بخشی از مقاله
خلاصه
فناوری RFID در ایران به عنوان یک فناوری رو به رشد با توجه به مزایای فراوان آن به سرعت در حال پیدا کردن جایگاه خود در میان صنایع کشور می باشد. یکی از مهمترین کاربردهای این فناوری، استفاده از آن در زنجیره تأمین شرکت های خودروسازی است. شرکت سازه گستر سایپا به عنوان یکی از بزرگترین زنجیره های تأمین قطعات شرکت سایپا قصد دارد در جهت استفاده از مزایای فناوری RFID در آینده نزدیک این فناوری را در سطح شرکت های زنجیره تأمین خود الزامی نماید.
هرچند که این فناوری از توانمندی های بالایی برخوردار می باشد، ولی عوامل مختلفی در پذیرش آن در سازمان ها نقش دارند که از آن جمله می توان به سطح تکنولوژی، نوع ساختار و شرایط محیطی سازمان اشاره نمود. شناسایی این عوامل قبل از الزام به رعایت آن در سطح شرکت های زنجیره تأمین بسیار مهم و ضروری تلقی می گردد. هدف این تحقیق تحلیل تجربی استفاده از تکنولوژی 1 RFID - شناسایی ازطریق فرکانس رادیویی - بر بهره وری صنایع خودروسازی در ایران می باشد. نوع داده های مورد استفاده در تحقیق داده های تابلویی می باشد و منبع داده ها سایت بانک مرکزی و مرکز آمار ایران و طی دوره ی زمانی 1385 تا 1392 برای صنایع خودروسازی در کشور ایران می باشد .
نتایج تحقیق نشان می¬دهد که اثر متغیر دارایی های ثابت بر متغیر وابسته نسبت درآمد ناخالص به تعداد کارکنان به عنوان شاخص بهره وری مثبت و معنادار است و نشان می دهد افزایش دارایی های ثابت، می تواند ورود تکنولوژی و دستگاه های جدید تولیدی را افزایش دهد که در نهایت سرانه تولید کارگران و بهره وری کارکنان را افزایش خواهد داد. همچنین نتایج تحقیق نشان می¬دهد که اثر متغیر هزینه کل تعداد ساعات کار شده در هر سال که از رابطه تعداد کارگران تمام وقت در هر شرکت ضرب در متوسط ساعات کار سالانه در هر شرکت بدست می آید بر متغیر وابسته نسبت درآمد ناخالص به تعداد کارکنان به عنوان شاخص بهره وری منفی و معنادار است و نشان می دهد افزایش تعداد کارگران، سرانه تولید کارگران را کاهش خواهد داد.
کلمات کلیدی: شناسایی فرکانس رادیویی، بهرهوری، صنایع خودروسازی
مقدمه
استفاده از تکنولوژی RFID می تواند بهره وری عملیاتی را بهبود ببخشد و بهره وری زنجیره تأمین را ارتقا دهد که آن هم به نوبه خود می تواند بهره وری شرکت های خرده فروشی را بهبود ببخشد. با این حال، عدم اطمینان در مورد بازده RFID های بر سرمایه گذاری منجر به این شده است که نرخ رشد پذیرش RFID ها کند باشد. علاوه بر این، شرکت های کوچک و متوسط در اتخاذ فن آوری RFID تردید دارند چرا که احتمال می دهند سرمایه گذاری در RFID ها مخاطره امیز باشد. در حالی که شرکت های بزرگ به احتمال زیاد و برای لذت بردن از منافع اقتصاد مقیاس، تکنولوژی RFID را به کار می بندند و ادعا می کنند که این تکنولوژی در کارا کردن هزینه ها بی نتیجه است.
بسیاری از مقالات علمی ، بیان کرده اند که اتخاذ تکنولوژی RFID دارای چندین مزیت می باشد: - 1 صرفه جویی در هزینه ها - 2 افزایش درآمد - 3 بهره وری مدیریت موجودی و - 4 افزایش بهره وری. سرمایه گذاری RFID، منجر به بهبود بهره وری نیروی کار می گردد که این امر از طریق از بین بردن فرایندهای دستی صورت می گیرد. کاهش در هزینه های نیروی کار با کاهش شمارش های فیزیکی موجودی و کاهش نرخ خطاهای اسکن محصولات صورت می گیرد. افزایش در درآمد نیز از طریق پیشگیری از سرقت، و نیز کاهش جعل و تقلب و کاهش در بازده های ساختگی صورت می گیرد.
