بخشی از مقاله
بررسی روشهای تحلیل تاخیر در پروژهها
چکیده به طور کلی اکثر پروژهها با تاخیر روبرو می شوند. این تاخیرات می تواند موجب ایجاد هزینه های اضافی و خسارتی برای ذی نفعان پروژه شود که خود می تواند موجب بروز ادعاهایی از سوی گروههای درگیر در پروژه شود. بنابراین لازم است مکانیزمهای دقیق و روشنی برای تجزیه و تحلیل تاخیر وجود داشته باشد تا بر اساس آن میزان تاخیر، تاثیر آن بر بخش های مختلف و کل پروژه را مشخص کند و نیز عوامل و علل بروز تاخیر را آشکار سازد. از این رو در این مقاله چهار روش از روش های مختلف تحلیل تاخیر شامل روش مقایسهٔ زمانبندی برنامهای با زمانبندی واقعی، روش افزایش به زمانبندی برنامه ای، روش کاهش از زمانبندی واقعی و روش اثر زمانی مورد بررسی قرار گرفته و نکات کلیدی و اساسی برای اجرای موفقیت آمیز هر یک از آنها ارائه شده است.
1 - مقدمه
معمولا بسیاری از پروژه هایی که در حوزه های مختلف به اجرا درمی آیند با تاخیر روبرو می شوند. بروز تاخیر اثرات متعددی را به همراه دارد. افزایش زمان تکمیل پروژه، افزایش هزینه های مستقیم و غیر مستقیم، عدم دستیابی پروژه به اهداف از پیش تعیین شده و ایجاد هزینهٔ فرصت از دست رفته از جمله عواقب بروز تاخیر است. این مشکلات می تواند موجب ایجاد اختلاف نظر بین ذی نفعان پروژه و بروز دعاوی شده و در پارهای موارد نیز ممکن است کار به محاکم حقوقی کشیده شود که همگی مستلزم صرف زمان، هزینه و انرژی می باشند. بنابراین لازم است برای شناسایی و تحلیل تاخیر، علل و عوامل بروز تاخیر و چگونگی مدیریت آن، فرآیندها و رویه های مناسبی توسعه داده شود. در
این زمینه در سطح بین المللی تلاش های بسیار زیادی صورت گرفته است که بیشتر آنها بر صنعت ساخت و ساز متمرکز بودهاند. WilliamS به بررسی روش های موجود اثر تاخیرات در افزایش زمان پروژه های بزرگ پرداخته و نکاتی را در مورد نارسایی های روش - های موجود تحلیل تاخیر در پروژه های بزرگ خاطر نشان کرده است [1] در تحقیق دیگری به ریشهیابی علل بروز تاخیر در صنعت ساخت و ساز کشور مالزی پرداخته شده است و اهمیت میزان و تاثیر هر یک از علل نیز مورد بررسی قرار گرفته است و در نهایت رابطه علت و معلولی بین آنها شناسایی شده است2- ! CaStro و همکارنش روشی را برای تقسیم مشکلات مالی تاخیرات پروژه در شبکه های PERT توسعه دادهاند 3- در سطح خاورمیانه نیز تلاش های زیادی در زمینه تحلیل تاخیرات صورت گرفته است، به عنوان مثال در تحقیقی که در کشور اردن اجرا شده است 130 پروژه در بخش عمومی مورد بررسی قرار گرفته و علل تاخیر آنها استخراج شده است4. در این کشور در پژوهشی دیگری علل بروز تاخیر در پروژههای ساخت و ساز مورد توجه قرار گرفته است5-. در تحقیقی که در عربستان صورت گرفته است، تواتر تاخیر، میزان اثر تاخیر و مسببین بروز تاخیر در پروژه های آب و فاضلاب مورد و تحلیل قرار گرفته است 6 در همین کشور و در پژوهشی دیگر به بررسی علل بروز تاخیرات از سوی سه گروه کارفرما، پیمانکار و مشاور و میزان تاثیر