بخشی از مقاله
چکیده
با گسترش روز افزون جمعیت و پدیده شهرنشینی و از بین رفتن محیط های طبیعی باعث بروز مشکلات بسیاری برای انسان آپارتمان نشین امروزی شده، بنابراین ایجاد سبزینگی در فضای پشت بام از فضای بلااستفاده و بی روح در جهت تامین فضای اضافی برای انجام فعالیت ها و استراحت همه گروه ها شده و دارای عملکردهای بسیار مفیدی برای ساکنان و زندگی در کنار طبیعت برای روح و جسم انسان لازم است.هدف از این تحقیق یافتن رابطه بین بام سبز و حس آرامش انسان در ساختمان مسکونی بام نیاوران3 واقع در تهران-نیاوران-سه راه یاسر-پلاک 10 به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید که برای پاسخ به این پرسش بر مبنای روش توصیفی-پرسشنامه ای بوده و نتایج پژوهش نشان می دهد ارتباط با طبیعت در سلامت روح و روان انسان تاثیر گذاشته و بام سبز موجب تفریحی شاد و سالم و آرام بخش و موجب حس آرامش در ساختمان های مسکونی می شود.
کلمات کلیدی: بام سبز؛ حس آرامش انسان؛ بافت مسکونی
.1مقدمه
انسان در گذشته های دور تمام نیازهای خود را از طبیعت تامین می کرده و از جهات گوناگون از محیط طبیعی خود بهره می برده است. در طول قرون متمادی، زندگی انسان هرگز از محیط زیست او جدا نبوده و همواره با آن تعاملی هم افزا داشت. - توکلی؛ ماجدی. - 1392 زندگی ماشینی و دیجیتالی امروز باعث شده که مردم در طول روز یا هفته تصمیم بگیرند به پارک ها و فضاهای سبز سطح شهر پناه ببرند و برای چند دقیقه یا چند ساعت هم که شده آب و هوایی تازه کنند. در این میان افرادی هم هستند که تمایل دارند این فضای سبز و با طراوت را به نزدیکی منزل خود بیاورند و کجا بهتر از پشت بام خانه ها است. - شرقی. - 1390 انسان آپارتمان نشین امروزی سعی دارد روح و حس طبیعی را به بلوک های مسکونی زمخت و غم زده بر گرداند
- مطلبی. - 1380 در این حالت میتوان از سطوح بلا استفاده مانند بام خانه ها استفاده کرد و به دلیل عدم طراحی بام های مسطح با هزینه زیاد که فقط به منظور نگهداری لوازم مکانیکی و حفاظت ساختمان در برابر عوامل جوی بوده که این بام ها فاقد ارزش زیبایی معماری بوده است. - رضویان؛ غفوری پور؛ رضویان. - 1389 پژوهش حاضر نشان می دهد که یکی از راه حل های موثر در حس آرامش انسان ایجاد فضای سبز می باشد، از این رو پروژه بام سبز بعنوان یک راهکار اجرایی مطرح گردید. بام سبز بنا بر تعریف، بامی است که با پایه های اصلی پوشش گیاهی طراحی و طوری ساخته شود که جریان زندگی تعریف شده ای داشته باشد و بتوان ساعاتی از روز یا شب را با حسی متفاوت و کارایی جدید روی آن گذراند. - محمودی؛ پاکاری؛ بهرامی. - 1391
هدف اصلی در این تحقیق یافتن رابطه بین بام سبز و حس آرامش انسان در ساختمان مسکونی بام نیاوران3 واقع در تهران است. بنا بر این، پرسش اصلی پژوهش، این است که آیا می توان با استفاده از بام سبز در بافت مسکونی به حس آرامش انسان کمک کرد؟ برای پاسخ به این پرسش بر مبنای روش توصیفی-پرسشنامه ای بوده و ابزار جمع آوری این پژوهش روش اسنادی با مراجعه به منابع مکتوب اعم از کتاب،مقاله ها و نیز سایت های معتبر می باشد.
