف بيشتر از ابعاد محاسبه شده انتخاب كرد و يا روي آجر را با ورقه هاي پلاستيكي پوشانيده تا آجر مستقيماً با بتن در تماس نباشد.
نحوه قرارگيري صفحه زير ستون:
بعد از اينكه مراحل كار براي بتن ريزي و تمامي آرماتورهاي شناژ و فونداسيون به نحوي كه گفته شد در جاي خود قرار گرفت نوبت به قرار دادن صفحه زير ستون يا ميلگردهاي ريشه مي رسد چنانچه پي ريخته شده جهت ستون بتني باشد ميلگردهاي عمومي كه قسمتي از آن خارج از پي قرار گرفته باشد در بتن پي قرار مي دهند و آرماتورهاي ستون را به آن مي بندند. چنانچه پي ريخته شده جهت ستون فلزي باشد براي آنكه فشار وارده از ستون در سطح پي تقسيم شود زير ستون روي پي صفحه اي فلزي كه ابعاد آن با محاسبه تعيين مي شود قرار مي دهند. چون ممكن است به ستون به جز بارهاي عمومي نيروهاي جانبي نيز وارد شود صفحه زير ستون را به وسيله ميلگردهايي در بتن محكم مي كنند براي اين منظور به دو طريق مي توان عمل كرد :
الف) 4 عدد ميلگرد با نمره مثلاً 20 يا 22 يا بيشتر كه سر آن به صورت چنگك يا گونيا خم شده و سر ديگر آن پيچ و مهره كرده اند در بتن قرار مي دهند و در صفحه زير ستون نيز 4 عدد سوراخ درست مقابل اين 4 ميلگرد ايجاد مي نمايند و ميلگردها را از داخل سوراخ صفحه رد كرده و با مهره محكم مي نمايند اين طريق مطمئن تر بوده ولي اجراي آن مشكل تر مي باشد به اين ميلگردها اصطلاحاً بولت مي گويند.
البته شايان ذكر است كه قطر اين ميلگردها با نمره تعيين شده به زير صفحه جوش داده و آنرا در موقع بتن ريزي داخل پي قرار مي دهند در اين طريقه چون بتن بعد از خشك شدن قدري تقليل حجم پيدا مي كند اغلب زير صفحه خالي مي شود. براي جلوگيري از اين موضوع بهتر است در موقع كارگذاشتن صفحه سوراخي در وسط آن ايجاد نموده و آنقدر صفجه را بكوبند تا بتن از اين سوراخ بيرون بيايد.
البته باز هم در اثر تقليل حجم بتن زير صفحه خالي مي شود و با زدن ضربه اي به روي صفحه به خوبي خالي بودن زير آن محسوس است ولي با ايجاد اين سوراخ كمتر زير صفحه خالي مي شود ولي در طريقه قبل مي توانيم پس از خشك شدن بتن با باز كردن مهره ها صفحه را خارج نموده و زيرآنرا با يك قشر نازك بتن پر نموده ودوباره صفحه را درمحل خود نصب نمائيم.
بايد توجه داشت كه اگر قبل از سخت شدن كامل بتن اقدام به باز نموودن مهره هاي روي بولت نمائيم با توجه به اينكه در موقع بتن ريزي آن قسمت از ميلگرد بولت كه در خارج بتن قرار دارد آغشته به بتن ميلگرد ممكن است در اثر فشار وارده براي باز كردن مهره و همچنين به علت تازه بودن بتن پي ساخته شده به كلي متلاشي گردد.
بازكردن مهره ها نبايد زودتر از يك هفته انجام شود و بهتر است قبل از بتن ريزي روي آن قسمت از بولت و مهره متصل به آن كه خارج از بتن قرار دارد به وسيله تكيه پلاستيكي بسته شود كه از آغشته شدن آن به بتن جلوگيري گردد تا موقع باز كردن مهره دچار اشكال نشويم.
مونتاژ نمودن شناژها:
بعد از اينكه آرماتوربندي پي ها و مونتاژ كردن صفحه پليت به اتمام رسيد در واقع نوبت به مونتاژكردن شناژها مي رسد.براي اينكه بهتر با شناژهاآشناتر شويد مختصري راجع به آن توضيحي مي دهيم.