آنها بر افزایش زمان پروژه پرداخته شده است7- در داخل کشور نیز تحقیقاتی در حوزهٔ تحلیل تاخیر انجام شده است. تجابت یک مدل فرآیندگرا برای شناخت، بررسی، تحلیل تاخیر در زمان وقوع آن ارائه داده است8- در تحقیقی که امامی زاده و همکارانش اجرا نموده اند، پس از معرفی اجمالی برخی روش های تحلیل تاخیر، روشی برای تسهیم اثر تاخیرات پروژه بین گروههای مختلف درگیر ارائه شده است.9- در پژوهشی دیگری با بهره گیری از تصمیم گیری پویا مدلی برای پیشگیری از تاخیرات چند پروژه ارائه شده است10- در تحقیق دیگری ادعاهای پیمانکاران در پروژه های عمرانی بررسی شده و علل آن در قالب دو دسته اصلی تاخیر و تغییر مورد کنکاش قرار گرفته است11- آرانی و همکارنش نیز روشی مبتنی بر CPM را برای تعیین میزان تاخیرات پروژه و هر یک از فعالیتهای آن ارئه داده اندا 12- در این مقاله نیز در ابتدا به طور کلی تاخیرات و روش های تحلیل آنها دسته بندی شده اند، سپس پارهای ملاحظات عملی که در به کارگیری روش های تحلیل تاخیر می باید مد نظر داشت بیان شده است. بعد از آن نیز چهار روش رایج تحلیل تاخیر به تفصیل بیان شده و در نهایت شرایط به کارگیری هر یک از این روش بیان شده است.
2 - دسته بندی تاخیرات
تاخیرات پروژه را می توان از دیدگاههای مختلف دسته بندی نمود. یکی از مهمترین دسته بندی های انجام شده از نقطه نظر مسوولیت بروز تاخیر است. از این منظر تاخیرات می توانند جبران پذیر اجبران ناپذیر و یا بخشودنی نابخشودنی باشد تاخیرات جبران پذیر اتفاقات و یا شرایطی است که توسط کارفرما و یا با مسوولیت وی رخ می دهد، در حالی که تاخیرات جبران ناپذیر آنهایی هستند که کارفرما در آنها نقش و مسوولیتی ندارد 13- تاخیرات بخشودنی نیز تاخیراتی هستند که پیمانکار در رخداد آنها نقش و یا مسوولیتی نداشته است، در حالی که تاخیرات نابخشودنی آنهایی هستند که پیمانکار در وقوع آنها نقش داشته و یا مسوول بروز آنها می باشد. برخی مراجع تاخیرات بخشودنی پیمانکار را به دو گروه بخشودنی جبران پذیر و بخشودنی جبرانی ناپذیر تقسیم بندی می کنند 14- به عبارت دیگر برای تاخیرات بخشودنی مسوولیت کارفرما را نیز بررسی می کنند، ولی برای تاخیرهای نابخشودنی که پیمانکار مسبب آن است، مسوولیتی را برای کارفرما قائل نمی باشند. همچنین تاخیرات بخشودنی جبران ناپذیر را میتوان تاخیراتی دانست که پیمانکار فقط سزاوار گرفتن زمان اضافی برای اجرا و اتمام پروژه است، ولی در تاخیرات بخشودنی جبران پذیر، پیمانکار هم سزاوار زمان و هم سزاوار خسارات ناشی از تاخیر است. این در حالی است که تاخیرات نابخشودنی تاخیراتی می باشند که پیمانکار مسوول تمامی عواقب آن است15-از سوی دیگر تاخیرات را می توان از نقطه نظر تعداد وقوع در یک زمان خاصی نیز دسته بندی کرد، یعنی اگر در یک مقطع زمانی در پروژه بیش از یک تاخیر رخ دهد، اصطلاحا تاخیر همزمان رخ داده است. بروز تاخیرات همزمان، می تواند موجب پیچیدگی بررسیها شود، از این رو شناسایی و تحلیل آن از اهمیت ویژهای برخوردار است.