اتخاذ تکنولوژی RFID همچنین می تواند دقت مدیریت موجودی را نیز بهبود بخشد که این امر از طریق انجام واکنش بهنگام از طریق اطلاعات واقعی موجودی صورت می گیرد. استفاده از تکنولوژی RFID در SCM باعث ایجاد تحولی شده که منجر به کاهش هزینه ها در عملیات زنجیره تامین، ارتقاء در ارائه خدمات، سرویسها و خدمات منحصر به فردی در زمینه محصولات می شود. قابلیت هایی که تکنولوژی RFID در شناسایی محصولات و بدست آوردن اطلاعات با منابع مختلف داده ای بصورت بلا درنگ می دهد، این است که می تواند باعث گشودن افق تازه ای در عملیات زنجیره تامین و نیز پشتیبانی تصمیم گیری شود.
بوسیله RFID کمپانی های مختلف می توانند اطلاعات خود را برای پشتیبانی در استفاده رایگان، تبادل اطلاعات بصورت استاندارد و همکاری در پشتیبانی تصمیم گیری بصورت شفافی با شرکای تجاری خود به اشتراک گذارند. از دید عملیاتی این روش باعث پشتیبانی در تصمیم گیری برای موارد زیر شده است: مدیریت انبار، مدیریت توسعه، قابلیت ردیابی کالاها مدیریت فهرست اقلام و جایگزینی آنها، ارائه سرویس های اطلاعاتی به مشتریان. بکاربردن RFID در SCM به شرکا این امکان را می دهد که به راحتی بدانند یک محصول در چه مکانی از حیات خود قرار داشته، مکان فعلی آن کجاست و به کجا خواهد رسید.
نسل جدید و کم هزینه برچسب ها و Reader های RFID به کمک راه حل های نرم افزارهای مرتبط بوجود آمده، قابلیت های جدیدی نظیر دسترسی بلادرنگ به اطلاعات اقلام و نیز تغییرات اساسی در اینکه چگونه لیست اقلام در زنجیره تامین مدیریت می شود، را برای مدیریت زنجیره تامین بوجود آورده اند.این تحقیق بر روی شرکت های صنایع خودروسازی در ایران تمرکز دارد و هدف آن بررسی تحلیل تجربی بهره وری تکنولوژی RFID - شناسایی از طریق فرکانس رادیویی - بر زنجیره عرضه صنایع خودروسازی در ایران است و در پی پاسخ به این پرسش است که آیا تکنولوژی ردیابی فرکانس رادیویی بر بهره وری صنایع خودروسازی تاثیر دارد.
مفهوم و تعریف RFID
براساس اداره حسابرسی دولتی درآمریکا درسال 2005، RFID یک فناوری است که برای"شناسایی، ردیابی، وذخیره نمودن اطلاعات به صورت الکترونیکی ازآن استفاده می شود. به عبارت ساده تر، RFID سیستمی است که بااستفاده از امواج رادیویی خوانده شده توسط یک گیرنده، هویت یک شیء یا شخص را به شکل بی سیم انتقال می دهد. یک فناوری رقیب برای RFID بارکد است که درفروشگاه های خرده فروشی دیده می شود. برای شناسایی کالا ازطریق بارکد، نیازاست که کاربران به صورت دستی، یک برچسب را اسکن نمایند.
به عبارت دیگر، یک اسکنر نیازمند آن است که دیدی مستقیم ازبرچسب داشته باشد، یا به عبارت دیگر، درخط دید قرار بگیرد. RFID سیستم را قادرمی سازد که بدون دخالت کاربر و بدون نیاز به قرارگرفتن کالا در خط دید، داده های موجود دربرچسب ها را ثبت نموده، آن ها را به یک کامپیوتر انتقال دهد.یک سیستم RFID شامل اجزای زیراست:1.شناسه - Tag - یا فرستنده.2.داده خوان ها وآنتن ها.3. نرم افزار.