به طور كلي شناژها پي هاي نقطه اي را به همديگروصل كرده و در موقع نشست ساختمان و يا تكان هاي ناگهاني با همديگر كار مي كنند. در واقع پي هاي نقطه اي را به وسيله شناژ ها به يكديگر وصل مي كنند پس از آنكه قالب بندي انجام شد و شبكه هاي زير ستون ها را داخل پي هاي نقطه اي قرار دادند قبل از بتن ريزي پي هاي نقطه اي را بوسيله حداقل 4 ميلگرد كه تعداد و نمره آن به وسيله محاسبه تعيين مي گردد به همديگر وصل مي نمايند.
اين ميلگرد هاي عرضي كه به ان خاموت مي گويند به همديگر متصل مي باشند قطر ميلگردهاي عرضي و فاصله آنها به وسيله محاسبه تعيين مي شود. خاموتها بايد حتما به خم غير90 درجه ختم شوندو بهتر است اين خم در قسمت فشاري قطعه بتن قرار گيرد . اين قفسه هاي شناژ بايد حداقل تا يك چهارم بعد پي نقطه اي به داخل آن ادامه پيدا كند در واقع بعضي از مهندسين مشاور ترجيح مي دهند كه اين قفسه شناژ سراسر پي نقطه اي را طي نموده و از طرف ديگر آن ادامه پيدا كند در اين صورت اين قفسه ها بايد يكريگر را قطع نمايد آرماتورگذاري و بتن ريزي اين شناژها كاملا مانند شناژ رو يا زير ديوار آجري مي باشد.
در موقع بتن ريزي چنانچه ممكن باشد بهتر است كليه بتن پي هاي نقطه اي و شناژ هاي متصل كننده يك جا ريخته شود. اين كار با وجود ماشين هاي حمل بتن كه در ايران فراوان يافت مي شود امكان دارد ولي چنانچه ريختن بتن كليه قسمت هاي پي در يك روز ممكن نباشد بهتر است بتن ريزي را در محل يك پنجم طول شناژها محور تامحور متوقف كرد چنانچه در موقع متوقف كردن بتن ريزي چند عدد ميلگرد كمكي (2 تا 3) عدد با همان نمره آرماتورهاي شناژ داخل بتن قرار داده به طوري كه تقريباً نصف طول آن در بتن روز بعد قرار گيرد بهتر است.
استقرار ستون روي صفحه ستون:
بعد از اينكه بتن فنداسيون ها و شناژها ريخته شد در واقع چند روزي را صبر مي كنيم تا بتن به مقاومت نهايي خود رسد آنگاه مي توان آجرهاي اطراف شناژها و پي ها را با كلنگ كنده و آنها را براي به كار بردن ديوارها در گوشه اي انبار كرد و فضاهاي خالي بين پي ها و شناژ ها را با خاك دستي پر مي كنيم و خوب مي كوبيم بعد از اينكه بتن به مقاومت نهائي خود رسيد نوبت به استقرار ستون روي صفحه فندانسيون مي رسد و در ضمن جزئيات آرماتورگزاري پي در صفحه بعدي به نمايش درآمده است.
اين كار بايد از دقت فراواني برخوردار باشد. وي همچنان اشاره كرد و گفت در ساختمانهاي فلزي و بتني به آن قسمت از اجزاء كه تحت نيروي فشاري واقع هستند ستون مي گويند كه در واقع بار سقفها به وسيله پلها به ستونها منتقل شده اند و به وسيله ستونها به زمين منتقل مي گردند.
براي ساختن ستون هم مي توان از پروفيلهاي مختلف استفاده كرد مانند 2 عدد تيرآهن I معمولي و يا يك عدد آهن بال پهن و يا دو عدد ناوداني و يا يك عدد قوطي چهارگوش و يا چهار عدد نبشي و غيره…
در ايران براي ساختن ستونها معمولاً از 2 عدد تيرآهن I معمولي استفاده مي شود و آنها را به وسيله تسمه به يكديگر متصل مي نمائيم. گاهي نيز از آهنهاي بال پهن كه به آنها H مي گويند ساخته مي شود و يا قوطي چهار گوش استفاده مي شود. در مواردي كه بار ستون زياد است مي توان از 2 عدد تيرآهن I كه به شكلهاي مختلف به يكديگر متصل مي شوند استفاده نمود. وي همچنان اشاره كرد و گفت در طبقات بالاتر كه بار ستونها كاهش مي يابد مي توان از ادامه يكي از آهنهاي I خودداري كرد