علاوه بر این تاخیرات می توانند بحرانی و یا غیر بحرانی باشند. تاخیرات بحرانی آنهایی می باشد که بر روی مسیر بحرانی پروژه قرار گرفتهاند و در واقع بر زمان تکمیل پروژه تاثیر دارند، درحالی که تاخیرات غیر بحرانی با توجه به اینکه روی مسیر بحرانی قرار ندارند، تاثیری بر زمان خاتمه پروژه ندارند.
3- دسته بندی روش های تحلیل تاخیر
روش های تحلیل تاخیر را نیز می توان از دیدگاههای مختلف دسته بندی کرد. Keane و Caletkal روش های تحلیل تاخیر را به گروه های اصلی شامل افزایشی،کاهشی،و تحلیلی تقسیم می کنند16-، اما انجمن بینالمللی پیشرفت در مهندسی هزینه همان گونه که در شکل (1) مشاهده می شود، یک ساختار درختی را برای دسته بندی تاخیرها ارائه داده است 17- که در زیر توضیحات مربوط به این دسته بندی ارائه شده است.
زمان اجرا:
روش های پیش نگر: در این گونه روش ها قبل از وقوع تاخیر و یا در حوالی وقوع تاخیر، اثار ان مورد بررسی و پیش بینی قرار می گیرد. پس این گونه روش ها یک برآورد از تاخیر و آثار آن در حین اجرای پروژه ارائه می دهند، در حالی که واقعیت تاخیر در آینده مشخص می شود. روش های پس نگر این روش ها زمانی استفاده می شود که تاخیر رخ داده و عواقب آن کاملا مشخص شده است. این زمان میتواند پس از خاتمه کامل پروژه و یا بین وقوع تاخیر و خاتمه پروژه صورت بگیرد. در هر صورت در زمان انجام تحلیل، خود تاخیر، مدت زمان و اثار ان کاملا مشخص است و می توان بر اساس آن تاثیر تاخیر را بر باقیمانده پروژه مدل سازی کرد.
نحوهٔ اجرا روش های مشاهدهای در این روش ها تحلیل گر بدون اینکه اطلاعاتی را به زمانبندی ها کم یا اضافه کند به ارزیابی زمانبندی و یا مقایسه آن با یک زمانبندی دیگر می پردازد. این روش خود شامل دو زیرمجموعه است. • روشهای مشاهده ای با منطق ثابت : نوع ارتباط بین فعالیتها و پیشنیازی ها همواره ثابت است و در زمانبندی هایی که در انجام تحلیل در حین اجرای پروژه صورت می گیرد تغییر نمی کند.
• روشهای مشاهدهای با منطق پویا نوع ارتباط بین فعالیتها و پیشنیازی ها در حین پروژه می تواند تغییر کند و لذا این روابط در زمانبندی های مختلف میتواند تغییر داشته باشد. روش های مدل شده : در این روش ها لازم است تا تحلیلگر اطلاعات تاخیرات را به شبکه CPM پروژه اضافه و یا کم کند و نتایج قبل و بعد از این کار را با هم مقایسه کند. این روش خود شامل دو زیرگروه است. • مدل های کاهشی • مدل های افزایشی
4 - ملاحظات عملی در تحلیل تاخیر
پیش از آن که به معرفی روش های تحلیل تاخیر پرداخته شود لازم است به برخی مسائل عملیاتی در تحلیل تاخیر پرداخته شود. صرف نظر از به کارگیری هر یک از روشهای تحلیل تاخیر لازم است برای این مسائل مکانیزم مورد توافقی و از پیش تعیین شده ای بین گروه های ذی نفع پروژه مشخص گردد، وگرنه ممکن است تحلیل ها به نتایج متفاوت و مناقشه انگیزی منجر شود. این موارد شامل مالکیت شناوری، تاخیرهای همزمان، کاهش سرعت کاری، روش های محاسباتی مورد استفاده در تحلیل و ابزارهای مورد استفاده در تحلیل میگردد که در ادامه به آنها اشاره شده است.
