بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
كليه ها اندام هاي حياتي هستند كه براي دفع مواد زائد خون ، تنظيم تعادل الكتروليتي و فشار خون و تحريك ساخت سلول هاي قرمز خون ضــروري هـسـتـنــد .
سنگ کليه بيماری جدیدی نيست. حتی می گويند، فرعون هم به اينبيماری مبتلا بوده و يکی از ويژگی های طبيبمشهورش، سينوهه، توانايی درمان درد سنگ کليه بوده است.
سنگ‌كليه، ذرات‌كوچك‌وسختي است كه‌در يك يا هر دو كليه‌تشكيل‌شده‌و گاهي‌به‌داخل حالب‌ها انتقال‌مي يابند. سنگ‌كليه‌از نظر اندازه‌از يك‌دانه‌شن‌تا حدود يك‌توپ‌گلف‌متغير بوده‌و ممكن‌است‌منفرد يامتعددباشد.سنگ‌كليه‌معمولا بزرگسالان بالاي‌سی سال از هر دو جنس را مبتلا میسازدولی درمردان‌شايع‌تر است .این سنگ وقتی درطولمجراي ادراري حركت مي‌كنند درد شديدي را ايجاد مي كنند.در بيماران مظنون به سنگ كليه ، ارزيابي هاي مختلف راديوگرافي صورت مي‌گيرد.انواع راديوگرافي شامل KUB،IVP، اولتراسونوگرافي وسی تی اسکن اسپیرال هستند.
v
اسلاید 2 :
معاينه فيزيكی
براي يك بيمار مظنون به سنگ كليه ، يك معاينه كامل وتمام ضروري است. در اطراف شكم بيمار بايد معاينه به دقت صورت بگيرد. مخصوصا در ناحيه پهلوها
ارزيابي آزمايشگاهي
بيمار داراي سنگ كليه معمولا به دليل ديدن خون در ادرار يا درد شديد در ناحيه كمر و پهلو به پزشك مراجعه مي كند و پزشك با پرسيدن سوالاتي در مورد سابقه پزشكي و تاريخچه خانوادگي بيمار معاينات فيزيكي را هم انجام مي دهد. به علاوه آزمايش آناليز ادرار و كشت ادرار به پزشك كمك مي كند تا نـوع سنـگ و وجـود يـا عـدم وجـود عفـونـت را تشخيص دهد.
اگر بيماري مظنون به سنگ كليه است براي بـــررســـي وجـــود ســنــگ و هـمـچـنـيــن بــررســي روش‌هـاي درمـانـي ارزيـابي راديوگرافي مورد نياز است.
v
اسلاید 3 :
KUBعکس مسطحی ازقسمت تحتانی شکم برای شناسایی اندازه-شکل وضعیت کلیه ها حالب و مثانه است.
تقريباً 90% سنگ هاي مجاري ادراري تيره و مـبـهـم هـستند و بايد آن ها رابا KUBتصویر برداری کرد.
این راديــوگــرافــي مـعـمــولا قــابـلـيـت نـشـان دادن سنـگ‌هـاي بـزرگ را دارد. علـت ايـن است كه ســنــــگ‌هــــاي كــــوچــــك‌تــــر مـعـمـــولا مـبـهـــم و غيرواضحند يا با قرار گرفتن در موقعيت هايي در پشت دنده‌ها و مقاطع ستون فقرات از ميدان ديد خارج مي‌شوند.
اسلاید 4 :
موارد كاربرد:
شناسايي هرگونه ناهنجاري مادرزادي، سنگ ها، تومور، انسداد یا اورگانومگالي
موارد منع كاربرد:
بيماران باردار
اقدامات قبل از تست:
- معمولا بيمار در وضعيت خوابيده به پشت قرار مي گيرد.
- نيازي به مصرف مسكن و ناشتايي نمي باشد.
- در بيماران مذكر بايد بيضه ها را با پيشبند سربي پوشاند تا مانع تماس پرتو با آن ها شود.
v
اسلاید 5 :
از يك فيلم استفاده مي شود.
سنگ هاي بزرگ كليوي را آشكار مي كند.