براي ساختن ستونها از دو يا سه عدد I معمولي و يا ساير پروفيلها بايد دقت كافي به عمل آورد تا ستونها كاملاً مستقيم و راست ساخته شود زيرا كوچكترين انحناي ستون ممكن است بعد از بارگذاري منجر به كمانش ستون گشته و در نتيجه باعث تخريب ساختمان شود.
در موقع ستون سازي به دو علت ممكن است انحناء در آن ايجاد شود. اول آنكه امكان دارد تيرآهن هاي مورد استفاده براي ساختن ستون در اثر حمل و نقل داراي پيچيدگي باشد. دوم اينكه ممكن است در اثر جوشكاري غير فني و نادرست در ستونها پيچيدگي ايجاد شود كه براي جلوگيري از اين كار بهتر است به شرح زير عمل گردد:
ابتدا تيرآهنها را از لحاظ شماره انتخاب نموده و آنها را به طول معين كه در نقشه هاي محاسباتي قيد گرديده برش مي دهند آنگاه زير دو سر و كمر ستون تيرآهنهايي قرار داده و ستون را روي اين تيرآهن هاي افقي كه به صورت تراز روي زمين قرار داده اند مي خوابانند قبل از اين كار بايد از راست بودن تيرآهنهاي تكي كاملاً مطمئن بوده و چنانچه تيرآنها كاملاً راست نباشد بهتر است آنها را عوض نموده و از تيرآهنهاي مستقيم استفاده نمايند و در صورتيكه اين كار مقدور نباشد بايد تيرآهنها به وسيله پتك هاي سنگين كه در محلهاي دقيق و حساب شده فرود مي آيد راست بشود.
لازم به يادآوري است كه هر نوع ضربه زدن به تيرآهن حتي جهت برطرف كردن پيچيدگي هاي موضعي و يا در اثر جابجايي و غيره در تيرآهن تنش هايي ايجاد مي كند كه در آن باقي مانده و اگر تنشهاي ايجاد شده در اثر بارگذاري هم جهت با اين تنشها باشد موجب تخريب سريعتر قطعه مي گردد بدين لحاظ هر قدر به تيرآهن قبل از مصرف ضربه كمتري زده شود بهتر است آنگاه تيرآهنهاي ستون ها را با فاصله اي معين كه در نقشه محاسباتي تعيين شده است كنار هم قرار داده و به وسبله تسمه هايي كه از قبل بريده شده و آماده شده اند با خال جوش آنها را به يكديگر متصل مي نمايند و آنگاه براي جلوگيري از پيچيدگي نخست ابتدا و انتها و كمر ستونها تيرآهنهاي زيرسري جوش داده و بعد كليه ستونها را با خال جوش به يكديگر متصل مي نمائيم و آنگاه جوشكاري را تكميل مي كنيم و بدين ترتيب تا 90 درصد از پيچيدگي ستونها جلوگيري مي شود يا اينكه ممكن است ستون از دو عدد تيرآهن I و يا دو عدد ناوداني و يا چهار عدد نبشي و غيره تشكيل شده باشد كه اين پروفيلها مي بايد به يكديگر متصل شوند معمولاً اين پروفيلها را به وسيله تسمه به همديگر متصل مي نمايند. ابعاد اين تسمه ها به وسيله محاسبه تعيين
مي گردد ولي اغلب براي ساختمانهاي معمولي از تسمه هايي به ابعاد تقريبي
10 * 100 استفاده مي گردد.
طول تسمه ها معمولاً به اندازه پشت تا پشت ستون مي باشد (‌ قدري كمتر براي جوشكاري) تسمه ها را در ايران معمولاً به طور موازي با يكديگر جوش مي دهند و فاصله آنها از يكديگر در حدود 40 سانتي متر مي باشد ولي گاهي طبق محاسبه مجبور مي شوند تسمه ها را با زاويه45 يا 30 درجه جوش دهند. اگر طبق محاسبه براي ساختن ستون
مي بايد از سه عدد تيرآهن استفاده شود كه يكي از آنها عمود بر دوتاي ديگر باشد و قبل از‌آنكه تسمه هاي اتصال دهنده را جوش دهند بايد اول سه عدد تير آهن به يكريگر متصل نموده و جوشكاري آنرا تكميل نمايد و بعد تسمه هاي اتصال را جوش بدهند زيرا در غير اين صورت اتصال تير آهن مياني به دو آهن ديگر مشكل خواهد بود.

