بخشی از مقاله
*** این فایل شامل تعدادی فرمول می باشد و در سایت قابل نمایش نیست ***
ارزیابی مدل مطلوب استراتژِي سرمایه گذاري در صنعت سوخت رسانی به نفتکش ها در جزیره خارگ”
چکیده:
امروزه صنعت سوخترسانی به کشتیها در بسیاري از کشورها به عنوان یک منبع درآمد تلقی میشود و این در حالی است که برخی از آنها حتی منابع نفتی نیز ندارند و سوخت را از کشورهاي دیگر تامین میکنند.یکی از مهم ترین چالش ها و موانع در صنعت بانکرینگ، کم توجهی و عدم نگاه عمیق مدیریتی درونی و بیرونی به این صنعت بوده است اهمیت مسئله در این تحقیق در خصوص دستیابیه به مدل مطلوب استراتژي صنعت بانکرینگ بیانگر این موضوع است که اجراي هر طرح اقتصادي جامع، بسته به حجم سرمایهگذاري و دامنه فعالیت آن براي جامعه و به خصوص براي محل اجراي طرح، ضمناایجاد اشتغال دستاوردهاي عمده و مثبتی در تقابل با رقبا دربر خواهد داشت
مقدمه:
رویکردهاي جامع چنانچه با نگاه و افق عمیق استراتژیک طراحی و تدوین و کنترل گردد میتواند دستاوردهاي عظیمی در هر حوزه بویژه حوزه اقتصادي و صنعت بانکریگ براي یک حاکمیت بدنبال داشته باشد., که این به معنی پویایی، محرومیتزدایی و توسعه حاکمیت اقتصادي کشور استح حال اگر به این مقوله با نگاه استراتژي و به صورت خاص ارزیابی شود، میتوان گفت سوخترسانی در چنین ابعادي و با حصول فرمولکارامد استراتژِي و شاخصهاي عملیاتی به عنوان زنجیره تامین خدمات در بنادر کشور در نوع خود تحول قابل توجهاي در بعد اقتصادي تلقی میشود و ایجاد چنینتحولاتی در فعالیتهاي دریایی هنگامی ارزش واقعی خود را به دست میآورد که این تحول با بررسی نقاط ضعف و قوت ، فرصت ها و تهدید ها توام شود.
بانکرینگ:
اصطلاحی است که براي عملیات سوخترسانی به کشتیها در دریا بکار میرود و یا به عبارتی خرده فروشی فرآوردهس هاي سنگین پالایشی ( نفتکوره ) براي سوخت کشتیهاست. البته بانکرینگ اینک به یک صنعت تبدیل شده است که درکنار تحویل سوخت، خدمات گسترده دیگري نیز به کشتیها ارائه میگردد( شرکت پایانه هاي نفتی ایران، .(1391
نفت گاز کشتی :(MGO1)
سوختی مشابه سوخت موتورهاي دیزلی بوده که نفتکوره تیپ 2 نیز نامگذاري میشود که میعانات گازي حاصل از حرارت نفتخام میباشد.
نفت دیزل کشتی :(MDO2)
نوعی نفتگاز سنگین، که جهت استفاده از آن به عنوان سوخت احتراقی موتور، نیازي به گرم کردن آن نمیباشد. این سوخت مقدار قابل توجهی نفتکوره سنگین دارد که سایر سوختهاي دیزلی فاقد چنین خصوصیتی میباشند(بینام، .(1393
نفتکوره متوسط(:(IFO3
ترکیبی از نفتگاز و نقتکوره سنگین است که میزان نفتگاز آن نسبت به نفت دیزل کشتی (قخق) پایینتر میس باشد.
نفتکوره کشتی(:(MFO4
دقیقا مشخصات نفتکوره سنگین را دارا میباشد و در واقع نام دیگر آن میباشد. در بعضی شرایط برخی فرآوردههاي نفتی که جزء ضایعات به شمار میروند (مانند روغن موتور استفاده شده) نیز در این سوخت مخلوط میشوند(بینام، .(1393
بیان مسئله:
اهمیت مسئله در این تحقیق بیانگر این موضوع است که اجراي هر طرح اقتصادي جامع، بسته به حجم سرمایهگذاري و دامنه فعالیت آن براي جامعه و به خصوص براي محل اجراي طرح، ضمن ایجاد اشتغال دستاوردهاي عمده و مثبتی در تقابل با رقبا دربر خواهد داشت , که این به معنی پویایی، محرومیتزدایی و توسعه حاکمیت اقتصادي کشور استح حال اگر به این مقوله با نگاه استراتژي و به صورت خاص ارزیابی شود، میتوان گفت سوخترسانی در چنین ابعاديوبا حصول فرمول کارامد استراتژِي و شاخصهاي عملیاتی به عنوان زنجیره تامین خدمات در بنادر کشور در نوع خود تحول قابل توجهاي در بعد اقتصادي تلقی میشود و ایجاد چنین تحولاتی در فعالیتهاي دریایی هنگامی ارزش واقعی خود را به دست میآورد که این تحول با بررسی نقاط ضعف و قوت ، فرصت ها و تهدید هاتوام شود.
