بخشی از مقاله
چکیده
بررسی های الگوی روزهای بارش بااستفاده از درصدهای جزئی وتجمعی از دامنه مقادیر بارش روزانه ایستگاههای بارانسنجی هواشناسی استان قم , با دوره آماری 10 ساله, منجر به تهیه بانک روزهای بارندگی استان در سالهای 1381 تا 1390 گردید و کسب اطلاعات با انجام محاسباتی بر روی داده ها و ارزیابی بانک مذکور ، اطلاعات تازه ای حاصل گردیدکه در علوم آماری از آن به استنباط آماری نام می برند . که نتایج حاصل بیان کننده شرایط ویژه بارشی مناطق خشک ونیمه خشک در استان قم وبیان کننده وضعیت نابهنجار اقلیمی از روند افزایشی یا کاهشی در مقدار و تعداد روزهای بارندگی در دوره مذکور است .
نتایج دیگر نشان می داد که طی دور ه مورد مطالعه در مناطق محتلف استان ،تعداد روزهای بارندگی سالیانه در بازه -69 15 است حدود 80 درصد از مجموع روزهای بارندگی استان قم با ریزشهایی در دامنه بین 0.1-5 میلی متر قرار دارد و بیشترین فراوانی مقادیر پائین بارش در مناطق کم ارتفاع نیمه شرقی استان می باشد.
همچنین پژوهش انجام گرفته بیان کننده ی بی نظمی در افزایش مقادیر روز های بارندگی با بارش کم - بارشهای کمتر از 5 میلی متر - و کاهش مقادیر روزهای بارندگی با بارش بیشینه - بارشهای بیشتر از 20 میلی متر - بصورت ناموزون در منطقه مورد مطالعه در اثر تغییر اقلیم می باشد که سبب شده است طی دوره ده ساله 1381- 90 سطح زیر کشت اکثر محصولات زراعی استان کاهش داشته و به طور معمول 20 هزار هکتار از اراضی استان بویژه در بخش مسیله و حاشیه قرچای از کشت خارج شود و ارزش افزوده بخش کشاورزی در طی سالهای دوره مذکور کاهش و سهم آن در ارزش افزوده تولیدات استان از 11/9 درصد در سال درابتدای دور به 7/5 درصد در اواخر دوره مورد مطالعه برسد.
مقدمه :
تحقیق حاضر ، حاصل مطالعات منظمی می باشد که طی ده سال گذشته روی بارش در استگاههای مناطق مختلف استان قم انجام گرفته است و با جمع آوری داده های بارندگی 24 ساعته و تصحیح وتکمیل آنها و طبقه بندی و تواتر بارندگی و نتیجه گیری از روشهای آماری توانسته به این امکان مناسب دست یابد که جزئیات بارش در مناطق کوهستانی غرب و جنوب غرب تا مناطق پست و بیابانی شرق استان قم بر پایه عناصری چون ارتفاع و مدت ومیزان و روند آن قابل بررسی است مسلم است که این عناصر در توضیح و توزیع بارش استان قم نقش اصلی را ایفاء می نمایند تحقیق حاصل در بخشهای ذیل تنظیم شده است
بخش نخست به کلیات تحقیق ودر بخش بعد به چارچوب نظری والگوی نظری تحقیق می پردازد که برپایه تئوری های آماری کلاسیک طراحی شده است در بخش بعد تحقیق ابعاد پژوهش روشن خواهد شد و آنگاه یافته های در بخش تحلیل های آماری و تحلیل مقایسه ای و.... ارائه می شود وبالاخره نتایج تحقیق ودر قسمت انتها جداول ونمودار مربوطه ارائه می گردد.
بخش نخست
کلیات تحقیق
طرح وبیان مسئله :
بارندگیPRECIPITATION مقدار آبی است که از سطح خشکی ها ودریاها تبخیر می شود ودرداخل جو بطور موقت بصورت بخار ذخیره میگردد. این بخار آب موجود درجو طی فرآیندهای فیزیکی مختلف متراکم - CONDENSATION - می شود وبه شکل ابر در می آیدکه پس از اشباع شدن ، قطرات آب با ذرات یخ تشکیل شده بصورت برف ، باران، تگرگ وغیره که جمعاً نزولات جوی یا بارندگی گفته می شوند دوباره به زمین برمی گردند .
بارندگی از پارامترهای مهم و در عین حال تغییرپذیرترین عامل جوی بوده و مقدار آن با توجه به موقعیت جغرافیایی منطقه و وضعیت عمومی جو در نقاط مختلف متفاوت می باشد بارندگی در سطح کره زمین دارای تغییرات مکانی و زمانی زیاد است. تغییرات بارندگی سطح کره زمین در حدود 700 تا900 میلی متر در سال برآورد شده است و این نکته حائز اهمیت است که در برخی از نواحی آن در 20 سال متوالی هیچ گونه بارندگی دریافت نمی کنند، در حالیکه در بعضی نقاط دیگر مانند چرا پونچی واقع در شمال خلیج بنگال سالانه هزاران میلی متر بارندگی دریافت می کند
نکته اخیر بیان می دارد که بیان کننده تغییرات شدید بارندگی درسطح خشکیهای زمین است .به لحاظ زمانی نیز مقدار نزولات جوی دستخوش نوسانات مختلف است .این نوسانات را می توان در سه گروه درازمدت، دوره ای و نامشخص تقسیم بندی کرد که معیار ی برای نوع طبقه بندی درطول دوره تغییرات می باشد. ، متوسط بارندگی در ایران در حدود 250 میلیمتر بوده که نسبت به بارندگی کره زمین بسیار ناچیزاست و میانگین بارندگی در استان قم نزدیک به 80 میلی متر کمتر از میانگین بارندگی کشوری است . تغییرات مکانی بارش با ناهمواریهای اصلی ایران هماهنگی خوبی نشان می دهد
از بررسی سینوپتیکی بارندگی های ماکزیمم در استان قم ملاحظه شد که آنها عمدتا نتیجه ه تقویت و تشدید فعالیت مرکز کم فشار مونسونی سودان بوده و با ادغام این با مرکز کم فشار مدیترانه ای و تاثیر منطقه همگرایی دریای سرخ روی آنها تبدیل به سیستم دینامیکی و ترمودینامیکی گردیده است.
