طراحی فلوچارت چرخه حسابداری خرید همراه با کنترل های داخلی

بخشی از مقاله

طراحی فلوچارت چرخه حسابداری خرید همراه با کنترل های داخلی

حسابرس باید برای تهیه و ترسیم چرخه کار در سیستم شرکتهای مورد رسیدگی باید طبق آیتهمای ذیل عمل نماید:
- در مرحله اول باید حوزه یا واحدی که می خواهد در مورد آنها طراحی صورت گیرد مشخص نماید
- اهداف از تشکیل از واحد مورد نظر را از طریق دستورالعملها و مدیران و کارشناسان آن واحد مد نظر قرار دهد
- نحوه گردش مدارک و کار را در سیستم بصورت نمودار ( فلوچارت) و یا تشریحی مکتوب نماید - در این قسمت بطور مثال برای طراحی و ثبت چرخه فروش باید مشخص نماید اول شروع کار به چه صورت است آیا با حضور یک مشتری کار شروع می شود یا با بازاریابی و یا تولید قبل از فروش

سپس نحوه صدور حواله و تعداد آن و صدور فاکتور و تعداد آن و تقسیم نسخ را ترسیم نماید و همچنین سفارش برای تولید یا خروج از انبار و نحوه حمل و تحویل به مشتری و نحوه وصول را بصورت نمودار یا تشریح مکتوب نمایدو... - در این مرحله آشنائی به اشکال هندسی فلوچارتها تقریبا" توسط حسابرس ضروری است - اغلب شرکتها فلوچارت واحد ها را بصورت مکتوب دارند که شاید به حسابرسان ندهند و لی حسابرسان از طریق تجربه کاری می تواند شرکت را مجبور یا متقاعد نماید مدارک مرتبط را ارائه نمایند
- در ترسیم سیستم چیزی که مهم است تبحر حسابرس اهمیت ویژه دارد بطوریکه ادعای و گفته ها ی افراد شرکت را به استناد مدارک موجود و حسابهاجمع بندی و سپس ثبت سیستم نماید - پس فقط ادعاهای کارکنان کفایت امر نمی کند
- وقتی سیستم ترسیم و طراحی و مکتوب شد در مرحله بعدی حسابرس باید با توجه به استانداردها و سایر مقررات نسبت به مقایسه سیستم ترسیم شده با موارد فوق نماید و در واقع نقاط ضعف و قوت رویه مورد جاری شرکت را استخراج نماید و نقاط ضعف را با توجه به مستندات ( چرخه ثبت شده - رسیدگی به حسابهای نمونه ای مرتبط ) را در کاربرگ های رسیدگی درج نماید - در این مرحله شاید استاندارد خاصی در گردش کار یک واحد وجود نداشته باشد در این حالت مرجع استانداردهای نزدیک به کار واحد و رویه ها درست مورد اعمال واحدهای متشابه در سایر شرکتهای مرتبط کاری و تجربیات حسابرس پایه کار را تشکیل می دهند
ثبت چرخه سیستم هر ساله باید توسط حسابرس بروز گردد.

برنامه آزمون كنترلها (رعايت)-چرخه خريد ، هزينه ها و پرداختها

واحد مورد رسيدگي : تاريخ صورتهاي مالي :
عطف :

يادداشت :
بر پايه توضيحات بخش 1-2 دستورالعمل حسابرسي ، پس از شناخت و ارزيابي اوليه از سيستمهاي حسابداري و كنترل داخلي ( تعيين خطر كنترل مربوط به طراحي

سيستم ) چنانچه خطر كنترل هر چرخه ( جمع ستون 6 فرمهاي ارزيابي سيستم كنترل داخلي ) 40% يا كمتر برآورد شود ، اجراي آزمون كنترلها ( آزمون رعايت ) در مورد كنترلهاي موجود ( علامت گذاري شده در ستون 7 فرم ارزيابي سيستم كنترل داخلي ) ضروري است . به اين منظور برنامه هاي آزمون كنترلها ( آزمون رعايت ) براي هر چرخه پيوست مي باشد .
در اجراي برنامه هاي مذكور توجه به نكات ذيل ضروري است :

1- تعداد نمونه ها براساس بند 5-1-2 دستورالعمل مزبور ، 25 نمونه يا 15 نمونه (

حسب مورد با توجه به برآورد خطر كنترل مربوط به طراحي تا 25 % و 26% تا 40% ) پيشنهاد مي شود .

2- انتخاب نمونه ها به نحوي صورت گيرد كه اطميناني معقول از استقرار كنترلهاي مربوط در طول دوره حاصل شود ( مثلاً در مورد 15 نمونه انتخابي ، حداقل هر ماه يك نمونه ) .