یکی از مهم ترین چالش ها و موانع در صنعت بانکرینگ، کم توجهی و عدم نگاه عمیق مدیریتی درونی و بیرونی به این صنعت بوده است و این در حالی است که شرکتهاي سوخترسانی اماراتی که عمر بسیاري از آنها کمتر از شرکتهاي ایرانی است، با سرمایه گذاریهاي خود حضور پر قدرت در بازار جهانی را دنبال می کنند.
در این بررسی پس از بحث در مورد شرکتهاي موفق و معیارهاي موفقیت و همچنین ذکر اصول وظایف و مسئولیتها و حقوق ناظر بر فعالیت شرکتهاي سوخترسان با توجه به این مهم که توسعه و بهبود صنعت بانکرینگ در کمیت و کیفیت اقتصاد اثر قابل توجهی دارد و موقعیت رقابتی صنعتی کشور را با دیگر کشورها تقویت میکند و موفقیت دراین حوزه میتواند توسعه تجارت خارجی جمهورياسلامی ایران را تسریع کند، با هدف مطالعه در اینبخش و بررسی عوامل موفقیت شرکتهاي سوخترسان خارجی در راستاي یک مطالعه کلی تلاش بر این است که به سئوالهاي زیر پاسخداده شود.
1ـ تعیین شاخصهاي کیفی مبتنی بر کدام نوع استراتژي است؟
2ـ انتخاب رویکرد پایدار براساسکدام شاخصهاي کاربردي و اجرائی است ؟
-3بررسی تواناییهاي بر اساس کدام رویکردهاي استاندارد و شاخصهاي عملیاتی تنظیم گردیده است؟
-4 ارزیابی میزان تحقق یافتگی اهداف با بکارگیري کدام شاخصهاي سیال موجود در عملیات موردارزیابی قرار گرفته است؟
مبانی نظري:
تبادل انرژي از مهمترین رویکردیهاي اقتصادي در منطقه بویژه در خلیج فارس از دیر باز مبناي تحول اقتصادي , اجتماعی , سیاسی قلمداد میگردد.فقدان استراتژي مناسب و کارامد از ناحیه کشورهاي صادر کننده نفت موجبات گسست اقتصادي و سقوط در تقابل با رقبا را بدنبال خواهد داشت . لذا با این مبنا و دیدگاه بازنگري استراتژي بانکرینگ و سوخت رسانی در این صنعت و بویژه در جزیره خارگ میتواند الگوي مناسبی را به حاکمیت اقتصادي و رهبران انتقال
و موجبات تحولات و اصلاحات لازم گردد.با این رویگرد لذا بالطبع این مدل، یک استراتژي مناسب قوت ها و فرصت ها را به حداکثر و ضعف ها و تهدیدات را به حداقل ممکن می رساند. براي این منظور نقاط قوت و ضعف درونی و فرصت ها و تهدیدهاي بیرونی در چهار حالت کلی به هم پیوند داده شده گزینه هاي استراتژي خلق و انتخاب می شوند. (هریسون و کار ون، (1382قواعد حاکم بر ماتریس تحلیل مبتنی بر این اصول است:
چگونه می توان با بهره گیري از نقاط قوت حداکثر بهره برداري را از فرصت ها نجام داد
چگونه با استفاده از نقاط قوت می توان اثر تهدیدات را حذف کرد یا کاهش داد
چگونه باید با بهره گیري از فرصت ها نقاط ضعف را تبدیل به نقطه قوت کرد یا از شدت نقاط ضعف کاست
چگونه باید با کاهش دادن نقاط ضعف تاثیر تهدیدات را کاهش داد یا تاثیر شان را حذف نمود.
به طور خلاصه می توان گفت هدف از تحلیل و بررسی فرصت ها و تهدیدات محیط خارجی ارزیابی این مسئله است که یک سیسم و فرآیند می تواند فرصت ها را به دست آورد و از تهدیدات اجتناب کند. به ویژه زمانیکه با یک محیط خارجی غیر قابل کنترل در زمان کنونی روبرو است.
