بخشی از مقاله
چکیده
این مقاله به تاثیر نقش اهمیت و کارکرد و همچنین تاریخچه اقتصادی سرمایه گذاری های خطرپذیر می پردازد. از این رو تعداد قابل توجهی کلید واژه مربوط به سرمایه گذاری های خطرپذیر مورد توجه قرار گرفته است. از آنجایی که در این مباحث کلید واژه هاینسبتاً زیادی مطرح شده است و مفاهیمی مرتبط با یکدیگر وجود دارند که گاهی نیز همپوشانی های مفهومی با یکدیگر خواهند داشت. یکی از اهداف مقاله توجه واضح مفاهیم مذکور است و تلاش شده است تا حد امکان دقیق ترین و جامع ترین مفهوم از هر واژه در مقاله ارائه شود.ضرورت اهمیت و نقش این گونه سرمایهگذاریها در اقتصاد بهخصوص در حوزههای سرمایهگذاری نیز در مقاله مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
یکی ازاصلی ترین آن ها مرتبط با سرمایه گذاری خطرپذیر کارآفرینان می باشد بنابراین سعی شده است درباره نقش آنان نیز در این رابطه توضیحات کافی ارائه شود این مقاله در صدد ارائه ساختار پیشنهادی جهت انجام سرمایهگذاریهای خطرپذیر توسط شرکتهای سرمایهگذاری است که قابلیت اجرایی شدن در ایران را نیز داشته باشد بنابراین سوابق مربوط به شرکتهای سرمایهگذاری خطرپذیر در جهان و بخصوص در ایران نیزمطرح گردیده است. با توجه به مطالعات انجام گرفته شرکتهای سرمایه گذاری پرمخاطره موجود در ایران همگی توسط نهادهای دولتی تاسیس شده اند و تعداد انگشتشمار است. بنابر این خلا وجود این گونه نهادها در ایران کاملا احساس میشود. یکی از علل مهم وجود این خلا مربوط به نبودن ساختار مطلوب جهت انجام اینگونه سرمایهگذاریها است که این مقاله میخواهد پاسخی برای آن فراهم نماید.
واژه های کلیدی:سرمایه گذاری خطر پذیر، شرکت سرمایه گذاری خطر پذیر، صندوق سرمایه گذاری خطر پذیر.
مقدمه
مسئله مورد بحث در این تحقیق طراحی ساختار مطلوب جهت انجام سرمایهگذاریهای خطرپذیر توسط شرکتهای سرمایهگذاری است. با توجه به نقش مهمی که این گونه سرمایه گذاری ها در توسعه اقتصادی کشور ایفا میکند به نظر میرسد شناخت و تبعیض یک الگوی بومی از این سرمایهگذاریها میتواند کمک شایانی در راستای توسعه اقتصادی کشور باشد با این وجود به هدف فوق نیازمند شناخت دقیق مفاهیم مربوط به تغییر ساختاری برای انجام این گونه سرمایهگذاری هاست که در عین برخورداری از کارایی بالا محدودیتهای داخلی در جنبه های مختلف سرمایه گذاری تجاری حقوقی را نیز مدنظر داشته باشد.
-1 تبیین مفهوم سرمایه گذاری خطرپذیر
سرمایه خطرپذیر سرمایه اولیه جهت تامین مالی شرکتهای است که در مراحل ابتدایی رشد و توسعه قرار دارند و به تعبیری دیگر تامین مالی در مراحل اولیه برای شرکت های جدید و جوان که به دنبال رشد سریع هستند اینگونه شرکتها جهت تامین سرمایه در گردش مورد نیاز ویا خرید دارایی های سرمایه ای خود نیاز به منابع مالی دارند. نهادها موسسات اشخاص حقوقی و حقیقی و... با تحمل مشغله هایی بالا برای کسب بازده بالا در آینده تامین کننده این منابع هستند. این شرکتها به دلیل کوچک و جوان بودن و به دلیل عدم داشتن اعتبار لازم دسترسی مناسبی به بازارهای مالی به خصوص بازار سرمایه بانک ها ندارند و به ناچار به سوی سایر روشهای تأمین مالی کشیده می شوند. در غیر این صورت در همان مراحل ابتدایی تاسیس و شکل گیری ورشکسته شده و از بین میروند. شرکت هایی مانند Google، Microsoft، FederalExpress، Apple، Compaq، Inte و ... نمونه هایی از شرکت هایی هستند که در مراحل اولیه رشد خود از طریق سرمایه گذاری خطرپذیر گسترش یافته اند.