اجزای یک سیستم RFID
به طورکلی RFID یا سیستم شناسایی بااستفاده ازفرکانس رادیویی، سامانه ی شناسایی بی سیمی است که قادر به تبادل داده ها به وسیله برقراری اطلاعات بین یک شناسه - Tag - که به یک شیء متصل شده ویک داده خوان است. شناسه - Tag - وسیله متصل شده به کالایی است که ما می خواهیم آن را ردیابی کنیم. شناسه تلفیقی ازتراشه وآنتن است. تراشه به کمک آنتن تعبیه شده، اطلاعات لازم برای شناسایی آیتم مورد نظررا برای یک داده خوان ارسال می نماید. داده خوان، امواج رادیویی برگردانده شده ازشناسه RFID را به اطلاعات دیجیتال تبدیل می نماید تا درادامه، امکان ارسال داده برای کامپیوترو پردازش آن فراهم گردد.
RFID دارای دونوع اصلی است: الف - غیرفعال ب - فعال
در سیستم های غیرفعال RFID، شناسه ها منبع انرژی خاص خود را ندارند. معمولا شناسه ها در یک سیستم غیرفعال RFID فقط یک عدد سری یا حجم کوچکی از اطلاعات را ذخیره می کنند و انرژی خود را از داده خوان به دست می آورند. شناسه ها ی غیرفعال می توانند هزینه ای بین 20 سنت تا چندین دلار داشته باشند. برعکس شناسه های غیرفعال، شناسه های فعال حامل یک منبع انرژی بوده، می توانند پیوسته پیامی را به داده خوان انتقال دهند.
سرمایه گذاری در تکنولوژی ردیابی از طریق فرکانس های رادیویی - RFID - به مدیران در دستیابی به داده های قابل اتکا و سریع برای رسیدن به تقاضا و تحویل بهینه در زنجیره تامین یاری می رساند. فناوری RFID امکان ردیابی بهتر محصولات را از طریق فراهم آوردن داده ها در لحظه و در نتیجه بهبود زنجیره تامین در برابر خطاهای یاد شده در بخش های قبل را فراهم می آورد. این فناوری، بخصوص در حذف خطای تراکنش بسیار موفق بوده است. RFID قادر به حذف کامل کلیه خطاها نیست اما با کمک به تشخیص سریع آنها در رویارویی موثر با خطاها تاثیر بسیار زیادی دارد.
بسیاری از مطالعات نشان دهنده نقش فناوری ردیابی اتوماتیک از جمله RFID در کاهش اثر شلاق چرمی هستند. به اشتراک گذاری اطلاعات بین کلیه اجزای زنجیره تامین از طریق دستیابی به اطلاعات از کانال های یکپارچه و یگانه و بالا بردن شفافیت از طریق فراهم آوردن اطلاعات بموقع از اثرات فناوری RFID در کاهش اثر شلاق چرمی است. از سوی دیگر در این مطالعات به موضوع اثرات منفی شفافیت بیش از حد اطلاعات در عملکرد زنجیره تامین، به دلیل وفور داده های بلا استفاده اشاره شده است.
همچنین فناوری RFID با درنظر گرفتن زنجیره تامین به عنوان یک موجودیت یکپارچه، کاهش قابل توجه تغییر شکل1 اطلاعات در طول زنجیره و برقراری ارتباط در لحظه، به کاهش اثر شلاق چرمی کمک می کند. RFID یک تکنولوژی شناسایی و جمع آوری داده بصورت اتوماتیک است که از سه جزء تشکیل شده است؛ یک تگ که در واقع یک تراشه است که به یک آنتن متصل می شود؛ یک قرائتگر که سیگنال های رادیویی را ارسال و پاسخ را از تگ ها دریافت می کند؛ و در نهایت یک میان افزار، که سیستم RFID را به نرم افزارهای کاربردی سازمان ارتباط می دهد.
بر اساس استاندارد EPC جهانی، حافظه داخلی تراشه حاوی کد الکترونیکی محصول - EPC - است که توسط آن، هر محصول بصورت منحصر بفردی شناسایی می گردد. فرمت های مختلفی از EPC وجود دارد از جمله 64، 96 و 128 بیتی. EPC های 96 بیتی قادر هستند بیش از 268 میلیون سازنده، بیش از 16 میلیون نوع محصول و نزدیک به 69 بیلیون کالا را برای هر سازنده شناسایی کنند.