اهداف و چهارچوب تحقیق:
ارائه رویکردهاي مختلف براي پیادهسازي راهبري موثر و عملی مبتنی بر شاخصهاي استراتژیک در صنعت بانکرینگ درجهت ارتقاء بهرهوري دراین صنعت وبررسی فرآیندهاي تشکیل دهنده زنجیره ارزش و فعالیتهاي پشتیبانی آن ودرنهایت درراستاي بهبود فرآیندبازاریابی درمنطقه می باشد.بر این اساس اهداف اصلی و فرغی زیر را خواهیم داشت.
اهداف اصلی تحقیق:
1. سنجش مطلوبیت رویکرد استراتژي توسعه در صنعت بانکرینگ،در یک پژوهش میدانی
2. سنجش مطلوبیت رویکرد استراتژي تدافعی در صنعت بانکرینگ، در یک پژوهش میدانی
3. سنجش مطلوبیت رویکرد استراتژي ادغام در صنعت بانکرینگ، در یک پژوهش میدانی
4. سنجش مطلوبیت رویکرد استراتژي تنوع در صنعت بانکرینگ، در یک پژوهش میدانی
اهداف جزیی یا فرعی تحقیق:
5. ارزیابی توانائی بانکرینگ پایانه نفتی خارگ بر مبناي شاخصهاي تأمینکنندگان این صنعت
6. بررسی نقاط ضعف و قوت ، فرصتها و تهدیدها بر اساس مدل و شاخصهاي تأمین کنندگان
7. شناسایی چالشهاي عمده پیشروي این صنعت، درحال حاضر درحوزههاي مختلف مدیریتی و عملیاتی
8. ارائه رویکرد و راهکار براي رفع چالش بر مبناي الگوي استراتژي پژوهش میدانی
فرضیه هاي پژوهش:
.9 نبیمطلوبیت اتخاذ استراتژِي محافظه کارانه ( حفظ و نگهداري ، ثبات وحمایت درونی ) و ارزیابی عملکرد صنعت بانکرینگ در ترمینال خارگ رابطه معنی داري وجود دارد.
10بین. مطلوبیت اتخاذ استراتژِي تهاجمی (رشد و توسعه) و ارزیابی عملکرد صنعت بانکرینگ در ترمینال خارگ رابطه معنی داري وجود دارد.
11بین. مطلوبیت اتخاذ استراتژِي تدافعی( برداشت ، واگذاري ، کاهش یا انحلال) وارزیابی عملکرد صنعت بانکرینگ در ترمینال خارگ رابطه معنی داري وجود دارد.
12ببین. مطلوبیت اتخاذ استراتژِي رقابتی (حفظ و نگهداري ، ثبات وحمایت بیرونی ) و ارزیابی عملکرد صنعت بانکرینگ در ترمینال خارگ رابطه معنی داري وجود دارد.
روش تحقیق:
در روش توصیفی هدف معین، واقعی و منظم یک موقعیت است به عبارت دیگر محقق سعی می کند تا آنچه هست را بدون هیچگونه دخالتی یا استنتاج ذهنی5 گزارش دهد و نتایج عینی از موقعیت بگیرد.
بنابراین می توان گفت تحقیق توصیفی آنچه را که هست توصیف و تفسیر می کند و به شرایط یا روابط موجود عقاید متداول فرآیندهاي جاري، آثار مشهود یا روندهاي در حال گسترش توجه دارد. توجه آن در درجه اول به زمان حال است هر چند غالباً رویداد و آثار گذشته را نیز که به شرایط موجود مربوط می شوند میتوان مورد بررسی قرار داد. این تحقیق به صورت توصیفی ـ همبستگی انجام یافته که ابزار جمع آوري داده هاي آن، آمیزه اي از ابزار کتابخانه اي و میدانی است براي دستیابی به ادبیات تحقیق و پیشینه آن از پایگاههاي علمی اینترنت، کتب و مجلات لاتین و فارسی استفاده شده در بخش مطالعات میدانی از پرسشنامه و مصاحبه و مدارك موجود استفاده شده است. همچنین در این تحقیق سعی شده تا با بهره گیري از مفاهیم برنامه ریزي استراتژیک و مدل 1قحح استراتژي هاي مناسب براي اجرا و عملیاتی سازي توسعه و مطلوبیت عملکرد صنعت بانکرینگ ارائه شود . براي اجراي مناسب روش 1قحح با طراحی پرسشنامه از متخصصان , مدیران, و کارکنان سازمانهاي مربوط و اساتید دانشگاه و کارشناسان صنعت بانکرینگ استفاده میگردد. سپس با محاسبه نمره نهائی محصول عوامل داخلی و خارجی , جایگاه استراتژي مطلوب صنعت بانکرینگ در جدول 1قحح تعیین خواهد شد. جمع آوري داده ها از طریق بانک اطلاعاتی از سازمانهاي ذیربط در توزیع صنعت بانکرینگ و همچنین پرسشنامه (فیزیکی یا الکترونیکی) و تکمیل آن توسط کارشناسان صورت میگیرد.
