بخشی از مقاله
چکیده:
حلالیت آبی استامینوفن در مخلوط های دوتایی -1 هگزیل- -4 متیل پیریدینیوم برماید و آب در محدوده دمایی 293/15 تا 313/15 کلوین تحت فشار اتمسفری با استفاده از روش گراویمتری تعیین شده است. تأثیر ترکیب مخلوط دوتایی و دما روی حلالیت بحث شده است . حلالیت های اندازه گیری شده توسط معادله اصلاح شده آپلبلات و معادله λH - Buchowski–Książczak - فیت شدند. حلالیت های محاسبه شده توسط دو معادله در توافق خوبی با داده های حلالیت تجربی هستند. نتایج نشان می دهد که معادله آپلبلات همبستگی بهتری نسبت به معادله λH دارد.
مقدمه
رفتار حلالیت داروها در مخلوط کمک حلالها بسیار مهم است چراکه مخلوط کمک حلالها مکرراً در روشهای خالصسازی و مطالعات پرفرمولاسیون استفاده میشود. امروزه روشهای مختلفی برای محاسبه حلالیت داروها در دسترس هستند، اما این روشها به طور کامل مکانیسم عملکرد کمک حلال در مخلوط ها را بیان نمیکند - . - 1 روشهای مختلفی برای بهبود حلالیت داروها وجود دارد که افزودن کمک حلال یکی از پرکاربردترین روشهاست. با این وجود وقتی یک مخلوط حلال دوتایی قادر به حل مقدار خواسته شده دارو نیست، افزودن یک کمک حلال دوم لازم است. به عنوان یک قانون کلی، هرچقدر غلظت کمک حلال بالاتر باشد افزایش حلالیت داروهای کم محلول بیشتر خواهد بود. با این وجود به دلیل سمیت و ملاحظات دیگر غلظت کمک حلال تا جایی که ممکن است باید پایین و معمولاً کمتر از %50 حجمی- حجمی فرمولاسیون مایع نگه داشته شود - . - 2
استامینوفن یک داروی ضد درد و ضد تب است که در درمانهای مدرن استفاده می شود.ینا دارو مخصوصاً در درمان بیماریهای کودکان استفاده می شود - . - 3 استامینوفن یک داروی کلاس III در سیستم طبقه بندی بیودارویی است. همچنین حلالیت این دارو در این سیستم بالا طبقهبندی شده است. با این وجود در فرمولاسیون فرم های دوز مایع به دلیل محدودیتهای حجمی حلالیت آن باید افزایش یابد - . - 4 مایعات یونی متعلق به گروه نمک های مذاب هستند و عموماً تشکیل شده از کاتیونهای آلی نامتقارن و بزرگ و آنیونهای معدنی هستند - . - 5 یونها در مایعات یونی به طور ضعیفی کوئوردینه شدند که این باعث شده این ترکیبات در دماهای پایین تر از 100 درجه سانتی گراد و حتی در دمای اتاق مایع باشند.
- . - 6 مایعات یونی هم در صنعت و هم در تحقیقات علمی توجه زیادی را به عنوان یک جایگزین برای حلالهای آلی فرار و سمی مورد استفاده در فرایندهای گوناگون صنعتی، جلب کردهاند. یکی از خصوصیات جذاب مایعات یونی، از امکان تغییر خصوصیات آن ها توسط انتخاب مناسب از کاتیون و آنیون ناشی میشود که باعث شده از آنها به عنوان حلالهای طراح نام برده شود . - 7 - در واقع کاربردهای تجاری و تکنیکی بالقوه مایعات یونی به طور عمده با خصوصیات فیزیکوشیمیایی جذاب و منححصر به فرد آنها مثل فشار بخار قابل چشم پوشی، بر همکنشهای حلال پوشی با ترکیبات آلی و معدنی، پایداری حرارتی و شیمیایی عالی، هدایت یونی بالا و محدوده دمایی مایع وسیع در ارتباط است.