بـيـشـتـر سـنـگ هـا داراي اجـزاي كـلـسيمي هـسـتـند و به واسطه رنگ سفيدشان مي توانند توسط این روش نشان داده شوند.
يـك روش سريع و ارزان قيمت است كه اغـلــب مــي تــوانــد انـدازه و تـعـداد سـنـگ هـا را مشخص سازد.
v
اسلاید 6 :
تشخيص درست و دقيق را محدود مي كند.
سنگ هاي كوچك ممكن است غير واضح يا خارج از ديد باشند.
رسوبات معمولي شكمي ممكن است به جاي سنگ هاي مجاري ادراري به نظر برسند.
سنگ هاي غير راديو اوپك ممكن است ديده نشوند.
سنگ هاي اسيد اوريك ديده نمي شوند.
اسلاید 7 :
پیلوگرافی درون وریدی
vپيلوگرام درون وريدي يك روش انتخابي براي ارزيابي راديوگرافيك بيماران مظنون به سنگ مجاري ادراري است و در واقع يك نوع تست اشعه ایکس است كه مي تواند اندازه ، شكل و موقعيت دستگاه دفع ادرار ، شامل مجاري ادراري و كليه ها را نشان دهد.
این روش مي تواند با يك راديوگرافي ساده از مجاري ادراري وجود رسوبات و همچنين ارتباط آناتوميكي مجاري ادراري با رسوبات را تشخيص دهد .
اسلاید 8 :
vپيلوگرام درون وريدي يك روش انتخابي براي ارزيابي راديوگرافيك بيماران مظنون به سنگ مجاري ادراري است و در واقع يك نوع تست اشعه ایکس است كه مي تواند اندازه ، شكل و موقعيت دستگاه دفع ادرار ، شامل مجاري ادراري و كليه ها را نشان دهد.
این روش مي تواند با يك راديوگرافي ساده از مجاري ادراري وجود رسوبات و همچنين ارتباط آناتوميكي مجاري ادراري با رسوبات را تشخيص دهد .
اسلاید 9 :
کاربرد واهداف:
شناسایی شکل-اندازه وعملکرد غیر طبیعی کلیه ها
کشف سنگ-تومور یا کیست های کلیوی
- شیوه انجام تست:
- مددجو روی میز اشعه X در وضعیت طاق باز دراز می کشد. فیلم های اشعه X را 5-10-15-30 دقیقه بعد از تزریق ماده حاجب می گیرند.
- تاخیر در نمایان شدن کلیه ها می تواند نشاندهنده اختلال عملکرد کلیه باشد. مددجو در خاتمه تست ادرارمی کند و یک تصویر اشعه X دیگر به منظور پدیدار کردن رنگ باقیمانده در مثانه گرفته می شود.
اسلاید 10 :
مراقبت های قبل از انجام تست:
برگه رضایتنامه (IVP) را مددجو یا یکی از اعضائ شایسته خانواده باید امضاء کنند.
مددجو باید 8 تا 12 ساعت قبل از تست NPO باشد. هنگام صبح ممکن است مددجو قدری دهیدراته باشد. با این حال این مسئله به کلیه کمک خواهد کرد تا رنگ کنتراست را تغلیظ کند.
ملینی را شب قبل ، و انمای پاک کننده ای را صبح روز تست دستور می دهند. این آماده سازی ها ممکن است متفاوت باشد، بنابراین برای اماده سازی دقیق باید باآزمایشگاه هماهنگ شود.
به مددجویانی که ازدیاد حساسیت به ید مورد استفاده در سایر تست های تشخیصی و بعلاوه به افرادی که سابقه آسم یا آلرژی های شدید دارند، یک آنتی هیستامین یا یک استروئید ممکن است پیش از تست داده شود.
مراقبت های بعد از انجام تست:
علائم حیاتی و برون ده ادراری کنترل شود.
واکنش های تاخیری احتمالی به رنگ کنتراست مشاهده ،گزارش و ثبت شود.
محلی را که رنگ حاجب تزریق شده است(معمولا در ورید گودی آرنج)بررسی شود. در صورت وجود درد، گرمی یا قرمزی در محل تزریق، با اجازه پزشک کمپرس گرم استعمال شود.