گاهي ممكن است ستون انتخاب شده از لحاظ شماره تير اهن براي كليه طبقات مناسب بوده فقط براي يك يا دو طبقه پائين كار بيشتري را تحمل مي نمايد ضعيف باشد در اين صورت ممكن است مهندس محاسب براي تقويت ستون ورق هاي تقويتي سراسري پيشنهاد نمايد در اين صورت ديگر براي اتصال ستون در اين قسمت از تسمه استفاده نمي گردد.
همچنين لازم به ياد آوري است كه تسمه هاي اتصال و ورق بست جزءمحاسبه نبوده و فقط براي اتصال به كار مي روند در موقع جوشكاري ورق هاي تقويتي بايد نكات مذكور درجوشكاري تسمه ها رعايت گردد . جوشكاري ورق هاي تقويتي بايد به طول كافي و با بعد معين باشد تا نقطه ضعفي از اين نظر ايجاد نشود.

طويل كردن ستونها:
بعد از اينكه توضيحاتي راجع به ستون ها براي ما داده شد اين سوال براي ما پيش آمد كه با مرتفع بودن ساختمان ستون ها را چگونه طويل مي كنند كه اقاي مهندس اشاره كرد و گفت: طويل كردن ستون هايكي از قسمت هاي مهم ساختمانهاي فولادي است كه بايد با دقت خاصي زير نظر مهندسين صورت بگيرد . معمولا در ساختمانهاي مرتفع كه در طبقات پايين از ستونهايي با شماره زياد استفاده ميگردد از لحاظ اقتصادي مقرون به صرفه نيست كه ستون ها با همين شماره در طبقات بالا كه بار كمتري را تحمل مي نمايد ادامه يابد لذا بعد از هر 2 يا 3 طبقه ار تيرآهنهائي با 2 يا 4 شماره كمتر براي ساختن ستون استفاده مي شود .

در اين مواقع بايد مطابق شكل از 4 عدد تسمه استفاده شود كه دو عدد آن فقط به ستون باريكتر جوش مي شود تا با ستون پهن تر هم روبرو بشود و به آن تسمه هم رو كننده مي گويند و از 2 عدد تسمه ديگر براي اتصال دو قسمت ستون به يكديگر استفاده مي گردد.

بديهي است ضخامت دو عدد تسمه اول متناسب با تقليل نمره ستون بوده و چنانچه اين تقليل 2 نمره باشد از تسمه به ضخامت 1 سانتي متر استفاده مي شود و اگر 4 نمره باشد از تسمه به ضخامت 2 سانتي متر استفاده مي شود مثلا اگر ستون ضخيم تر از تير آهن نمره 18 استفاده مي شود و ستون باريكتر از تير آهن نمره 16 براي تسمه هم رو كننده از يك تسمه 1 سانتي متري استفاده مي شود .

طول تسمه هاي اول هم در حدود 30 الي 40 سانتي متر بوده و طول تسمه دوم كه هر دو قسمت ستون را در بر گيردبايد در حدود50 الي 60 سانتي متر باشد . پهناي تسمه هاي مساوي پشت ستون مي باشد علاوه بر تسمه هاي فوق دو عدد تسمه به طول تقريبي 50 الي 60 سانتي متر نيز به جان ستون ها جوش مي شود البته بهتر است اين تقليل ضخامت درست در وسط دو گره انجام شود زيرا در اين نقطه ممان هاي وارد بر ستون مساوي صفر مي باشد همچنين اگر طول ستوني از 12 متر بلندتر باشند ناچاراً بايد دو يا چند قطعه تيرآهن را به همديگر جوش بدهيم در اين حالت بايد از چهار قطعه تسمه به طول حدود 50 سانتي متر استفاده كرد كه دو عدد آن به دو بال تيرآهن و دو عدد ديگر به جان تيرآهن ها جوش مي شود و بايد دقت نمود كه دو قطعه ستون كاملاً در امتداد يكديگر بوده و هيچ انحنائي نداشته باشد و طول جوش و بعد جوش بايد كنترل شود تا حتماً مطابق نقشه لحاظ شود.

وي همچنان توضيحاتي در رابطه با الكترودهاي مصرفي داد و گفت: براي جوشكاري بايد الكترودي انتخاب شود كه متناسب با جوشكاري بوده و بعد لازم را به راحتي ايجاد نمايد. همچنين بايد توجه نمود تا آمپر دستگاه به نحوي انتخاب گردد كه قادر به ذوب نمودن الكترود انتخاب شده باشد و حداقل قطر الكترود جوشكاري براي اسكلت فلزي 4 ميلي متر پيشنهاد مي گردد.
بايد دقت شود كه جوشكاري در كليه قسمت ها يكنواخت بوده و با بعد مساوي انجام مي گردد و باصطلاح زنجيره اي باشد. همچنين بهتر است تا آنجا كه امكان دارد جوشكاري روي زمين به طور افقي روي قطعات انجام شده آنگاه قطعه در محل خود نصب گردد زيرا براي اين نوع جوشكاري ها احتياج به كارگران حرفه اي مي باشد كه استفاده از وجود آنها در تمام كارگاه ها مشكل است.