بخشی از مقاله
چکیده
ترکیب کلریدپتاسیوم باناخالصی استرانسیوم به میزان 210ppm باتابش پرتوهای گاما موردبررسی گرمالیانی قرارگرفت .باتحلیل مراکزرنگی این ترکیب که درفرایند بازترکیب وگسیل نورنقش دارند انرژی فعال سازی /54 الکترون ولت اندازه گیری شد.
.1 مقدمه
از زمان جذب انرژی میدان پرتویی در بلور تا موقعی که این انرژی به صورت فوتونهای TL آزاد شود تغییرات طبیعی چند مرحلهایی درون بلور اتفاق خواهد افتاد.
نقصهای مختلف شبکه، میتوانند حاملهای بار را گیر بیاندازند و بعد از گیراندازی این نقصها میتوانند به صورت مراکز به داماندازی - - TCs، مراکز لومینسانس - - LCs یا مراکز رقابتی - - CCs عمل کنند.
مرکز رنگی مانند یک الکترون مقید شده در یک اتم ، باعث ایجاد یک طیف جذبی در گستره نور مرئی، وابسته به رنگ کریستال خواهد شد. مجموعههای عیوب شبکهای باعث ایجاد مراکز رنگی با تراکم زیاد در بلورمیشود که این مراکز رنگی مانند طیف جذبی مولکولهای هیدروژن دیده میشوند.
وقتی که پرتودهی با استفاده از پرتو گاما انجام شود، گیراندازی الکترون ها در شبکه به طور یکنواخت در سرتاسر نمونه بوجود میآیند. که در این حالت طیف جذبی، نوع دام ها را مشخص می نماید. از طرف دیگر مراکز رنگی ایجاد شده توسط تشعشعات کم نفوذ - الکترونهای کم انرژی و یونهای سنگین - فقط در یک لایه نازک در سطح نمونه بوجود میآیند. به همین خاطر طیف جذبی کریستال را حتی در دزهای زیاد نیز میتوان به راحتی اندازهگیری کرد.
آزمایش واندازه گیری:برای بررسی پدیده درخشندگی گرمالیانی و محاسبه کمیت های درخشندگی از قبیل انرژی فعال سازی و فاکتور فرکانس برای مهم ترین قله های دزیمتری بارابطه زیربیان می شود:
در این رابطه E انرژی فعال سازی - مرکز دام - ، S فاکتور فرکانس و b بیانگر مرتبه سینتیک است. T دمابرحسب کلوین و آهنگ گرمادهی برحسب - - k/s و n تعداد الکترون های به دام افتاده توسط مرکز تله خواهد بود. k ثابت بولتزمن و I شدت پیک درخشندگی گرمالیانی است.
KCl یک جامد یونی از نوع هالید قلیایی و از لحاظ ساختار شبکهای شبیه بلور - NaClنمک طعام - میباشد. در این نوع هالیدهای قلیایی هر یک از کاتیونها و آنیونها - - Cl-,K+ بصورت یک در میان بر روی رئوس مکعب قرار میگیرند. بدین ترتیب هر آنیون با شش کاتیون مجاور خود پیوند یونی دارد و هر کاتیون نیز با شش آنیون مجاور خود پیوند یونی دارد..در واقع ساختار KCl شامل نفوذ دو FCC در یکدیگر است که یکی مربوط به K+ و یکی مربوط به یونهای Cl- میباشد و یا به عبارتی میتوان این گونه بیان کرد که آرایش آنیونها شبیه ساختار FCC و کاتیونها در مکانهای اکتاهدرال آن قرار گرفتهاند.
ناخالصی ها و جای خالی در شبکه بلور به عنوان موقعیت های جذب و مراکز دام F و Z نامگذاری می شوند. - شکل - 1 مرکز F را نشان می دهد. یک الکترون در جای خالی قرار گرفته است.
شکل :1 مرکزF در بلور آلاییده شده
شکل :2یک حفره یون مثبت جایگزین K+ وهمچنین یک یون Sr جایگزین یون مثبت - دوقطبی نزدیک -
شکل :3 دوقطبی دور
شکل :4 یک الکترون به جای یک یون منفی Cl و یک یون Sr به جای بار مثبت
شکل :5 دو الکترون به جای یک یون Cl و یک یون Sr به جای یونK
شکل :6 دو الکترون بین نشینی و یک یون Sr به جای یونK+
ناخالصی ++ در شبکه KCl وارد می شود و به جای یک یون K+ قرار می گیرد و یک K+ حذف و جای خالی در شبکه ایجاد می شود. ناخالصی ++ با جای خالی در شبکه تشکیل یک دیپل می دهند و از ترکیب و تکرار این دیپل ها دایمر و ترایمر مطابق شکل 7 ایجاد می شود.
شکل :7 زوج دیپل های موجود در شبکه