3- برنامه هاي پيوست حسب مورد لازمست توسط مدير تعديل گردد ( از جمله مواردي كه در ستون 6 فرم ارزيابي سيستم كنترلها درج شده است ) .

4- شواهد رعايت يا عدم رعايت كنترلهاي كلي به نحو مناسب مستند و در ستون 10 برگ ارزيابي سيستم كنترل داخلي چرخه مربوط ، ضريب عدم رعايت ، به ترتيب صفر يا 1 درج گردد .

برنامه آزمون كنترلها (رعايت)-چرخه خريد ، هزينه ها و پرداختها

واحد مورد رسيدگي : تهيه كننده : تاريخ :

سال مالي منتهي به : بررسي كننده : تاريخ :

مسئول انجام شماره جدول عطف به ارزیابی سیستم کنترل داخلی روشــهـای رسیــدگـی ردیف
خريد كالا / خدمات

1
تعداد ........ برگ درخواست خرید کالا / خدمات را انتخاب و شواهد اعمال کنترلهای زیر را مشاهده نمایید :

1 الف – برگ درخواست خرید کالا / خدمات به صورت کتبی صادر می گردد .

2 ب – قبل از صدور مجوز خرید ، نیاز واحد مورد رسیدگی به کالا / خدمات مورد درخواست ، توسط مسئولین مربوط بررسي می شود .

3 پ – برگهای درخواست خريد کالا / خدمات دارای شماره سریال چاپی بوده و یا به طور منظم در دفاتر خاص ثبت می شود .

4 ت – مجوز خرید براساس آیین نامه های داخلی و مقررات مربوط ، به صورت کتبی توسط مقام مسئولی صادر مي شود .

5 ث – در صورت عدم موافقت با خرید کالا / خدمات ، دلایل مربوط توسط مسئول تصمیم گیرنده ، به نحو مناسبی ثبت می شود .
8 ج – اقدام مناسبی جهت شناسایی عرضه کنندگان کالا / خدمات مورد نیاز ، به عمل آمده و شرایط پیشنهادی هر یک از عرضه کنندگان مورد توجه قرار گرفته و پس از بررسیهای لازم تصمیمات مقتضی اتخاذ می شود .
9 چ – اطلاعات مورد نیاز مربوط به تعهدات ناشی از قراردادهای عمده منعقده با فروشندگان ، تعیین و به نحو مناسبی نگهداری و به اطلاع مسئولین مربوط رسانیده می شود .

برنامه آزمون كنترلها (رعايت)-چرخه خريد ، هزينه ها و پرداختها

مسئول انجام شماره جدول عطف به ارزیابی سیستم کنترل داخلی روشــهـای رسیــدگـی ردیف
دریافت کالا / خدمات

2
تعداد ..... رسید کالا / خدمات را انتخاب و شواهد اعمال کنترلهای زیر را مشاهده نمایید :
11 الف – در هنگام تحویل کالا / خدمات ، مقادیر و کیفیت کالا / خدمات توسط مسئولین مستقل از صدور سفارش خرید ، با مقادیر مشخصات کالا / خدمات سفارش شده کنترل و تایید می شود
12 ب – برگ رسید کالا / خدمات ، دارای شماره ترتیب چاپی بوده و تحویل کالا / خدمات دریافتی در دفاتر خاص ثبت می گردد .
13 پ – برگ رسید کالا / خدمات با مجوز های خرید مربوط توسط افراد مسئول تطبیق و اختلافهای موجود پی گیری می شود .

14 ت – اطلاعات برگ رسید کالا / خدمات عیناً در سوابق انبار ثبت می شود .
دریافت صورتحساب

3
تعداد ........ صورتحساب خرید کالا / خدمات را انتخاب و شواهد اعمال کنترلهای زیر را مشاهده نمایید :

15 الف – صورتحساب خرید کالا / خدمات و برگ رسید کالا / خدمات دار

ای عطف متقابل به یکدیگر می باشند .

17 ب – مقادیر ، مشخصات و کیفیت کالا / خدمات مندرج در صورتحسابها با برگ رسید دریافت کالا / ارائه خدمات مطابقت می شود .

18 پ – صورتحسابهای مربوط به کالا / خدمات دریافتی ، از نظر صحت محاسبات ، قيمت و شرایط موجود ( قرارداد ، لیست قیمتها و...) بررسی می شود .

19 ت – صورتحسابهای مربوط به خدمات دریافتی با مدرک مربوط به انجام کار (

مانند : مدارک دریافت خدمات و گزارشهای تکمیل کار ) مطابقت می شود .

برنامه آزمون كنترلها (رعايت)-چرخه خريد ، هزينه ها و پرداختها

مسئول انجام شماره جدول عطف به ارزیابی سیستم کنترل داخلی روشــهـای رسیــدگـی ردیف
20 ث – صورتحسابهای مربوط به خدمات عمده دریافتی که در مورد آنها برگ درخواست صادر نمی گردد ( مانند : آب ، برق ، تلفن و . . .) توسط اشخاصی مستقل از پرداخت کنندگان صورتحسابهای مربوط بررسی می شود .