4 - 1 - مالکیت شناوری
از آنجا که شناوری فعالیتهای پروژه منبعی ارزشمند برای پیمانکار و یا کارفرما است، مالکیت شناوری" و اینکه کدام طرف باید از آن استفاده کند، همواره محل بحث بوده است. نحوهٔ مالکیت شناوری به طور قابل توجهی می تواند در نتایج تحلیل تاخیر تاثیرگذار باشد. بنابراین چگونگی استفاده از آن می باید در شرایط قرارداد به طور کامل بیان شود. پژوهشگران و صاحب نظران در مورد چگونگی مالکیت شناوری سناریوهای مختلفی را ارائه کردهاند 18 به طور کلی مالکیت می تواند در اختیار کارفرما و پیمانکار باشد و یا بر اساس نسبت منصفانه ای بین آنها تقسیم شود. مثلا می توان زمان شناوری کل پروژه را بر کل فعالیتهای موجود تقسیم کرد تا شناوری لازم برای هر فعالیت به دست آید، سپس متولی و مسوول هر فعالیت مالک شناوری آن فعالیت میباشد. شناوری را میتوان مانند کالایی در نظر گرفت که می تواند بین پیمانکار و کارفرما معامله شود. انجمن قوانین ساخت و ساز انگلستان" نیز برای حل این مشکل رویکردی را پیشنهاد داده است که اگر در متن قرارداد پروژه روش خاصی برای مالکیت شناوری در نظر نگرفته شده باشد، آنگاه هر تاخیری که زودتر اتفاق بیفتد حق تقدم برای استفاده از شناوری را دارا میباشد 18 -به بیان دیگر متولی و مسوول فعالیتی که با تاخیر مواجه شده است می تواند از شناوری های موجود بهره ببرد.
4 - 2 - تاخیرهای همزمان
مفهوم تاخیرات همزمان نخستین بار توسط Runin و همکارانش در سال 1983 مورد توجه قرار گرفت. وقتی که تاخیرات همزمان رخ میدهد بررسی خسارات ناشی از تاخیر و تعیین مسببین ایجاد خسارات و یا افزایش زمان پروژه بسیار مشکل است و اغلب موجب بروز اختلاف نظرهای جدی می شود15 تا کنون تعریف جهان شمولی از تاخیرات همزمان ارائه نشده است. به طور ساده اگر دو رخداد یا بیش از آن که موجب تاخیر می شوند به صورت همزمان و پهلو به پهلو رخ دهند تاخیر همزمان اتفاق می افتد. تعریف مورد پسندتری که جدیدا بیان شده از این قرار است: "مدت زمان افزوده شده به پروژه، که در اثر بیش از یک علت تاخیر رخ داده است". هرچند تعریف دوم "تاثیر همزمان ""
شده اند
نیز نامیده می شود16- روش های مختلفی برای مواجههٔ با تاخیرات همزمان وجود دارد16-که در ادامه به طور مختصر معرفی
• اولین تاخیر در این روش از میان دو یا چند تاخیر همزمان تاخیری که زودتر رخ داده است به عنوان تاخیر بحرانی در نظر گرفته می شود.
• رویکرد علت غالبان در این رویکرد با بررسی تاخیرهای همزمان، تاخیر که تاثیرگذارتر تشخیص داده می شود، به عنوان عامل اصلی در نظر گرفته می شود.
• رویکرد سهمیه بندی: خسارت های ناشی از تاخیرات همزمان به نسبتی منصفانه بین آنها تسهیم می شود.