علاوه بر این، خصوصیاتی مثل ویسکوزیته، آبگریزی، دانسیته و حلالیت مایعات یونی میتواند با انتخاب مناسب کاتیون æ آنیون برای سفارشی کردن مایعات یونی برای اهداف ویژه تغییر یابد - . - 8 هدف از این مطالعه، استفاده از مایع یونی انتخاب شده -1 - هگزیل--4متیل پیریدینیوم برماید - به عنوان یک کمک حلال است. در این مطالعه، دادههای حلالیت استامینوفن در مخلوطهای دوتایی از -1هگزیل--4متیل پیریدینیوم برماید و آب در محدوده دمایی293/15 تا 313/15 کلوین تعیین شده است. معادله آپلبلات æ λh برای فیت کردن دادههای تجربی استفاده شده است.
بخش تجربی
داروی استامینوفن از شرکت Daana تهیه شده است. مایع یونی -1هگزیل--4متیل پیریدینیوم برماید استفاده شده در این تحقیق سنتز و طبق روش گفته شده در منابع خالص سازی شده است - . - 9 از روش گراویمتری برای تعیین داده های تجربی حلالیت استفاده شده است. همه مخلوطهای دوتایی -1هگزیل--4متیل پیریدینیوم برماید و آب با کسرهای جرمی دقیق تهیه شدند. مقدار اضافی از استامینوفن به مخلوطهای دوتایی اضافه شده و محلول با استفاده از یک همزن مکانیکی اشباع می شود. سپس مخلوطهای جامد - مایع در حمام ترموستات با دقت 0/05 کلوین در دمای 293/15 تا 313/15 کلوین به مدت حداقل سه روز برای رسیدن به تعادل نگه داشته شدند. غلظتها با استفاده از وزن مقدار معینی از محلولهای اشباع تعیین شدند و حلال در آون در 323 کلوین برای مدت سه روز تبخیر شد.
نتایج و بحث
داده های حلالیت استامینوفن:
با استفاده از جرم حل شونده و جرم حلال و کمک حلال استفاده شده حلالیت می تواند محاسبه شود. حلالیت به صورت کسر مولی - x1 - به این صورت محاسبه می شود: که w1 ، w2 و w3 کسر جرمی و M1 ، M2 و M3 به ترتیب وزن مولکولی استامینوفن، آب و -1هگزیل--4متیل پیریدینیوم برماید را به ترتیب نشان می دهد. حلالیت استامینوفن در حلالهای دوتایی در دماها و کسرهای جرمی مختلف مایع یونی در جدول1 لیست شده است. حلالیت تجربی استامینوفن بر حسب دما در مخلوط های دوتایی در شکل1 رسم شده است.
معادله : λH
معادله λH برای توصیف رفتار حلالیت به کار میرود. این معادله ابتدا توسط بوچووسکی و همکاران برای توصیف همبستگی بین فعالیت، حلالیت و دما پیشنهاد شد. معادله λH این مزیت را دارد که دو پارامتر قابل تنظیم H و λ را دارد. معادله λH به این صورت است - : - 11 که Tm دمای ذوب نرمال حل شونده، H و λ دو پارامتر معادله و x1 نشان دهنده کسر مولی ترکیب حل شونده در یک محلول اشباع است. کسر مولی محاسبه شده استامینوفن توسط معادله آپلبلات و λH با مقادیر انحراف میانگین مربوطه در جدول1 لیست شده است. همچنین در جدول2 پارامترهای معادله آپلبلات و λH برای سیستم استامینوفن، -1هگزیل--4متیل پیریدینیوم برماید و آب خلاصه شده است. از مقادیر انحراف میانگین مربوطه معلوم میشود که فیت معادله آپلبلات بهتر از معادله λH می باشد.
نتیجه گیری
حلالیت استامینوفن در مخلوطهای دوتایی آب و -1هگزیل--4 متیل پیریدینیوم برماید در محدوده دمایی 293/15 تا 313/15 کلوین گزارش شده است. نتایج نشان میدهد که حلالیت استامینوفن با افزایش دما افزایش مییابد.