21 ج – مجوز ثبت صورتحسابهای دریافتی در حسابها ، توسط مقام مسئولی صادر می شود .

23 چ – بررسیهای موضوع بندهای " ب " ، " پ " و " ت " بالا ، توسط افرادی مستقل از مسئولین صدور مدارک دریافت کالا / خدمات انجام می شود .

24 ح – صورتحساب خرید کالا / خدمات در سوابق حسابداری انبار ثبت می شود .

برگشت کالا و سایر مبالغ مورد مطالبه

تعداد ...... برگ برگشت کالا انتخاب و شواهد اعمال کنترلهای زیر را مشاهده نمایید :
4
25 الف – برگ برگشت کالا حاوی اطلاعاتی مشتمل بر نوع ، مقدار ، وضعیت کالای برگشتی و دلایل عدم قبول کالا یا خدمات دریافتی می باشد .

26 ب – براساس برگ برگشت کالا اعلامیه بدهکار صادر می شود

27 پ – اعلامیه های بدهکار صادره جهت عدم پذیرش و صحت ادعا ، توسط مقام مسئولی تایید می شود .

28 ت – برگ برگشت کالا پس از تایید ، عیناً جهت ثبت کالای برگشتی در سوابق انبار مورد استفاده قرار گرفته است .

30 ث – مدارک موید ادعاهای شرکت به اعلامیه های بستانکاری دریافت شده ، عطف متقابل می شود .

برنامه آزمون كنترلها (رعايت)-چرخه خريد ، هزينه ها و پرداختها

مسئول انجام شماره جدول عطف به ارزیابی سیستم کنترل داخلی روشــهـای رسیــدگـی ردیف
32 ج – اعلامیه های بستانکار فروشنده ، با مدارک مربوط به کالای برگشتی و مبلغ مطالبه شده و همچنین قیمتهای مندرج در صورتحسابهای اصلی ، مطابقت می شود .

33 چ – مجوز ثبت اعلامیه های بستانکار فروشنده در حسابها توسط مقام مسئولی صادر می شود .

34 ح – اعلامیه های بدهکار صادره يا بستانکار دریافتی از فروشنده ، جهت ثبت در حسابهای پرداختنی ثبت می شود .

پرداختهای بانکی

5
تعداد ........ برگ از دستور پرداخت بوسیله چک را انتخاب و شواهد اعمال کنترلهای زیر را مشاهده نمایید :

37 الف – صدور چک تنها در مقابل برگهای دستور پرداخت دارای شماره ترتیب چاپی که بر مبنای مدارک و مستندات مربوط به معاملات واحد مورد رسیدگی صادر شده و توسط مقام مسئولی تایید گردیده ، انجام می شود .

38 ب – همزمان با صدور چک ، مستندات و مدارک پیوست ، جهت جلوگیری از استفاده مجدد به نحو مناسبی باطل می شود .

39 پ – صدور چک و حواله های بانکی توسط اشخاصی مستقل از صادر کننده مجوز پرداخت ، صورت می گیرد .
40 ت- صدور چک و حواله های بانکی در موارد زیر منوط به وجود مدارک لازم و مورد تاييد صحت معاملات براساس روشهای واحد مورد رسیدگی است :
1- پرداخت بدهیها
2- پرداخت بهای کالا / خدمات خریداری
3- پرداخت حقوق و دستمزد و کسورات مربوط

4- تامین مخارج نقدی
5- سایر پرداختها

برنامه آزمون كنترلها (رعايت)-چرخه خريد ، هزينه ها و پرداختها

مسئول انجام شماره جدول عطف به ارزیابی سیستم کنترل داخلی روشــهـای رسیــدگـی ردیف
41 ث – در مورد معاملاتی نظیر خرید سرمایه گذاری و پرداخت سود سهام که به عی براساس مدارک کافی در مورد مستند بودن معادلات تهیه می شود .
46 ج – زمان تحویل چک به ذینفع ، برگ رسید معتبر دریافت می شود .

پرداختهای نقدی

6
49 تعداد .... مجوز ( دستور ) پرداخت نقدی را انتخاب و شواهد اعمال این کنترل را مشاهده نمایید که پرداختهای نقدی متکی به مستندات و مدارک مثبته کافی بوده و توسط مقام مسئولی بررسی و تایید می شود.
كنترلهاي كلي

7
6 درخواستهای خرید معلق توسط مقام مسئولی به طور متناوب مورد بررسی و پیگیری قرار می گیرد .