.2 بام های سبز در خانه های معاصر
ایده باغچه های روی سقف و کشت بر روی آن در زمان های قدیم توسط ایرانیان در 2500 سال پیش بر روی بام زیگوراتها به کار گرفته شده است، - مهدی نژاد؛ ضرغامی؛ سادات. - 1394 در ایران نیز با استفاده از خشت و گل در معماری ایران،پوشش خزه و گلسنگ و انواع گیاهان علفی روی بام بناهای مناطق مختلف کشور چون آذربایجان، گیلان و مازندران بام های خانه های کوهستانی و روستاها استفاده شده است، نمونه بازر آن خانه های روستاهای ماسوله است که در آن بام خانه های پایین تر به عنوان حیاط خانه های بالایی عمل می کنند. - نهرلی؛ عبدالهی؛ ولی بیگی. - 1390
.3بافت مسکونی
با توجه به گسترش زندگی در ساختمان های چند طبقه، زندگی در کنار طبیعت و بخصوص گیاهان برای سلامت روحی و روانی انسان لازم است. بام سبز میتواند جوابگوی خوبی در جهت رفع این نیاز به حساب آید و دارای عملکرد بسیار مفیدی برای ساکنان ساختمان باشد. - یزدانی؛ تیموری. - 1392 نیاز به حضور در طبیعت و تعامل با فضای باز در همه انسان ها یافت می شود ایجاد فضای سبز در ساختمان های بلند به ویژه در شهر های بزرگ به حس آرامش از فضا نقش مهمی دارد. - بهزادفر؛ قاضی زاده. - 1390
.4افزایش محدوده زندگی
با توجه به نیاز کودکان برای تحرک و پویایی و فضایی مناسب برای استراحت، ورزش، زنان خانه دار و همچنین ایجاد مکانی برای گذراندن شب های گرم تابستان، جلسات، با توجه به فقدان محیط آرام و امن از بام خانه های امروزی می توان بعنوان فضای جدید و سطحی گسترده با مساحت بالا و داشتن چشم انداز خوب که دسترسی به آن برای ساکنان آسان بوده وهمچنین امکان شناخت و ارتباط بین ساکنان ساختمان بوجود می آید. - کشتکار قلاتی؛ انصاری؛ نازی دیزجی. - 1389 ابعاد و کیفیت سطوح، پوشش گیاهی دارای تاثیر قابل ملاحظه ای بر روح آدمی دارد و به افراد این امکان را می دهد که در استفاده از طبیعت احساس امنیت کنند و همچنین در راستای سلامت روحی و روانی انسان تاثیر گذار است. - عینی فر؛ قاضی زاده. - 1389
.5فضای سازگار و مطبوع برای کاربران ساختمان
ایجاد سبزینگی در فضای پشت بام بر آب و هوای محیط و همچنین بر هوای داخل ساختمان تاثیر گذاشته و محیطی دلپذیر برای تفریح عموم ایجاد کرده و به سلامتی و تندرستی انسان کمک می کند. - محمودی؛ پاکاری؛ بهرامی. - 1391 و فضای مرده پشت بام خانه ها را به یک فضای زنده تبدیل کرده که هر چند جز فضای نیمه عمومی منظور می شود ولی باعث ایجاد کیفیت مطلوب در زندگی ساکنان ساختمان خواهد داشت. - مهدی نژاد؛ ضرغامی؛ سیده اشرف سادات. - 1394
.6سلامت روحی و روانی
به دلیل تاثیرات قابل توجه فضای سبز در سلامت روحی و روانی انسان همواره در نزدیکی بودن طبیعت و ارتباط با آن بر افزایش سلامت جسم و روان انسان تاثیر گذاشته و باعث بهبود سلامت روحی و روانی ساکنان ساختمان خواهد شد. - مهدی نژاد؛ ضرغامی؛ سادات. - 1394 و دسترسی به فضای سبز باعث کاهش نگرانی، عصبانیت می شود و شادابی و سرزندگی محیط زندگی را به شخص بر می گرداند. - محمودی؛ پاکاری؛ بهرامی. - 1391 که با تبدیل بام های سیاه به بام های سبز، تاثیر مثبتی بر حس آرامش انسان دارد. - توکلی؛ ماجدی. - 1392 همچنین از بوجود آوردن محیطی سبز در فضای خشک شهری که در ایجاد آرامش و سلامت روحی روانی ساکنین ساختمان نقش عمده ای ایفا می نماید و بیانگر اهمیت تماس مستقیم انسان با فضای طبیعی و سبز و نقش آن در سلامت جسم و روان انسان میباشد. - ذبیحی؛ رهبری منش. - 1390