این شرکت ها قبل از شکل گیری به صورت طرح سرمایه گذاری پرمخاطره در اختیار شرکت های بزرگ تامین مالی قرار گرفته و آنها نیز با بررسی وتحلیل کارشناسی اقدام به سرمایه گذاری دراین طرح ها صدها برابر ارزش ابتدای و سرمایه گذاری اولیه است.سرمایهگذاری خطرپذیر که از آن با عنوانهای سرمایهگذاری جسورانه، سرمایهگذاری کارآفرینی، نیز نام میبرند، عبارت است از تأمین سرمایه لازم برای شرکتها و کسبوکارهای نوپا - استارت آپ - و کارآفرین که مستعد جهش و رشد ارزش و البته ریسک فراوانی است. این شرکتها در مراحل ابتدایی رشد و تکامل اقتصادی خود، مورد توجه سرمایهگذارانی هستند که با ارزیابی موشکافانه خود، شکاف سرمایه و کمبود نقدینگی شرکتهای کارآفرین را جبران میکنند و در گروه سهامداران آنها قرار میگیرند. سرمایهگذار ریسکپذیر با
مدیریت فعالانه و برنامهریزی در توسعه مدلهای راهبردی، در کسبوکار هدف و ارزش افزوده و افزایش قیمت سهام این شرکتها نقش مهمی ایفا میکند. رونق و توسعه فعالیتهای سرمایهگذاری ریسکپذیر موتور محرکه و محور اصلی رشد محصولات جدید و نوآوری در عرصه فناوری است.
-2 مقدمه ای بر صنعت سرمایه گذاری خطر پذیر
صنعت سرمایه گذاری پرمخاطره در حدود سالهای دهه 1980 در صندوق سرمایهگذاری خطرپذیر ظهور پیدا کرد. رسالت و هدف اصلی تشکیل این چنین نهادها و صندوقهایی حمایت از نظام ملی نوآوری و خلاقیت و پشتیبانی مالی از نوآوران و کارآفرینان بود که هدف کسب منافع، کمتر در آن دیده میشود. به همین دلیل دولتها شکل دهنده اصلی این صندوقها بودند. هدف دولت نیز از این حمایت توسعه صنایع کوچک و متوسط و در نهایت ایجاد اشتغال و اقتصاد داخلی بود. پس ازاین دهه سرمایه گذاران خصوصی در آمریکا با بررسی محاسن و معایب اینگونه صندوقها رغبت زیادی برای ورود به اینگونه سرمایهگذاری ها پیدا کرده و با دید کسب سود بیشتر در این حوزه شروع به فعالیت کردند.
پس از گذشت چندین سال از شکل گیری این صنعت کشورهای اروپایی و آسیایی به خصوص آسیای جنوب شرقی نیز به این صنعت علاقه مند شدند و همچنین واژه سرمایهگذار خطرپذیر فردی به نام جین وایتر بودهاست که در سال 1939 برای اولین بار این واژه را در همایش عمومی انجمن بانکداران آمریکایی بکار بردهاست. در ابتدای شکل گرفتن سرمایهگذاریخطرپذیر غالباً این سرمایهگذاری توسط افراد ثروتمند صورت میگرفت. این افراد غالباً صاحبان شغلهای پر درآمدی بودند که در کنار آن به اینگونه سرمایهگذاریها نیز میپرداختند. امروزه به این افراد فرشتگان کسب و کار گفته میشود. اما با مدرن شدن سرمایهگذاری پر خطر، این روش سرمایهگذاری خود به تجارتی مستقل تبدیل شدو شرکتهای تخصصی در این زمینه به وجود آمدند.این شرکتها، فعالیتشان همان فعالیت سرمایه گذاران خطرپذیر است و کمبود کانالهای سنتی تأمین مالی را پوشش میدهند و منابع مالی کافی را برای سرمایهگذاری پرخطر و بلند مدت در تکنولوژیهای نوین فراهم میآورند.
اما در شریانهای مختلف این صنعت به صورت علمی و تخصصی حضور پیدا میکنند. برای انتخاب طرحها الگویی بهینه دارد، تأمین منابع مالی خطر پذیر به شکل سیستمی پویا درآمدهاست. تأثیر مدیریت و مشارکت آنها بسیار تأثیر گذار است، مدیرت ریسک و خطر را به صورت حرفهای در نظر میگیرند، همچنین زمان و راههای خروج از سرمایهگذاری را از همان ابتدا در برنامههای خود جای میدهند. کارآفرینان نقش اساسی در ایجاد چنین شرکت هایی دارند، به نحوی که با توجه به ویژگی های این افراد از قبیل تمایل به تحمل مخاطره بالا، دارا بودن خلاقیت، مشاهده گری زیرکانه، برتری جویی، تحمل ابهام، منعطف بودن و ....، طرحی نو که توسط آنها ارائه گردیده، عملیاتی شده و شرکتی با عنوان شرکت نوپا ایجاد میشود. شرکت نوپا،