3-4- کاهش سرعت کاری
مفهوم دیگری که ارتباط نزدیکی با تاخیر همزمان دارد، کاهش سرعت کاری است که در آن یکی از طرفهای قرارداد (کارفرما یا پیمانکار) با علم به تاخیر در فعالیتهای طرف مقابل، سرعت کاری خود را کاهش می دهد، چرا که می داند، اگر کارش را به موقع به پایان برساند می باید منتظر طرف مقابل بماند. در هر صورت این کار می تواند موجب مصرف شناوری ها شده و مشکلاتی را به همراه داشته باشد. همچنین پس از شناسایی تاخیرهای همزمان، ممکن است هر یک از طرفین ادعا کنند با علم به تاخیر طرف دیگر، سرعت کاری خود را کاهش داده اند. در هر صورت می باید در تحلیل کاهش سرعت کاری دقت و وسواس به خرج داد. محاکم ایالات متحده آمریکا و انگلستان حمایت محدودی از ادعای کاهش سرعت کاری می کنند16
4 - 4 - روش های محاسباتی
روش های محاسباتی مورد استفاده در زمان بندی از مواردی است که میتواند بر روی تحلیل تاخیر تأثیرگذار باشد. برای مثال، مسیر بحرانی هم می تواند بر اساس طولانی ترین مسیر موجود تعریف شود و هم بر اساس محاسبه مقدار شناوری فعالیت های پروژه مشخص شود. از آنجا که برای در نظر گرفتن زمان اضافی برای پروژه تنها تأخیراتی که در مسیر بحرانی قرار گرفته اند را در نظر می گیرند انتخاب هر یک از این دو روش در تعیین مسیر بحرانی می تواند نزاع برانگیز باشد15- همچنین نرم افزارهای که بر اساس CPM توسعه یافته اند با ارائهٔ توابع گوناگون نوعی انعطاف پذیری به وظایف زمانبندی می دهد، اما برخی از همین توابع هنگامی که در تحلیل تأخیر به کار گرفته می شوند خود عامل ایجاد مشکل می شوند. برای مثال PrimaVera به کاربر این امکان را می دهد که زمان بندی خود را در یکی از حالتهایی Retained logic و ProgreSS OVerride انجام دهد. نتایج زمان بندی در این دو حالت می تواند با هم متفاوت باشد15 در مورد اول منطق روابط بین فعالیت های پروژه و پیش نیازی های آنها ثابت می ماند (بر اساس همان تعریف اولیه از پروژه) در حالی که در حالت دوم این روابط می تواند بر اساس شرایط پیش آمده در پروژه تغییر کند.
4 - 5- ابزارهای زمان بندی
زمان بندی پروژه و تحلیل تاخیر می تواند در قالب نمودار میلهای" و یا به صورت دیاگرام شبکهای ارائه شود. ولی دیاگرام شبکهای به دلیل اینکه پیشنیازی ها و ارتباطات منطقی بین فعالیتها را به خوبی نمایش می دهد ابزار موثرتر و مناسبتری است. محاسبات CPM نیز به دلیل اینکه قابلیت محاسبه مسیر بحرانی پروژه، میزان شناوری ها و میزان مصرف آنها در طول پروژه را دارند ابزار بسیار کارایی میباشد و از سوی محاکم قضایی نیز پذیرفته شده است.
