بخشی از مقاله
چکیده
تحلیل ایمنی مبتنی بر تکنیک تداخل، روشی نوین در مطالعات ایمنی محسوب میشود که اخیراً مورد توجه محققین واقع شده است. تداخل ترافیکی که بهعنوان واقعه قابل مشاهده بین تعاملات غیر ایمن دو یا چند خودرو است، به روشهای گوناگونی بسته به هدف قابل تعریف است. در این تحقیق، ایمنی آزادراه با استفاده از تکنیک تداخل ترافیک و بهطور مشخص با شاخص زمان تا تصادف - TTC - تحلیل میشود.
برای این منظور از 15 دقیقه دادههای خرد ترافیکی آزادراه I-80، پروژه NGSIM، استفاده شده و تحلیلهای ایمنی متنوعی از جمله تحلیل مکانی، تحلیل زمانی صورت میگیرد. همچنین، تأثیر ایمنی گروههای مختلف وضعیت حرکتی خودروها مثل: فاصله بینابینی خودروها، اختلاف سرعت خودروها، سرعت خودرو، سرعت خودروی جلویی، نوع خودرو و نوع خودروی جلویی بررسی شد.
نتایج نشان می-دهد، ایمنی نسبی خط عبور 1 که مربوط به وسایل نقلیه پرسرنشین، HOV، است، بیشتر از سایر خطوط است. همچنین، ایمنی خودروهایی که با فواصل بین خودرویی زیر 5 فوت در حرکت هستند، بیش از 2 برابر نسبت به سایر فواصل به خطر میافتد. بهعلاوه، خودروهایی که پشت کامیونها در حرکتاند، دارای بیشترین درصد TTCهای کوچک هستند. بنابراین، انتظار میرود ارزیابیهای ایمنی مبتنی بر تکنیک تداخل ترافیک فرصتهای نوینی را در اختیار مهندسان قرار دهد که پیش از این با روشهای متعلر مبتنی بر تاریخچه تصادفات قابل حصول نبود.
-1 مقدمه
مطالعه ایمنی با استفاده از تکنیک تداخل ترافیک در سال 1968 نخستین بار توسط Perkings و Harris، محققین آزمایشگاههای کارخانه جنرال موتورز1 برای بررسی تفاوت خودروهای تولید شده توسط جنرال موتورز با سایر خودروها، معرفی شد. نکته مهم در مطالعات ایمنی براساس تداخلات ترافیکی، این است که، این رخدادها بیشتر از تصادفات رخ میدهند، اگر چه مکانیزم رخداد هر دو رویداد قابل مقایسه است. تحلیل تداخل ترافیک یک روش تحلیل ایمنی است که از اطلاعات عدم تصادف2 استفاده میکند.
تحلیل تداخل ترافیک بر اساس مشاهدات حرکات هر خودرو و شناسایی موقعیتهایی است که میتواند منجر به حوادث بحرانی شود، است. حوادث بحرانی وقایع جدی هستند که ممکن است به تصادف منجر شوند. حوادث بحرانی با ترمزگیری ناگهانی، تغییر خط ناگهانی و یا منحرف شدن از راه3 توصیف میشوند. Parker و Zegeer در سال 1988 تداخل ترافیکی را بهعنوان واقعهای در تعاملات حداقل دو خودرو که دست کم یکی از آنها واکنش گریزی4 - بهجهت عدم یک تصادف حتمی - 5 انجام دهد، تعریف کردند
در این واقعه خطر بهوسیله خودروی جلویی که یا سرعتش را بهطور ناگهانی کم میکند و یا با تغییر خط عبور، مسیر حرکتی خودروی تعقیب کننده را میبندد، بهوجود میآید. آنها شرح دادند که تداخل موقعی که خودروها در وضعیت تصادف قرار داشته باشند، رخ میدهد. یعنی خودروها در یک زمان مشخص، یک مکان مشابه را اشغال کنند. مزیت استفاده از تحلیل تداخل برای تصادفات امکان بررسی وقایع نزدیک به تصادف6 است؛ در حالیکه این وقایع در اطلاعات گزارش تصادفات موجود نیست. این وقایع بیشتر از تصادفات رخ میدهند و اطلاعات اولیه مشابه با آنها در اختیار میگذارند
بنابراین اطلاعات مهمتری را در رابطه با اطلاعات سببی برای ایمنی یک تسهیلات جادهای فراهم میکنند.
عملکرد رانندگی طبق ادبیات تحقیق، میتواند بر اساس سطوح ایمنی از موقعیتهای عادی - ریسک کم - تا تصادفات واقعی - ریسک زیاد - ، طبقهبندی شود. Hayden در سال 1987یک شکل هرم عملکرد رانندگی را بر اساس فراوانی وقوع آنها پیشنهاد کرد
تصادفات واقعی در نوک و موقعیتهای رانندگی عادی در پایین هرم قرار دارند. بعضی اوقات به این هرم مثلث هنریچ7 میگویند. این مثلث لایهای، افزایش فراوانی وقوع حالات ایمنی مختلف را از پایین تا بالا نشان میدهد.
از یک مطالعه تداخل ترافیک در موارد مختلفی میتوان استفاده کرد. برای مثال:
-1 برای توسعه یک فرآیند بهبود ایمنی؛ مطالعات تداخل ترافیک بویژه زمانی که گردآوری دادههای تصادفات با محدودیتهای شدیدی روبرو هستند میتواند مفید باشد.
-2 برای ارزیابی کارایی یک روش بهبود ایمنی؛ مزیت عمده مطالعات تداخل این است که نیاز به بدست آوردن دادههای کافی در طی چندین سال نبوده و مطالعات تداخل را میتوان بلافاصله پس از تکمیل عملیات اجرایی انجام داد.
-3 به منظور مقایسه عملکرد ایمنی انواع مختلف شرایط راه و قوانین ترافیک.
روشهای مختلفی برای تعیین تداخلات ترافیکی و درجه اهمیت آنها توسعه یافته است. این روشها بهطور کلی به دو دسته تقسیمبندی میشود: روشهای فاعلی8 و مفعولی.9 روشهای فاعلی، شامل قضاوت یک شخص ناظر در محل وقوع تداخل است. در روش مفعولی، از برخی شاخصهای ایمنی در تشخیص تداخل و اهمیت آن استفاده میشود. تاکنون معیارهای اندازهگیری مختلفی برای تعریف تداخلات ترافیک پیشنهاد شده است، که از آن جمله میتوان به شاخصهای زمانتاتصادف - TTC - ، نرخ شتاب کاهنده - DR10 - ، زمان تخطی - ET11 - ، زمان بعد از تخطی - PET12 - و غیره اشاره کرد. TTC، مهمترین و معروفترین شاخص مورد استفاده جهت تشخیص تداخلات جلوبهعقب در ادبیات تحقیق است.