7 کنترلهای مناسبی جهت مدنظر قرار گرفتن کلیه مجوزهای صادره وجود دارد و مجوزهای معلق توسط شخص مسئولی به طور منظم مورد بررسی قرار می گیرد .
8
10 به منظور حصول اطمینان از اجرای کلیه مفاد قراردادهای منعقده و تشخیص زیانهای احتمالی ، طی سال مالی مورد رسیدگی ، قراردادهای منعقده با فروشندگان ، توسط مسئ

ولین واحد مورد رسیدگی مورد بررسی قرار گفته است .
9
16 برگ رسید کالا / خدمات معلق ( صورتحساب مربوط دریافت نشده ) به طور منظم توسط مقام مسئولی مورد بررسی قرار می گیرد .

10
22 مکانیزمی وجود دارد که تمام صورتحسابهای دریافتی در حسابها ثبت شود و صورتحسابهای دریافتی معلق ( ثبت نشده در حسابها ) به طور منظم توسط مقام مسئولی مورد بررسی قرار می گیرد .
11

برنامه آزمون كنترلها (رعايت)-چرخه خريد ، هزينه ها و پرداختها

مسئول انجام شماره جدول عطف به ارزیابی سیستم کنترل داخلی روشــهـای رسیــدگـی ردیف
29 برگهای برگشت کالای معلق و سایر مبالغ مورد مطالبه معوق که برای آنها اعلامیه بدهکار صادر نگردیده ، توسط مقامی مسئول به طور منظم بررسی می شود . 12
31 به منظور تشخیص دلایل عدم دریافت به موقع برگهای بستانکار فروشنده ، مدارک موید ادعای شرکت ، ( اعلامیه های بدهکار ارسالی ) به طور منظم ( برای مثال : هر هفته ) ، توسط مقام مسئولی مورد بررسی و پیگیری قرار می گیرد . 13
35 از چکهای استفاده نشده ، به نحو مطلوبی محافظت می شود . 14
36 شماره ترتیب چکهای صادره توسط مقام مسئولی تحت کنترل و عدم صدور هر یک از شماره ها مورد بررسی قرار می گیرد و چکهایی که در نظر نیست مورد استفاده قرار گیرد ، به موقع باطل می شود . 15
42 در طی سال مشاهده شود که چکها صرفاً در وجه افراد ذینفع صادر شده و چکهای سفید امضاء وجود ندارد . 16
43 در طی سال مشاهده شود که ابزار مناسب ( نصب نوار چسب يا استفاده از ماشین پرفراژ ) جهت عدم تغییر مندرجات چک ، استفاده می شود . 17
44 در طی سال مشاهده شود که چکها توسط افراد مسئولی مستقل از تصویب کنندگان معاملات ، امضاء می شود . 18
45 در طی سال مشاهده شود که تعداد و مسئولیت امضاکنندگان چک و لزوم ممهور کردن چکها در واحد مورد رسیدگی ، تابع ضوابط کنترلی مناسبی است . 19
46 چكهاي تحويل نشده به نحو مناسبي نگهداري و علل عدم تحویل آنها توسط مقام مسئول مستقلی پیگیری می شود . 20
47 پرداخت هزینه های جاری ( نقدی ) ازمحل وجوه دریافتی ، روزانه انجام نمی شود . 21
48 سقف وجوه نقد تعیین شده ، جهت پرداخت هزینه های جاری ، متناسب با مخارج انجام شده آن است .
22
برنامه آزمون كنترلها (رعايت)-چرخه خريد ، هزينه ها و پرداختها

مسئول انجام شماره جدول عطف به ارزیابی سیستم کنترل داخلی روشــهـا

ی رسیــدگـی ردیف
50 حد نصاب معقولی برای پرداخت های نقدی تعیین شده است .
23
51 در فواصل زمانی مناسب ، صورت مخارج انجام شده ، همراه با مدارک و اسناد مربوط ، به منظور دریافت وجه ، به اشخاص ذیربط ارائه می شود .

24
52 قبل از پرداخت ، صورت مخارج موضوع بند 24 بالا توسط شخصی مستقل از تهیه کننده از نظر صحت مطالبات و مدارک اسناد ضمیمه کنترل و تصویب شده و برای جلوگیری از استفاه مجدد به نحو مناسبی باطل می شود .
25
53 باز پرداخت وجوه (تامين تنخواه گردان) تنها معادل هزينه هاي انجام شده و از طريق بانك به روش تنخواه گردان ثابت صورت مي پذيرد .
26

نام مسئول كار : نام مدير كار :

امضاء و تاريخ : امضاء و تاريخ :