5 - معرفی روشهای تحلیل تاخیر
هدف روشهای تحلیل تاخیر ایجاد رویه ای برای تعیین روابط علی، میزان خسارات و تعیین مسوولین آن است. در بررسی و تحلیل تاخیر تنها لازم است چند آزمون مشخصی صورت بگیرد. نخست باید مشخص شود که آیا تاخیر بحرانی است. این کار بر اساس تحلیل مسیر بحرانی صورت می گیرد. دوم اینکه، طرفی که در مورد خسارات ناشی از تاخیر ادعاهایی را مطرح می کند، می باید ثابت کند در بروز تاخیرات مسوولیتی را نداشته است. در نهایت، تاخیرات بحرانی که مورد ادعا واقع شده است، باید نشان داده شود که بر اساس قرارداد پروژه از نوع بخشودنی جبران پذیر است16: Schumacher برای کمک به تحلیل گران در روشن کردن مشکلات ناشی از تاخیر چهار پرسش کلیدی را مطرح کرده است: " چه چیزی قرار بود اتفاق بیفتد؟"، " چه چیزی اتفاق افتاد؟"، " زمان بندی پروژه چه اثری داشتند؟" 14] روش های مختلف و متفاوتی برای تحلیل تاخیر و آثار آن بر پروژهها توسعه داده شده است. روش اثر کلی"، روش برنامه ای، روش افزایش به برنامه، روش اثر خالص، اثر زمانی، روش کاهشی، روش پنجره زمانی از جمله روش هایی است که مورد استفاده بوده اند 14 اما معمولا در ادبیات موضوع و به خصوص در مقالات و کتب مربوط به صنعت ساخت و ساز
{ 15 و 16] از چهار روش عمده برای تحلیل تاخیرات یاد می شود و به طور حرفهای قابل قبول هستند: (1) روش مقایسه زمانبندی برنامهای بازمانبندی واقعی (2) روش افزایش به زمانبندی برنامه ای (3) روش کاهش از زمانبندی واقعی (4) روش اثر زمانی. در ادامه به توضیح و تشریح این روش ها پرداخته شده است.
5 - 1 - روش مقایسهٔ زمانبندی برنامهای با زمانبندی واقعی
روش مقایسه زمانبندی برنامهای با زمانبندی واقعی، بررسی تفاوتهای بین زمانبندی برنامهریزی شده و زمانبندی واقعی پروژه است. این روش فعالیتهای بحرانی بر مبنای آنچه که رخ داده است را شناسایی میکند و آن ها را با همان فعالیتها در زمانبندی برنامه ریزی شده مقایسه می کند و تاثیر تاخیرات بر پروژه را بررسی می نماید و نیز ترتیب و توالی فعالیتهایی که در عمل، طول پروژه را مشخص می کند را تشخیص می دهد. همچنین علت و مسوولیت تاخیرهایی که تکمیل پروژه را تحت تأثیر قرار می دهند را مشخص می کند 15 این روش حتی در پروژههایی که اطلاعات زمانبندی برنامهای و واقعی در قالب CPM موجود نیست و تنها اطلاعات به صورت نمودار میله ای تهیه شده است، باز هم قابل استفاده می باشد. در شکل (2) تصویری کلی روند استفاده از روش مقایسه زمانبندی برنامه ای با زمانبندی واقعی نشان داده شده است. این روش را می توان روشی پس نگر و مشاهدهای با منطق ثابت دانست. روش مقایسه زمانبندی برنامه ای با زمانبندی واقعی اگرچه روش بسیار سادهای است اما در مراجع معتبری از جمله پروتکل مSCL بدان اشاره شده است18-. اگر برنامه زمانبندی برنامهای و زمانبندی واقعی پروژه در دسترس باشد، آنگاه این روش بسیار ارزان قیمت خواهد بود. اما چون این روش مبتنی بر محاسبات CPM نمی باشد و فقط دو برنامه زمانبندی اولیه و واقعی را با هم مقایسه می کنند، در مورد اتفاقاتی که در حین اجرای پروژه رخ میدهد از جمله مصرف شناوری ها، تغییرات زمانبندی پروژه و نیز تغییرات ایجاد شده در مسیر بحرانی اطلاعاتی را به دست نمیدهد 19]
5 - 2 - روش افزایش به برنامه