همچنین براي همگون سازي و مدون شدن پارامترهاي مهم مرتبط با موضوع پایان نامه مدل مفهومی در چارت 1-1 ارائه میشود
جامعه آماري:
محقق مسلماً براي انجام تحقیق خود باید گروه معینی از افراد را برگزیند و یافته هاي خود را که از شرکت کنندگان به خصوصی به دست آورده است به مجموعه بزرگتري که شرکت کنندگان از میان آن ها انتخاب می شوند، تعمیم دهد. این مجموعه بزرگ تر جامعه مورد مطالعه نام دارد. جامعه در حقیقت شامل عناصري است که موضوع یک تحقیق و پژوهش در آن مصداق پیدا می کند و مایل هستیم درباره آن استنباط کنیمح جامعه آماري پژوهش عبارت است از مجموعه اي از افراد یا اشیاء که داراي ویژگی هاي همگون و یا قابل اندازه گیري باشد (نادري، 1375،ص..(201
جامعه آماري در این پژوهش شامل کلیه پرسنل واحدهاي صفی و ستادي شرکت پایانه نفتی خارك و تعداد انها ج 1245 ض نفر می باشد. انتخاب جامعه پرسنل واحدهاي صفی و ستادي با راهنمایی استاد محترم راهنما ومشاور و با توجه به آشنایی کامل مدیریت پرسنل شرکت پایانه هاي نفتی با مفاهیم مدیریت آموزشی و بهره وري و از طرف دیگر بالا بودن میزان معلومات و تحصیلات علمی در این جامعه و در جهت تحدید جامعه مورد پژوهش در راستاي نتیجه گیري دقیق تر نسبت به موضوع مورد پژوهش به عنوان جامعه آماري تحقیق انتخاب گردیده است.
حجم نمونه:
نمونه بخشی از جامعه است که معرف یا نماینده آن جامعه باشد و در انتخاب هر گروه نمونه معمولاً مایلیم که بخشی از جامعه را به منظور پژوهش برگزینیم که همه ویژگی هایی را که از لحاظ موضوع پژوهش مهم است به تناسب دارا باشد. (هومن، .(1373
براي تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران به صورت زیر استفاده گردیده است:
که در آن:
-n حداقل حجم نمونه
-d خطاي نمونه گیري می باشد که معادل %5 در نظر گرفته شده است.
-t عدد ثابت 1/96
-N حجم جامعه تحقیق (آماري)
-p,q وجود یا عدم وجود خصیصه بوده و حاصل ضرب آن انحراف معیار می باشد که در این تحقیق p-0/83 و q=0/17 در نظر گرفته شده است.
براساس فرمول فوق تعداد غ به صورت زیر محاسبه می گردد:
روش نمونه گیري و ابزار گردآوري داده ها:
براي نمونه گیري از جامعه مورد نظر از روش نمونه گیري تصادفی متناسب با حجم نمونه استفاده شده است. در این روش کلیه اعضاء جامعه آماري داراي شانس یکسان و مساوي براي انتخاب شدن هستند جهت تعیین تعداد نمونه در هر یک از واحدهاي صفی و ستادي از روش تصادفی ساده براساس مراحل زیر استفاده گردید.
(1 تعداد کل جامعه آماري در هر واحد مشخص گردید.
(2 حجم نمونه در هر واحد مشخص گردید.
(3 نسبت محاسبه گردید.
(4 براساس فهرست اسامی کل جامعه آماري با توجه محاسبه شده با استفاده از جدول اعداد تصادفی تعداد نمونه انتخاب شد.
ابزار جمع آوري اطلاعات:
از متداول ترین روش هاي جمع آوري اطلاعات در تحقیقات توصیفی ـ همبستگی پرسش نامه می باشد. در پژوهش هایی که از پرسش نامه استفاده می شود، اعضاي جامعه یا نمونه با پر کردن پرسش نامه و باز گرداندن آن به پژوهش گر کمک می کنند. به همین دلیل سوال ها و راهنمایی هاي مربوط به آن باید به اندازه کافی روشن و قابل فهم باشند تا پاسخگو بتواند به سؤال ها به راحتی پاسخ گوید.