لازم است در مورد خريد، هزينه ها و پرداخت هاي شركت كنترل هايي اعمال گردد تا بتوان اطمينان حاصل نمود كه:
1. درخواست هاي خريد تنها بر مبناي نيازهاي واقعي شركت صادر مي شود.
2. خريد كالا/ خدمات تنها بر اساس مجوزهاي صادره و تحت مناسب ترين شرايط ممكن صورت مي گيرد.
3. كالا/ خدمات دريافتي با مجوزهاي خريد صادره كنترل و تماما به انبار يا قسمت درخواست كننده تحويل مي شود.
4. تمامي صورت حساب هاي مربوط به كالا / خدمات دريافتي پس از كنترل هاي لازم جهت ثبت در حساب ها مد نظر قرار مي گيرد.
5. كليه كالاهاي برگشتي جهت ثبت در سوابق مد نظر قرار گرفته و بابت مبالغ مورد ادعاي شركت از فروشندگان اعلاميه بدهكار صادر و در حساب هاي مربوطه ثبت مي شود.
6. چك ها و حواله هاي بانكي تنها در مقابل معاملات مستند صادر مي شود.
7. پرداخت هاي نقدي تنها در مقابل معاملات مستند انجام شده و منطبق با آئين نامه هاي شركت است.

احتمال تحريف ادعا پ يا ك روش هاي كنترل ارزيابي طراحي ارزيابي موثر بودن عطف به نامه مديريت
عطف به سيستم ثبت بلي خير عطف به نتايج آزمون كنترل ها بلي خير
صدور درخواست خريد كالا/ خدمات
خريد كالا بدون مجوز وت پ 1. درخواست خريد كالا/ خدمات به صورت كتبي صادر مي گردد.
وت پ 2. قبل از صدور مجوز خريد بررسي لازم به منظور اطمينان از نياز شركت به كالا/ خدمات مورد درخواست توسط مسئولين مربوطه به عمل مي آيد.
وت ك 3. كنترل هاي مناسبي جهت مد نظر قرار گرفتن كليه درخواست هاي خريد وجود دارد. (براي مثال: استفاده از برگ هاي داراي شماره سريال چاپي يا قبت درخواست هاي خريد در دفاتر خاص)
وت پ 4. مجوز خريد بر اساس آئين نامه هاي داخلي و مقررات مربوط و به صورت ك

تبي توسط مقام مسئولي صادر مي شود.
وت ك 5. در صورت عدم موافقت با خريد كالا/ خدمات، دلايل مربوطه توسط مسئول تصميم گيرنده به نحو مناسبي ثبت مي شود.
دستور خريدهاي پي گيري نشده وت ك 6. درخواست هاي خريد معلق توسط مقام مسئولي به متناوب مورد بررسي قرار مي گيرد.

برآورد اوليه از خطر كنترل كم  متوسط  زياد 
خطر كنترل نهايي كم  متوسط  زياد 

احتمال تحريف ادعا پ يا ك روش هاي كنترل ارزيابي طراحي ارزيابي موثر بودن عطف به نامه مديريت
عطف به سيستم ثبت بلي خير عطف به نتايج آزمون كنترل ها بلي خير
خريدكالا/ خدمات
خريدهاي معوق
وت ك 7. كنترل هاي مناسبي جهت مدنظر قرار گرفتن كليه مجوزهاي صادره وجود دارد و مجوزهاي معلق توسط شخص مسئولي به طور منظم مورد بررسي قرار مي گيرد.
خريدهاي بدون در نظر گرفتن صرفه و صلاح شركت وت پ

8. اقدام مناسبي جهت شناسايي عرضه كننده گان كالا/ خدمات مورد نياز به عمل آمده و شرايط پيشنهادي هر يك از عرضه كنندگان مورد توجه قرار گرفته و پس از بررسي هاي لازم تصميمات مقتضي اتخاذ مي شود.
خريدهاي غير منطبق با قرارداد

وت
اش
پ 9. روش ههي مناسبي جهت تعيين و نگهداري اطلاعات مربوط به تعهدات ناشي از قراردادهاي عمده منعقده با فروشندگان اتخاذ شده است.
وت
اش
پ 10.به منظور حصول اطمينان از اجراي كليه مفاد قراردادهاي منعق

ده و تشخيص زيان هاي احتمالي، قراردادهاي منعقده با فروشندگان توسط مسئولين شركت مورد بررسي قرار مي گيرد.