روش افزایش به برنامه، فقط از یک عدد زمانبندی برنامهریزی شده و یا خط مبنابرای تحلیل تاخیرها استفاده می کند. به بیان دیگر اساس آن بر یک برنامهٔ مبنای مورد قبول طرفین استوار است. اگر خط مبنا به لحاظ قراردادی مورد قبول طرفین نباشد و یا دارای اشکالاتی باشد، قبل استفاده از این روش، خط مبنا می باید اصلاح شود 16- در روش افزایش به برنامه اثر احتمالی بروز تاخیرات، توقفات و تعویق ها بر زمانبندی اولیهٔ پروژه و خط مبنای آن مورد توجه قرار می گیرد. به عبارت دیگر، روش افزایش به برنامه بر پایه این تئوری بنا شده است که زودترین زمانی که یک پروژه تکمیل می شود را می توان با اضافه کردن تاخیرها به زمانبندی برنامه ریزی شدهٔ اولیه مشخص کرد. فعالیتهای جدیدی که تاخیرها، انقطاع و گسیختگی فعالیتها و یا تعطیلی و تعلیق ها را نشان میدهند به زمانبندی برنامه ریزی شدهٔ اولیه اضافه میشوند و تاثیر آنها در تکمیل پروژه مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرند15 به عبارت دیگر از این سناریو که چه می شود (چه بر سر پروژه می آید) اگر این تاخیر بر برنامه زمانبندی اولیه اعمال شود، استفاده می شود. در افزودن تاخیرات به برنامه اولیه دو رویکرد وجود دارد؛ اگر تحلیلگر به دنبال بررسی اثر کلی تاخیرات بر کل پروژه باشد، آنگاه می تواند کل تاخیرات را به یکباره به برنامه بیافزاید، اما اگر وی به دنبال بررسی اثر تک تک تاخیرات باشد، لازم است در هر مرحله و با توجه به ترتیب زمانی وقوع آن ها، تنها یک تاخیر را به برنامه اضافه نماید و تاثیر این افزایش را مورد تحلیل قرار دهد-16.علاوه بر این تحلیلگر می تواند در هر مرحله تنها تاخیراتی را که پیمانکار مسبب آن ها بوده است را اضافه کند و یا اینکه تنها تاخیراتی را که ناشی از کارفرما بوده است را بر خط مبنا تاثیر دهد. همچنین وی می تواند به طور همزمان هر دوی این تاخیرات را به برنامهٔ اولیه اضافه کند. در صورتی که تاخیرات پیمانکار و کارفرما به صورت مجزا در برنامه تاثیر داده شود روش را افزایش به برنامهٔ غیر یکپارچه مینامند، در حالی که اگر تاخیرات دو طرف به طور همزمان اعمال شود روش را افزایش به برنامهٔ یکپارچه مینامند. در صورت استفاده از روش یکپارچه باید توجه داشت که کلیه تاخیرات می باید بر اساس ترتیب زمانی وقوع به برنامه اضافه شوند 16- این روش دو مشکل عمده دارد که باعث شده است کمتر مورد توجه قرار بگیرد، به طوری که از سالهای 190 میلادی به بعد محاکم قضایی و دادگاه ها (در کشورهای غربی) این روش تحلیل تاخیرات را نمیپذیرند و مبنای داوری قرار نمی دهند-15-. این دو مشکل عبارتند • این روش تغییرات احتمالی به وجود آمده در مسیر بحرانی پروژه در زمان اجرای پروژه را نادیده می گیرد و همیشه مسیر بحرانی بر اساس برنامه زمانبندی اولیه، پایهٔ تحلیل قرار می گیرد. ملاک قرار دادن یک برنامه زمانبندی اولیهٔ غیر واقعی می تواند نتایج عجیب و غریبی و دور از واقعیتی را به دنبال داشته باشد. • در پروژههایی که متحمل افزایش زمان پروژه می شوند، پیمانکاران ادعاهایی را مطرح می کنند که فقط تاخیراتی را که کارفرما مسبب آنها هستند را در ترتیبی مناسب به برنامهٔ زمانبندی اولیه اضافه می کنند تا تاخیر کل پروژه را بر عهدهٔ کارفرما جلوه دهند. کاملا روشن است که کارفرما نیز می تواند این رویکرد را داشته باشد و فقط تاخیرهایی را که پیمانکار مسبب آنها می باشد را به زمانبندی اولیه بیفزاید. خود این مساله می تواند موجب بروز اختلافات بزرگی شود.
5 - 3 - روش کاهش از واقعی