برآورد اوليه از خطر كنترل كم  متوسط  زياد 
خطر كنترل نهايي كم  متوسط  زياد 

احتمال تحريف ادعا پ يا ك روش هاي كنترل ارزيابي طراحي ارزيابي موثر بودن عطف به نامه مديريت
عطف به سيستم ثبت بلي خير عطف به نتايج آزمون كنترل ها بلي خ

ير
دريافت كالا / خدمات
خريد كالاي نامرغوب

وت پ 11. در هنگام تحويل كالا/ خدمات، مدارك كافي (رسيد انبار) و مناسب شامل مشخصات، مقادير و كيفيت كالا توسط مسئولين مستقل از صدور سفارش خريد تهيه مي شود.
كا ك 12. كنترل هاي مناسبي وجود دارد تا بتوان اطمينان حاصل نمود كه كليه مدارك بند 11 فوق، مدنظر قرار خواهد گرفت. (استفاده از فرم هاي داراي شماره ترتيب چاپي و يا ثبت كالا/ خدمات دريافتي در دفاتر خاص).
خريدهاي مغايربا مجوز وت پ 13. اطلاعات موجود در مدارك بند 11 فوق با مجوزهاي خريد مربوط تطبيق داده شده و اختلاف هاي موجود توسط افراد مسئولي پي گيري مي شود.
عدم ثبت حساب ها كا ك 14. مدارك مربوط به دريافت كالا/ خدمات عينا جهت ثبت اقلام دريافتي در سوابق انبار مورد استفاده قرار مي گيرد.

برآورد اوليه از خطر كنترل كم  متوسط  زياد 
خطر كنترل نهايي كم  متوسط  زياد 

احتمال تحريف ادعا پ يا ك روش هاي كنترل ارزيابي طراحي ارزيابي موثر بودن عطف به نامه مديريت
عطف به سيستم ثبت بلي خير عطف به نتايج آزمون كنترل ها بلي خير
دريافت صورت حساب

كا ك 15.كنترل هاي مناسبي وجود دارد تا بتوان اطمينان حاصل نمود كه در مقابل كليه مدارك مربوط به كالا / خدمات دريافتي صورت حساب دريافت مي شود.
كا ك 16.به منظور تشخيص دلايل عدم دريافت صورت حساب ها، مدارك مربوط به دريافت كالا/ خدمات به طور منظم توسط مقام مسئولي مورد بررسي قرار مي گيرد.
خريد كالا مغاير با صورت حساب وت مح اش پ 17.مقادير، مشخصات و كيفيت كالا / خدمات دريافتي مندرج در صورت حساب ها با مدارك مربوط به دريافت كالا/ خدمات مطابقت داده مي شود.
اش ك 18.صورت حساب مربوط به كالاي دريافتي از نظر محاسبات قيمت و شرايط مربوط كنترل مي شود..
اش ك 19.صورت حساب هاي مربوط به خدمات دريافتي از نظر محاسبات قيمت و شرايط مربوط كنترل مي شود.
اش ك 20.كنترل هاي مناسبي جهت حصول اطمينان از صحت صورت حساب هاي مربوط به خدمات عمده دريافتي كه در مورد آنها برگ درخواست صادر نمي گردد (مانند : آب و برق و تلفن و...) اعمال مي شود.
اش ك 21.صورت حساب هاي خريد، توسط افرادي مستقل از م

سئولين صدور مدارك دريافت كالا كنترل مي شود. ثبت اقلام دريا

فتي در سوابق انبار مورد استفاده قرار مي گيرد.
عدم ثبت حساب ها كا ك 22.كنترل هاي مناسبي وجود دارد تا بتوان اطمينان حاصل نمود كه كليه صورت حساب هاي دريافتي، جهت ثبت در حساب ها مد نظر قرار خواهد گرفت.
خريد كالا مغاير با صورت حساب وت كا ك 23.صورت حساب هاي خريد، توسط افرادي مستقل از مسئولين صدور مدارك دريافت كالا كنترل مي شود، ثبت اقلام دريافتي در سوابق انبار مورد استفاده قرار مي گيرد.
كا ك 24.كليه مدارك مربوط به دريافت كالا و صورت حساب ها جهت ثبت در سوابق حسابداري انبار مدنظر قرار مي گيرد.

برآورد اوليه از خطر كنترل كم  متوسط  زياد 
خطر كنترل نهايي كم  متوسط  زياد 

احتمال تحريف ادعا پ يا ك روش هاي كنترل ارزيابي طراحي ارزيابي موثر بودن عطف به نامه مديريت
عطف به سيستم ثبت بلي خير عطف به نتايج آزمون كنترل ها بلي خير
برگشت كالا و ساير مبالغ مورد مطالبه

برگشت كالا بدون مجوز اش وت ك 25.مدارك مثبته كافي (برگ برگشت كالا) جهت ادعاي شركت مشتمل بر نوع، مقدار، وضعيت كالاي برگشتي و دلايل عدم قبول كالا يا خدمات دريافتي، صادر مي شود.
عدم ثبت اعلاميه هاي بدهكار وت كا اش ك 26.مدارك مذكور در بند 25 فوق به طريقي كنترل مي شود تا بتوان اطمينان حاصل نمود كه كالاي برگشتي يا ساير مبالغ مورد مطالبه تمام جهت صدور اعلاميه بدهكار مدنظر قرار خواهد گرفت.
اش ك 27.اعلاميه ها ي بدهكار صادره جهت تائيد عدم قبول و صحت ادعا، مورد تصويب مقام مسئولي قرار مي گيرد.
اش ك 28.برگ برگشت كالا پس از تاييد عينا جهت ثبت كالاي برگشتي در سوابق انبار مورد استفاده قرار مي گيرد.
عدم ثبت حساب ها اش ك 29.كنترل هاي اعمال مي گردد تا كالاي برگشتي و ساير مبالغ مورد مطالبه اي كه براي آنها اعلاميه بدهكار صادر نگرديده به طور كامل مشخص شود.
كا ك 30.كنترل هايي اعمال مي گردد تا اعلاميه هاي بدهكاري كه مدارك دال بر قبول ادعاي شركت در مورد آنها دريافت شده است به طور كامل مشخص شود (مانند: عطف متقابل به اعلاميه بستانكار دريافتي).
كا ك 31.به منظور تشخيص دلايل عدم دريافت به موقع برگ هاي بستانكار فروشنده، مدارك مذكور در بند 30 فوق، به طور منظم (براي مثال: هرهفته) توسط مقام مسئولي مورد بررسي و پي گيري لازم قرار مي گيرد.
ثبت غير واقعي حساب ها اش وت ك 32.اعلاميه هاي بستانكار فروشنده با مدارك مربوط به كالاي برگشتي و مبالغ مطالبه شده و همچنين قيمت هاي مندرج در صور

ت حساب هاي اصلي، مطابقت داده مي شود.
وت ك 33.اعلاميه هاي بستانكار فروشنده جهت ثبت در حساب هاي پرداختني، توسط مقام مسئولي به تصويب مي رسد.
عدم ثبت حساب ها كا ك 34.كنترل هاي مناسبي وجود دارد تا بتوان اطمينان حاصل نمود كه كليه اعلاميه هاي بدهكار صادره و يا بستانكار دريافتي از فروشنده جهت ثبت در حساب هاي پرداختني مدنظر قرار خواهد گرفت.

برآورد اوليه از خطر كنترل كم  متوسط  زياد 
خطر كنترل نهايي كم  متوسط  زياد 

احتمال تحريف ادعا پ يا ك روش هاي كنترل ارزيابي طراحي ارزيابي موثر بودن عطف به نامه مديريت
عطف به سيستم ثبت بلي خير عطف به نتايج آزمون كنترل ها بلي خير
پرداخت هاي بانكي
پرداخت هاي بدون مجوز مستندات وت پ 35. از چك هاي استفاده نشده به نحو مطلوبي محافظت مي شود.
كا ك 36.شماره ترتيب چك هاي صادره، توسط مقام مسئولي تحت كنترل و عدم صدور هر يك از شماره ها مورد بررسي قرار مي گيرد و چك هايي كه در نظر نيست مورد استفاده قرار گيرد به موقع باطل مي شود.
وت پ 37.صدور چك تنها در مقابل برگ هاي دستور پرداخت داراي شماره ترتيب چاپي كه بر مبناي مدارك و مستندات مربوط به معاملات شركت صادر شده و توسط مقام مسئولي تاييد گرديده انجام مي شود.
وت پ 38.همزمان با صدور چك، مستندات و مدارك پيوست جهت جلوگيري از استفاده مجدد به نحو مناسبي باطل مي شود.
وت پ 39.صدور چك و حواله هاي بانكي توسط اشخاص مستقل از صادر كننده مجوز پرداخت صورت مي گيرد.
وت پ 40.صدور چك و حواله هاي بانكي در موارد زير، منوط به وجود مدارك لازم در مورد تاييد صحت معاملات بر اساس روش هاي شركت است:
الف) پرداخت بدهي ها
ب) پرداخت حقوق و دستمزد و كسور مربوط
ج) باز پرداخت مخارج نقدي
د)ساير پرداخت ها
وت پ 41.در مورد معاملاتي نظير خريد سرمايه گذاري و پرداخت سود سهام كه به علت ماهيت خاص خود از روش هاي معمول مورد تصويب واقع نمي شوند، چك ها و حواله هاي بانكي بر اساس مدارك كافي در مورد مستند بودن معاملات تهيه مي شود.
وت پ 42.كنترل هاي مناسبي جهت جلوگيري از صدور چك در وجه حامل و امضا چك هاي سفيد به عمل مي آيد.
وت پ 43.كنترل هاي مناسبي جهت جلوگيري از تغيير مندرجات چك توسط افراد غير مسئول، به عمل مي آيد (بعنوان مثال: استفاده نوار چسب يا استفاده نوار چسب يا استفاده از ماشين پرفراژ)
وت پ 44.چك ها توسط افراد مسئولي مستقل از تصويب كنندگان معاملات امضا مي شود.
وت پ 45.تعداد و مسئوليت امضا كنندگان چك و لزوم ممهور ك

ردن چك ها در شركت، تابع ضوابط كنترلي مناسبي است.
وت پ 46.زمان تحويل چك به ذينفع، رسيد معتبر دريافت مي گردد و چك هاي تحويل نشده به نحو مناسبي نگهداري مي شود

برآورد اوليه از خطر كنترل كم  متوسط  زياد 
خطر كنترل نهايي كم  متوسط  زياد 

احتمال تحريف ادعا پ يا ك روش هاي كنترل ارزيابي طراحي ارزيابي موثر بودن عطف به نامه مديريت
عطف به سيستم ثبت بلي خير عطف به نتايج آزمون كنترل ها بلي خير
پرداخت هاي نقدي
پرداخت هاي بدون مجوز و مستندات وت پ 47.كنترل هاي لازم جهت جلوگيري از پرداخت هزينه هاي جاري از محل وجوه دريافتي روزانه، اعمال مي شود.
وت پ 48.وجوه نقد تعيين شده جهت پرداخت هزينه هاي جاري، متناسب با مخارج انجام شده آن است.
وت پ 49.پرداخت هاي نقدي متكي به مستندات و مدارك مثبته كافي بوده و توسط مقام مسئولي بررسي و تاييد مي شود.
وت ك 50.حدنصاب معقولي براي پرداخت هاي نقدي تعيين شده است.
وت پ 51.در فواصل زماني مناسب، صورت مخارج انجام شده همراه با مدارك و اسناد مربوط، به منظور دريافت وجه، به اشخاص ذيربط ارائه مي شود.
وت اش پ 52.قبل از پرداخت، صورت مخارج موضوع بند 51 فوق توسط شخصي مستقل از تهيه كننده از نظر صحت محاسبات و مدارك ضميمه اسناد كنترل و تصويب شده و براي جلوگيري از استفاده مجدد ه نحو مناسبي باطل مي شود.
وت پ 53.باز پرداخت وجوه تنها معادل هزينه هاي انجام شده و از طريق بانك و به روش تنخواه گردان ثابت صورت مي پذيرد.

برآورد اوليه از خطر كنترل كم  متوسط  زياد 
خطر كنترل نهايي كم  متوسط  زياد 

نتيجه‎گيري نهايي چرخه خريد هزينه ها و پرداخت ها:
برآورد اوليه از خطر كنترل خطر كنترل نهايي
كم متوسط زياد كم متوسط زياد
وجود – تحقق      
مالكيت      
كامل بودن      
ارزشيابي      
افشاء      
نتيجه گيري كلي      

چرخه حسابداری
سیستم حسابداری باید بطور منظم تمام اطلاعات مالی مربوط به یک موسسه را اندازه گیری، ثبت، طبقه بندی و آثار اقتصادی آن را در صورتهای مالی تلخیص کند. فرایند حسابداری شامل یک سری مراحل پیاپی است که در هر دوره مالی تکرار می شود. این مراحل پیاپی را معمولا چرخه حسابداری، دوره عمل حسابداری و یا دوره پردازش اطلاعات حسابداری گویند. که به شرح ذیل می باشد:

چرخه حسابداری فرایندی مرحله به مرحله برای ثبت، دسته بندی و خلاصه سازی معاملات اقتصادی شرکت های تجاری می باشد. این چرخه اطلاعات مفید و سودمندی در قالب صورت وضعیتهای مالی از جمله صورت وضعیت درآمد، ترازنامه، صورت وضعیت جریان نقدینگی، و صورت وضعیت معاوضه های صاحبان سهام می دهد.
اصل مدت زمان شرکتهای تجاری را ملزم می سازد صورت وضعیت های مالی را به صورت دوره‌ای آماده سازند. بنابراین چرخه حسابداری یکبار در هر دوره حسابداری کنترل و متابعت می‌شود. چرخه حسابداری از ثبت و ضبط معاملات با افراد آغاز می شود و با آماده سازی صورت وضعیت‌های مالی و بستن حساب ها خاتمه می یابد.
مراحل اصلی چرخه حسابداری مراحل اصلی چرخه حسابداری در پایین آورده شده است. از مثالی بسیار ساده برای توضیح و شرح هر مرحله استفاده می کنیم.
تجزیه و تحلیل و ثبت معاملات از طریق ثبت های دفتر روزنامه
ارسال و انتقال ثبت های دفتر روزنامه به حساب های دفتر کل
آماده سازی ترازنامه آزمایشی قبل از اصلاحات(تعدیل نشده)
آماده سازی ثبت ها در پایان هر دوره
آماده سازی ترازنامه آزمایشی اصلاح شده
آماده سازی صورت وضعیت های مالی
بستن حسابهای موقت از طریق بستن حساب ها
آماده سازی ترازنامه آزمایشی بعد از بستن حساب ها
نمودار جریان